İçeriğe atla

Krechet-94

Krechet-94 uzay giysisi
İnsanlı Ay programında kullanılmak üzere tasarlanan Sovyet uzay giysisi

Krechet-94 (Rusça: Кречет, "akdoğan" anlamında), Sovyet insanlı Ay programı kapsamında ay gezisi için geliştirilmiş bir uzay giysisi modelidir. NPP Zvezda tarafından geliştirilmiştir. Geliştirilmesine 1967'de başlandı. Orlan uzay giysisi ile birlikte eşzamanlı microgravity uzay yürüyüşleri için tasarlanmıştır. Gelişim modeli sadece Krechet olarak biliniyordu.

Tasarım özellikleri

Giysinin, 90 kg (198 lb) ağırlığı ile 10 saat kullanılabilirliği ve 48 saatlik toplam çalışma süresi vardı. Krechet, o zamana kadar geliştirilen alüminyum alaşımlı sert üst gövde ve yumuşak kumaş uzuvları ile ilk yarı sert uzay elbisesi idi. Bu tasarım daha sonra Amerikan EMU ve daha sonra Rus giysileri tasarımında kullanılmıştır. Krechet'e Orlan'da bulunmayan bel ve kalça eklemleri dahil edildi. Giysinin omuz ve bileklerine bilye eklentisi konuldu. Neredeyse 360 derece dönüş izni veriyordu. Krechet, kozmonotların arkasındaki bir kapaktan elbisenin içine girdikleri bir uzay giysisi idi. Bu şekilde giysiye giriş, fermuarlı kullanımdan daha güvenilir ve daha kolaydı. Kapak, sağ dirsekteki bir kol vasıtasıyla açılabilirdi. Yaşam destek sırt çantası kapakta mevcuttu. Giysi giriş deliği kavramı Zvezda mühendisi Anatoli Stoklitskii'ye atfedilmiştir. Giysi, göğüs monteli kontrol ve gösterge paneli özellikli, gerekmediği zaman göğüse karşı katlanarak düz kullanımlı idi. Giysi ayrıca metal bir çember geçirilen bir özellikteydi. Kozmonot sırt üstü düştüğünde ayakta iken kollarını ve bacaklarını kullanma izni verirdi. Giysinin iki geçmeli siperliği vardı. Ek olarak bir açık siperlik ile farklı ışınımlarda güneşten koruma sağlayacak şekilde tasarlanmıştı. Yansıtıcılık için dış siperlik altın kaplıydı. Giysi, bir sıvı soğutma giysisinin üzerine giyilmek için tasarlanmıştı. Giysinin iç kumaşı gri naylon branda benzeri bir tür malzemeden yapılmıştı ve gözenek dokulu folyo ile izole edilmişti. Dış tabaka portakal döşeme ile kapalı beyaz saten örgü kumaş idi. Krechet, omuz ve dirsek hareket kısıtlamaları nedeniyle, Sovyet Ay aracı, kumanda kolu kontrollü bir özelliğe sahip idi. Ki pilotun onu kullanarak inmesine izin veriyordu. Krechet, bir mikro yerçekimi (microgravity) giysisi gibi hem de bir yüzey giysisi gibi hizmet görüyordu. Sovyet Ay kondusu ve komuta modulü Intravehicular mürettebatı transferi için dizayn edilmedi.

Giysi özellikleri

Adı: Krechet-94, Krechet uzay giysisi.

Türemesi/Öncülü: SKV EVA geliştirilmiş uzay giysisi.

Üretici: NPP Zvezda

Görevi: Kullanılmadı.

İşlevi: Ay programında gerçekleştirilmesi düşünülen Ay yürüyüşü için tasarlandı.

Kullanım basıncı: 5.8 psi (400 hPa)

Toplam ağırlığı: 234 lb (106 kg)

Ana yaşam desteği: 10 saat (600  dakika)

Var olan ve sergilenen örneklerinin resimleri

Kaynakça

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Kimono</span> Japonların geleneksel giysisi

Kimono (Japonca: 着物 -, Japonya'nın geleneksel giysisidir. Ki ve mono sözcüklerinden türetilmiştir. Japoncada aslen tüm kıyafetler için kullanılan kimono sözcüğü, sonradan hem kadınlar hem de erkekler tarafından giyilen uzun giysiyi tanımlamak için kullanılmaya başlamıştır.

