İçeriğe atla

Kristiansand

Kristiansand
Şehir
Kvadraturen
Kvadraturen
Fiskebrygga
Bystranda
Flekkerøy
Varoddbrua
Kristiansand arması
Arma
Takma ad:
Norveç'in Limanı
Norway üzerinde Kristiansand
Kristiansand
Kristiansand
ÜlkeNorveç Norveç
İlVest-Agder
Yüzölçümü
 • Şehir261.11 km²
Rakım0 m
Nüfus
 • Şehir87.446
 • Kent
154,346
 • Metropol
155,648
 • Yoğunluk11/km² (20/mil²)
Zaman dilimiUTC+01.00 (OAS)
 • Yaz (YSU)UTC+02.00 (OAYS)

Kristiansand Norveç’in coğrafik Sorlandet (Güney Norveç) bölgesinde Vest-Agder ilinde bir şehir, bir belediye ve il başkentidir.

Nüfus

Kristiansand belediyesi Norveç'te beşinci büyük belediye olup (1 Ocak 2014 itibarıyla 85,681 kişidir. Kristiansand şehirsel bölgesinin nüfusu (1 Ocak 2013 itibarıyla) 154,346 kişi olup Norveç'te beşinci büyük şehirsel bölgedir. "İstatistik Norveç Kurumu" bölgedeki kentsel merkez yanındna bu belediüye arazisi içinde 4 diğer yoğun nüfuslu yerleşke ismi de vermektedir: 3,526 kişi nüfuslu; Skålevik (Flekkerøy), 1,636 kişi nüfuslu Stra ; 1,803 kişi nüfuslu Justvik ve 1,396 kişi nüfuslu Tveitü;.

Tarihçe

Kristiansand 5 Aralık 1643'te yeni bir şehir olarak Danimaraka Kralı olan İV. Christian tarafından kuruldu. Şehrin merkezinin adı birbirine dik olarak kurulan sokaklardan oluştuğu için "Kvadratüren" olarak anılmaktadır. Norveç Krallığı veliahtı olan Prenses Mette-Marit bu şehirde doğmuş ve bu şehirde bulunan bir okula devam etmiştir.

İklim

Kristiansand'ın iklimi kuzeyde ve Kuzey kutbuna yakınlığına rağmen beklenenden gayet ılıman olup çok daha güneyde bulunan Güney İngiltere ve Fransa'da Bretonya iklimlerine çok benzemektedir. Norveç'in diğer bölgelerinin aksine bu şehir ve civarındaki bölgede dört tane birbirinden değişik nitelikli mevsim, özellikle sıcak yazlar ve soğuk kış yaşanmaktadır. Kar yağışları Aralık sonlarında, Ocak ve Şubat aylarında olmaktadır. Kar yağışı çok olabilmektedir ; örneğin Kristiansand Havaalanı'nda günlük rekor kar yağışı 170 cm olmuştur. Ama yağan kar fazla bir müddet yerde kalmadan hemen erimektedir. Bu kentin bu ılıman iklimine neden Atlas Okyanus'ndan kuzeye gelen Körfez Akıntısı sıcak su akıntısının kentin yakınlarında bulunan Norveç derinliklerinden denizin üst tabakalarınındaki akıntılarını ısıtmasıdır.


 Kristiansand (1991-2020) iklimi 
Aylar Oca Şub Mar Nis May Haz Tem Ağu Eyl Eki Kas Ara Yıl
En yüksek sıcaklık (°C) 13,9 15,8 21,9 23,7 26,1 30,7 31,2 32,6 26,3 20,4 17,1 13,6 32,6
Ortalama en yüksek sıcaklık (°C) 3 3 6 11,0 15 19 21 20 17 12 7 4 11,5
Ortalama sıcaklık (°C) 0,2 0,2 2,3 6 10,7 14,4 16,6 15,9 12,4 7,9 4 0,9 7,6
Ortalama en düşük sıcaklık (°C) −2 −3 −1 2 6 10 13 12 9 5 2 −1 7,4
En düşük sıcaklık (°C) −28,2 −27,9 −21,7 −11,7 −4 0 3,7 1,9 −2,3 −8,4 −18,8 −22,9 −28,2
Ortalama yağış (mm) 147,2 98,2 87,5 64,8 80,3 85,5 80,6 120,7 134,3 169,7 161,3 151,4 1.381,5
Kaynak: Norveç Meteoroloji Enstitüsü[1]


Ekonomi

Günümüzde Kristiansand'ın ana ekonomik önemi denizden çıkartılan Norveç petrol üretimi için inşaat ve mal ve malzeme tedariki sağlamak ana liman hizmetlerine destek üssü olmasından gelmektedir. Fakat son yıllarda şehir yörel idarecileri şehri bir turizm merkezi yapmak için yatırımlar ve çalışmalar yapmışlardır.

