İçeriğe atla

Kresna-Razlık Ayaklanması

Ayastefanos Antlaşması gereği Bulgaristan'a ilhak edilmek istenen Makedonya sınırları

Kresna-Razlık Ayaklanması (BulgarcaКресненско-Разложко въстание Kresnensko-Razlojko vıstanie), 1878 sonları ile 1879 başlarında Osmanlı yönetimine karşı ağırlıklı olarak Kresna ve Razlık'ta gerçekleşen bir Bulgar ayaklanması idi.[1][2][3] Ayaklanma Ayastefanos Antlaşması gereği Makedonya'nın Bulgar çoğunluklu bölgelerin yeni kurulan Bulgaristan devletine bırakılmak yerine, Osmanlı kontrolüne geri veren Berlin Kongresi'nin kararlarına yönelik tepkilerin ardından patlak verdi.[4] Birleşme Komitesi tarafından gerçekleştirilmiş olup[5] Osmanlı kuvvetleri tarafından bastırılmıştır.

Kaynakça

  1. ^ A concise history of Bulgaria, Cambridge concise histories, R. J. Crampton, Cambridge University Press, 2005, p. 85 15 Şubat 2017 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. ISBN 0-521-61637-9.
  2. ^ Who Are the Macedonians? by Hugh Poulton, page 49, Indiana University Press, 2000 15 Şubat 2017 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. ISBN 1-85065-534-0
  3. ^ Stefan Stambolov and the emergence of modern Bulgaria, 1870-1895 15 Şubat 2017 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi., Duncan M. Perry, Duke University Press, 1993, ISBN 0-8223-1313-8, pp. 14-15.
  4. ^ Ethnic rivalry and the quest for Macedonia, 1870-1913, Vemund Aarbakke, East European Monographs, 2003, ISBN 0880335270, p. 56.
  5. ^ Historical Dictionary of the Republic of Macedonia, Dimitar Bechev, Scarecrow Press, 2009, ISBN 0810855658, p. 122.

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Kuzey Makedonya</span> Balkanlarda bir ülke

Kuzey Makedonya, resmî adıyla Kuzey Makedonya Cumhuriyeti, Balkanlar'da denize kıyısı olmayan bir ülkedir. 1991'de Yugoslavya'dan ayrılarak bağımsız olmuştur. Kuzeyde Sırbistan ve Kosova, batıda Arnavutluk, güneyde Yunanistan, doğuda Bulgaristan ile komşudur. Makedonya'nın kuzeyden üçte birlik bölümünü kaplamaktadır. Nüfusu yaklaşık 2 milyondur. Başkenti ve en büyük şehri Üsküp'tür ve nüfusun dörtte biri bu şehirde yaşar. Ülkedeki en büyük etnik grup Güney Slavlarına dâhil olan Makedonlardır. Arnavutlar nüfusun %25'ini oluşturur ve en büyük azınlıktır. Türkler, Çingeneler, Sırplar, Boşnaklar ve Ulahlar diğer etnik gruplardır.

<span class="mw-page-title-main">Makedonlar</span> Güney Slav etnik grubu

Makedonlar, Balkan Yarımadası'nda çoğunlukla Kuzey Makedonya Cumhuriyeti'nde yaşayan bir Güney Slav etnik grubudur. Güney Slav dili olan Makedoncayı konuşurlar. Makedon etnik unsurunun yaklaşık üçte ikisi Kuzey Makedonya Cumhuriyeti'nde yaşar. Ancak diğer ülkelerde bir dizi topluluklar da vardır.

<span class="mw-page-title-main">I. Manuil</span> Bizans İmparatoru

I. Manuil Komninos, 1143-1180 yılları arasında tahtta kalan Bizans imparatorudur.

<span class="mw-page-title-main">Bulgar İmparatorluğu</span>

Bulgar İmparatorluğu ya da Bulgar Çarlığı, Orta Çağ Avrupa tarihinde Bulgar devletine verilen isim. Varlığını sürdürdüğü süre boyunca, Balkanlar bölgesinde, özellikle Bizans İmparatorluğu'na rakip bir güç olarak, kilit rol oynamış bir devlettir. İlki 7. ve 11. yüzyıllarda, ikincisi ise ise 12. ve 14. yüzyıllarda olmak üzere, iki kez tarih sahnesine çıkmıştır. İkisi de bölgelerindeki Bizans hakimiyetinin sona ermesi üzerine vücut bulmuştur.

