İçeriğe atla

Kudüs'ün Fethi (1187)

Koordinatlar: 31°47′00″N 35°13′00″E / 31.7833°K 35.2167°D / 31.7833; 35.2167
II. Kudüs Fethi

Selahaddin ve Kudüslü Hristiyanlar
Tarih20 Eylül - 2 Ekim 1187
Bölge
Sonuç Kesin Eyyubi zaferi
İbelinli Balian tarafından Kudüs'ün teslim edilmesi
Taraflar
Kudüs Krallığı Eyyubiler
Komutanlar ve liderler
İbelinli Balian Teslim Selahaddin Eyyubi
Güçler

4,000-6,000

20,000
Kayıplar
Bilinmiyor Bilinmiyor

Kudüs'ün Fethi veya Kudüs Kuşatması, 20 Eylül 1187'de Selahaddin Eyyubi'nin başlatmış olduğu kuşatmadır. Şehri savunan Kudüs komutanı İbelinli Balian'ın 2 Ekim 1187'de şehri teslim etmesiyle sona ermiştir.[1] Kudüs'te yaşayan Hristiyan toplumun şehrin teslim edilmesi ile diğer Hristiyan topraklara göç etmiştir. Selahaddin'in Kudüs'ü almasıyla birlikte Kudüs Krallığı'nın başkenti Sur oldu. Avrupa'nın Üçüncü Haçlı seferinde Aslan Yürekli Richard, II. Philip Augustus ve Frederick Barbarossa tarafından Kudüs'ü kurtarmak için 1189'da yanıt geldi.[2] Ancak bir sonuç çıkmadı ve Kudüs, Eyyubiler'in elinde kaldı.

Kuşatma öncesi

Kudüs Krallığı, iç anlaşmazlıklar yüzünden zayıflamış ve IV. Baldwin'in ölümünün ardından tahta naip Lüzinyanlı Guy'ın geçmiştir. Kudüs Haçlı ordusu 4 Temmuz 1187 tarihinde Selahaddin Eyyubi'nin 30,000 kişilik ordusuyla karşı karşıya geldi. Sıcaklardan ve susuzluktan yorgun düşen Kudüs ordusu henüz savaşa başlamadan kaybedecek olduğunu vurguladı. Selahaddin'in Müslüman ordusu hiç zorlanmadan bu savaşı kazandı, Kral Lüzinyanlı Guy ve yandaşı Renaud de Châtillon'u esir aldı.

Kudüs tüm ordusunu Hıttin Muharebesi'nde kaybetmiş ve şehir savunmasında yeterli asker kalmamıştı. Selahaddin'in ordusu yavaş yavaş Kudüs'e doğru ilerlemekteydi.

Kuşatma ve Kudüs'ün teslimi (20 Eylül - 2 Ekim 1187)

Müslüman ordusu, Kudüs'ün Haçlı ordusu'nu darma duman etmiş ve Kudüs'ün surlarına dayanmıştı. Şehrin savunması İbelin'in Baron'u İbelinli Balian'a kalmıştı. Asker olan olmayan herkes kılıç kuşanıp savunma duvarlarında yerini almıştı. Selahaddin'in kuşatma kuleleri ve mancınıkları Kudüs surlarını dövüyor ve harap ediyordu. İbelinli Balian ise sabırla sırasını bekliyor ve karşılık için uygun zamanı kolluyordu. Kudüs surları, Müslüman ordusuna karşılık vererek surlardan geçirmemeye çalışıyordu.

Bu sırada Piskopos Herakliyus, İbelinli Balian'a yalvarıyor ve kuşatmayı bitirmesini istiyordu. Ancak Baron Balian şehirde kılıç tutan herkesi kuşatmaya dahil ediyordu.

Selahaddin Eyyubi'nin ordusu kayıplar verse de kuşatmayı sürmeye devam etti. Kudüs'e karşı son derece merhamet duygusuyla dolup taştığı ve Mescid-i Aksa’nın hatırı için burayı yağmalamak istemiyordu. Ancak Haçlılar şehri 6 bin kişilik bir kuvvet müdafaa ettiklerinden dolayı teslime yanaşmadılar. Kuşatma devam ederken 2 Ekim 1187 şafağı birkaç Müslüman Eyyubi Süvarisi surların gerisinde Beyaz bayrak sallamaktaydı. İbelinli Balian ve Selahaddin karşı karşıya geldi ve 12 gün süren kuşatmanın ardından Kudüs teslim oldu. Selahaddin, Haçlılar'ın Kudüs’e girişlerinde yaptıkları katliamları asla tekrarlamak istemeyip bir intikam almadı.