<span class="mw-page-title-main">Soyuz (uzay aracı)</span> Rus yapımı uzay aracı serisi

Soyuz bugün hala hizmette olan 1960'larda Korolyov Tasarım Bürosu tarafından Sovyet uzay programı için tasarlanmış bir uzay aracı serisidir. Soyuz, Voskhod uzay aracının başarılı bir ardılı olarak aslında Sovyet İnsanlı Ay programının bir parçası olarak inşa edilmiştir. Soyuz uzay aracı bugüne kadar dünyada bir Soyuz roketi üzerinde en çok kullanılan ve en güvenilir fırlatma aracı olmuştur. Soyuz roketi tasarımı sırayla 8K74 ya da R-7A Semyorka gibi bir Sovyet kıtalararası balistik füzesi olan Vostok fırlatıcısına dayanmaktadır. Tüm Soyuz uzay araçları Kazakistan'daki Baykonur Uzay Üssünden fırlatılmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Uzay elbisesi</span> uzaya çıkan astronot ve kozmonotları dış etkenlere karşı koruyan özel giysi

Uzay elbisesi, tepkili uçak pilotları ve özellikle astronotların vücutlarını dış etkilerden koruyarak çalışabilmeleri ve yaşayabilmelerini sağlayan elbisedir. Bu elbise, astronotun durumunun stabil kalmasını sağlar.

<span class="mw-page-title-main">Şalvar</span> ağı çok bol olan, bele bir uçkurla bağlanan geniş pantolon

Şalvar, genellikle ağı çok bol olan, bele bir uçkurla bağlanan geniş bir tür pantolondur. Özellikle Adana'dan başlayıp Güneydoğu Anadolu Bölgesi'ne kadar olan bölgede sıkça giyilen yöresel giysi türüdür. Şalvar bol olduğundan bağ bahçe ve tarlada çalışanlar için uygundur. Bu özelliği nedeniyle şalvarı hâlâ kırsal alanda tarım ve hayvancılık yapan insanlar kullanmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Fırlatma koltuğu</span>

Fırlatma koltuğu, genellikle savaş uçaklarında acil durumlarda pilot veya mürettebatı kurtarabilmek için tasarlanmış bir sistemdir. Çoğu tasarımda pilotun oturduğu koltuk pilotla beraber patlayıcı veya roket motoru yardımıyla uçağın dışına fırlatılır. Uçaktan ayrılan koltuk bir paraşüt açarak pilotun güvenle yere inmesini sağlar.

<span class="mw-page-title-main">Uçuş giysisi</span>

Uçuş giysisi, aslında bir tür elbisedir. Askeri uçaklar,planörler ve helikopterlerde uçarken giyilir. Bu elbiseler genellikle, sıcağa dayanıklı maddelerden yapılır. Ayrıca pratik kullanım olanağı sağlaması için cepleri bol ve yanmaya dayanıklı olarak üretilir. Görünüşü itibarı ile bir tulumu andırır. Askeri bir uçuş giysisinin üzerinde rütbe işaretleri vardır. Yakın temas, indirme, arama, kurtarma, yakalama gibi durumlarda da kullanılabilen bir nevi savaş üniformasıdır.

<span class="mw-page-title-main">Uzay taşıtı dışı etkinlik</span>

Uzay taşıtı dışı etkinlik, ya da Uzay gemisi dışı etkinlik; Dünya'nın atmosferinin ötesinde yani Dünya dışı olarak nitelenen uzay boşluğu ya da uzayın herhangi bir yerinde boşlukta bir astronot veya kozmonot tarafından yapılan herhangi bir etkinliği anlatan terim. Sıklıkla kullanılan dünya yörüngesindeki bir uzay gemisi veya uzay istasyonunun dışında uygulanan uzay yürüyüşünü tanımlamak için kullanılır. EVA daha çok uygulanması gereken teknik yöntemler bütününü tanımlamak için kullanılır. Uluslararası Uzay İstasyonu için gerçekleştirilen istasyon dışı teknik görevler gibi. Ama aynı zamanda Ay yüzeyi keşfi için de kullanılır.

<span class="mw-page-title-main">Berkut uzay giysisi</span>

Berkut,, Vostok 2 EVA görevi için kullanılmak üzere geliştirilmiş bir uzay giysisi modelidir. Bu 1964-65 yılında NPP Zvezda tarafından geliştirilmişti. Bu modifiye edilmiş bir SK-1 elbise oldu. Sadece Vostok 2 ekibi tarafından kullanılmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Yastreb uzay giysisi</span>

Yastreb,, Soyuz uzay görevi ve araç dışı etkinlik için özel geliştirilen bir Rus uzay giysisi modelidir. Yastreb, kozmonota Soyuz Yörünge Modülü'ne uzay yürüyüşü için tasarlandı. Elbisenin tasarımı ve geliştirmesi 1966 yılında Aleksey Leonov'la birlikte Zvezda şirketi tarafından gerçekleştirilmiştir. Berkut giysisi gibi Leonov'la Vostok 2 uzay yürüyüşü içinde kullanılmıştı.

<span class="mw-page-title-main">SK-1 uzay giysisi</span> Yuri Gagarin için özel olarak geliştirilen uzay giysisi

SK-1,, Sovyet havacı ve kozmonot Yuri Gagarin için özel olarak geliştirilmiş bir giysi idi. İlk uzay elbiselerinden biri sayılmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Strij</span>

Strizh,, aslen SSCB'nin uzay mekiği Buran mürettebatı için geliştirilen bir uzay giysisidir. Soyuz mürettebatı tarafından giyilen Sokol uzay giysisine benziyordu. 3 Mach hızından yukarı hızlara ve 30 km'den yukarı irtifalarda uzay aracından fırlatılma esnasında kozmonotları korumak için dizayn edildi. Buran'da Columbia ve diğer uzay mekiklerininkine benzer fırlatma koltukları için tasarlandı.

