Höşmerim ya da Hoşmerim, Marmara başta olmak üzere Ege, İç Anadolu bölgelerinde üretilen bir çeşit irmik helvasının adıdır; Türkiye'nin bazı illerinde ise un helvasına höşmerim denilmektedir. Rize'de ve diğer bazı Doğu Karadeniz yörelerinde de Kaymaklı taze süt süzgeçle süzülerek bir tavaya boşaltılır. Sonrasında tavaya mısır ununun, peynir ve tuzun eklenmesiyle Hoşmerim-Hoşmer (Höşmerim-Höşmer) yapılır. Doğu Karadeniz'de geleneksel olarak güneş duasına çocuklarca çıkıldıktan sonra evlerden toplanılan un, yağ, tuz, süt gibi yiyeceklerden helva ve höşmer yapılıp yenir.
Smetana, Orta ve Doğu Avrupa'dan gelen çeşitli ekşi krema türlerinden biridir. Ağır kremanın ekşimesi ile üretilen mandıra ürünü'dür. Kefir veya Krem fraîche'ye benzer, ancak günümüzde ülkeye bağlı olarak çoğunlukla %9 ila %36 süt yağı içeriği ile satılmaktadır. Pişirme özellikleri crème fraîche'den farklıdır. ABD'de satılan %12 ila %16 süt yağı içeren daha hafif ekşi kremler mevcuttur. Yemek pişirme ve ekmek yapımında yaygın olarak kullanılır.
Kaymak, sütün yağını yoğunlaştırarak elde edilen bir krema ürünüdür. Sütü hafif ateşte çalkalayarak veya belli bir soğuklukta bırakarak elde edilen koyu ve yağlı özdür.
Krep, cızlama veya akıtma ; un, yumurta, süt, erimiş yağ, şeker, tuz ve kabartma tozu ile hazırlanan sulu hamurun kızgın bir yüzeye dökülmesiyle yapılan yiyecek veya tatlı. Anadolu'da cızlama, Rumeli'de akıtma denir.
Tereyağı, ana maddesi süt yağı olan bir mandıra ürünüdür. Tereyağının bileşiminde yaklaşık %80 oranında süt yağı, su, süt şekeri, mineraller, kolesterin, suda çözülmüş vitaminler, protein, asitler ve aroma veren maddeler yer alır. Tereyağı, gıda ve kozmetik sanayisinde kullanılan bir hammaddedir.
Guacamole, avokado ile yapılan bir Orta Amerika mezesidir. Aztek kökenli olan bu yiyecek, içeriğindeki yağ ve vitamin açısından değerli tutulmuştur. Genel olarak avokadonun ezilmesiyle ve domates, tuz eklenmesiyle yapılır. İspanyolların Amerika'yı istilasından sonra İspanya'da da ünlenen bu yiyecek, İspanyolların avokado yetiştirmeye çalışmasına neden olmuştur. İklim uyuşmazlıkları nedeniyle bu çabalar ilk başlarda başarısızlıkla sonuçlanmıştır.
Krem peynir, krema ya da krema ile sütün karışımı ile elde edilen yumuşak ve aynı zamanda pürüzsüz peynirdir. Rengi krem ile beyaz arasında olmakla beraber klasik yumuşak peynirlerin yapısına sahiptir. Hollanda tipi süzme peynire az çok benzemektedir. Kaymaksız ve yağsız peynir kullanılarak elde edilen elde edilen peynirden daha fazla yağ içerir.. Fransa'da Neufchâtel adıyla buna benzer bir peynir bilinir.
Trileçe, 1930'lardan itibaren Meksika'da yaygınlaşan ve tüm dünyaya yayılan bir sütlü tatlıdır. Trileçe ismi İspanyolcada "üç" ve "süt" anlamına gelen "tres" ve "leches" kelimelerinden türemiştir. Hazırlanışı esnasında üç farklı süt ürünü kullanıldığı için bu adı almıştır. Bu adı almasında Sergey Zhigalko'nun çok katkısı vardır. Anavatanı Meksika ve Güney Amerika çevresidir.
Kazak mutfağı, Kazakistan'ın mutfağıdır ve geleneksel olarak koyun eti ve at eti ile çeşitli süt ürünleri üzerine yoğunlaşmıştır. Yüzlerce yıldır Kazaklar, koyun, deve ve at yetiştiren çobanlardı ve bu hayvanları ulaşım, kıyafet ve yemek amaçlı kullanmaktaydılar. Pişirme teknikleri ve başlıca içerik ülkenin göçebe yaşam biçiminden büyük ölçüde etkilenmiştir. Örneğin, çoğu pişirme tekniği, yiyeceklerin uzun süreli korunmasını amaçlar.Etin uzun süre dayanması için tuzlama ve kurutma teknikleri yaygındır. Göçebe yaşam tarzında saklayabilmesi daha kolay olduğu için ekşi süt tercih edilir.
Hamur işi, un, su ve katı yağdan oluşan bir hamurdur. Şekerli hamur işleri genellikle şekerleme ürünü olarak da tanımlanır. "Hamur işleri" sözcüğü, un, şeker, süt, tereyağı, katı yağ, kabartma tozu ve yumurta gibi maddelerden yapılmış birçok pişirilmiş ürünleri bildirir. Küçük tartlar ve diğer tatlı pişmiş ürünler de hamur işleri olarak adlandırılır. Fransızca kelime pâtisserie de aynı yiyecekler için kullanılır. Ortak hamur işleri turta, tart, kiş hamuru ve etli börek türlerini içerir.