Artık Selahaddin, Kudüs’e bir fatih olarak girdi ve İbrahimî dinler arasında kutsal sayılan Kudüs'ü Müslüman toprağı haline getirdi. Cuma namazını Kudüs’te kılan Selahaddin, Haçlıların elinde kalan diğer şehirleri de almak için mücadeleye devam etti.[3]

Kaynakça

  1. ^ "Crusades" 2011
  2. ^ "Kingdom of Jerusalem" 2009
  3. ^ "Hisar bab Selahaddin'in Kudüs'ü kuşatması". 4 Mart 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 17 Ekim 2015. 

Diğer kaynaklar

  • Amin Maalouf, The Crusades Through Arab Eyes. London, 1984.
  • "Crusades." Encyclopædia Britannica. Encyclopædia Britannica Online. Encyclopædia Britannica, 2011. Web. 24 Oct. 2011. <http://www.britannica.com/EBchecked/topic/144695/Crusades 30 Nisan 2015 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.>.
  • James A. Brundage, The Crusades: A Documentary Survey. Marquette University Press, 1962.
  • Setton, Kenneth M.; Baldwin, Marshall W., (Ed.) (1969) [1955]. A History of the Crusades, Volume I: The First Hundred Years (İngilizce) (İkinci bas.). Madison, Milwaukee ve Londra: University of Wisconsin Press. ISBN 0-299-04834-9. 
  • Peter W. Edbury, The Conquest of Jerusalem and the Third Crusade: Sources in Translation. Ashgate, 1996.
  • P. M. Holt, The Age of the Crusades: The Near East from the Eleventh Century to 1517. Longman, 1986.
  • R. C. Smail, Crusading Warfare, 1097–1193. Cambridge University Press, 1956.
  • Steven Runciman, A History of the Crusades, vol. II: The Kingdom of Jerusalem and the Frankish East, 1100–1187. Cambridge University Press, 1952.


İlgili Araştırma Makaleleri

<i>Cennetin Krallığı</i> 2005 yapımı tarihî sinema filmi

Cennetin Krallığı, 2005 yapımı, yönetmenliğini Ridley Scott'ın yaptığı, Haçlı Seferleri konusu üzerine olan tarih, aksiyon, savaş ve dram türündeki bir sinema filmidir. Filmin başrollerinde Orlando Bloom, Eva Green, Liam Neeson, Jeremy Irons, Edward Norton, David Thewlis, Brendan Gleeson ve Selahaddin Eyyubi rolünde Gassan Mesud bulunmaktadır. Film, Müslüman komutan Selahaddin Eyyubi'nin Kudüs'ü Haçlıların kurmuş olduğu Kudüs Krallığı'ndan geri alması öncesinde Haçlı Seferleri'ni ve iki tarafın bu savaşlara bakışını anlatmaktadır. Filmin tamamı, 1189–1192 yılları arasındaki Üçüncü Haçlı Seferi'ne yol açan olayların kurgulanmış bir tasviridir.

<span class="mw-page-title-main">Üçüncü Haçlı Seferi</span> 1189–1192 yılları arasındaki Haçlı seferi

Üçüncü Haçlı Seferi, 1189-1192 yılları arasında gerçekleşmiş Haçlı seferi.

<span class="mw-page-title-main">Selahaddin Eyyubi</span> Eyyûbî Devletinin kurucusu (1137–1193)

Selahaddin Eyyubi, Eyyûbîler Devleti'nin kurucusu ve ilk hükümdarıdır. 1187 yılında Kutsal Topraklar'ı Haçlılardan geri almak için bir ordu kurdu ve komutasındaki ordusuyla beraber 4 Temmuz 1187 tarihinde gerçekleşen Hıttin Muharebesi ile Kudüs Kralı Lüzinyanlı Guy'ın ordusunun büyük bir bölümünü yok etti. 2 Ekim 1187'de ise Kudüs'ü Haçlı kuvvetlerinden alarak bölgedeki 88 yıl süren Katolik egemenliğine son verdi ve kenti İslam dünyasına geri kazandırdı. Avrupalı Katolik Hristiyanlar yaşadıkları bu yenilgiden sonra, Kudüs'ü tekrar hâkimiyetlerine geçirebilmek amacıyla Üçüncü Haçlı Seferi'ni düzenlediler.

