İçeriğe atla

Kuba Hanlığı

Quba xanlığı
Kuba Hanlığı
1726-1806
BaşkentHudat , Kuba (şehir)
Yaygın dil(ler)Azerice ve Farsça
HükûmetMonarşi
Han 
Tarihçe 
• Kuruluşu
1726
• Dağılışı
1806
Öncüller
Ardıllar
Afşar Hanedanı
Rusya Çarlığı

Kuba Hanlığı veya Guba Hanlığı (1726-1806), 1726 yılında Hüseyin Ali Han tarafından kurulmuştur. Oğlu Feth Ali Han (1758-1789) Azerbaycan'ın hanlık sistemini yok ederek birleştirmek gibi büyük emeller peşinde koşmuştur. Rus İmparatorluğu'nun Kafkasya'ya girmesinden sonra bu hanlık da 1806 yılında istiklâlini kaybetmiştir.

Kuruluşu ve yıkılışı

1650'de kurulan Kuba Hanlığı yüzölçümü bakımından geniş ancak Safevi Devleti'ne bağlı bir hanlıktı. Dağıstan'ın ve Derbent Hanlığı'nın ortaya çıkıp o bölgeye sahip olan Şirvan Hanlığı'nın güney doğuya kaymasının ardından Kuba Hanlığı'nın toprakları iyice daraldı.

Derbent'in 3 Temmuz 1806'da Rusya tarafından işgal edilmesiyle Hanlık da Rusya'ya tâbi oldu. 1820'de hanlığın tüm toprakları Rusya'ya ilhak edildi. İran bu fetihleri 1828 tarihli Türkmençay Antlaşması ile kabul etti.

Kuba hanları

  • Hüseyin Han (1689)
  • Ahmed Han (1689-1698)
  • Sultan Ahmed Han (1698-1718)
  • Hasan Ali Han (1718)
  • Hüseyin Ali Han (1718-1757)
  • Feth Ali Han (1757-1788)
  • Şeyh Ali Han (1790-1819)
  • Hasan Han (1796)

Kaynakça

  • Abbasqulu ağa Bakıxanov (1991). "Gülüstani-İrəm", Bakü.
  • Şahin Fazil Fərzəlibəyli (2001). "Quba tarixi, Bakü

Dış bağlantılar

Wikimedia Commons'ta Azerbaijani Khanate of Kuba ile ilgili çoklu ortam belgeleri bulunur

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Kuba (rayon)</span>

Kuba Rayonu, Azerbaycan'da rayon olarak adlandırılan birinci derece idarî bölümlerden birisidir.

<span class="mw-page-title-main">Diyarbekir (eyalet)</span> Diyarbakır

Diyâr-ı Bekr Eyaleti tam adı Diyâr-ı Bekr Beylerbeyliği, 1515 yılında kurulan Osmanlı Devleti eyaleti. Eyaletin merkezi Diyarbakır'dır. Doğrudan Osmanlı İmparatorluğuna bağlı olarak yönetilmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Karabağ Hanlığı</span>

Karabağ Hanlığı, 1748-1805 yılları arası bugünkü Azerbaycan topraklarında yer almış ve İran'ın Kaçar Hanedanı egemenliği altında fiilen bağımsız olmuş Azeri feodal devletidir.

<span class="mw-page-title-main">Revan Hanlığı</span> 1747 ile 1828 yıllarında faaliyet gösteren Türk hanlığıdır. Kökeni Türk olan hanlığın bayrağında elinde kılıç tutan bir aslan sembolü vardır.

Revan Hanlığı, merkezi günümüzdeki Erivan şehrini başkent olarak seçen ve 1747 ile 1828 yıllarında faaliyet gösteren hanlıktır.

<span class="mw-page-title-main">Karadağ Hanlığı</span>

Karadağ Hanlığı, 1747 yılında bugün İran'a bağlı Azerbaycan bölgesindeki Karadağ (Karacadağ) topraklarında kurulmuş feodal devlettir. Karadağ kelimesi büyük dağ veya dağlık yer anlamına gelmektedir. Hanlığın başkenti Ahar şehri olup bir ara Kürdeşt'e taşınmıştır. Hanlığın batısında Hoy Hanlığı, doğusunda Lenkeran Hanlığı, kuzeyinde Karabağ Hanlığı, güneyinde Tebriz Hanlığı ve Erdebil Hanlığı vardır.

<span class="mw-page-title-main">Maku Hanlığı</span>

Maku Hanlığı Hoy, Karabağ, Nahçıvan, Erivan hanlıkları ve Osmanlı İmparatorluğu ile sınırları çevrili olan Güney Azerbaycan'daki Azerbaycan Hanlıkları'ndan biridir.

<span class="mw-page-title-main">Şeki Hanlığı</span> Azerbaycanda kurulmuş bir hanlık

Şeki Hanlığı ya da Nuha Hanlığı adları da verilen Azerbaycan hanlıklarından biri 1747 tarihinde kurulmuş ve 1819'de kadar yaşamıştır.

