Kray - Turkipedia

Krai ya da kray (Rusça: край, çoğul Rusça: края́, kraya) Rus İmparatorluğu ve Rusya SFSC'sinde bir tür coğrafi idari bölünümdü, modern Rusya'nın federal bölüm tiplerinden biridir.

Kelimenin anlamı, "Rusça: кроить" (kroit), "kesmek" fiili ile alakalıdır.^[1] Tarihsel olarak, kray, sınırın bir kenarı yani kenar ya da sınır anlamına da geldiğinden, Rus devletinin çevresi boyunca geniş alanlardan oluşmaktadır. Terim İngilizceye genellikle "territory" (yöre) olarak tercüme edilmiştir. Bazı oblastlar da bu tanıma uyduğu için 2015'ten itibaren terimin idari kullanımı çoğunlukla geleneksel ve krais ile oblastlar arasındaki hukuki statü bakımından herhangi bir fark bulunmuyor.^[2] Bazı kraylar birçok Avrupa ülkesinden daha geniş bir alanı kapsamaktadır: 789.000 km² (304.500 sq mi) (Habarovsk Krayı) – 2.340.000 km² (903.400 sq mi) (Krasnoyarsk Krayı)^[3]

Ayrıca bakınız

Kaynakça

^ Etymology of the word 27 Mayıs 2012 tarihinde Archive.is sitesinde arşivlendi (Rusça)
^ 12 декабря 1993 г «Конституция Российской Федерации. Статья 5.», в ред. Федерального конституционного закона №5-ФКЗ от 21 июля 2007 г. (December 12, 1993 Constitution of the Russian Federation. Article 5., as amended by the Federal Constitutional Law #5-FKZ of July 21, 2007. ).
^ "United States Summary: 2000" (PDF). U.S. Census 2000. U. S. Census Bureau. Nisan 2004. 22 Temmuz 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF). Erişim tarihi: 15 Eylül 2013.

İlgili Araştırma Makaleleri

Rayon, Sovyetler Birliği'nden kalma bir yönetim birimidir:

Altay Krayı, Rusya'nın Sibirya Federal Bölgesi'nde yer alan ve Altay-Sayan Dağları bölgesinde Obi, Abakan-Yenisey civarında bulunan kraydır. Kuruluşu 28 Eylül 1937'dir.

Grozni Rusya'nın Çeçen Cumhuriyeti'nin başkentidir. Şehir Sunja Nehri'nin kıyısında yer almaktadır. Şehrin ismi Rus çarı Korkunç İvan'a ithafen Grozni olarak seçilmiştir. Eski isimleri ise Süncekale ve Cevherkale'dir. Yüzölçümü 324,16 km² olan şehrin nüfusu 2010 yılı itibarıyla 271.573'tür. 2010 nüfus sayımına göre, nüfusu 271.573 olan nüfusu, 2002 nüfus sayımına göre 210.720 olan nüfusuna kıyasla artmış olsa da, 1989 nüfus sayımına göre 399.688 olan nüfusun sadece üçte ikisi kaydedilmiştir. 1870'e kadar Rusça: Groznaya olarak bilinirdi.

Rusya Federasyonu, 85 federe yapıya, birliğe dahil birime, bölünmüştür. Bu yapılanmanın 22 tanesi cumhuriyetlerden oluşur. Cumhuriyetlerde, toplumun çoğunluğunu etnik kökeni Rus olmayan halk oluşturur, fiziki sınırlar bu şekilde belirlenmiştir. Bir cumhuriyette yerel halkın etnik kökeni cumhuriyete isim veren milliyet olarak bilinir. On yıllarca süren Rusya içi göçler nedeniyle artık bu milliyet o cumhuriyetin nüfusunda çoğunluğu temsil etmeyebilir ama yine de o belirli etnik milliyetin cumhuriyeti olarak kabul görür.

Rusya'nın federal bölümleri, Rusya Anayasası'na göre Rusya'nın en üst düzey idari bölümleri olan kurucu varlıklardır. Rusya, 85 adet federal bölüme ayrılmakta olup bu bölümler cumhuriyetler, kraylar, oblastlar, federal şehirler, özerk oblastlar ve özerk okruglar olmak üzere altı düzeyde toplanmaktadır.

Hokkaido (Japonca: 北海道

Kuzey Osetya-Alanya Cumhuriyeti (Rusça: Республика Северная Осетия - Алания

Krasnodar Krayı, tarihi Çerkes topraklarının %60'lık kuzeybatı kısmını kapsar. Krasnodarskiy kray), Kuzey Kafkasya'da, Rusya (RF) ve Güney okrugu içerisinde federal bir yönetim birimi. Kuzeyde Rostov Oblastı, doğusunda Stavropol Kray ve Karaçay-Çerkes Cumhuriyeti, güneyinde Kafkas Dağları ve Gürcistan'dan tek yanlı ayrılıp bağımsızlık kararı alan Abhazya Cumhuriyeti ile çevrilidir. Batısında Azak Denizi, Kerç Boğazı ve Karadeniz bulunur. Ayrıca Kray topraklarının güney orta bölümünde, bir iç cep biçiminde, RF üyesi Adıgey Cumhuriyeti yer alır.

