İçeriğe atla

Kuşlar da Gitti

Kuşlar da Gitti
YazarYaşar Kemal
ÜlkeTürkiye
DilTürkçe
TürUzun öykü
Yayım1978
YayımcıMilliyet Yayınları

Kuşlar da Gitti, Yaşar Kemal'in tefrika edilmeden doğrudan kitap olarak yayımlanan ilk romanıdır.[Not][1] 1978 yılında Milliyet Yayınları tarafından basılmıştır. Eserde, ağ ile kuş avlayıp satan birkaç insanın son yıllardaki bir zaman parçası içinde kuş avcılığını ve avlanan kuşları İstanbul sokaklarında satışları ele alınmıştır. Kilise, cami ve sinagog önlerinde "azat buzatlık" satmak için kuş avlayan gençlerin satamayıp sonunda çaresizlikten kuşları yemek zorunda kalmalarına kadar olan süreç betimlenir. Kuşlar da Gitti, Yaşar Kemal'in en çok satılan dördüncü kitabıdır.[2]

Notlar

  • Not Kimi kaynaklarda "uzun öykü" olarak geçmektedir.

Kaynakça

  1. ^ Çiftlikçi, Ramazan (1993), Yaşar Kemal: Yazar, Eser, Üslup, Malatya: İnönü Üniversitesi 
  2. ^ "O Güzel İnsanlar Yaşar Kemal'i Yalnız Bırakmadılar" (PDF). 7 Mayıs 2017 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Mayıs 2017. 

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Yaşar Kemal</span> Türk yazar ve şair (1923–2015)

Kemal Sadık Gökçeli veya bilinen adıyla Yaşar Kemal, Kürt kökenli Türk roman ve hikâye yazarı, şair ve aktivisttir. Türk edebiyatının en önde gelen yazarlarından biri olarak kabul edilen Yaşar Kemal, yaşamı boyunca pek çok ödül almış ve Nobel Edebiyat Ödülü'ne aday gösterilmiştir. En ünlü eseri, yaklaşık 32 yılda tamamladığı İnce Memed roman serisidir.

Remzi Kitabevi, 1927 yılında İstanbul'da kurulmuş yayınevi ve kitapevi.

Tek Kanatlı Bir Kuş, Yaşar Kemal'in 1969'da yazdığı ve 2013'te yayımlamaya karar verdiği romanıdır. "Korku üzerine bir eser" olarak tanımlanan romanda, "halkı tarafından terk edilen Yokuşlu kasabasına tayini çıkan, eşi Melek Hanım'ı da yanına alıp yola koyulan posta müdürü Remzi Bey'in hikâyesi" konu edilmektedir.

Nigâr Hanım ile Çiftçi Sadık Efendi'nin oğlu olarak 1923 yılında dünyaya gelen Yaşar Kemal, hayatı boyunca öykü, roman, çeviri, deneme, derleme, şiir ve röportaj alanlarında eser vermiştir. On altı yaşındayken 1939'da ilk şiiri "Seyhan"ı Görüşler adlı Adana halkevleri dergisinde yayımladı. Ortaokuldan ayrıldıktan sonra folklor derlemelerine başladı ve 1940-1941 yılları arasında Çukurova'dan ile Toroslardan derlediği ağıtları içeren ilk kitabı olan Ağıtlar, 1943 yılında Adana Halkevi tarafından; 1944 yılında ilk hikâyesi Pis Hikâye'yi yayımladı. 1940'larda Adana'da çıkan Çığ dergisi çevresinde Pertev Naili Boratav, Nurullah Ataç, Güzin Dino gibi isimlerle tanıştı. Özellikle, ressam Abidin Dino'nun ağabeyi Arif Dino'yla kurduğu yakınlık onun düşün ve yazın dünyasının gelişimini önemli bir ölçüde etkilemiştir. Kemal Sadık Göğceli adı ile çeşitli yayımlarda yazarken Yaşar Kemal adını Cumhuriyet gazetesine girince kullanmaya başladı ve 1951-1963 yılları arasında gazetede fıkra ve röportaj yazarı olarak çalıştı. 1952 yılında yayımlanan ilk öykü kitabı olan Sarı Sıcak'ta da yer alan Bebek öyküsü burada tefrika edildi. 1947'de İnce Memed'i yazdı fakat yarım bıraktı ve 1953-54'te bitirdi. Dört ciltten oluşan seri, otuz dokuz yılda tamamlandı. Teneke (1955), Dağın Öte Yüzü serisi, Üç Anadolu Efsanesi (1967), Binboğalar Efsanesi (1971), Yılanı Öldürseler (1976), Hüyükteki Nar Ağacı (1982) dahil olmak üzere yazarın birçok eseri, Çukurova'da geçmektedir. Ayrıca eserlerden sekizi tiyatro oyununa, on ikisi sinemaya ve ikisi baleye uyarlanmıştır. Yaşar Kemal'in ayrıca senaryosunu yazdığı filmleri de mevcuttur.

