İçeriğe atla

Kredi

seri
Finans
Piyasalar
Varlıklar
Katılımcı
Merkezler
Araçlar
Kurumsal
Genel
İşlemler
Kurumlar vergisi
Kişisel
Kamu
Devlet harcamaları
  • Nihai tüketim harcamaları
  • Transfer ödemesi
Hükümet geliri
Bankacılık
  • Bankalar listesi
Bankacılık hukuku
Düzen ve Mali hukuk
  • Uluslararası Finansal Raporlama Standartları
  • ISO 31000
  • Profesyonel sertifika
  • Fon yönetimi
Ekonomi tarihi
  • Özel sermaye ve risk sermayesi
  • Resesyon
  • Borsa balonu
  • Borsanın çökmesi
  • Muhasebe skandalları

Kredi, bir tarafın diğer tarafa para veya kaynak sağlamasına izin veren ve ikinci tarafın birinci tarafa hemen geri ödeme yapmadığı borç ve güvendir. Bir kimseye belirli bir süre sonra geri almak kaydıyla satın alma gücü sağlanması veya bu gücün devredilmesi olarak tanımlanır.[1] Bu sözü edilen nakdi kredi tanımıdır. Ancak bankalar bir tüzel ya da gerçek kişi lehine garanti ve kefalet vererek de kredilendirme yapabilir. Buna da gayrinakdi kredi denir.

Sağlanan kaynaklar finansal olabilir (örneğin istikraz verilmesi) veya mal veya hizmetlerden (örneğin tüketici kredisi) oluşabilir. Kredi, her türlü ertelenmiş ödemeyi kapsar. Kredi, borç veren olarak da bilinen bir kreditör tarafından borçluya açılır.[2]

Köken bilimi

Kredi kelimesi Türkçede "1. inanç, güven, itibar, 2. (güvene dayanarak) borç verme" anlamına gelir. İtalyanca credito veya Fransızca crédit sözcüğünden alıntıdır. Bu sözcük Latince creditum ("emanet") sözcüğünden evrilmiştir.

Bankalar nakdi kredilerden faiz ve komisyon gelirleri, gayrinakdi kredilerden de verilen garanti ve kefaletin belirli oranlarında komisyon geliri alarak gelir kaydederler. Nakdi krediler banka bilançosunun aktif kaleminde yer alırken, gayrinakdi krediler ise teminat ve taahhütten ibaret olduğundan bilanço dışında, nazım hesaplar olarak takip edilir.

Diğer yandan kredi iki taraf arasında gerçekleşen bir hukuki sözleşme olarak da açıklanabilir. Bu sözleşmede taraflar, kredi açan taraf ve kredi açılan taraftır.

Kredi sözleşmeleri, konu itibarıyla çok yönlü sözleşmelerdir.

  • Belirli bir satın alma gücünün kredi açan tarafça, kredi açılan tarafa devri, borç verme sözleşmeleri ve nakdi krediler olarak,
  • Belirli bir malın, bedeli kredi sözleşmesinde belirlenmiş koşullarla geri ödenmesi vaadiyle devri, finansal kiralama ve benzeri işlemler olarak,
  • Üçüncü kişilerin, kredi açılan tarafla aralarındaki farklı bir hukuki sözleşmeden doğan alacaklarının, bu sözleşme hükümlerine göre ifa edilmemesi durumunda, kredi açan tarafça ödeneceği ya da alacaklı tarafın, sözleşme koşullarının yerine getirmemesi dolayısıyla uğrayacağı zararın tazmini, kefalet ya da gayri nakdi krediler olarak,
  • Kredi açan tarafın kendi ticari itibarını, kredibilitesini, üçüncü kişilerin, kredi açılan tarafla aralarındaki farklı bir hukuki sözleşmede ortaya koymalarını, keza kefalet sözleşmeleri olarak,

farklı biçimlerde olabilir.

