UNESCO Dünya Mirası Listesi, UNESCO tarafından listelenen, özel kültürel veya fiziksel öneme sahip yerlerden her birine verilen addır.
Türkiye'de yirmi bir tane UNESCO Dünya Mirası bulunmaktadır. İlk olarak 1985'te İstanbul'un Tarihî Alanları, Göreme Millî Parkı ve Kapadokya ile Divriği Ulu Camii ve Darüşşifası, son olarak da 2023'te Gordion ile Anadolu'nun Ortaçağ Dönemi Ahşap Hipostil Camileri listeye dâhil edildi. Listedeki varlıklardan on dokuzu kültürel, ikisi karma alandır. Türkiye'nin Dünya Mirası Geçici Listesi'nde ise yetmiş dokuz tane varlığı bulunmaktadır.
2024 yılı sonu itibarıyla, 195 "Taraf Devlet"te 1.223 Dünya Mirası Alanı bulunmaktadır. 1,223 Dünya Mirası Alanının 952'si kültürel, 231'i doğal, 40'ı karma özelliktedir. Bu Dünya Mirası Alanlarının 49'u sınıraşırı alan olup, birden fazla ülke tarafından paylaşılmaktadır. Sınıraşırı alanları paylaşan toplam 72 ülke bulunmaktadır. Ülkeler Dünya Miras Komitesi tarafından Afrika, Arap Devletleri, Asya ve Pasifik, Avrupa ve Kuzey Amerika ve Latin Amerika ve Karayipler olmak üzere beş coğrafi bölgeye ayrılmıştır.
1972 yılında imzalanan UNESCO Dünya Mirası Sözleşmesi ile Birleşmiş Milletler Eğitim, Bilim ve Kültür Örgütü (UNESCO), kültürel veya doğal miras açısından önem taşıyan yerler olan Dünya Mirasları kavramını tanımladı. Doğal özellikler, jeolojik ve fizyografik oluşumlar ve bilim, koruma veya doğal güzellik açısından önemli olan doğal alanlar doğal miras olarak tanımlanır. Azerbaycan, Dünya Kültürel ve Doğal Mirasının Korunmasına Dair Sözleşmeyi 16 Aralık 1993'te onaylamasıyla ülkedeki alanlar listeye dahil edilmiştir.
Somut olmayan kültürel miras veya yaşayan kültürel miras, bir topluluğun veya bireyin kendi kültürel mirasının bir parçası olarak gördüğü her türlü bilgi, beceri, uygulama, ifade ve bunlarla ilişkili araç, gereç ve mekanı ifade eder.
Dünya Mirası, UNESCO tarafından listelenen, özel kültürel veya fiziksel öneme sahip yerlerden her birine verilen addır. Genel Kurul tarafından seçilen 21 UNESCO üyesi ülkenin oluşturduğu Dünya Miras Komitesi tarafından yönetilen uluslararası Dünya Mirası Programı bu listeyi güncellemektedir.
Dünya Miras Komitesi, UNESCO Dünya Mirası olarak listelenecek alanları belirleyen kurul. Dünya Kültürel ve Doğal Mirasının Korunmasına Dair Sözleşme'nin uygulanmasından sorumludur, Dünya Miras Fonu'nun kullanımını yönetir ve taraf devletlerin isteği üzerine finansal yardımları dağıtır. Birleşmiş Milletler Genel Kurulu tarafından dört yıllığına seçilen yirmi bir taraf devletten oluşmaktadır.
Foça Kalesi veya Beş Kapılar Kalesi, İzmir'in Foça ilçesindeki bir kaledir. 11. veya 12. yüzyılda inşa edilmiştir. Phocaea antik kentinin etrafındaki sur duvarının tarihi, kaleden de eskidir; MÖ 590-580 yıllarında inşa edilmiştir. Duvarlar Bizans İmparatorluğu döneminde restorasyon görmüştür.
Kasabaköy Mahmutbey Camii (halk arasında Çivisiz Cami olarak bilinir) Kastamonu'ya 18 km uzaklıktaki Kasaba Köyü'nde bulunan 1366 tarihli cami.
1972 yılında imzalanan UNESCO Dünya Mirası Sözleşmesi ile Birleşmiş Milletler Eğitim, Bilim ve Kültür Örgütü (UNESCO), kültürel veya doğal miras açısından önem taşıyan yerler olan Dünya Mirasları kavramını tanımladı. Doğal özellikler, jeolojik ve fizyografik oluşumlar ve bilim, koruma veya doğal güzellik açısından önemli olan doğal alanlar doğal miras olarak tanımlanır. Güney Kore'nin, Dünya Kültürel ve Doğal Mirasının Korunmasına İlişkin Sözleşmeyi 14 Eylül 1988'de onaylamasıyla ülkedeki alanlar listeye dahil edilmiştir.
San Antonio Misyonerlik Yerleşimleri, San Antonio, Teksas, Amerika Birleşik Devletleri yakınlarında bulunan bir Dünya Mirası alanıdır. Dünya Mirası Alanı beş misyonerlik siti, tarihi bir çiftlik ve ilgili sitlerden oluşmaktadır. Yerleşimler ve çiftlik şunlardır:
- Concepción Misyonerlik Yerleşimi
- San José Misyonerlik Yerleşimi
- San Juan Capistrano Misyonerlik Yerleşimi
- Espada Misyonerlik Yerleşimi
- Valero Misyonerlik Yerleşimi (Alamo)
- Rancho de las Cabras Çiftliği
Belçika ve Fransa'nın Çan Kuleleri, UNESCO tarafından Dünya Mirası olarak belirlenen, tarihi Flandra'da ve komşu Burgundiya Düklüğü bölgelerinde feodal ve dini etkilerden dolayı ortaya çıkan, sivil bağımsızlığın mimari bir tezahürü olarak tanınan 56 tarihi yapı grubudur.