<span class="mw-page-title-main">Hıttin Muharebesi</span> Eyyûbîler Devleti ile Haçlı kuvvetleri arasında 1187de gerçekleşen muharebe

Hıttin Muharebesi, 4 Temmuz 1187 tarihinde, I. Haçlı Seferi sonucunda Kudüs'te kurulmuş bir Haçlı devleti olan Kudüs Krallığı'nın Kralı Lüzinyanlı Guy'un askerleri ile Selahaddin Eyyubi komutasındaki Müslüman Eyyubiler Devleti ordusu arasında, Taberiye Gölü'nün batı yakasındaki Taberiye Kalesi yakınında bulunan Hıttin Köyü ve volkanik "boynuz" şekilli Hıttin Tepesi civarında gerçekleşen muharebedir. Selahaddin Eyyubi komutasındaki Eyyubi ordusu, Haçlı Kudüs Krallığı ordusunun etrafını sararak imha etmiş, yaklaşık 17.000 Haçlı askeri öldürülmüş ve Kudüs Kralı Lüzinyanlı Guy, bu muharebe sonunda esir düşmüştür.

<span class="mw-page-title-main">Lüzinyanlı Guy</span> Fransız yazar (1150-1194)

Lüzinyanlı Guy ya da Guy de Lusignan, Evlilik yoluyla bir Haçlı devleti olan Kudüs Krallığı'nın başına geçen, Selahaddin Eyyübi'nin ordularıyla yaptığı Hıttin Savaşı'nı kaybederek Kudüs'ün Haçlıların elinden çıkarak tekrar Eyyubilerin eline geçmesine neden olan bir Fransız Haçlı şövalyesidir.

<span class="mw-page-title-main">I. Amalrik</span> 1163–1174 yılları arasındaki Kudüs kralı

I. Amalrik, 1162–1174 arasında Kudüs kralı.

<span class="mw-page-title-main">Montgisard Muharebesi</span> Eyyubiler ile Kudüs Krallığı arasında gerçekleşen bir savaş

Montgisard Muharebesi, Eyyubiler ile Kudüs Krallığı arasında 25 Kasım 1177 tarihinde yapılan savaşın adıdır. Cüzzam hastası olan 16 yaşındaki Kudüs kralı IV. Baudouin sayıca daha az olan Hristiyan Ordusu ile Selahattin Eyyubi'yi yenmiştir. Ağır bir yenilgi alan Müslüman ordusundan sadece çok az sayıda asker hayatta kalacaktır.

<span class="mw-page-title-main">Renaud (Antakya prensi)</span> Fransız haçlı ordusu katılımcısı (1123-1187)

Renaud de Châtillon, İkinci Haçlı Seferi'ne hizmet etmiş, sonra Kutsal Topraklar'da kalmış şövalye. Renaud, yaşadığı sürece ve sonrası çok sıra dışı bir karakter olmuştur; Müslüman yazarlar onu İslam'ın düşmanlarının başı olarak görmüşlerdir.

<span class="mw-page-title-main">Maria Komnini (Kudüs kraliçesi)</span> Kudüs Kraliçesi

Maria Komnini ya da Comnena, Kudüs kralı I. Amalrik'in ikinci karısıdır. Kıbrıs dükü İoannis Dukas Komninos ile soyu antik Ermeni krallarına dayanan Maria Taronitissa'nın kızıdır. Kız kardeşi Antakya prensi III. Boemondo ile evlenmiştir. Erkek kardeşi Aleksios 1185 yılında kısa bir süre Bizans İmparatorluğu tacı için hak iddia etmiştir.

<span class="mw-page-title-main">İbelinli Balian</span> Kudüs Krallığına bağlı Fransız soylu

İbelinli Balian, 12 yüzyılda Haçlı devleti Kudüs Krallığı'nda önemli bir Fransız soylu. 1170-1193 yılları arasında İbelin'in efendisiydi. 1187'de Kudüs Kuşatması sırasında şehrin savunmasının lideri olarak 2 Ekim 1187'de Kudüs'ü Selahaddin Eyyubi'ye teslim etti.

<span class="mw-page-title-main">Sibylla (Kudüs)</span> Kudüs ve Akka kraliçesi (1186–1190)

Kudüslü Sibylla (Fransızca: Sibylle de Jérusalem; :Sibylla, Queen of Jerusalem; yak. 1160, Kudüs – 1190, Akka. 1186 ve 1190 yılları arasında eşi kral Lüzinyalı Guy ile birlikte ortak Kudüs ve Akka Krallığı kraliçesi idi. 7. Kudüs kralı I. Amalrik ile Courtenaylı Agnes'in en büyük kızı; 8. Kudüs kralı Cüzzamlı IV. Baudouin'in kız kardeşi; 9. Kudüs kralı V. Baudouin'in annesi ve Akka merkezli 11. Kudüs kraliçesi Kudüslü İsabella'nın aynı babadan üvey kız kardeşidir.