Yaşar Kemal (1923-2015), hayatı boyunca öykü, roman, çeviri, deneme, derleme, şiir ve röportaj alanlarında eser vermiştir. On altı yaşındayken 1939'da ilk şiiri "Seyhan"ı Görüşler adlı Adana halkevleri dergisinde yayımladı. Ortaokuldan ayrıldıktan sonra folklor derlemelerine başladı ve 1940-1941 yılları arasında Çukurova'dan ile Toroslar'dan derlediği ağıtları içeren ilk kitabı olan Ağıtlar, 1943 yılında Adana Halkevi tarafından basıldı. Kayseri'de askerliğini yaparken ilk hikâyesi olan "Pis Hikâye"yi (1946) yirmi üç yaşındayken yazdı. 1948’de "Bebek" hikâyesini ardından "Dükkancı"yı yazdı. 1940'larda Adana'da çıkan Çığ dergisi çevresinde Pertev Naili Boratav, Nurullah Ataç, Güzin Dino gibi isimlerle tanıştı. Özellikle, ressam Abidin Dino'nun ağabeyi Arif Dino'yla kurduğu yakınlık onun düşün ve yazın dünyasının gelişimini önemli bir ölçüde etkilemiştir. Kemal Sadık Göğceli adı ile çeşitli yayımlarda yazarken Yaşar Kemal adını Cumhuriyet gazetesine girince kullanmaya başladı ve 1951-1963 yılları arasında gazetede fıkra ve röportaj yazarı olarak çalıştı. Bu dönemde Anadolu insanının iktisadi ve toplumsal sorunlarını dile getirdiği dizi röportajları ile tanınmaya başladı: Yanan Ormanlarda Elli Gün (1955), Çukurova Yana Yana (1955), Dünyanın En Büyük Çiftliğinde Yedi Gün (1955), Peri Bacaları (1957). 1952 yılında yayımlanan ilk öykü kitabı olan Sarı Sıcak'ta da yer alan "Bebek" öyküsü burada tefrika edildi. 1947'de İnce Memed'i yazdı fakat yarım bıraktı ve 1953-54’te bitirdi. Roman, ağalara karşı Çukurova'nın yoksul halkına arka çıkan İnce Memed'in halkı için savaşmasını konu almaktadır.

Ölmez Otu, Yaşar Kemal'in Dağın Öte Yüzü üçlemesinin üçüncü romanıdır. 1968 yılında Ant Yayınları tarafından yayımlandı. Toplam kırk yedi bölümden oluşmaktadır. Üçlemesinin son eseri olan Ölmez Otu'nda serinin diğer romanlarından farklı olarak, Memidik'in Muhtar Sefer'den almak istediği intikam sonunda onu öldürmesi ve köylülerin Taşbaşoğlu mitini yok etmeleri anlatılır.

Pis Hikâye, Yaşar Kemal'in yayımlanan ilk hikâyesidir. Kemal, hikâyeyi 1946'da yirmi üç yaşında Kayseri'de askerliğini yaparken yazdı. Hikâyede Fadık'ın kaçırılıp tecavüze uğraması anlatılır. Sarı Sıcak'ın (1955) bazı baskılarına Pis Hikâye ve Teneke de eklenmiş daha sonraları tekrar çıkartılıp bir kitap olarak basılmıştır. Ayrıca Notos tarafından aynı adla kitap olarak yayımlanmıştır.

