İçeriğe atla

Krizalit

Krizalitler (Japanagromyza inferna)

Krizalit, bazı böceklerde tırtılın kendi çevresine ördüğü koza içindeki devinimsiz, kelebeğe ya da böceğe dönüşme evresindeki durumu. pupa olarak da bilinir.

Birçok kelebek türünün tırtılı, gelişimini genellikle beş büyüme evresinden sonra tamamlar. Her evre bir deri değişimiyle tamamlanır. Olgunlaşan tırtıl, beslenmeyen bir krizalit evresine geçer. Krizalit genellikle toprak üzerinde, bir bitki sapına bağlı olarak gelişir. Bu sırada krizalit içinde kelebek olgunlaşır. Bir süre sonra krizalit çatlar, ıslak bir ortamda içinden kısa kanatlı bir kelebek doğar ve kelebek oluşur.

Uğur böceği de bu döngüyü yaşayıp başkalaşım geçirir. Uğur böceği yaprağa veya benzeri bir nesneye yumurta bırakır. Yumurtalardan çıkan Larvalar 30-60 gün sonra koza oluşturmaya başlar. Kozada Krizalit sonrası uğur böceği çıkar.

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">İpek böceği</span> Bir tür böcek

İpek böceği. Kelebek yumurtalarını dut yaprakları üzerine bırakır, yumurtladıktan üç dört gün sonra ölür. Baharda taze dut yaprakları üzerindeki yumurtalardan larva halinde çıkan tırtıllar sık tüylü ve siyahtır. Büyük bir iştahla devamlı dut yaprağı yerler ve dört beş defa gömlek değiştirerek bir birbuçuk ayda 7 veya 8 santime ulaşırlar. Büyüdükçe renkleri açılır ve tüyleri kaybolur. İyice büyüyüp de hücrelerine yerleşince üst dudağındaki delikten iplik halinde zamk gibi bir sıvı çıkararak kozasını yapmaya başlar. Tırtıl önce kozanın dış kısmını sonra kendi vücudunun etrafını örmeye devam eder ve görünmez olur. Eğer kendi haline bıraklırsa iki üç hafta içinde kelebek haline gelerek ördüğü kozayı parçalar ve dışarı çıkar. Bu yüzden kozayı parçalamadan kozalar sıcak suya atılır veya sıcak su buharına tutularak tırtıl öldürülür. Böylece ipek kozaları elde edilir. Bu kozalardan da tel şeklindeki ipek lifleri çıkarılıp ham ipek üretilir.

<span class="mw-page-title-main">Böcek</span> eklembacaklılar sınıfı

Böcekler eklem bacaklılar (Arthropoda) şubesinin sınıfı ve tür ve takson bakımından en kalabalık hayvan sınıfıdır. 1.000.000'dan fazla olan tür sayılarıyla Dünya'daki en fazla türe sahip canlılardır. Dünya'nın hemen hemen her yerinde bulunur ve bazen çok yoğun popülasyonlarda görülebilirler. Her yıl birkaç bin böcek türü tanımlanmaktadır. Toplam tür sayısının 2.000.000 ila 30.000.000 kadar olduğu tahmin edilmektedir. Tür, cins, familya gibi taksonomik kategoriler bakımından 6-10.000.000 sayıya ulaşırlar ve Dünya'daki hayvanların %90 kadarını oluştururlar.

<span class="mw-page-title-main">İpek</span>

İpek, ipekböceğinin ürettiği yumuşak, parlak bir liftir. İpekböceği bir tırtıldır ve bu lifi kendine koza örmek için üretir. İnsanlar bu liften iplik yapar ve kumaş dokurlar.

<span class="mw-page-title-main">Kelebek</span>

Kelebek, böceklerin, pul kanatlılar veya kelebekler (Lepidoptera) takımının kanatlı fertlerine verilen genel ad. 150.000 kadar türü bilinmektedir.

<span class="mw-page-title-main">Koza</span> Tam metamorfoz geçiren böcek grubunun krizalit hali

Koza, tam metamorfoz geçiren böcek grubunun krizalit hâlidir. Büyümesini tamamlayan tırtıl, yetişkin forma geçiş süresinde ağdan bir koruma tabakası oluşturur ve vücut gelişimleri bu tabakanın içinde tamamlanır. Tırtılın girdiği bu aşama başkalaşım sürecinin başarılı bir şekilde gerçekleşmesi için oldukça kritik bir dönemdir.