<span class="mw-page-title-main">Celile Kontluğu</span>

Celile Kontluğu veya Celile Prinkepsliği, Kudüs Haçlı Krallığı'nın dört büyük fiefinden biriydi. Kontluğun doğrudan varlıkları, Celile'de Taberiye etrafında düzgün bir şekilde yerleşmişti, ancak tüm vassalleriyle, lordluk tüm Celile'yi ve güney Fenike'yi kapsıyordu. Beyrut, Nasıra ve Hayfa lordlukları Celile'nin vassallarıydı. Prenslik, en azından ismen, 1099 yılında Tancred'e Godfrey de Bouillon tarafından Taberiye, Hayfa, Bethsan verildiğinde kuruldu. Fakat 1101'de Boudouin Hayfa'yı Geldemar Carpenel'a vererek Tancred'in gücünü kısıtladı ve Tancred Antakya Kontluğuna vekalet etmeye zorlandı. Kontluk 1187 yılında Selahaddin Eyyubi tarafından ortadan kaldırıldı. Fakat Baronların Haçlı Seferi sonrasında bazı toprakları kısmen de olsa tekrar kazanıldı.

<span class="mw-page-title-main">Arsuf Kuşatması</span>

Arsuf Kuşatması, 1099'da Birinci Haçlı Seferi'nden hemen sonra gerçekleşmiştir. Şehir önceden kararlaştırılan haracı ödemeyince Godefroy de Bouillon tarafından kuşatılmıştır. Şehri ele geçirme girişimi, gemi yokluğu yüzünden başarısız olmuştur.

<span class="mw-page-title-main">Yafa ve Aşkelon Kontluğu</span>

Yafa ve Aşkelon Kontluğu, Kudüs Krallığı'nın başlıca Haçlı devleti olmasının en büyük etkenini oluşturan dört büyük kontluktan biriydi.

<span class="mw-page-title-main">Ayn Göz Muharebesi</span> 1187 Orta Çağ muharebesi

Ayn Göz (Cresson) Muharebesi, 1 Mayıs 1187'de "Ayn Göz (Cresson) Pınarı"nda Frenk ve Eyyubi güçleri arasında küçük bir muharebedir. Kaynağın kesin yeri bilinmemekle birlikte Nasıra civarında bulunmaktadır. Çatışma, iki ay sonra Hıttin Muharebesi'nde Kudüs Krallığı'nın kesin yenilgisinin başlangıcıdır.

<span class="mw-page-title-main">Roger de Moulins</span>

Roger de Moulins, 1177'den 1187'deki ölümüne kadar Hospitalier Şövalyeleri'nin sekizinci Büyük Üstadıdır. Suriyeli Jobert'in yerini almıştır. Onun halefleri, 1190'da Nablus'un kalıcı Büyük Üstadı Garnier seçilmeden önce, iki geçici usta William Borrel ve ardından Armengol de Aspa idi.

<span class="mw-page-title-main">Kudüs Kuşatması (1244)</span> Harezmşahlar tarafından, şehrin antlaşmayla kendilerine iade edildiği Hıristiyanlardan geri alınmasıyla sonuçlandı

1244 Kudüs kuşatması, Altıncı Haçlı Seferi'nin ardından, Harezm ordusunun 15 Temmuz 1244'te şehri ele geçirmesiyle gerçekleşmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Sur Kuşatması (1187)</span> 1187 kuşatması

Sur Kuşatması 12 Kasım 1187'den 1 Ocak 1188'e kadar süren Eyyübiler'in Haçlılar'a karşı başlattığı bir kuşatmadır. Selahaddin Eyyubi komutasındaki bir ordu, Corrado del Monferrato tarafından savunulan şehre hem karadan hem denizden bir saldırı düzenledi. İki ay süren aralıksız mücadelenin ardından sonuç çıkmadı ve Selahaddin ordusuyla birlikte Akka'ya çekildi.

<span class="mw-page-title-main">Akka Kuşatması (1189-1191)</span>

Akka Kuşatması, Lüzinyanlı Guy'ın Haçlı seferi sayesinde Suriye ve Mısır'ın Müslüman lideri Selahaddin Eyyubi'ye karşı başlattığı kuşatmaydı. Bu kuşatma, daha sonra Üçüncü Haçlı Seferi olarak bilinen sürecin bir parçasını oluşturmuştur. Kuşatma Ağustos 1189'dan Temmuz 1191'e kadar sürmüş, bu süre zarfında şehrin kıyıdaki konumu nedeniyle saldıran Haçlı kuvvetleri şehre tam olarak girememiş, Selahaddin deniz yoluyla ikmal ve kaynak almasıyla şehri tam olarak rahatlatamamıştır. Sonuç olarak, bu kuşatma; Haçlılar için önemli bir zafer ve Selahaddin'in Haçlı devletlerini yok etme hırsının azalmasıyla sonuçlandı.

<span class="mw-page-title-main">IV. Onfroy de Toron</span>

IV. Onfroy de Toron, Kudüs Krallığı'nın baronuydu.