<span class="mw-page-title-main">II. İvan Asen</span> Bulgar çarı

II. İvan Asen İngilizce bazen John Asen II olarak bilinir, İkinci Bulgar İmparatorluğu sırasında 1218 ile 1241 yılları arasında Bulgaristan imparatoru (Çar) olarak hüküm sürmüştür.

Büyük Doğu Buhranı, 1875 yılında Balkanlar'da Osmanlı İmparatorluğu topraklarında başlayarak uluslararası güçlerin karışmasına yol açan çeşitli ayaklanma ve savaşlardır. Buhran, Temmuz 1878'de Berlin Antlaşması ile sona erdi.

<span class="mw-page-title-main">İvan Aleksandır</span> İvan

İvan Aleksandr, 1331-1371 yılları arasında hüküm süren İkinci Bulgar İmparatorluğu çarı.

<span class="mw-page-title-main">Kiyoura Keigo</span> Japon siyasetçi (1850 – 1942)

Kiyoura Keigo, Ocak-Haziran 1924 tarihleri arasında Japonya'nın 13. başbakanı olarak görev yapmış Japon siyasetçi.

Dirrahium Muharebesi, Şubat 1018'de gerçekleşmiş Bizans-Bulgar savaşlarının bir parçasıdır. Bulgar çarı İvan Vladislav, Adriyatik Denizi'nin güneydoğu kıyısındaki gücünü tesis etmeye çalışması sonucu oldu. Dirrahium'a karşı bir orduya komuta etti ve orayı kuşattı, ancak şehrin savunucularının karşı saldırısı sırasında öldürüldü.

y. 970'ten 1018'e kadar, Birinci Bulgar İmparatorluğu ile Bizans İmparatorluğu arasındaki bir dizi çatışmadır, Bulgaristan'ın Bizanslılar tarafından kademeli olarak yeniden fethedilmesine yol açtı ve böylece 7. yüzyıl Slav istilalarından bu yana ilk kez tüm Balkan yarımadası üzerindeki kontrolünü yeniden kurdu. Mücadele, Rus-Bizans Savaşı'ndan (970-971) sonra doğu Bulgaristan'ın birleşmesiyle başladı. Bulgar direnişi, 1018'de Bizans egemenliğine girinceye kadar, Bulgar İmparatorluğu'nun fethedilmemiş batı bölgelerinde bulunan Cometopuli kardeşler tarafından yönetildi.

<span class="mw-page-title-main">Kometopuli Hanedanı</span> Bulgar kraliyet hanedanı

Kometopuli Hanedanı Birinci Bulgar İmparatorluğu'nun son kraliyet hanedanıdır, y. 976 yılından Bulgaristan'ın 1018'de Bizans egemenliğine girmesine kadar hüküm sürmüştür. Hanedanlığın en önemli üyesi olan çar Samuil, 40 yılı aşkın süre Bizans fetihlerine başarıyla direnmesiyle ünlüdür. Bazen Kometopuli krallığına Batı Bulgar Krallığı veya Batı Bulgar İmparatorluğu olarak isimlendirilir.

<span class="mw-page-title-main">1923 Bulgaristan askerî darbesi</span>

9 Haziran darbesi olarak da bilinen 1923 Bulgaristan askerî darbesi General İvan Valkov'un yönettiği Askeri Birlik'in düzenlediği ve 9 Haziran 1923'ten önceki gün gerçekleşen askerî bir müdahaleydi. Bulgar Çarı III. Boris'in kararnamesiyle meşrulaştırılan Aleksandar Stamboliyski hükûmeti devrildi ve yerine Aleksandar Tsankov tarafından bir hükûmet kuruldu.

<span class="mw-page-title-main">Makedon milliyetçiliği</span>

Makedon milliyetçiliği, ilk olarak 19. yüzyılın sonlarında Makedonya bölgesinin özerkliğini Osmanlı İmparatorluğu'ndan almaya çalışan ayrılıkçılar arasında oluşan etnik Makedonlar arasındaki milliyetçi fikir ve kavramların genel bir adıdır. Fikir, 20. yüzyılın başlarında, Makedonya Slavları arasında etnik milliyetçiliğin ilk ifadeleriyle birlikte gelişti. Ayrı Makedon milleti, II. Dünya Savaşı'ndan sonra Yugoslavya'nın bir parçası olarak "Makedonya Sosyalist Cumhuriyeti"nin kurulmasıyla tanındı. Daha sonra Makedon tarih yazımı, Orta Çağ'dan 20. yy'a kadar süregelen olayları anlatırken etnik Makedonlar ile Bulgar figürleri arasında tarihi bağlar kurdu.