Kredi türleri

Günümüzdeki ekonomik yaşamın gerekliliklerinden dolayı kredinin türleri bulunmaktadır. Bu krediler kişinin ihtiyaçlarına, yaşına, cinsiyetine ve sosyal statüsüne göre değişmektedir. Örneğin, girişimciler için belirli bir süre geri ödemesiz Girişimci Kredisi, yeni evli çiftler için evlilik kredisi verilebilmektedir. Belirli kredi türlerinde uzmanlaşmış bankalar da bulunmaktadır. Günümüzdeki kredi türlerinin bir kısmı aşağıdaki gibidir:

İhtiyaç kredisi

İhtiyaç kredisi veya tüketici kredi, günümüzde en çok tercih edilen kredi biçimidir. Bireysel kredi veya tüketici kredisi olarak da ifade edilir. Düşük tutarlı ve kısa vadeli ihtiyaçları karşılamak için verilen ipotekli ve ipoteksiz tüm kredilerdir.[3]

Konut kredisi

Konut kredisi, bireylerin bir konutu satın almaları için ipotek konularak kullandırılan ve diğer kredi türlerinden alınan KKDF ve BSMV vergilerinden muaf tutulan finansman şeklidir.[4] Konut kredisinde konut eksperinin belirlediği değerin en fazla %80'ine kadar konut kredisi kullanılabilir.[5] Geri kalan tutar ise alıcıdan peşinat olarak istenir.

Taşıt kredisi

Taşıt kredisi, sıfır ve ikinci el taşıt alımlarını finanse etmek amacı ile kullanılan bireysel bir kredi türüdür. Kredi vadesi boyunca taşıt banka tarafından ipotek altına alınır. Taşıt kredisi ipotekli bir kredi olmasından dolayı ihtiyaç kredisine göre onaylanma ihtimali daha yüksek bir kredi türüdür.

Bayram kredisi

Bankaların bayram dönemlerinde, tatil, ziyaret veya artan alışveriş masraflarına yönelik olarak sundukları dönemsel kampanya kredileridir. Bayram kredileri ihtiyaç kredisi kapsamında düzenlenen kredi kampanyalarıdır.

Evlilik kredisi

Evlilik kredisi ya da düğün kredisi, evlenmeyi planlayan çiftlerin masraflarını karşılamak için verilir. Bir tür ihtiyaç kredisidir.

İpotekli ihtiyaç kredisi

İpotekli kredi, bir teminat karşılığında şahıslara verilen bir kredi türüdür. Özellikle yüksek tutarlı ihtiyaç kredileri, genellikle ipotek karşılığı verilmektedir. Taşıtlar ya da ev ve arsa gibi taşınmazlar ipotek olarak alınabilir. Taşınmazların türüne göre alınabilecek ipotekli ihtiyaç kredisi miktarı değişmektedir. Örneğin, konut için ekspertiz değerinin %80'i, iş yeri için ekspertiz değerinin %75'i, imarlı arsa içinse ekspertiz değerinin %50'sine kadar ipotekli ihtiyaç kredisi alınabilir.[6]

Esnaf kredisi

“KOBİ” kredisi olarak da bilinen esnaf kredisi, küçük işletme sahiplerinin işlerini geliştirmek için yararlanabildikleri bir kredi türüdür.

Öğrenci kredisi

Öğrenci kredisi, bir diğer adıyla eğitim kredisi, öğrencilerin eğitim masraflarını karşılaması için verilen bir tür ihtiyaç kredisidir. Öğrencinin düzenli geliri varsa kendisine, yoksa eğitim masraflarını üstlenen aile bireylerine bankalar tarafından öğrenci kredisi verilebilir. Bankaların verdiği kredilerin yanı sıra, yükseköğrenim gören T.C. vatandaşı öğrenciler, T.C. Gençlik ve Spor Bakanlığı Kredi ve Yurtlar Genel Müdürlüğü'nden öğrenim kredisi alabilirler.[7]

Kredi hesaplama

Kredi hesaplama, kredi arayan herkesin öncelikle yapması gereken işlemdir. İnternet üzerinden kredi hesaplamasına imkân veren online hesaplama araçları, sizin konut kredisi hesaplama ya da ihtiyaç kredisi hesaplama gibi ihtiyaçlarınızı en hızlı ve kolay şekilde yapmanızı sağlar. Gerçekleştirdiğiniz kredi hesaplama işlemleri, kredi başvurusu yapmadan önce faiz, masraf gibi detaylar konusunda da ayrıntılı bilgi sahibi olmanızı sağlamaktalar.

