İçeriğe atla

Kromozom 3 (insan)

Kromozom 3; 22 çift otozomal insan kromozomlarından 3. olanıdır. İnsanlarda normalde bir çift halinde bulunur. 200 milyon baz çiftine ve toplam hücre DNA'sının %6,5'ine sahiptir. Kromozom 3 muhtemelen 1,100 ile 1,500 arasında gen içermektedir.

İnsan karyotipinde kromozomlar

Genler

Araştırmacılar genom açıklamasında farklı yaklaşımlar kullandıklarından, her kromozomdaki gen sayısı tahminleri farklılık göstermektedir. Çeşitli projeler arasında, işbirlikçi konsensüs kodlama dizisi projesi (CCDS) son derece muhafazakar bir strateji izlemektedir. Dolayısıyla CCDS'nin gen sayısı tahmini, insan protein kodlayan genlerin toplam sayısı üzerinde bir alt sınırı temsil etmektedir.[1]

Kromozom 3'te bulunan genlerden bazıları şunlardır;

  • ALAS1: aminolevulinat, delta-, sentetaz 1
  • BTD: biotinidaz
  • CCR5: Kemokin (C-C motif) resepör 5
  • CPOX: koproporfrinojen oksidaz (koproporfriya, harderoporfriya)
  • HGD: homojentisat 1,2-dioksigenaz (homojentizat oksidaz)
  • MCCC1: metilkrotonoyl-Koenzim A karboksilaz 1 (alfa)
  • MITF: mikroftalmia-associated transkripsiyon faktörü
  • MLH1: mutL homolog 1, kolon kanseri, poliptik olmayan tip 2 (E. coli)
  • PCCB: propionil koenzim A karboksilaz, beta polipeptid
  • PDCD10: programlanmış hücre ölümü 10
  • PIK3CA: fosfoinositid 3-kinaz, katalitik, alfa polipeptid
  • RAB7: RAB7, üye RAS onkogen ailesi
  • SCN5A: sodyum kanalı, voltaj kapısı, tip V, alfa (uzun QT sendromu 3)
  • SLC25A20: çözünebilir taşıyıcı ailesi 25 (karnitin/asilkarnitin translokaz), üye 20
  • TMIE: geçiş zarı iç kulak
  • USH3A: Usher sendromu 3A
  • VHL: von Hippel-Lindau tümör baskılayıcı
  • ZNF9: çinko parmak protein 9

Hastalıklar

Kromozom 3 üzerinde bulunan genlerin yol açtığı hastalıklardan bazıları şöyledir;

  • alkaptonüri
  • biotinidaz eksikliği
  • Brugada sendromu
  • karnitin-asilkartinin translokaz eksikliği
  • serebral derin malformasyon
  • Charcot-Marie-Tooth hastalığı
  • Charcot-Marie-Tooth hastalığı, tip 2
  • hereditai koproporfriya
  • hereditari nonpolypozis kolorektal kanser
  • 3-metilkrotonil-CoA karboksikaz eksikliği
  • miyotonik distrofi
  • miyotonik distrofi, tip 2
  • sendromik olmayan sağırlık
  • sendromik olmayan sağırlık, otozomal çekinik
  • poryfriya
  • propionik asidemi
  • Romano-Ward sendromu
  • Usher sendromu
  • Usher syndrome tip III
  • von Hippel-Lindau sendromu
  • Waardenburg sendromu
  • Otizm
  • Gece körlüğü
  • Sağırlık
  • HIV enfeksiyonu, duyarlı/dayanıklı
  • Diyabet
  • Göğüs/kolon/akciğer/pankreas kanseri
  • Usher sendromu/ Usher sendromu (Finlandiya)
  • Yumurtalık kanseri
  • Muir-Torre ailevi kanser sendromu
  • Glokom, ilk açık açı
  • Essensial titretme
  • Kısa boy
  • Lökoensefalopati
  • Harderoporfirinuria
  • Spinoserebellar ataksia
  • Moyamoya hastalığı
  • Endplate asetlikolinesteraz eksikliği
  • Hypobetalipoproteinemia, ailesi
  • Septooptic dysplasia
  • Uzun QT sendromu
  • Katarakt
  • Mukopolisakkaridozis
  • Kalp tıkanması, aşamalı/aşamasız
  • Malign hipertermia hassasiyeti
  • Atransferrinemia
  • Sükroz intolerans
  • Serebral cavernous malformasyonu
  • Nöropati, ırsi motor ve duyumsal, Okinawa tip
  • Protein S yetmezliği
  • T-hücresi lösemi translokasyon geç dönem geni
  • Kseroderma pigmentosum, tamamlayıcı grup c
  • Hailey-Hailey hastalığı
  • Koproporfyria
  • Dopamin reseptörü
  • Glikojen depolama hastalığı
  • Arritmojenik sağ ventriküler displazi
  • Pseudo-Zellweger sendromu
  • Blefarofimozis, epicantus inversus and ptosis type 1
  • Lenfoma
  • Metaplazel kondrodisplazi, Murk Jansen tipi
  • Moebius sendromu
  • Epidermolizis bullosa