Spor

Şehir yakınlarında yoğun ormanlık araziler bulunmaktadır. Beneheis ve eski sahil topçuluk kalesı olan Odderoya'da gece bile ışıklandırılmış gayet iyi ve popüler kayakçıık yapma alanlari ve özel yürüyüş ve trekking yapma patikaları bulunmaktadır. Yürüyüş patikalarından biri özel olarak tekerlekli sandalye kullanması gerekli engelli kişilerin de kullanabilmesi için hazırlanmıştır.

Kristiansand şehrinin içinden geçen Otra ve Tovdalselva nehirlerin şehrin sahilde bulunan alanlarında Kuzey Denizi'nin Skagerrak adı verilen boğaza katılmaktadır.

Şehir yaz aylarında deniz sporları ve tatilleri için popüler olarak yerli ve İskandinav turist çekmektedir. Bu şehrin önemli plajları şunlardır:

  • "Bystranda": Şehir merkezi olan Kvadratum'un doğusunda ve Tangen'de bulunan kumluk plajdır. Bu bedava halka açık plajın yanında "Aquarama" adını taşıyan açık hava havuzları ve kapalı havuzları ihtiva eden yüzücülük kompleksi bulunmaktadır. Aquarama'nın yanında komşu bulunan "Scandic Hotel Bystranda" oteli Güney Norveç'in en büyük lüks hotelidir. Kristiansand'da bulunan en lüks ve büyük pahalı fiyatlı apartman daireleri plajın doğusundadır. Tangen'de de bir prestijli özel lise bulunmaktadır. Bu plaj ve hemen yakınlarındaki spor tesislerinde plaj voleybolu kortları; çocuk bahçeleri ve kaykay yapma pistleri ve kıyıda daha denizin daha derin kısımlarına tekerlekli engelli vasıtasınin veya çocukların girmesini kolaylaştırmak için özel hafif yokuşlu girişler bulunmaktadır. Bu plajın ortasında denizin içinde bir heykel vardır. Bystranda plajinda her yıl yaz aylarından İskandinavya'da en büyük plaj festivali olan bir Yaz Festivali yapılmaktadır.
  • "Hamresanden": Hansen semti ile Kjevik'teki Kristansand Havaalanı arasından bulunmaktadır. Bu plajın kumları deniz kenarında 3 km uzunlukta olup bu Kristiansand'de bulunan en uzun plajdır. Plajda sahil kenarından üç değişik kamping merkezi ve bir apartman otel bulunmaktadır.
  • " Sømstrand": Kristansand'ın hemen yakında bulunan Som mevkiinde bulunmaktadır ve "çıplaklar" plajıdır.

Eğitim

1966'da Kristiansand şehri İsnadinavya'da "Avrupa Ödülü"'nu alan ile şehri olmuştur.

Kristiansand bir üniversite şehri olmaya başlamıştır. 2007'de birkaç yerel yüksek uygulamalı bilimler yüksek eğitimi sağlayan kolejin birleştirilmesi ile bir devlet sektörü üniversitesi olarak Ağder Üniversitesi adıyla kurulmuştur. Bu üniversitenin, biri şehir içinde, iki kampüsü bulunmaktadır ve kayıtlı öğrenci sayısı 10,000 'i geçmiştir. Üniversitede 5 fakülte bulunmakta ve geniş bilimsel alanlarda yüksek eğitim sağlanmaktadır. Üniversiteye bağlı olan "Sørlandet Kunnskapspark" bilimsel ve teknoloji parkı merkezi devlet, vakıflar sektörü ve özel sektörün sağladığı fonlarla bilimsel araştırma ve geliştirme alanlarında çalışmaktadır. 2012'de "Ağder Nöroff Üniversite Koleji" Üniversitesi bir özel sektör ünivesitesi olarak kurulmuştur. Bu özel üniversitenin spesialize olduğu üç değişik alandaki üniversite diplomasi "Komputer Oyunları"; "Animasyon" ve "Dijital Adlı Tip" alanlarındadır.