Diğer kredi türleri

  • Ticari kredi
  • Sendikasyon kredisi
  • İş kredisi
  • Faizsiz kredi
  • Faizli kredi
  • İkinci haciz kredisi
  • Döner kredi
  • Özel kredi
  • Kamu kredisi
  • Katılım kredisi
  • Kağıtsız kredi
  • Paket kredi
  • Sorunlu kredi
  • Uygun kredi
  • Uygun olmayan kredi
  • Taksitli kredi
  • Nakit kredi
  • Kabul kredisi
  • Yumuşak kredi
  • Hissedar kredisi
  • Teminatlı kredi
  • Katılım kredisi
  • Paralel kredi
  • Rehin kredisi
  • Mortgage
  • Brüt kredi
  • Devlet destekli kredi
  • Tam dokümantasyon kredisi
  • Affedilebilir kredi
  • Sanayi kredisi
  • Tek ödemeli kredi
  • Köprü kredisi
  • Amortisman kredisi
  • Karşılıklı kredi
  • Nakdi kredi
  • Son kredi mercii

Kaynakça

  1. ^ "Arşivlenmiş kopya". 28 Ekim 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 28 Ekim 2022. 
  2. ^ "Arşivlenmiş kopya". 28 Ekim 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 28 Ekim 2022. 
  3. ^ "TBB / İstatistiki Raporlar / Tüketici Kredileri ve Konut Kredileri / Eylül 2019" 18 Şubat 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. Türkiye Bankalar Birliği. Aralık 2019. Erişim tarihi: 18 Şubat 2020
  4. ^ "Gider Vergileri Genel Tebliği Seri No: 84." 1 Ekim 2019 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. Resmi Gazete (Sayı: 29940). 17 Nisan 2007. Erişim tarihi: 18 Şubat 2020.
  5. ^ "Konut Kredisi Kullanmadan Önce Bilmeniz Gereken 7 Kural" 18 Şubat 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.. Cumhuriyet. 12 Ocak 2017. Erişim tarihi: 12 Şubat 2020.
  6. ^ "İpotekli Bireysel Finansman Kredisi". 18 Şubat 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. Ziraat Bankası. Erişim tarihi: 18 Şubat 2020.
  7. ^ "Kredi/Burs Hizmetleri: Genel Bilgiler" 22 Şubat 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.. T.C. Gençlik ve Spor Bakanlığı Kredi ve Yurtlar Genel Müdürlüğü. Erişim tarihi: 18 Şubat 2020.

Ayrıca bakınız

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Banka</span> finansal etkinlikte bulunan kurum

Banka, faizle para alınıp verilebilen, kredi, iskonto, kambiyo işlemleri yapan, kasalarında para, değerli belge, eşya saklayan ve bunun dışındaki diğer ticari, finansal ve ekonomik etkinliklerde bulunan kuruluşlara denir. En yaygın üçüncül sektörlerden biridir. Banka sözcüğü İtalyanca banca sözcüğünden Türkçeye geçmiştir. Para bozma gişesi, para bozma yeri anlamına gelir. Kredilendirme faaliyetleri doğrudan banka tarafından veya sermaye piyasaları aracılığıyla dolaylı olarak da yapılabilir. Bankalar genellikle uluslararası bir dizi sermaye standardı olan Basel Anlaşmalarına dayanan asgari sermaye gereksinimine tabidir. Bankalar bir ülkenin finansal sistem ve ekonomisinde önemli bir rol oynadıklarından, yargı alanlarının çoğu bankalar üzerinde yüksek derecede düzenleme uygulamaktadır.

Mevduat, bankalara ve benzeri kredi kurumlarına istenildiğinde ya da belli bir vade ya da ihbar süresi sonunda çekilmek üzere yatırılan paraya denir. Mevduatın izlendiği hesaplara yerine veya türüne göre, "mevduat hesapları", "alacaklı câri hesaplar", "küçük câri hesaplar" gibi adlar verilmektedir. Aynı zamanda "altın vadeli hesabı" gibi hesaplar da bulunmaktadır. Mevduat hesapları banka için borç olduğundan, pasifte gösterilir.

Kefalet, hukuki işlem türleri yönünden bakıldığında, bir sözleşmedir. Kefalet güvence sağlama amacına yönelik sözleşmeler arasında yer alır.

Varlık Dayalı Menkul Kıymetleştirme (securitization), borçlanma aracı olarak banka kredilerinin yerini alan ciro edilebilir enstrümanların gelişimidir. Tasarruf kurumlarının ve diğer aracıların likit olmayan aktiflerinin paketlenerek menkul kıymetlere dönüştürülmesi işlemidir.