<span class="mw-page-title-main">Başkalaşım</span>

Başkalaşım ya da metamorfoz, özellikle böcekler için kullanılan bir terim olup canlının tırtıl düzeyinden yetişkin düzeye geçişine denir.

<span class="mw-page-title-main">Çam keseböceği</span>

Çam kese böceği, Thaumetopoeidae familyasından pul kanatlı zararlı böcek türü.

<span class="mw-page-title-main">Omurgasızlar</span> bir omurgası olmayan hayvanlara verilen genel bir ad

Omurgasızlar, omurgası olmayan hayvanlara verilen genel bir addır. Omurgasız olarak adlandırılan canlıların yapılarında hiçbir iç iskelet bulunmaz. Bazı omurgasız hayvanların vücudunu destekleyen bir dış iskelet bulunur.

<span class="mw-page-title-main">Tırtıl</span> Gündüz ve gece kelebeklerinin larvası

Tırtıl gündüz ve gece kelebeklerinin larvasıdır. Göğüs bölümlerinde üç çift bacakları vardır. Tırtıl büyüdüğünde kelebek olacağını gösteren hiçbir ipucu vermediğinden, larvaya iyi bir örnektir. Çoğu tırtılın uzun gövdesi 13 bölümden oluşur. Başın ardındaki ilk üç bölüm, kelebeğin kanatlarının ve bacakların bağlandığı göğüs bölümüne dönüşecektir. Bu bölümlerdeki bacaklar sert ve parlaktır. Etli, yumuşak ve küt uçları yüzeylere tutunmayı sağlayan küçük kancalarla donanmış öbür bacaklar, tırtıl kelebek olduğunda kaybolur. Tırtılların kancalı bacakları beş çiftten az olabilir ama hiçbirinde beş çifti aşmaz.

<span class="mw-page-title-main">Güve</span>

Güve, Lepidoptera (pulkanatlılar) takımından çeşitli kelebek türlerine verilen genel ad. Halk arasında buğday, odun, kumaş ve kürk gibi şeylere musallat olmaları ile bilinirler.

<span class="mw-page-title-main">Narenciye kırlangıçkuyruğu</span>

Narenciye kırlangıçkuyruğu, kırlangıç kelebekleri olarak da anılan Papilionidae familyasından Sahra Altı Afrika'ya özgü bir kelebek türü. Tırtılı narenciye ağaçlarına zarar verdiği için bu kelebek türü haşere olarak sınıflandırılır.

<span class="mw-page-title-main">Iphiclides podalirius</span>

Erik kırlangıçkuyruğu, Papilionidae familyasından bahçelerde, çayırlık ve açık ormanlık alanlarda yaşayan bir kelebek türü. Çakal eriği türünün bulunduğu yerlerde ve özellikle meyve bahçelerinde rastlanır.

<i>Colobura dirce</i>

Colobura dirce, Nymphalidae familyasından Orta ve Güney Amerika ile Karayipler'de yaşayan bir kelebek türüdür.

<span class="mw-page-title-main">Ağaçkakan</span>

Ağaçkakan (Picus), ağaçkakangiller (Picidae) familyasından ağaçların kabuklarını gagalayarak altlarında gizlenmiş tırtıl ve böceklerle beslenen, sivri gagalı kuş türlerinin ortak adı.

<i>Bir Böceğin Yaşamı</i> 1998 yapımı Amerikan animasyon filmi

Bir Böceğin Yaşamı, 1998 yılı yapımı bilgisayar animasyonu film. Yaratıcıları Pixar ekibidir.

<span class="mw-page-title-main">Myrmeleontidae</span>

Myrmeleontidae, Myrmeleontoidea üstfamilyasına bağlı bir hayvan familyasıdır.

Pupa şu anlamlara gelebilir:

<span class="mw-page-title-main">Adli entomoloji</span>

Adli entomoloji veya adli böcek bilimi ya da biyokriminal entomoloji, adli tıbba yardımcı olan ya da onun yetersiz kaldığı durumlarda, ceset üzerinde bulunan böcek ve diğer eklembacaklıların ergin ve larvalarından, maktulün ("cesedin") ölüm zamanını doğruya yakınlıkta ya da yaklaşık olarak tahmin etmeye çalışan bir bilim dalıdır.

<span class="mw-page-title-main">Barbados kirazı</span>

Barbados kirazı, Malpighiaceae familyasından meyvesi için tarımı yapılan bitki türü.

Koza, tam metamorfoz geçiren böcek grubunun krizalit hali. Şu anlamlara da gelebilir: