İçeriğe atla

Kraliyet Donanması

Kraliyet Donanması
Kraliyet Deniz Kuvvetleri sancağı "The white ensign"
Etkin1546 (477 yıl önce) (1546)[1]
ÜlkeBirleşik Krallık
BağlılıkBirleşik Krallık Silahlı Kuvvetleri
Büyüklük37.300 düzenli
2.900 Kraliyet Donanması rezervi
19.600 düzenli rezerv
98 dahil olmak üzere gemilerin RFA
177 uçak
2 Uçak gemisi[2]
2 Amfibi hücum gemisi
2 Amfibi taşıma rıhtım
6 Destroyer
13 Fırkateyn
10 Denizaltı
13 Mayın Temizleme Gemisi
KarargâhSavunma Bakanlığı Ana Bina, Whitehall
Marş"Heart of Oak"
Websiteroyalnavy.mod.uk
Komutanlar
Yüksek Amirallik LorduKral III. Charles [3]
Birinci Deniz LorduOramiral Ben Key [4]
İkinci Deniz LorduKoramiral Martin Connell[5]
Filo KomutanıKoramiral Andrew Paul Burns[6]
Nişanlar
Donanma Bayrağı
Donanma Sancağı
Kral'ın sancağı
Hava Araçları
SaldırıF-35 Lightning II[7]
AW159 Wildcat AH1
DevriyeMerlin HM2
AW159 Wildcat HMA2
EğitimGrob 120TP Prefect
Tutor
Hawk T1
Beechcraft King Air Avenger T1
NakliyeMerlin HC4

Kraliyet Donanması (İngilizce: Royal Navy), Birleşik Krallık'ta askerî örgütlenmenin denizcilik koludur. Denizlerde ulusal güvenliği sağlamak, ticareti korumak ve uluslararası anlaşmaları uygulamakla görevlidir.

Aslında Kraliyet Donanması ("Royal Navy") adı, Suüstü Filosu[] (Surface Fleet), Denizaltı Filosu (Submarine Service) ve Filo Hava Birliği (Fleet Air Arm) kapsamaktadır. Bu üç birim dışında Kraliyet Deniz Piyadeleri (Royal Marines), Kraliyet Deniz Piyadeleri İhtiyatı (Royal Marines Reserve), Kraliyet Filosu Yedekleri (Royal Fleet Auxiliary), Kraliyet Donanması İhtiyatı (Royal Naval Reserve)'i de kapsayan resmî adı Naval Service'tir. Ancak fiilen resmî belgelerde bile "Naval Service" için de "Royal Navy adı kullanılmaktadır.

Tarih

İngiltere'de ülke savunmasında düzenli deniz kuvvetlerinden ilk kez Wessex kralı Büyük Alfred döneminde (871-899) yararlanıldı. Deniz Kuvvetleri 13. yüzyıla değin yerel nitelikte ve savunmaya yönelik olarak varlığını sürdürdü. İngiltere, Normandiya üzerindeki egemenliğini Fransa'ya kaptırmasından ve ticari ilişkilerinin Portekiz'le İspanya'yı da içine alacak biçimde genişlemesinden sonra karadaki çarpışmalara asker ulaştırmak için gemilerden yararlanmaya başladı. 1340'taki Sluys Muharebesi'nde da İngiliz donanması ilk kez doğrudan savaşa girdi.

16. yüzyılda VIII. Henry, büyük toplarla donatılmış bir savaş gemisi filosu kurdu ve bir donanma yönetimi oluşturdu. I. Elizabeth döneminde deniz kuvvetleri İngiltere'nin ana savunma gücü durumuna geldi ve Büyük Britanya İmparatorluğu'nun geniş bir alana yayılmasını sağladı. Silahlı kuvvetlerin İngiliz İç Savaşı (1642-1651) sırasında Parlamento'nun denetimi altına girmesine karşın, II. Charles deniz kuvvetlerine Kraliyet Deniz Kuvvetleri adını verdi.

Kraliyet Deniz Kuvvetleri kuruluşundan bugüne değin dünyanın en güçlü donanmaları arasında yer aldı. I. Dünya Savaşı sırasında temel görevi ticaret gemilerini denizaltı saldırısından korumaktı, gerçekleştirdiği tek saldırı hareketı Çanakkale'de başarısızlıkla sonuçlandı (1915). Donanma Hava Birliği bu savaş sırasında kuruldu; 1937'de bütün uçak gemileri bu birliğin denetimine girdi. II. Dünya Savaşı'ndan sonra büyüklük bakımından ABD Deniz Kuvvetleri'nin ardından ikinci sırada gelen ve özellikle denizaltılara karşı gerçekleştirilen harekâtlarda başarılı olan Kraliyet Deniz Kuvvetleri, 1950'de de Kore Savaşı'na katıldı. Bugün de en büyük deniz güçlerinden biridir. Falkland Savaşı, II. Dünya Savaşı'ndan sonra Kraliyet donanmasının yürüttüğü en büyük harekâtlardan biriydi. Kraliyet Deniz Kuvvetleri Körfez ve Irak Savaşlarında önemli rol oynadı.