<span class="mw-page-title-main">Bulgar millî uyanışı</span>

Bulgar millî uyanışı, Karlofça Antlaşması'ndan 1807 yılındaki Kabakçı Mustafa İsyanı'na kadar olan süreci kapsayan, Bulgaristan tarihindeki Bulgar ulusal canlanmasının ilk dönemidir. Bu tarihsel aydınlanma döneminde, özellikle Küçük Kaynarca Antlaşması'ndan sonra Osmanlı İmparatorluğu'nun kademeli olarak gerilemesi koşullarında, kendini tanımlama ve kendini tanımaya yönelik ilgi uyanmış ve yeniden canlanmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Bulgaristan-Kuzey Makedonya ilişkileri</span>

Bulgaristan-Kuzey Makedonya ilişkileri, Bulgaristan Cumhuriyeti ile Kuzey Makedonya arasındaki ikili ilişkileri ifade eder. Her iki ülke de Avrupa Konseyi ve NATO üyesidir. Bulgaristan, Avrupa Birliği üyesidir. Kuzey Makedonya 2004'ten beri AB'ye katılmaya çalışırken, AB hükûmeti Mart 2020'de üyelik müzakerelerine girme iznini resmen verdi. Bununla birlikte, Kuzey Makedonya ve Bulgaristan, komşuluk ilişkilerini karmaşıklaştırmıştır, bu nedenle Bulgar faktörü, Makedonya siyasetinde "B-kompleksi" olarak bilinir.

Miladinov kardeşler, Dimitar Miladinov (1810–1862) ve Konstantin Miladinov (1830–1862), Osmanlı Makedonya'sındaki Bulgar ulusal hareketinin şairleri, folklorcuları ve aktivistleriydi. En çok, Bulgar edebiyatına ve Bulgar Ulusal Dirilişi sırasında folklor çalışmalarının doğuşuna yaptıkları katkıların en büyüğü olarak kabul edilen Bulgar Halk Şarkıları adlı halk şarkıları koleksiyonlarıyla tanınırlar. Konstantin Miladinov, Rusya'da kaldığı süre boyunca yazdığı Taga za Yug şiiriyle de ünlüdür.

<span class="mw-page-title-main">Todor Kableşkov</span> Bulgar devrimci

Todor Kableşkov 19. yüzyılda Osmanlı'ya bağlı olan Bulgaristan topraklarında Bulgar devrimini savunan ve Nisan Ayaklanması'nın önemli liderlerinden biridir.

<span class="mw-page-title-main">Berzitia Muharebesi</span> Orta çağ muharebesi

Berzitia Muharebesi ya da Litosoria Muharebesi ya da Lithosoria

<span class="mw-page-title-main">Tikveş Ayaklanması</span>

Tikveş Ayaklanması, 1913 yılının haziran ayı sonlarında Makedonya'nın Tikveş bölgesinde gerçekleşen bir ayaklanmadır.

<span class="mw-page-title-main">Bitola Yazıtı</span>

Bitola yazıtı, Birinci Bulgar İmparatorluğu'na ait Eski Kilise Slavcası dilinde Kiril alfabesi ile yazılmış bir taş yazıttır. Şu anda, Kuzey Makedonya'daki Manastır Enstitüsü ve Müzesi'nde, "1015/17'den İvan Vladislav'ın Kiril mektuplarının bulunduğu mermer levha" olarak tanımlanan önemli bir epigrafik anıt olarak kalıcı sergiler arasında yer almaktadır. Bizans İmparatorluğu'nun Bulgaristan'ı fethi son aşamalarında İvan Vladislav, son tahkimatını yenilemeyi ve güçlendirmeyi başarmasını bu ayrıntılı yazıtla anmıştır. 1956'da bulunan yazıt, Samuil devletinin, Yugoslav bilim adamları tarafından tartışılan Bulgar karakterini destekleyen güçlü argümanlar sağladı. Ana akım akademik görüş, yazıtın Ivan Vladislav yönetimi sırasında yapılmış orijinal bir eser olduğu yönündedir.