Dondurulmuş tatlılar, tatlılar için sıvıların, yarı katıların ve hatta bazen katıların dondurulmasıyla yapılan genel dondurulmuş gıda türüdür. Meyve suları, süt ve krema, koyu krema üzerinde aromalı su, mousse (semifreddo) ve diğer şekilerde olabilir.
Hayvansal yağlar, hayvanlardan türetilen lipid malzemelerdir. Fiziksel olarak, yağlar oda sıcaklığında sıvıdır ve katı yağlardır. Kimyasal olarak, hem yağlar hem de yağlar trigliseritlerden oluşur. Her ne kadar birçok hayvan kısmı ve salgısı yağ verebilse de, ticari uygulamada, yağ, öncelikle koyunlar, domuzlar, tavuklar ve inekler gibi canlı hayvanlardan elde edilen işlenmiş doku yağlarından çıkarılır. Süt ürünleri ayrıca peynir, tereyağı ve süt gibi hayvansal ve hayvansal yağ ürünleri de sağlar.
Sade yağ veya klarife tereyağı, tereyağında bulunan süt yağından suyun ve sütte yer alan protein ve şeker gibi katı maddelerin uzaklaştırılması ile üretilen süt ürünü. Hindistan kökenli özel bir türü olan ghee ismi ile de bilinen sade yağ, genellikle tereyağını eritilmesi ve bileşenlerinin yoğunluklarına göre ayrılmasını sağlanarak üretilir.
Doymuş yağ, yağ asidi zincirlerinin tümü veya ağırlıklı olarak tek bağlara sahip olduğu bir yağ türüdür. Bir yağ iki çeşit daha küçük molekülden yapılır: gliserol ve yağ asitleri. Yağlar uzun karbon (C) atom zincirlerinden yapılır. Bazı karbon atomları tek bağlarla (-C-C-) ve diğerleri çift bağlarla bağlanır. Çift bağlar, tek bağlar oluşturmak için hidrojen ile reaksiyona girebilir. Buna doymuş denir çünkü ikinci bağ kırılır ve bağın her yarısı bir hidrojen atomuna (doymuş) bağlanır
Ryazhenka, ekşi süt ve fermente süt ürünleri türünden biridir. Varenets'e benzer şekilde, laktik asit fermantasyonu ile pişmiş süt'ten yapılır. Türk ülkelerinde benzer ürünler kefir, katık ve kaymak'dır.
Dolgulu süt, herhangi bir süt, krema veya yağsız süt'tür. Süt sığırcılığı dışındaki kaynaklardan elde edilen yağlarla, genellikle bitkisel yağlarla yeniden yapılandırılmıştır. Saf buharlaştırılmış doldurulmuş süt, özel tadı nedeniyle genellikle içmek için uygun değildir, ancak pişirme amaçları için katkısız buharlaştırılmış süte eşdeğerdir. İkame yağ içeren diğer doldurulmuş süt ürünleri, diğer süt ürünleri arasında dondurma, ekşi krema, çırpılmış krema ve yarı yarıya ikameler yapmak için kullanılır.
Meksika kreması, Amerika kıtasında yayğın olan bir mandıra ürünü'dür. Amerika Birleşik Devletleri'nde veya İngiliz dilinde bazen "crema espesa" olarak anılır. Crema fresca veya crema espesa, iki bileşen, ağır krema ve ayran ile hazırlanan bir Meksika süt ürünüdür. Tuz ve limon suyu da hazırlanmasında kullanılabilir. Krema'nın yağ içeriği yüzde 18 ile 36 arasında değişebilir. Meksika'da, Amerika Birleşik Devletleri'ndeki Meksika ve Latin marketlerinde de satılmaktadır. Krema, yemek malzemesi, çeşni ve soslarda içerik olarak kullanılır. Meksika sokak yemekleri, Latin Amerika mutfağı, Meksika mutfağı, Kanada mutfağı, Amerikan mutfağı'nda kullanılır. Doku ve tat bakımından Fransız crème fraîche ve ekşi kremasına benzer.
Ekşi krema, normal kremanın belirli laktik asit bakterisi ile fermente edilmesiyle elde edilen bir mandıra ürünüdür. Kasıtlı veya doğal olarak eklenen bakteri kültürü kremi ekşitir ve koyulaştırır. Adı ekşi denilen bakteri fermantasyonu ile laktik asit üretiminden gelmektedir. Krem fraîche, yüksek yağ içeriği ve daha az ekşi tadı olan bir tür ekşi krema türüdür.
Süt yağı, sütün yağlı kısmıdır. Süt ve krema genellikle içerdikleri süt yağı miktarına göre sınıflandırılarak satılır. Süt yağı esas olarak her biri üç yağ asidi içeren trigliseridlerden oluşur. Süt trigliseridleri miristik asit, palmitik asit, stearik asit, palmitoleik asit, oleik asit, linoleik asit, alfa linolenik asit yağ asitleri içerir. ABD'deki düzenlemelere göre tam yağlı süt en az %3,5, ekşi krema veya hafif krema en az %18, tam yağlı yoğun krema en az %36, tereyağı en az %80 süt yağı içermelidir.
Tomas peyniri(Serto, Dorak peyniri veya Karın Kaymağı peyniri) bir çeşit tulum peyniridir. Tomas peyniri Doğu Anadolu Bölgesinin Tunceli, Bingöl, Elazığ, Erzurum, Kars, Sivas ve Muş illerinde yapılmaktadır. Tomas peyniri, yayık altı ayranının kaynatılması sonucunda elde edilen çökeleğin tereyağ, kaymak veya yoğurt katılarak bileşiminin zenginleştirilmesi ve deri tulumlara basılarak olgunlaştırılmasıyla elde edilir. “Tomas peyniri” adını Yunancada “deri meşin” anlamına gelen tomas kelimesinden almıştır.