Ulaşım

Kristiansand Norveç ve İskandinavya yarımnadasını kıtasal Avrupa'ya hava yolu ve deniz yolu bağlayan bir ulaşım ve iletişim ağı merkezi de olmuştur. Şehir merkezinde bulunan feri merkezi olan limandan Danimarka'daki Hırtshals ve Hanstholm feri limanlarına düzenli feriler işletilmektedir.

Şehirde şu karayolları bulınmaktadır:

  • "Otoyol E18": Avrupa Yolu olan E18 Otoyolu Kristianstad'ın en önemli kara yoludur. Bu E18 Otoyolu E39 Otoyolunun Kvadratüren'de şehir köprüsünden Danimarka'ya gidiş noktasından bağlanır. Buradan Kristiansand belediye bölgesini geçip; Arendal'a; oradan Osloya oradan da Stockholm'a gider.
  • "Otoyol E39": Trondheim'da başlar, Batı Norveç'i kateder ve Vast-Adger ilinin sahil belediyelerinden geçer. Kritiansand'a gelir. Burada şehir içinde sahilde bulunan feri limanına gelir. Feri ile geçilmekden sonra bu yol Danimarka'da ilerler.
  • "Norveç Milli Yolu 9": Kristiansand'da başlar. Vest-Agder ilinde Grim ve Vennesla baeldiye arazilerindne geçerek bu ilçeden çıkar. Telemark ilinde sona erer.
  • "Norveç Milli Yolu 41": Hanes'de başlar ve Kjevik'te bulunan Kristianstad Havaalanı'na gider. Oradan Kviteseid, Telemark iline gidip son bulur.
  • "İlçe Yolu 401": Otoyol E18 yapılmadan kullanılmakta olan yoldu.
  • "İlçe yolu 456";
  • "İlçe yolu 457";
  • "İlçe yolu 471" .

"Kristiansand Garı" 1895'te açılmıştır ve şehrin batısında kuruludur. DEvelet sektöröüne bağlı "Norveç Demirylolu İdaresi"'ne bağlıdır. Bu istasyondan Vest-Agder ve Aust-Agder ilçelerinde küçük kasabalara giden seferler vardır. Yörel tren seferiStaravanger'e ve milli ekpres tren seferi Oslo'ya gitmektedeir.

Şehrin havaalanı merkeze 12.5 km doğuda bulunan Kjevik'tedir. Bu havalanından Avrupa ve Norveç şehirlerine düzenli uçuş seferleri yapılmaktadır.

Kardeş şehirler

Kristiansand şehrinin şu yabancı ülkeler şehirleri ile resmi "kardeş şehir" bağlnatıları vardır:

Resimler

Lund Kristiansand panoraması

Kaynakça

  1. ^ seklima.met.no
  2. ^ "Münster partnerstaedte". muenster.de. 9 Mayıs 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 9 Mayıs 2013. 

Dış bağlantılar

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Jacksonville</span>

Jacksonville, Amerika Birleşik Devletleri'nin Florida eyaletinin en kalabalık şehri ve tüm Amerika'nın en kalabalık 13'üncü şehridir.

<span class="mw-page-title-main">Catanzaro</span> Catanzaro iline bağlı komün (Calabria, İtalya)

Catanzaro, güney İtalya'da Calabria bölgesinde bu bölge idaresine ait bazı idari birimlerin bulunduğu ve aynı ismi taşıyan Catanzaro ilinin merkezi olan şehir ve yerel idare bakımdan bir komündür.

<span class="mw-page-title-main">Ravenna</span> Ravenna iline bağlı komün (Emilia-Romagna, İtalya)

Ravenna, İtalya'da Emilia-Romagna bölgesinde bulunan ve aynı ismi taşıyan Ravenna ili merkezi olan bir kenttir.

<span class="mw-page-title-main">Rostock</span> Mecklenburg-Vorpommernda bağımsız büyükşehir (Almanya)

Rostock, Almanya'nın Mecklenburg-Vorpommern eyaletinde bulunan en büyük şehirdir. Almanya'nın diğer kalabalık şehirlerine karşılık, surlarının büyük bir kısmının ayakta kalabildiği az sayılı büyükşehirlerinden biridir.

<span class="mw-page-title-main">Pescara</span> Pescara iline bağlı komün (Abruzzo, İtalya)

Pescara, İtalya'da Abruzzo bölgesinin merkezi ve aynı adı taşıyan Pescara ili merkezi olan Adriyatik Denizi kıyısında bir liman kentidir. Aterno-Pescaro Nehri'nin Adriyatik Denizi'ne katıldığı mevkide olan Pescara şehri büyük bir belediye olarak 1926'da o zaman Chieti ili içinde nehrin güney kıyısında bulunan Pescara komünü ile o zaman Teramo ilinde ve nehrin kuzeyinde bulunan Castellamare Adriatico komününün birleştirilmesinden doğmuştur. Bu yeni şehrin kurulmasına başta önayak olan Pescara'da doğmuş şair Gabriele D'Annunzio idi.