Yılanı Öldürseler, Yaşar Kemal'in aşk, töre ve anne şefkati üçgeninde filmlere konu olmuş romanıdır. Eserde Yaşar Kemal'in doğup büyüdüğü Osmaniye'nin Hemite köyündeki Esme'nin hikâyesini anlatılır. Yazar, Yılanı Öldürseler'i 1950'de Kozan hapishanesinde yatarken tanıştığı bir çocuğun başından geçenlerden esinlenerek yazmıştır. 1976'da Cumhuriyet gazetesinde tefrika edildikten sonra aynı yıl Cem Yayınevi tarafından kitap olarak basılmıştır. 1982'de Türkan Şoray'ın yönetmenliğinde aynı adla sinemaya uyarlanan kitap, 1983 yılında Marianik Revillon tarafından Paris'te tiyatro oyunu olarak sahnelenmiştir. 1991 yılında Yaşar Kemal'in eşi Thilda Kemal tarafından To Crush the Serpent adıyla İngilizceye çevrilmiştir.

<i>Kanın Sesi</i>

Kanın Sesi, Yaşar Kemal'in 1991'de yayımlanan romanıdır. Yazarın Yağmurcuk Kuşu (1980) ve Kale Kapısı (1985) ile Kimsecik üçlemesinin oluşturan üçüncü ve son romanıdır. Üçleme, Yaşar Kemal'in öz yaşam öyküsü diye nitelendirilir. Yağmurcuk Kuşu İsmail Ağa'nın üvey oğlu tarafından öldürülmesiyle sona erer. Kale Kapısı'nda İsmail Ağa'nın öz oğlu Mustafa'nın üvey oğlan Salman'dan duyduğu korku işlenir. Mustafa'yla birlikte köyün diğer çocukları ve çevredekilerin de Salman'dan korktukları görülür. Kanın Sesi'nde bütün korkuların üzerine gidilir ve en çok korkulan nesnelerin üstüne gidilerek bu korkuyu yenmeye çalışılır.

Kale Kapısı, Yaşar Kemal'in 1985'te yayımlanan romanıdır. Toros Yayınları'ndan çıkan kitap yazarın Kimsecik üçlemesinin ikinci kısmıdır. Yarı otobiyografik özellik gösteren Kale Kapısı 1986'da Orhan Kemal Roman Armağanı almıştır. Romanda, işlediği cinayetten sonra dağa çıkan Salman'ın saldığı korku anlatılır.

<span class="mw-page-title-main">Toros Yayınları</span>

Toros Yayınları, 1982'de Türkiye'de kurulmuş bir yayınevidir. Yaşar Kemal'in oğlu Raşit Gökçeli ile Alpay Kabacalı tarafından kurulmuştur.

<i>Çakırcalı Efe</i> Yaşar Kemal romanı

Çakırcalı Efe, Yaşar Kemal'in 1972'de yayımladığı destansı romanıdır. Eser, Çakırcalı Mehmet Efe'nin tarihî kişiliğinden yola çıkılarak yeniden kurgulanmıştır. Yaşar Kemal, romanın ön sözünde, Çakırcalı Efe'nin yaşamını ilk defa 1956 yılında Cumhuriyet gazetesinde yayımladığını, Çakırcalı Efe romanına kadar kitap olarak bastırmadığını ve Çakırcalı'nın öldürülmesi bölümünü gazetedeki şekliyle düzenlediğini belirtmiştir. Eser, Ankara Devlet Opera ve Balesi Birim Dans Tiyatrosu (BDT) tarafından baleye uyarlandı.

<i>Çıplak Deniz Çıplak Ada</i> Yaşar Kemalin 2012de basılmış romanı

Çıplak Deniz Çıplak Ada, Yaşar Kemal'in Bir Ada Hikâyesi serisinin dördüncü ve son romanıdır. Fırat Suyu Kan Akıyor Baksana (1997) romanı ile başlayan Karıncanın Su İçtiği (2002) ve Tanyeri Horozları (2002) kitaplarıyla devam eden Bir Ada Hikâyesi dörtlemesi, son kitabı Çıplak Deniz Çıplak Ada ile tamamlanmış oldu. 4 Ekim 2012'de Yapı Kredi Yayınları tarafından yayımlandı. Romanda yerlerinden edilen insanların Ege'de bir adada yeni bir yaşam kurma mücadelesi anlatılmaktadır.

<i>İnce Memed II</i> Yaşar Kemal romanı

İnce Memed II, Yaşar Kemal'in yazdığı İnce Memed serisinin ikinci romanıdır. İlkin gazetede tefrika edilen İnce Memed II, 1969 yılında kitap haline getirildi. Yazar, İnce Memed serisinde başkaldırıyı savunmuştur. İnce Memed I, Ağrıdağı Efsanesi, Kuşlar da Gitti, İnce Memed III eserleriyle birlikte yazarın en çok satan ilk beş kitabından üçüncüsüdür.