<span class="mw-page-title-main">Maksim Surayev</span>

Maksim Victorovich Surayev(Rusça:Максим Викторович Сураев 24 mayıs 1972 doğumlu)bir Rus Kozmonot.

<span class="mw-page-title-main">Orlan (uzay giysisi)</span> uzay giysisi

Orlan uzay giysisi NPP Zvezda tarafından yapılıp tasarlanmış yarı sert tek parça bir giysi modelidir. Sovyet uzay programının ardından ve diğer ülkelerdeki uzay programları tarafından Rus Uzay programı uzay yürüyüşlerinde kullanılmaktadır. Çin uzay programı tarafından da kullanılan Orlan'ın bir çeşidi NASA'da da kullanılmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Sokol uzay giysisi</span> Soyuzda kullanılan Sovyet/Rus uzay giysisi

Sokol,, Bir Rus uzay giysisi modelidir. Soyuz uzay aracıyla uçan herkes giyer. İlk kez 1973 yılında tanıtılmıştır ve 2016'da hâlen kullanılmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Roskosmos</span> Rusya uzay ajansı

Roskosmos Devlet Uzay Etkinlikleri Kuruluşu, Rusya'nın uzay bilimleri programı ile genel havacılık ve uzay araştırmalarından sorumlu devlet kurumudur.

<span class="mw-page-title-main">Sovyetler Birliği'nin uzay programı</span> 1930lu yıllardan dağılıncaya kadar SSCB tarafından yürütülen roket ve uzay keşif programları

Sovyetler Birliği'nin uzay programı, 1930'lu yıllardan 1991'de dağılıncaya kadar eski Sovyetler Birliği (SSCB) tarafından yürütülen roket ve uzay keşif programlarından oluşuyordu. Altmış yıllık geçmişi boyunca, bu öncelikle sınıflandırılmış askeri program, uzay uçuşlarında bir takım öncü başarılar göstermişti, bunlar; ilk kıtalararası balistik füze (R-7), ilk uydu, Dünya yörüngesine ilk canlı taşıma görevi, uzayda ve Dünya yörüngesinde ilk insan, uzayda ve yörüngedeki ilk kadın, ilk uzay yürüyüşü, Ay'la ilk çarpışma, Ay'ın karanlık tarafının ilk görüntüsü ve insansız olarak Ay'a yumuşak iniş, ilk uzay gezgincisi, otomatik olarak ayıklanan ve Ay'dan Dünya'ya getirilen ilk Ay örneği ve ilk uzay istasyonundan oluşmaktadır. İlk gezegenler arası sondalar, kayda değer başka kayıtlar içeriyordu: Venera 1 ve Mars 1, sırasıyla Venüs ve Mars'a uçmuş, Venera 3 ve Mars 2, ilgili gezegen yüzeyi ile çarpışmış ve Venera 7 ve Mars 3 bu gezegenlere yumuşak iniş yapmıştır.

Kayıp Kozmonotlar veya Hayalet Kozmonotlar, Gagarin'den önce kimi Sovyet kozmonotlarının uzaya girdiklerini iddia eden bir komplo teorisidir; ancak varlıkları Sovyet ya da Rus uzay otoriteleri tarafından kamuya açıklanmamıştır.

<span class="mw-page-title-main">Georgi Greçko</span> Sovyet kozmonot

Georgi Mihayloviç Greçko Soyuz 17, Soyuz 26 ve Soyuz T-14'te dâhil olmak üzere birçok uzay uçuşunda yer alan Sovyet kozmonot.

<span class="mw-page-title-main">Kırım Tatar ulusal kıyafeti</span> Geleneksel Kıfayet

Kırım Tatar ulusal kıyafeti, Kırım Tatarlarının geleneksel giysisidir.

<span class="mw-page-title-main">Azerbaycan milli giyimleri</span>

Azerbaycan milli giyimleri, Azerbaycan halkının maddi ve manevi kültürünün zor ve uzun bir gelişim süreci sonucunda ortaya çıkmıştır. Azerbaycan halkının etnik tarihi, halk yaratıcılığının sanatsal özellikleri, çeşitli durumlarda şekillenmeleri, sanatsal süslemeler, dokuma halk giysilerinde kendini göstermiştir. Azerbaycan'da ipekçilik ve pamuk üretimi gibi alanlar geliştikçe, milli giysilerin hazırlanmasında özel bir rol oynayan kumaş üretimi arttı ve bunun sonucunda milli giysilerde bir canlanma dönemi yaşandı. Milli giyim takımının hazırlanmasında özel bir rol oynayan, dekoratif uygulamalı sanatların diğer örneklerinde olduğu gibi, kumaşlarda Uzak Doğu kültürüne özgü birçok süsleme örnekleri kendini gösterirdi.