<span class="mw-page-title-main">Preston, Lancashire</span>

Preston, (

<span class="mw-page-title-main">Swansea</span>

Swansea (/ˈswɒnzi/ swon-zee; Galce: Abertawe [abɛrˈtauɛ]), Birleşik Krallık'ta Galler'in güneyinde, eskiden Glamorgan Kontluğu'na bağlı ve şimdi kendi adı altında Swansea Şehir ve Kontluğu yöresel idaresine bağlı, Atlantik Okyanusu kıyısında bir büyük liman ve sahili olan ve şehir statüsü taşıyan bir idare ve yerleşim merkezidir. Galce adı Abertawe olup Tawe Nehri ağzı anlamındadır. Swansea'nin bağlı olduğu vilayet Swansea kentsel alanını kapsadığı gibi, çok tanınmış bir kırsal tabiat alanı olan Gower Yarımadası ile kırsal Lliw tepelerini de kapsamaktadır. Swansea şehir olma statüsünü 1969'da, şimdiki Kral III. Charles'ın Galler prensi olarak atanması sırasında bir şeref olarak almıştır. 1982 ise Swansea yöresel idaresinin başkanına Lord Mayor unvanı taşıma şerefi verilmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Brighton ve Hove</span>

Brighton ve Hove Şehri, Birleşik Krallık'ta İngiltere ülkesinin Güney-Doğu bölgesinde bulunan iki Manş Denizi kıyısı plaj kentleri olan Brighton ve Hove kentlerinin birleştirilmesi ile ülke yerel idaresine göre 1997'de tek-seviyeli yörel idare statüsü verilerek ortaya çıkan ve 2000'de kraliyet beratı ile Şehir statüsü alan bir yerel idare ve yerleşim birimidir. Resmen idare açısından East Sussex kontluğuna bağlı olmamakla beraber, coğrafi görüşle ve törensel olarak East Sussex kontluğun bir parçası olduğu kabul edilmektedir. "Brighton ve Hove Şehri Tek-Seviyeli Yerel İdaresi" için idari merkez binası Hove kentinde yerleşiktir.

<span class="mw-page-title-main">Anzio</span> Roma iline bağlı komün (Lazio, İtalya)

Anzio, İtalya'da Lazio Bölgesi'nde, Roma iline bağlı ve başkent ve il merkezi olan Roma şehrinin merkezinin 57 km güneyinde bulunan bir kent ve bir komün.

<span class="mw-page-title-main">Trapani</span> İtalyanın Sicilya bölgesinde, Trapani iline bağlı ilçe (komün)

Trapani, İtalya'da Sicilya Özerk Bölgesi'nde, kendi adini taşıyan Trapani ili merkezi ve Sicilya baskenti olan Palermo'dan kara yolu ile 97 km uzaklıkta olan bir kent ve bir komün. Trapani komonu belediye sınırları içinde nüfus 70.654 olmakla beraber şehrin varoşları uc diğer komunu de ihtiva edip metropoliten şehirsel nüfusun yaklaşık 100.000 kişiye vardıgı tahmin edilmektedir.

<span class="mw-page-title-main">Fiumicino</span> İtalyanın Lazio bölgesinde, Roma Capitale iline bağlı ilçe (komün)

Fiumicino, merkezi İtalya'da Lazio Bölgesi'nde, Roma iline bağlı bir kent ve bir komün. Bu komünün ünü, uçan yolcu sayısı itibarıyla İtalya'da birinci sırada olan ve Avrupa'da beşinci sırayı alan Roma başkentinin havalimanı olan Leonardo da Vinci – Fiumicino Havalimanı'nın sınırları içinde bulunmasıdır.

<span class="mw-page-title-main">Montesilvano</span> İtalyanın Abruzzo bölgesinde, Pescara iline bağlı ilçe (komün)

Montesilvano, güney İtalya'da Abruzzo Bölgesi'nde, Pescara iline bağlı ve il merkezi olan Pescara şehrinin merkezinin yakınında, Başkent Roma'ya 208 km uzaklikta bulunan bir kent ve bir komün. İsmi İtalyanca "koruluk dağ" anlamına gelir. Bir tepede yerleşik antik Orta Çağlara şehri ile deniz kıyısında bulunan bir modern yerleşkeden oluşur. Montesilvana ile Pescara şehri ve varoşları gelişip birbiri ile birleşip büyük metropoliten Pescara şehri oluşturmuşlardır.