Düzensizlikleri

  • 3p kısmi trizomisi, Kranio-fasial düzensizlikler ve mental gerilik ve düğümlü parmak izi karakteristiktir.
  • Duplikasyon-delesyon sendromu, uzun kol ucu duplikasyonu ve kısa kol ucu delesyonları da prenatal ve postnatal gelişme geriliğ, genital organ düzensizlikleri, mental gerilik, konjenital kalp rahatsızlıklarına nedendir. Mayotik nondisjunctiona bağlı ortaya çıkmaktadır.

Kaynakça

  1. ^ Pertea M, Salzberg SL (2010). "Between a chicken and a grape: estimating the number of human genes". Genome Biol. 11 (5). s. 206. doi:10.1186/gb-2010-11-5-206. PMC 2898077 $2. PMID 20441615. 

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Kromozom 1 (insan)</span>

1. Kromozom, karyotiplemede ilk olarak yer alan, insan kromozomları içindeki en büyük kromozomdur. İnsanlarda normalde diğer tüm otozomal kromozomlarda olduğu gibi, iki çift halide bulunur. Yaklaşık 246 milyon nükleotid baz çifti taşır. İnsan toplam DNA'sının %8'ini kapsar.

Kromozom 2, 22 çift insan otozomal kromozomlarından genellikle ikinci en büyük olanıdır. 242 milyondan fazla baz çiftinden oluşan ve toplam DNA'nın %8'ini kapsayan bir kromozomdur. İnsanlarda normalde bir çift olarak bulunur. Kromozom 2, insan ve diğer maymunların ortak kökenli olması lehine çok güçlü kanıtlar sunmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Kromozom 4 (insan)</span>

Kromozom 4, 22 çift otozomal insan kromozomlarından 4. olanıdır. İnsanlarda normalde bir çift halinde bulunur. 186 milyon baz çiftine ve toplam hücre DNA'sının %6 ve %6,5'ine sahiptir. Kromozom 4 muhtemelen 700 ile 1,100 arasında gen içermektedir.

<span class="mw-page-title-main">Kromozom 5 (insan)</span>

Kromozom 5, 22 çift otozomal insan kromozomlarından 5. olanıdır. İnsanlarda normalde bir çift halinde bulunur. 181 milyon baz çiftine ve toplam hücre DNA'sının %6'sına sahiptir. Kromozom 5 muhtemelen 900 ile 1,300 arasında gen içermektedir.

<span class="mw-page-title-main">Kromozom 6 (insan)</span>

Kromozom 6, 22 çift otozomal insan kromozomlarından 6. olanıdır. İnsanlarda normalde bir çift halinde bulunur. Yaklaşık olarak 170 milyon baz çifti ve toplam hücre DNA'sının %5,5 ya da %6'sına sahiptir. Kromozom 6, muhtemelen 1,100 ile 1,600 arasında gen içermektedir.

<span class="mw-page-title-main">Kromozom 7 (insan)</span>

Kromozom 7, 22 çift otozomal insan kromozomlarından 7. olanıdır. İnsanlarda normalde bir çift halinde bulunur. 158 milyon baz çiftine ve toplam hücre DNA'sının %5 ya da %5,5'ine sahiptir. Kromozom 7 muhtemelen 1,000 ile 1,400 arasında gen içermektedir.

<span class="mw-page-title-main">Kromozom 8 (insan)</span>

Kromozom 8, 22 çift otozomal insan kromozomlarından 8. olanıdır. İnsanlarda normalde bir çift halinde bulunur. 146 milyon baz çiftine ve toplam hücre DNA'sının %4,5 ya da %5'ine sahiptir. Kromozom 8, muhtemelen 700 ile 1,000 arasında gen içermektedir.

<span class="mw-page-title-main">Kromozom 9 (insan)</span>

Kromozom 9, 22 çift otozomal insan kromozomlarından 9. olanıdır. İnsanlarda normalde bir çift halinde bulunur. 136 milyon baz çiftine ve toplam hücre DNA'sının %4 ya da %4,5'ine sahiptir. Kromozom 9, muhtemelen 800 ile 1,200 arasında gen içermektedir.

Kromozom 10, toplamda 22 çift olan otozomal insan kromozomlarından onuncusudur. İnsanlarda normalde bir çift halinde bulunur. 135 milyon baz çiftine ve toplam hücre DNA'sının %4 ya da %4,5'ine sahiptir. Kromozom 10, muhtemelen 800 ile 1,200 arasında gen içermektedir.