Mortgage, Türkçe anlam karşılıklarında; Tutsat, tutulu satış, ipotekli satış, rehinli satış ya da mortgage bir malın kendisinin güvence olarak gösterilerek, ödünç alınan parayla satın alınması anlamına gelen iktisadi terimdir.

<span class="mw-page-title-main">Finans</span> Akademik disiplin

Finans, para, döviz ve sermaye varlıklarının incelenmesi ve disiplinidir. Mal ve hizmetlerin üretimi, dağıtımı ve tüketiminin incelenmesi olan ekonomi ile ilgilidir ancak ondan farklıdır. Kapsama dayalı olarak Finansal sistemlerde finansal faaliyetlere ilişkin disiplin, kişisel, kurumsal ve kamu finansmanı olarak ayrılabilir.

İpotek, rehin veya tutu bir alacağa karşı güvence oluşturan mal anlamına gelen iktisadi terim.

<span class="mw-page-title-main">Kredi kartı</span>

Kredi kartı, bankaların ve bazı finans kuruluşlarının müşterilerine verdiği, anlaşmalı POS cihazı bulunan alışveriş noktalarında ödeme amaçlı veya banka ATM'lerinden nakit avans çekmek amaçlı kullanılabilen, yapılan harcamaların aylık olarak bankaya tek seferde ya da taksitlerle ödenmek zorunda olunduğu, nakit paraya alternatif bir ödeme aracıdır. İki kredi kartı grubu vardır: tüketici kredi kartları ve ticari kredi kartları. Kartların çoğu plastiktir, ancak bazıları metal kartlardır. Birkaç değerli taş kaplı metal karttır. Kredi kartlarına alternatifler arasında banka kartları, mobil ödemeler, dijital cüzdanlar, temassız kart'lar, kripto para birimleri, elden ödeme, banka havaleleri ve hemen al, sonra öde sayılabilir.

Mikrofinans, geleneksel olarak bankacılık ve ilgili hizmetlere erişemeyen, tüketiciler ve serbest çalışanlar da dahil, düşük gelirli müşterilere veya kredi dayanışma gruplarına finansal hizmetlerin sunulmasıdır. Daha geniş anlamda, amacı "mümkün olduğunca çok, fakir ve fakirlik sınırındaki hanenin, sadece kredi değil, aynı zamanda tasarruf, sigorta ve fon transferi de dahil olmak üzere, uygun çeşitlilikte yüksek kaliteli finansal hizmetlere kalıcı erişiminin olduğu bir dünya" olan bir harekettir. Mikrofinansı savunanlar genellikle bu tür bir erişimin yoksul insanların yoksulluktan kurtulmasına yardım edeceğine inanmaktadır.

Deniz ticareti hukuku, deniz üzerinde yürütülen ticari ilişkileri düzenleyen hukuk dalıdır. 29/06/1956 tarihli ve 6762 sayılı Türk Ticaret Kanunu'nda deniz ticaretini konu alan bazı başlıklar şunlardır:

<span class="mw-page-title-main">Bank Asya</span>

Bank Asya, Türkiye'de faaliyet gösteren devlet bankası. Altıncı özel finans kurumu olarak 24 Ekim 1996 tarihinde Altunizade'deki Merkez Şubesi ile faaliyetlerine başlamış ve 20 Aralık 2005 tarihinde "Müflis Asya Finans Kurumu Anonim Şirketi" olan şirket unvanı "Müflis Asya Katılım Bankası Anonim Şirketi" olarak değiştirilmiştir. 3 Şubat 2015 tarihinde TMSF, bankanın Gülen cemaati ile bağlantılı olması gerekçesiyle şirket yönetiminin %63'üne el koymuştur. 29 Mayıs 2015 tarihinde ise bankanın tamamı TMSF'ye devredilmiştir.

Nakdi krediler belirli bir süre sonunda vade faiziyle birlikte geri alınmak üzere tüzel ve gerçel kişilere bankalar tarafından verilen ödünç paradır. Nakdi kredi kullandırılırken bankalar ilgili komisyon oranına göre komisyon ücreti almanın yanı sıra banka ve müşteri ilişkileri doğrultusunda kendi inisiyatiflerini kullanarak ipotek, çek veya kefalet gibi teminatlar alabilirler.