Kosova'daki Orta Çağ Anıtları, dört Sırp Ortodoks Hristiyan kilisesi ve manastırından oluşan bir Dünya Mirası Alanı olup, doğu Ortodoks Bizans ve batı Romanesk mimarisinin, Palaiolog Rönesans tarzını oluşturmak üzere birleşmesini temsil etmektedir. Yapılar, Orta Çağ'da Sırbistan'ın en önemli hanedanı olan Nemanjić hanedanının üyeleri tarafından kuruldu. Yapılar, tartışmalı Kosova topraklarında yer almaktadır.
Baradla Domica mağara sistemi, Macaristan'da yer alır ve mağara çökelleri nedeniyle ziyaret edilmiş en uzun mağaradır. Aggtelek Karstik Bölgesi'nin bir parçası olarak, mağara sistemi 25.5 km uzunluğundadır ve 5.3 km'lik Domica Mağarası'nı içerir. Mağara, köyün kenarına bakan yüksek beyaz bir uçurumun eteğindeki Aggtelek'de doğal bir girişe sahiptir. Mağaranın önemli bir bölümünde, sarkıtların eşsiz manzarasını sunan çeşitli renk ve şekiller bulunmaktadır. Yeraltı nehri suları, sel olduğunda mağaranın ana kolundan geçer. Mağaraya doğal girişler antik zamanlardan beri açıktır ve mağara içinde Neolitik yerleşim izleri vardır.
Bârsana'daki Tapınaktaki Meryem'in Takdimi Kilisesi, Maramureș'teki Ahşap Kiliseler Dünya Mirası Sitesinin bir parçasıdır ve Romanya'nın Maramureş ilindeki Bârsana Komünü'nde yer alır. Kilise 1720 yılında yaptırılmıştır ve Maramureş'teki en seçkin barok iç mekan duvar resimlerini içermektedir. UNESCO tarafından 1999 yılında Dünya Mirası olarak listelenmiştir.
Lascaux,, Fransa'nın güneybatısındaki Dordogne ilindeki Montignac köyü yakınlarında yer alan mağara kompleksidir. 600'den fazla paryetal duvar resmi mağaranın iç duvarlarını ve tavanlarını süslemektedir. Resimler öncelikle Üst Paleolitik zamanın fosil kayıtlarına uygun olan tipik yerel ve çağdaş faunaya aittir. Birçok kuşağın mağara resimlerinde etkisi olduğu düşünülmektedir ve resimler günümüzden 17,000 yıl öncesine tarihlenmektedir. Lascaux 1979 yılında UNESCO tarafından Dünya Mirası listesine girdi ve Vézère Vadisi'ndeki Tarihöncesi Alanlar ve Dekore Edilmiş Mağaralar Dünya Mirası Alanı'nın bir parçası haline geldi.
1972 yılında imzalanan UNESCO Dünya Mirası Sözleşmesi ile Birleşmiş Milletler Eğitim, Bilim ve Kültür Örgütü (UNESCO), kültürel veya doğal miras açısından önem taşıyan yerler olan Dünya Mirasları kavramını tanımladı. Doğal özellikler, jeolojik ve fizyografik oluşumlar ve bilim, koruma veya doğal güzellik açısından önemli olan doğal alanlar doğal miras olarak tanımlanır. Arnavutluk'un, Dünya Kültürel ve Doğal Mirasının Korunmasına İlişkin Sözleşmeyi 10 Temmuz 1989'da onaylamasıyla ülkedeki alanlar listeye dahil edilmiştir.
Birleşmiş Milletler Eğitim, Bilim ve Kültür Örgütü (UNESCO) Dünya Mirasları, 1972 yılında kabul edilen UNESCO Dünya Mirası Sözleşmesi'nde tanımlandığı şekliyle kültürel veya doğal miras açısından önem taşıyan yerlerdir. Sovyetler Birliği, Dünya Kültürel ve Doğal Mirasının Korunmasına Dair Sözleşme'yi 12 Ekim 1988'de onaylayarak, tarihî yerlerini listeye dâhil edilmeye uygun hâle getirdi.
Kumbhalgarh batı Hindistan'daki Racastan eyaletinin Udaipur şehri yakınlarındaki Rajsamand bölgesinde, Aravalli Tepeleri'nin batısındaki yer alan bir Mewar kalesidir. Racastan Tepe Kaleleri Dünya Mirası Alanı'nın bir parçasıdır. 15. yüzyılda Rana Kumbha tarafından inşa edilmiştir. 19. yüzyılın sonlarına kadar yerleşim görmüş olan kale günümüzde halka açıktır. Kumbalgarh, Udaipur'un kara yolu ile 82 km kuzeybatısında yer almaktadır. Chittaurgarh Kalesi'nden sonra Mewar'daki en önemli kaleydi.
Yörektau, Rusya'nın Başkurdistan Cumhuriyeti'nde bulunan bir şihandır. Bu, 230 milyon yıl önce tropikal denizde oluşan Alt Permiyen resif masifinin kalıntısıdır.
Yürekdağı'dan Kuşdağı görünüş
