Ksenon ark lambası yüksek yoğunluğa sahip iyonlaşmış ksenon gazına elektriksel potansiyel uygulayarak ışık üreten bir gaz deşarj lambasıdır. Gün ışığına benzeyen parlak beyaz bir renk üreten ksenon ark lambası sinemalardaki gösterim aygıtlarında sıkça kullanılmaktadır.
İlk kez 1940'larda Almanya'da üretilen ksenon ark lambası 1951 yılında Osram tarafından satışa sunulmuştur.
Atmosfer, gaz yuvarı veya hava yuvarı herhangi bir gök cisminin etrafını saran ve gaz ile buhardan oluşan tabaka.
Soy gaz veya asal gaz, standart şartlar altında her biri, diğer elementlere kıyasla daha düşük kimyasal reaktifliğe sahip, kokusuz, renksiz, tek atomlu gaz olan kimyasal element grubudur. Helyum (He), neon (Ne), argon (Ar), kripton (Kr), ksenon (Xe) ve radon (Rn) doğal olarak bulunan altı soy gazdır ve tamamı ametaldir. Her biri periyodik tablonun sırasıyla ilk altı periyodunda, 18. grubunda (8A) yer alır. Grupta yer alan oganesson (Og) için ise önceleri soy gaz olabileceği ihtimali üzerinde durulsa da günümüzde metalik görünümlü reaktif bir katı olduğu öngörülmektedir.
Neon (Ne), periyodik tablonun 8-A grubunda yer alan soy gazdır. Atom numarası 10'dur.
Kripton, periyodik tablonun 8-A grubunda yer alan, atom numarası 36, simgesi ise Kr olan ve soy gaz özellikleri gösteren kimyasal elementtir. Tek atomlu, renksiz, tatsız ve kokusuz bir gazdır. Hacim olarak, havada milyonda bir oranında bulunur. Soygazlar arasında ksenondan sonra en kolay sıvılaşandır (-152,9 °C). Kimyasal etkinliği yoktur. Isı iletkenliği kötüdür. Bu yüzden ksenonla birlikte kimi akkor lambaların içine, filamanın yüksek ısıya gelip daha bol ışık vermesi amacıyla kullanılır. Kriptondan, deşarj tüplerinde, ışık kaynağı olarak yararlanılır. Turuncu ışınım veren izotoplarından biri, Ekim 1983'e dek temel uzunluk birimi olan metrenin tanımlanmasında kullanıldı.
Ksenon, Xe sembolü ile gösterilen 54 atom numaralı kimyasal elementtir. Renksiz, ağır, kokusuz bir soy gaz olan ksenon Dünya atmosferinde eser miktarda bulunur. Genellikle reaktif olmayan element, sentezlenen ilk soy gaz bileşiği olan ksenon heksafloroplatinatın oluşumu gibi birkaç kimyasal reaksiyona maruz kalabilir.
Charles Francis Brush Amerikalı mucit, girişimci, iş adamı. İyiliksever olarak bilinir. Gençliğinden itibaren, özellikle elektrikle aydınlanma konularında bilime ilgi duyarak babasının dükkânında deneyler yaptı. Michigan Üniversitesinde mühendislik üzerine çalıştı. 1876 yılında Pavel Yablochkov'un geliştirdiği Yablochkov Kandili’nden daha üstün özellikli ”Ark lambası”nı buldu. Bu lambalar 1879 yılında Cleveland kentinin aydınlanmasında kullanıldı. Değişik ortaklarla; kimya, demir filizi vb. değişik alanlarda çalıştıktan sonra Ark ışıkları için gerekli merkezi güç sistemi yani elektrik jeneratör olan kendi dinamosunu geliştirdi. 1880 yılında Brush Electrical Machines şirketini kurdu. Şirketi 1891 yılında General Electric şirketiyle birleşerek onun bir parçası olmuştur. 1910 - 1929 yılları arasında, bazı elektromanyetik dalga çeşitleri üzerine temellenmiş yerçekiminin kinetik teorisi üzerine çeşitli yazılar kaleme aldı. Lyndhurst, Ohio'da adını taşıyan Charles F. Brush Lisesi'nin spor takımları ve diğer grupları, Brush’un lambasına hitafen “arklar” takma adı ile çağrılır.
Far, otomotiv gece görüşü ve gece sürüş esnasında yolu aydınlatmak veya karşıdan gelen sürücüyü uyarmak amacıyla otomobillerde kullanılan otomotiv aydınlatma sistemine ait aydınlatma aracıdır. Otomobilin arka kısmında geri vites lambası bulunuyor. Türlerine göre gündüz farı, gizli far, LED lamba, ampül, sis lambası, metal halide lamba, halojen lamba, ksenon ark lambası, yüksek yoğunluklu deşarj lambası, parabolik alüminize reflektör, trafikatör bulunuyor.
Lamba aşağıdaki anlamlara gelebilir:
Plazma lambası Nikola Tesla tarafından yüksek voltaj olgusunu araştırmak amacıyla içi boşaltılmış cam tüplerde yaptığı yüksek frekans elektrik akımı deneyleri sonucunda icat edilmiştir. Tesla, bu icadını "soy gaz deşarj tüpü" olarak adlandırmıştır.