Akreditif, finansal bir kurum tarafından, ismi geçen lehtara, belirtilen belgeleri ibraz etmesi karşılığında, gene belirtilen miktardaki ödemenin yapılması için düzenlenmiş bir belgedir. Aynı zamanda şartlı bir banka kredisidir. Uluslararası ticarette, vesikalı kredi, kredi mektubu, vesikalı kredi mektubu, ticari kredi mektubu gibi çeşitli deyimlerle anılan akreditif, mal bedellerinin ödenmesi konusunda geliştirilmiş özel bir finansman tekniğidir.

<span class="mw-page-title-main">İller Bankası</span> Kamusal sermayeli Türk kalkınma ve yatırım bankası

İLBANK A.Ş., bütün işlemlerinde kuruluş kanunu ve özel hükümlerine bağlı, tüzel kişiliğe sahip, Türkiye Cumhuriyeti Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı'nın ilgili kuruluşu olan bir kamu kurumudur.

<span class="mw-page-title-main">İslami bankacılık</span>

İslami bankacılık olarak adlandırılan sistem, aktivitelerini şeriatı esas alarak belirlemektedir. Şeriat, ödünç verilen paradan para kazanmayı yasaklamaktadır.

Ticari işletme, insanların oluşturduğu bir pazarın, piyasası olan gereksinimlerini, yani iktisadi anlamda talebi, karşılama ve bu arzdan kâr etme amacı güden kuruluşlardır.

Tüketici Güven Endeksi, TGE, tüketicilerin kişisel mali durumları ve genel ekonomiye ilişkin mevcut durum değerlendirmeleri ve gelecek dönem beklentileri ile yakın gelecekteki harcama ve tasarruf eğilimlerinin ölçmeyi amaçlayan bir göstergedir.

Kredi riski, bir borçlunun borcunu ödeme noktasında başarısız olması durumunda borcu veren kişi ya da kurumun karşılaştığı risk anlamına gelir. Bu risk, borcu veren için kayıp anapara ve faiz, nakit akışında kesinti ve artan tahsilat masraflarını içerir. Kayıp tam ya da kısmi olabilir ve genellikle aşağıdaki neticeleri ortaya çıkarabilir:

Genel işlem koşulları ya da genel işlem şartları, önceden hazırlanmış bir sözleşme metni çeşididir. Sözleşmenin taraflarından birisi, diğer tarafa, daha önceden hazırlanmış olan bir metni empoze eder. Bunun en yaygın örneklerinden birisi, kredi hesabı başvurularında görülür. Bankalar, kredi hesabının açılmasının müşteri tarafından talep edilmesi hâlinde kabûl etmesini şart koştuğu, önceden hazırlanmış bir sözleşme metnini müşteriye sunar. Buna genel işlem şartları denir. Burada genel işlem şartlarını kabûl etmek zorunda kalan tüketiciyi bankadan korumaya dönük kanûnî düzenlemeler hükümetler tarafından düzenlenmeye çalışılmaktadır.

Yağmacı kredi, yıkıcı kredi veya yırtıcı kredi, kredi veren kuruluşlar tarafından oluşturma sürecinde haksız, aldatıcı veya hileli, etik dışı uygulamalar yüretilen krediler için verilen ad. Yağmacı kredilendirme için uluslararası kabul görmüş yasal tanımlar bulunmamakla birlikte, ABD Federal Mevduat Sigorta Kurumu (FDIC) genel müfettişlik ofisinin 2006 tarihli bir denetim raporu, yağmacı kredilendirmeyi genel olarak "borçlulara haksız ve istismar edici kredi koşulları dayatmak" olarak tanımlamaktadır, ancak "haksız" ve "istismar edici" özel olarak tanımlanmamıştır. Genellikle yıkıcı ya da yağmacı olarak tanımlanan bazı belirli uygulamalara karşı yasalar olmasına rağmen, çeşitli federal kurumlar bu ifadeyi kredi endüstrisindeki birçok belirli yasadışı faaliyet için genel bir terim olarak kullanmaktadır. Yağmacı kredilendirme, eleştirmenler tarafından kredi veya ipotek hizmeti sürecinde, kredinin verilmesinden sonra haksız, aldatıcı veya hileli uygulamalar olarak tanımlanan ipotek uygulamaları olan yağmacı ipotek ile karıştırılmamalıdır.


Bu sayfa, bu Vikipedi makalesine dayanmaktadır.
Metin, CC BY-SA 4.0 lisansı altında mevcuttur; ek koşullar uygulanabilir.
Görseller, videolar ve sesler kendi lisansları altında mevcuttur.