<span class="mw-page-title-main">Kromozom 11 (insan)</span>

Kromozom 11, toplamda 22 çift olan otozomal insan kromozomlarından on birincisidir. İnsanlarda normalde bir çift halinde bulunur. 134,5 milyon baz çiftine ve toplam hücre DNA'sının 4% ya da 4,5%'ine sahiptir. Kromozom 11, muhtemelen 1.300 ile 1.700 arasında gen içermektedir.

<span class="mw-page-title-main">Kromozom 12 (insan)</span> homo sapiens kromozomu

Kromozom 12, toplamda 22 çift olan otozomal insan kromozomlarından onikincisidir. İnsanlarda normalde bir çift halinde bulunur. 132 milyon baz çiftine ve toplam hücre DNA'sının %4 ya da %4,5'ine sahiptir. Kromozom 12, muhtemelen 1,000 ile 1,300 arasında gen içermektedir.

<span class="mw-page-title-main">Kromozom 13 (insan)</span>

Kromozom 13, toplamda 22 çift olan otozomal insan kromozomlarından onüçüncüsüdür. İnsanlarda normalde bir çift halinde bulunur. 113 milyon baz çiftine ve toplam hücre DNA'sının %3,5 ya da %4'üne sahiptir. Kromozom 13, muhtemelen 300 ile 700 arasında gen içermektedir.

<span class="mw-page-title-main">Kromozom 14 (insan)</span>

Kromozom 14, toplamda 22 çift olan otozomal insan kromozomlarından ondördüncüsüdür. İnsanlarda normalde bir çift halinde bulunur. 109 milyon baz çiftine ve toplam hücre DNA'sının % ya da %3,5'ine sahiptir. Kromozom 14, muhtemelen 700 ile 1,200 arasında gen içermektedir.

<span class="mw-page-title-main">Kromozom 15 (insan)</span>

Kromozom 15, toplamda 22 çift olan otozomal insan kromozomlarından onbeşincisidir. İnsanlarda normalde bir çift halinde bulunur. 100 milyon baz çiftine ve toplam hücre DNA'sının %3 ya da %3,5'ine sahiptir. Kromozom 15, muhtemelen 700 ile 900 arasında gen içermektedir.

<span class="mw-page-title-main">Kromozom 16 (insan)</span>

Kromozom 16, toplamda 22 çift olan otozomal insan kromozomlarından onaltıncısıdır. İnsanlarda normalde bir çift halinde bulunur. 90 milyon baz çiftine ve toplam hücre DNA'sının %3'üne sahiptir. Kromozom 16, muhtemelen 850 ile 1,200 arasında gen içermektedir.

<span class="mw-page-title-main">Kromozom 17 (insan)</span>

Kromozom 17, toplamda 22 çift olan otozomal insan kromozomlarından onyedincisidir. İnsanlarda normalde bir çift halinde bulunur. 81 milyon baz çiftine ve toplam hücre DNA'sının %2,5 ya da %3'üne sahiptir. Kromozom 17, muhtemelen 1,200 ile 1,500 arasında gen içermektedir.

<span class="mw-page-title-main">Kromozom 19 (insan)</span>

Kromozom 19, toplamda 22 çift olan otozomal insan kromozomlarından ondokuzuncusudur. İnsanlarda normalde bir çift halinde bulunur. 63 milyon baz çiftine ve toplam hücre DNA'sının %2 ya da %2,5'ine sahiptir. Kromozom 19, muhtemelen 1,300 ile 1,700 arasında gen içermektedir.

<span class="mw-page-title-main">Kromozom 21 (insan)</span>

Kromozom 21, toplamda 22 çift olan otozomal insan kromozomlarından yirmibirincisidir. İnsanlarda normalde bir çift halinde bulunur. 47 milyon baz çiftine ve toplam hücre DNA'sının %1,5'ine sahiptir. Kromozom 21, muhtemelen 200 ile 400 arasında gen içermektedir.

<span class="mw-page-title-main">X Kromozomu</span>

X kromozomu, iki eşey kromozomundan biridir.

<span class="mw-page-title-main">Gen duplikasyonu</span>

Gen duplikasyonu, içinde bir gen bulunan bir DNA bölgesinin herhangi şekilde ikilenmesidir; homolog rekombinasyon sırasında bir hata sonucu, retrotranspozisyon olayı veya tüm bir kromozomun ikilenmesi sonucu meydana gelebilir. Genin kopyası selektif baskıdan yoksun olduğu için, ondaki mutasyonların organizma üzerinde zararlı etkisi olmaz. Dolayısıyla, organizmanın nesilleri boyunca, işlevsel tek kopyalı bir gene kıyasla daha hızlı mutasyona uğrar.