Rusya'nın federal bölgeleri, Rusya'nın federal bölümlerinin gruplandırılması sonucu oluşan bölgelerdir. Federal bölgeler, ek ya da daha yüksek düzeyde bir federal yapı olmayıp federal hükûmetin farklı federal bölümlerdeki faaliyetlerini organize etmekten sorumludurlar. Bölgelerin başında Rusya devlet başkanı tarafından atanan Rusya devlet başkanının tam yetkili temsilcileri bulunmaktadır. Bu kişiler her bir federal birimin başkanı ya da valisi üzerinde denetim yetkisine sahiptir.

Amur Oblastı, Moskova'ya 8,000 kilometre uzaklıkta, Amur ve Zeya Nehri'nin kıyısında bulunan Rusya'ya bağlı oblasttır. Kuzeyinde Saha Cumhuriyeti, doğusunda Habarovsk Krayı ve Yahudi Özerk Oblastı, güneyinde Çin ve batısında Zabaykalski Krayı vardır. Stanovoy Sıradağlarının doruğuna kadar uzanan toprakları içine almaktadır.

Kamçatka Krayı, Rusya'nın Uzak Doğu Federal Bölgesi'nde Kamçatka Yarımadasında yer alan kray.

Kuban Oblastı, 1856 yılında kurulan Rus İmparatorluğu oblastı.

Omsk Oblastı, Rusya Federasyonu'nun Sibirya Federal Bölgesi'nde bulunan oblast. Oblastın idarî merkezi Omsk'tur. 139.700 km² alana sahip olan Omsk Oblastı'nda 2.079.220 kişi yaşamaktadır. 1,1 milyon kişi ana şehir olan Omsk'ta yaşar.

Rostov Oblastı, Rusya'nın Güney Federal Bölgesi'nde bulunan oblast. Oblastın idarî merkezi Rostov-na-Donu'dur. Ayrıca Rostov-na-Donu, 2002'den beri Güney Federal Bölgesi'nin de merkezidir.

Krasnoyarsk Krayı, Rusya'nın Sibirya Federal Bölgesi'nde bulunan kray. Krayın idarî merkezi Krasnoyarsk'tır. Yüzölçümü 2.366.797 km²'dir. Yakutistan ve Batı Avustralya'dan sonra dünyanın en büyük üçüncü idari-bölgesel birimidir.

Harkiv Oblastı, Ukrayna'nın doğu kesiminde yer alan bir oblasttır. Oblast, kuzeyde Rusya, doğuda Luhansk Oblastı, güneydoğuda Donetsk Oblastı, güneybatıda Dnipropetrovsk Oblastı, batıda Poltava Oblastı ve kuzeybatıda Sumı Oblastı ile sınır komşusudur. Bölgenin alanı 31.400 km² olup, Ukrayna'nın toplam topraklarının %5.2'sine tekabül etmektedir. 2020 yılında tahmini olarak nüfusu 2,658,461'dir.

Hazar Depresyonu veya Pricaspian/Peri-Hazar Depresyonu/Ovası, yeryüzündeki en büyük kapalı su kütlesi olan Hazar Denizi'nin kuzey kısmını kaplayan alçak bir düzlük bölgedir. Aral ve Hazar denizlerini kapsayan daha geniş Aral-Hazar Depresyonu'nun daha büyük kuzey kısmıdır.

Ussuri geniş yapraklı ve karma ormanları ekolojik bölgesi, Rus Uzak Doğusu'ndaki Primorsky Krayı'nda, Ussuri Nehri ve Amur Nehri üzerindeki dağlık alanları kaplamaktadır. Ekolojik bölge, nemli kıtasal bir iklime sahip Palearktik biyocoğrafik bölgesinde yer almaktadır. 187.357 km² (72.339 sq mi) alan kaplamaktaadır.

Büyük Rus Bölgeleri, Rusya Federasyonu'nda karakteristik kabartma biçimleri sergileyen sekiz jeomorfolojik bölgedir. Yedi tanesi Uralların doğusunda yer almaktadır.

Ayat Rusya'nın Chelyabinsk Oblast'ı ve Kazakistan'ın Kostanay Eyaleti'nde bulunan bir nehirdir.

Bu sayfa, bu Vikipedi makalesine dayanmaktadır.
Metin, CC BY-SA 4.0 lisansı altında mevcuttur; ek koşullar uygulanabilir.
Görseller, videolar ve sesler kendi lisansları altında mevcuttur.