İçeriğe atla

Ksenik asit

Ksenik asit
Yapısal formülü
Tanımlayıcılar
Kısaltmalar O[Xe](=O)(=O)O
ChemSpider
CompTox Bilgi Panosu (EPA)
  • InChI=1S/H2O4Xe/c1-5(2,3)4/h1-2H
    Key: HRLLZBGOCZURJC-UHFFFAOYSA-N
  • InChI=1/H2O4Xe/c1-5(2,3)4/h1-2H
    Key: HRLLZBGOCZURJC-UHFFFAOYAW
Özellikler
Molekül formülüH2XeO4
Molekül kütlesi197.31 g/mol
Aksi belirtilmediği sürece madde verileri, Standart sıcaklık ve basınç koşullarında belirtilir (25 °C [77 °F], 100 kPa).

Ksenik asit, suyun içinde ksenon trioksitin dağılması ile oluşan bir soy gaz bileşiğidir. Kimyasal yapısı H2XeO4 olan ksenik asit, çok güçlü bir oksitleyici maddedir. Büyük miktarda ksenon, oksijen ve ozon gibi gazlar ürettiği için ayrışımı tehlikelidir.

Var olduğu, ilk olarak 1933 yılında Linus Pauling tarafından varsayılmıştır.[1] Ksenik asit, organik kimyada bir oksitleme maddesi olarak kullanılmaktadır. Tuzlarına "ksenatlar" (xenates) denir.

Kaynakça

  1. ^ Linus Pauling (Haziran 1933). "The Formulas of Antimonic Acid and the Antimonates". J. Am. Chem. Soc. 55 (5): 1895–1900. doi:10.1021/ja01332a016.

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">C vitamini</span> turunçgillerde ve diğer gıdalarda bulunan besin maddesi

C vitamini veya askorbik asit, suda çözünebilen ve birçok görevi olan vitamin. Çoğu Hayvanlar ve bitkiler, kendi C vitaminlerini glukozdan üretebilirler. İnsanlar, bazı meyve yarasaları, hint domuzu ve insan benzeri primatlar C vitamini üretemediklerinden bunu besinlerden almak zorundadırlar.

<span class="mw-page-title-main">Soy gaz</span> Kimyasal element grubu

Soy gaz veya asal gaz, standart şartlar altında her biri, diğer elementlere kıyasla daha düşük kimyasal reaktifliğe sahip, kokusuz, renksiz, tek atomlu gaz olan kimyasal element grubudur. Helyum (He), neon (Ne), argon (Ar), kripton (Kr), ksenon (Xe) ve radon (Rn) doğal olarak bulunan altı soy gazdır ve tamamı ametaldir. Her biri periyodik tablonun sırasıyla ilk altı periyodunda, 18. grubunda (8A) yer alır. Grupta yer alan oganesson (Og) için ise önceleri soy gaz olabileceği ihtimali üzerinde durulsa da günümüzde metalik görünümlü reaktif bir katı olduğu öngörülmektedir.

<span class="mw-page-title-main">Niyasin</span>

Niyasin, Nikotinik asit veya B3 vitamini suda çözünür bir vitamindir. Türevleri olan NADH, NADPH, NAD ve NAD+ hücrelerde enerji metabolizması, nükleik asit, protein, yağ ve karbonhidrat metabolizmasında gereksinim duyulan zorunlu bir vitamindir. Vitamin B3 terimine niyasinamit de dahil edilir çünkü bu bileşik vücuda alındıktan sonra niyasine dönüşür.

<span class="mw-page-title-main">Neon</span>

Neon (Ne), periyodik tablonun 8-A grubunda yer alan soy gazdır. Atom numarası 10'dur.

Ksenon, Xe sembolü ile gösterilen 54 atom numaralı kimyasal elementtir. Renksiz, ağır, kokusuz bir soy gaz olan ksenon Dünya atmosferinde eser miktarda bulunur. Genellikle reaktif olmayan element, sentezlenen ilk soy gaz bileşiği olan ksenon heksafloroplatinatın oluşumu gibi birkaç kimyasal reaksiyona maruz kalabilir.

<span class="mw-page-title-main">Linus Pauling</span>

Linus Carl Pauling, Amerikalı kuantum kimyageri ve biyokimyager. Ayrıca kristalografer, moleküler biyolog ve tıp araştırmacısı olarak da bilinmektedir.

<span class="mw-page-title-main">Max Delbrück</span> Biyolog, Bilim insanı

Max Ludwig Henning Delbrück Alman asıllı Amerikalı biyolog, moleküler genetiğin öncülerinden sayılır. Bakteriyofajlara ilişkin çalışmaları nedeniyle 1969 Nobel Fizyoloji veya Tıp Ödülü'nü Alfred Day Hershey ve Salvador Luria ile paylaşmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Alfred Hershey</span> Amerikalı kimyager (1908 – 1997)

Alfred Day Hershey, Amerikalı biyolog.