<span class="mw-page-title-main">Tebriz Hanlığı</span>

Tebriz Hanlığı, İran'ın kuzeybatısındaki Güney Azerbaycan bölgesinde yer almış eski hanlıktır. Hanlık, Dunbuli Aşireti reisi Necef Kulu tarafından 1757 yılında kuruldu. Hanlık zaman içerisinde bölgedeki Türklerle akrabalık bağları kurmuştur,1802'de hanlık lağvedildi ve toprakları Hoy Hanlığı'na katıldı.

<span class="mw-page-title-main">Bakü Hanlığı</span>

Bakü Hanlığı, 1718-1806 yıllar arasında Azerbaycanın doğusunda hüküm süren bir hanlık.

<span class="mw-page-title-main">Feth Ali Şah</span>

Feth Ali Şah, Kaçar Hanedanı'ndan olup 1797-1834 yılları arasında İran'da hüküm süren ikinci şah. Yönetimi sırasında Kuzey Kafkasya'yı Gülistan ve Türkmençay Antlaşması'yla geri alınamayacak şekilde Rusya'ya bırakmıştır. Feth Ali Şah Tarihçi Joseph M. Upton'a göre, "uzun sakalıyla, ince beliyle, evlatlarıyla İranlılar arasında meşhurdur." Feth Ali Şah'ın saltanatının sonlarında, ekonomik sıkıntılar, askeri ve teknolojik yükümlülük İran'ı parçalanmanın eşiğine getirdi, ölümünden sonra yaşanan taht mücadelesiyle çözülme hızlandı.

<span class="mw-page-title-main">Kuba (şehir)</span> Azerbaycanda şehir

Kuba, Azerbaycan'ın Kuba Rayonu'nun bir şehri ve başkentidir. Şehir, Kudyal nehrinin sağ kıyısında, deniz seviyesinden 600 metre yükseklikte, Şahdağ dağının kuzeydoğu yamaçlarında yer almaktadır. 46.300 (2023) nüfusa sahiptir.

<span class="mw-page-title-main">Mekke Şerifliği</span> 1517-1917 yılları arasında var olmuş özerk bölge

Mekke Şerifliği ya da Hicaz Şerifliği, Osmanlı döneminde Arap Yarımadasının batı kısmında yer alan, Mekke ve Medine şehirlerini kapsayan Hicaz bölgesinin yönetimine verilen isimdi. Mekke Şerifliği geleneksel olarak İslam Peygamberi Muhammed'in torunu Hasan bin Ali'nin soyundan gelen şerifler tarafından yönetilirdi.

<span class="mw-page-title-main">1723-1727 Osmanlı-İran Savaşı</span> Osmanlı İmparatorluğu ile Safevi Devleti arasında 1723-1727 yılları arasında yapılmış savaş

1723-1727 Osmanlı-İran Savaşı, Osmanlı İmparatorluğu ile çöküş devrine girmiş olan İran'daki Safevî Devleti, ardından ise İsfahan'ı ele geçirerek İran'a egemen olan Afgan Hotakîler arasında süren ve Osmanlıların kesin zaferiyle sonuçlanan askerî mücadele.

<span class="mw-page-title-main">Şirvan Hanlığı</span>

Şirvan Hanlığı, 1747 yılından 1820 yılına kadar Azerbaycan topraklarında hüküm sürmüş bir devlettir. Başkenti Şamahı olmuştur.

<span class="mw-page-title-main">Cavad Hanlığı</span> XVIII yüzyılın ortalarında kurulan hanlıklardan biri olan Cavad hanlığı, Azerbaycanın Kur-Araz nehirlerinin kavşağında bulunuyordu.

Cavad Hanlığı bir Azeri hanlığıdır. İran şahı Nadir Şah'ın ölümünden sonra oluşmuştur. Şimdiki Azerbaycan Cumhuriyeti topraklarında Karabağ Hanlığı ile Şamahı Hanlığı'nın ve Salyan'ı sultanlığının arasında bulunuyordu.

<span class="mw-page-title-main">Penahali Han</span>

Penah Ali Han, Azerbaycan'ın Terter şehrinde doğan Karabağ Hanlığı'nın kurucusu ve ilk hanıdır.

I. Mirza Muhammed Han, Bakü Hanlığı'nın kurucu hanıydı.

Bakıhanovlar, Azerbaycan'ın tanınmış soylu hanedan ailelerinden biri. Hanedanın temsilcileri, 1718 yılında kurulup 1747 ile 1806 yılları arasında bağımsız olan Bakü Hanlığı'nı yönetmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Ulu Jüz</span>

Ulu Jüz, Güney Kazakistan, Yedisu topraklarında, batı Çin'in günümüz bölgelerinde ve Özbekistan'ın Taşkent bölgesinin bir bölümünde bulunan Kazak taifeleri.

Hasan Ali Han Kaçar, 1755-1759 yıllarında İrevan Hanlığı'nın hükümdarı.