Ampul, elektrik akımıyla temas ettiğinde akkor durumuna gelerek ışık yayan, içinde argon gazı bulunan, armut biçimli cam şişedir. Ampulün içinde çok ince biçimde tasarlanmış filaman adı verilen, genelde tungsten metalinden yapılmış, iki ince destek çubuğu ile tutulmakta olan bir tel bulunur. Bu telden geçen elektrik akımı bu teli aşırı derecede ısıtır ve sonuç olarak tel ışık yaymaya başlar. Ampul, Humphry Davy tarafından icat edilmiştir, fakat Edison tarafından geliştirilerek günümüzdeki çalışma prensibini benimsemiştir.
Karpit, kimyadaki karşılığı kalsiyum karbür olan, suyla birleştiğinde hızla tepkimeye girerek asetilen gazı çıkaran, sıkça kullanıldığı için bulunması kolay ve ucuz olan kimyasal bir malzemedir. Karpit lambası asetilen gazını yakarak ışık verir. Çanakkale Savaşında sıkça tercih edilmiştir. Asetilen alevi parlak ve rüzgara oldukça dayanıklıdır. Meyvelerin olgunlaştırılması için, özellikle yeşil muzların, armutların veya limonların sarartılmasında kullanılır. İnsan sağlığı için oldukça zararlı bir madde olan karpit şimdilerde uçan balonlarda kullanılmaktadır.
Sokak lambası herhangi bir direk üzerinde içinde ışık kaynağı bulunan geceleri veya bozuk havalarda yolları aydınlatmaya yarayan bir çeşit aydınlatma aracıdır. Modern sokak lambaları ışığa duyarlıdır ve akşam karanlığında veya havada sis olduğu zaman kendiliğinden yanabilir. Genellikle elektrik ve telefon direkleri üzerinde bulunur. Estetik olarak üretilen çeşitli sokak lambaları kent mobilyalarına bir örnektir.
Soy gaz bileşiği, içeriğinde en az bir soy gaz olan bileşiklerdir. 20. yüzyılın ortalarına kadar genel kanı soy gazların kimyasal tepkimelere giremeyecekleri, dolayısıyla bileşik oluşturamayacakları yönündeydi.
Halojen lamba, iyot veya brom gibi az miktarda halojen içeren bir akkor lambadır. Halojen gazı ve tungsten filamenti kombinasyonu, bir halojen döngüsü kimyasal reaksiyonu üretir. Buharlaşan tungsten, filementin üzerine geri düşerek kimyasal reaksiyonun ömrünü arttırır ve zarfın netliğini korur. Bu nedenle bir halojen lamba, benzer güce ve kullanım ömrüne sahip standart bir gaz lambasından daha yüksek sıcaklıkta çalıştırılabilir ve daha yüksek ışık verimi ile renk sıcaklığına sahip ışık üretir. Halojen lambaların küçük boyutlu olması, projeksiyon ve aydınlatma için kompakt optik sistemlerde kullanılmasını mümkün kılar ve tasaruflu etki sağlar.
Ksenon hekzafloroplatinat (Xe+[PtF6]−), Britanya Kolumbiyası Üniversitesi'nde Neil Bartlett'in gerçekleştirdiği, soy gazların kimyasal tepkimesini ispat eden bir deneyde; platin hekzaflorür ve ksenon tepkimesiyle ortaya çıkan ürünün adı.
Ksenon hekzaflorür, kimyasal formülü XeF6 olan, ksenon ile flor elementlerinin reaksiyonuyla meydana gelen soy gaz bileşiğidir. Ksenon hekzaflorür, ksenon diflorür (XeF2) ve ksenon tetraflorür (XeF4) ile birlikte ksenonun bilinen üç florür bileşiğinin en yükseğidir.
Ksenon dioksit veya diğer adıyla ksenon(IV) oksit, kimyasal formülü XeO2 olan, ksenon ile oksijen elementlerinin reaksiyonuyla meydana gelen soy gaz bileşiğidir. İlk olarak 2011'de, ksenon tetraflorürün (2,00 mol/L H2SO4 ile) hidrolize uğratılmasıyla sentezlenmiştir.
Volvo Ölçeklenebilir Ürün Mimarisi platformu veya Volvo SPA Volvo Cars tarafından geliştirilen ve üretilen küresel bir tam boyutlu yekpare otomobil platformudur. 2014 yılında ikinci nesil Volvo XC90 piyasaya sürüldüğünde piyasaya çıktı. Yeni ksenon ark lambası, halojen lamba ve görüntü teknolojiler uygulanmışdır. 6 vitesli Volvo M66H manuel şanzıman ve 8 vitesli Volvo TF 81SG otomatik şanzıman ile hareket ederler. SUV, crossover, station wagon, coupe, sedan türlerinde mevcuttur. Ayrıca 2017 yılından beri Volvo modellerinde Kompakt Modüler Mimari platformu da kullanılır.
Gece lambası, küçük bir ışık armatürüdür. Karanlık alanlarda, gece veya acil durumlarda rahatlık sağlamak için yerleştirilmiştir. Benzer bir işleve hizmet eden uzun süre yanan küçük mumlara "çay ışığı" denir.
Metal halojenür lamba, buharlaşmış cıva ve metal halojenürlerin gaz halindeki karışımı aracılığıyla elektrik arkıyla ışık üreten bir yüksek yoğunluklu gaz deşarj lambasıdır. 1960'larda geliştirilen bu lambalar, cıva buharlı lambalara benzer, ancak kuvars ark tüpünde ışığın verimliliğini ve renk sunumunu artıran ilave metal halojenür bileşikleri içerir. Kullanılan en yaygın metal halojenür bileşiği sodyum iyodürdür.