Moleküler saat, moleküler saat hipotezi (MSH) temelinde, jeolojik geçmişte iki türün veya diğer taksonların birbirinden ne zaman ayrıldıklarını tespit etmek için fosil sabitleri ve moleküler değişim oranlarının moleküler evrimde kullanıldığı bir tekniktir. Moleküler saat, türleşme ya da radyasyon olarak adlandırılan olayların ortaya çıkma zamanlarını tahmin etmek için kullanılır. Bu tür hesaplamalar için kullanılan moleküler veriler, DNA'larda genellikle nükleotid dizileri veya proteinlerdeki amino asit dizileridir. Moleküler saate, bazen gen saati, genetik saat ya da evrimsel saat dendiği de olur.

<span class="mw-page-title-main">Soy gaz bileşiği</span>

Soy gaz bileşiği, içeriğinde en az bir soy gaz olan bileşiklerdir. 20. yüzyılın ortalarına kadar genel kanı soy gazların kimyasal tepkimelere giremeyecekleri, dolayısıyla bileşik oluşturamayacakları yönündeydi.

Ksenon hekzafloroplatinat (Xe+[PtF6]), Britanya Kolumbiyası Üniversitesi'nde Neil Bartlett'in gerçekleştirdiği, soy gazların kimyasal tepkimesini ispat eden bir deneyde; platin hekzaflorür ve ksenon tepkimesiyle ortaya çıkan ürünün adı.

<span class="mw-page-title-main">Ksenon ark lambası</span>

Ksenon ark lambası yüksek yoğunluğa sahip iyonlaşmış ksenon gazına elektriksel potansiyel uygulayarak ışık üreten bir gaz deşarj lambasıdır. Gün ışığına benzeyen parlak beyaz bir renk üreten ksenon ark lambası sinemalardaki gösterim aygıtlarında sıkça kullanılmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Ksenon hekzaflorür</span>

Ksenon hekzaflorür, kimyasal formülü XeF6 olan, ksenon ile flor elementlerinin reaksiyonuyla meydana gelen soy gaz bileşiğidir. Ksenon hekzaflorür, ksenon diflorür (XeF2) ve ksenon tetraflorür (XeF4) ile birlikte ksenonun bilinen üç florür bileşiğinin en yükseğidir.

<span class="mw-page-title-main">Ksenon tetroksit</span> Bir ksenon atomu, dört oksijen atomunun reaksiyonuyla oluşan soy gaz bileşiği

Ksenon tetroksit, kimyasal formülü XeO4 olan, ksenon ile oksijen elementlerinin reaksiyonuyla meydana gelen soy gaz bileşiğidir. Ksenon tetroksit, -35,9 °C sıcaklıkta kristal yapıda ve sarı renkli bir katı hâlde olup, daha sıcak ortamlarda ksenon ve oksijen (O2) elementlerine çözünmeye yatkındır.

<span class="mw-page-title-main">Ksenon dioksit</span>

Ksenon dioksit veya diğer adıyla ksenon(IV) oksit, kimyasal formülü XeO2 olan, ksenon ile oksijen elementlerinin reaksiyonuyla meydana gelen soy gaz bileşiğidir. İlk olarak 2011'de, ksenon tetraflorürün (2,00 mol/L H2SO4 ile) hidrolize uğratılmasıyla sentezlenmiştir.

Stephen L. Buchwald (d. 1955, Bloomington), Amerika Birleşik Devletleri doğumlu, Massachusetts Teknoloji Enstitüsü'nde kimya profesörüdür.

<span class="mw-page-title-main">Harvey Akio Itano</span> Amerikalı biyokimyager (1920 – 2010)

Harvey Akio Itano, orak hücre anemisi ve diğer hastalıkların moleküler temeli üzerine yaptığı çalışmalarla tanınan Amerikalı bir biyokimyacıdır. Itano, Linus Pauling ile birlikte normal hemoglobin ile orak hücreli hemoglobin arasındaki farkı göstermek için elektroforezi kullanmıştır. 1949 tarihli "Orak Hücre Anemisi, Moleküler Bir Hastalık" hem moleküler tıpta hem de protein elektroforezinde bir dönüm noktasıdır.

<span class="mw-page-title-main">Boşluk doldurma modeli</span>

Boşluk doldurma modeli, yarıçapları atomların yarıçaplarıyla orantılı bir şekilde küre, bunların merkezleri arasındaki mesafelerin ise atom çekirdekleri arasındaki mesafelere orantılı olarak tasvir edildiği üç boyutlu bir molekül modeli türüdür. İlk kez 1952'de, Robert Corey ile Linus Pauling'in çalışmalarında kullanılmıştır.

Émile Zuckerkandl, moleküler evrim alanının kurucularından biri olarak kabul edilen Avusturya doğumlu bir Fransız biyolog. Linus Pauling ile birlikte moleküler evrimin tarafsız teorisini mümkün kılan "moleküler saat " kavramını oluşturmuştur.

<span class="mw-page-title-main">Charles D. Coryell</span> Amerikalı kimyager (1912 – 1971)

Charles DuBois Coryell, Amerikalı bir kimyagerdir. Prometyum elementinin kaşiflerinden biridir.