<span class="mw-page-title-main">Somerset</span>

Somerset, Birleşik Krallık'ın İngiltere ülkesinin Güney Batı bölgesinde iki seviyeli bir metropoliten olmayan kontluk ve yine o bölgede bulunan tek seviyeli metropoliten olmayan yerel bölge/boroughlar için bir "törensel kontluk"'dur. Semorset Kontluğu'nun uzun bir tarihi olmakla beraber fiilen 1974'te kurulmuştur ve 1996'dan itibaren 1974'te kurulan Avon Kontluğu'nun ortadan kaldırılmasıyla bazı reorganizasyona uğramıştır. Somerset Kontluğu yerel idare merkezi Taunton kentindedir.

<span class="mw-page-title-main">East Midlands</span>

Doğu Midlands Birleşik Krallık'ın İngiltere ülkesinde 9 resmi yerel bölge'den biridir. Londra dışında bulunan diğer İngiltere bölgeleri gibi East Midlands'da da seçilmiş bir bölge meclisi ve idaresi bulunmamaktadır. Bu bölgenin idaresi için merkezi devlet daireleri bölgede Leicetershire Kontluğu'nda Leicester şehrine yakın olan Melton Mowbray kasabasında bulunmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Aust-Agder</span> Norveçte il

Aust-Agder, Norveç'in güneyinde Kuzey Denizi'nin kolu olan Skagerrak kıyısında yer alan, on beş belediyelik eski eyalettir.1 Ocak 2020'de Vest-Agder ile birleşerek Agder halini almıştır. 1918 yılına kadar Nedenes amt. (valiliği) olarak adlandırılan bölgenin sınır komşuları doğuda Telemark, batıda Rogaland ve Vest-Agder'dir. 9,158.15 km²'lik alan üzerindeki eyalet, 2011 verilerine göre 111.495 nüfusa sahiptir. Nikel ve demir cevheri madenleri bulunan eyaletin merkezi Arendal'dır. Bahçıvanlık ve ormancılık başlıca gelir kaynaklarıdır.

<span class="mw-page-title-main">Wollongong</span>

Wollongong, Avustralya'da, Yeni Güney Galler eyaletinde coğrafi bakımdan bir şehirleşmiş metropoliten yerleşim alanıdır ve yerel idare bakımından "Yerel İdare Bölgesi " statülü "Wollongong Şehri", "Shellharbour Sehri" ve "Kiama Belediyesi" idari yerleşim birimlerinden oluşur. Takma adı isminin kısaltmasından çıkartılan "The Gong"'dur. Wollongong Sidney'in 88 km güneyinde karayolu ile ortalama 1.5 saat uzaklıkta "Güney Sahil " adı da verilen "Illawara Bölgesi"'nde bulunup bu bölgenin merkez şehridir. Nüfusu 199,277 kişi olup Yeni Güney Galler eyaletinde üçüncü sırada gelmektedir.

<span class="mw-page-title-main">Gold Coast</span>

Gold Coast, Avustralya'nın Queensland eyaletinin güneydoğusunda Pasifik sahillerinde bulunan deniz kıyısında 40 km'den daha fazla uzanan ve diğer şehirleşmiş sahil bölgeleriyle birleşen bir idari yerleşim bölgesidir.

<span class="mw-page-title-main">Vest-Agder</span> Norveçte il

Vest-Agder Norveç'in güneyindeki eski eyalettir. 1 Ocak 2020'de Aust-Agder ile birleşerek Agder halini almıştır.

<span class="mw-page-title-main">Florianópolis</span> Brezilyada belediye ve Santa Catarina eyaletinin başkenti

Florianópolis Brezilya'nın Santa Catarina eyaletinin başkenti olan şehirdir. Şehrin nüfusu 2016 yılı itibarıyla 477,798 olup Joinville'den sonra eyaletin en yoğun nüfuslu şehridir.

<span class="mw-page-title-main">Avrupa E-yolu E39</span> Avrupada bir otoyol

Avrupa E-yolu E39, Avrupa E-yolları ağının 1330 kilometre uzunluğundaki bir kuzey-güney yönlü yoldur. Norveç'ten Danimarka'ya gider.