<i>Bugünlere Bahar İndi</i>

Bugünlere Bahar İndi, Yaşar Kemal'in 2010'da Yapı Kredi Yayınları tarafından yayımlanan şiir kitabıdır. Bugünlerde Bahar İndi kitabında kırk bir adet şiir mevcuttur. Seçtiği kırk bir şiir arasından en eski olanı 1940 tarihli Masal, en yakın zamanlı olanı ise 1973 tarihli Hannaya Şiirler ile Merhaba'dır. Şiirlerin çoğu genel olarak daha önceden dergilerde yayımlanmıştır fakat ilk kez yayımladığı şiirleri de mevcuttur. İmza olarak da ağırlık olarak Kemal Sadık Göğceli ve Kemal Sadık'ı kullanmıştır. "Yaşar Kemal" imzasını ise sadece Benim İçin başlıklı şiirinde tercih etmiştir.

<i>İnce Memed</i> Yaşar Kemalin 1955 ile 1987 arasında yazdığı ve dört ciltten oluşan roman serisi

İnce Memed, Yaşar Kemal'in 1955 ile 1987 arasında yazdığı ve dört ciltten oluşan roman serisidir. Serinin konusu Cumhuriyet döneminin ilk yıllarında Çukurova'da geçmektedir. Seri, Anadolu halkının geri kalmışlığı, köy hayatının sefaleti ve ağaların tüm yöreye tamamen hakim olması üzerine bu duruma karşı bir isyan öyküsüdür. Yaşar Kemal, 1947'de serinin birinci romanını yazdı fakat yarım bıraktı ve 1953-54'te bitirdi. Seri son romanının yayımlanmasıyla otuz dokuz yılda tamamlanmıştır. İnce Memed serisi Yaşar Kemal tarafından "Anadolu'nun destanı" olması istenmiştir. Hürriyet Pazar tarafından oluşturulan yüz kişilik jüri tarafından belirlenen "Türk Edebiyatının Gelmiş Geçmiş En İyi 100 Romanı" listesinde bir numara seçilmiştir.

Akçasazın Ağaları, Yaşar Kemal'in üçleme olarak tasarladığı ama ikileme olarak yayımlanan roman serisidir. Seri, Demirciler Çarşısı Cinayeti (1974) ile Yusufçuk Yusuf (1975) kitaplarından oluşmaktadır ve Cem Yayınevi tarafından yayımlanmıştır. Serinin üçüncü kitabı olması planlanan Anavarza ise yayımlanmamıştır. İki cilt de "O iyi insanlar, o güzel atlara bindiler, çekip gittiler." cümlesiyle başlamaktadır. 1950'li yıllarda yaşanan Çukurova'daki toplumsal dönüşümü konu almaktadır.

Yanan Ormanlarda Elli Gün, Yaşar Kemal'in 1955'te yayımlanmış röportaj kitabıdır. Kitabın ihtiva ettiği yazılar önce Cumhuriyet'te seri makaleler halinde neşredilmiştir. Daha sonra kitap haline getirilerek Türkiye Ormancılar Cemiyeti tarafından basılmıştır.2004 yılında Bu Diyar Baştanbaşa ikinci serisi altında Yapı Kredi Yayınları tarafından yayımlanmıştır.

Kimsecik, Yaşar Kemal'in Yağmurcuk Kuşu (1980), Kale Kapısı (1985) ile Kanın Sesi (1991) kitaplarından oluşan üçlemesidir.

Bu Diyar Baştan Başa, Yaşar Kemal'in röportaj kitabıdır. 1971'de Cem Yayınevi tarafından yayımlanmıştır. Ayrıca yazarın 1951-1963 yılları arasında yazdığı röportajlar Cumhuriyet gazetesinde yayımlanmıştır ve bu dönemki röportajları daha sonra dört kitaptan oluşan Bu Diyar Baştan Başa üst başlığıyla son olarak Yapı Kredi Yayınları (YKY) tarafından bir araya getirilerek 2004 yılında piyasaya sürülmüştür. Gazetede yayımlanan röportajlarıyla Fikret Otyam, Orhan Kemal gibi yazarları etkilemiştir.