Deniz Kuvvetleri Komuta Kurulu, 1964'te Savunma Bakanlığı'na bağlandı. 1967'den sonra donanma yönetiminin başına bir müsteşar getirildi. Kraliyet Deniz Kuvvetleri'ne bağlı birimler Donanma Başkomutanlığı, Deniz Kuvvetleri Anavatan Komutanlıkları, Donanma Hava Birliği ve Kraliyet Deniz Piyadeleri'dir. 1960'ta asker ve gemi sayısı azaltılan Kraliyet Deniz Kuvvetleri'ne 1969'da nükleer caydırıcılık görevi verildi bünyesinde nükleer füzelerle donatılmış bir denizaltı filosu oluşturuldu. Nükleer denizlatılar Soğuk Savaş döneminde, özellikle Atlas Okyanusu'nun kuzeyinde Sovyet denizaltılarına karşı önleyici bir güç oldu.

Kaynakça

  1. ^ Tittler, Robert; Jones, Norman L. (2008). A Companion to Tudor Britain. John Wiley & Sons. s. 193. ISBN 978-1405137409. 2 Eylül 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 11 Nisan 2024. 
  2. ^ "Arşivlenmiş kopya". 12 Mayıs 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 11 Mayıs 2020. 
  3. ^ "Arşivlenmiş kopya". 25 Şubat 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 29 Şubat 2024. 
  4. ^ "Arşivlenmiş kopya". 3 Mayıs 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 11 Mayıs 2020. 
  5. ^ "Arşivlenmiş kopya". 1 Kasım 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 11 Mayıs 2020. 
  6. ^ "Arşivlenmiş kopya". 5 Ağustos 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 11 Mayıs 2020. 
  7. ^ "Arşivlenmiş kopya". 12 Mayıs 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 11 Mayıs 2020. 

Dış bağlantılar

Wikimedia Commons'ta Kraliyet Donanması ile ilgili ortam dosyaları bulunmaktadır.

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Sovyet Deniz Kuvvetleri</span> SSCB Deniz kuvvetleri

Sovyet Deniz Kuvvetleri, genel anlamıyla "SSCB deniz kuvvetleri"), Kızıl Ordu'nun deniz kuvvetleri. Genellikle Kızıl Donanma olarak bahsedilirdi, Sovyet donanması Varşova Paktı'nın NATO ile olabilecek savaşında elinden geleni yaparak Atlantik'ten Batı Avrupa'ya silah, mühimmat, asker getirebilecek deniz konvoylarını engellemek için kullanılacaktı. Böyle bir çatışma asla gerçekleşmedi, ama Kızıl Donanma, Soğuk Savaş sırasında hatırı sayılır görevlerde bulundu.

<span class="mw-page-title-main">HMS</span>

Bazı monarşik ülkelerin donanmalarında gemilerin önüne konulan ve Majestelerinin Gemisi anlamında ön ad.

<span class="mw-page-title-main">Kruvazör</span> ağır savaş gemisi

Kruvazör büyük savaş gemilerinin sınıfıdır. Muhrip sınıfı gibi dışarıda destek ihtiyacı olan bir sınıftı fakat modern zamanda bu fark ortadan kalkmıştır. Geçmişte bağımsız operasyonlar için en küçük gemi olarak düşünülürdü. Modern savaşta kruvazörün eski işlevi ortadan kalkmış, yerlerini muhriplere terk etmiştir. Askeri işlev nedeniyle kruvazör adı en büyük gemiler için kullanılmaktadır.

HMS <i>Erin</i> İngiliz Kraliyet Donanmasında hizmet etmiş zırhlı

HMS Erin, Kraliyet Donanması'nda hizmet veren bir dretnot zırhlısıydı. İlk başta Osmanlı hükûmeti tarafından Britanyalı Vickers'tan sipariş edilmiş ve Osmanlı donanması ile hizmete girdiğinde gemiye Reşadiye adı verilmesi planlanmıştı. Reşadiye sınıfı, denizde veya yapım aşamasında olan tüm diğer savaş gemilerinden daha iyi veya en azından eşit olacak şekilde tasarlanmıştı. I. Dünya Savaşı Ağustos 1914'te başladığında, Reşadiye neredeyse tamamlanmış durumdaydı, ancak Almanya ya da Alman müttefikleri tarafından kullanılmasını engellemek üzere Amiralliğin İlk Lordu Winston Churchill'in emriyle gemiye el koyuldu.

<span class="mw-page-title-main">Amerika Birleşik Devletleri Deniz Piyade Kolordusu</span>

Amerika Birleşik Devletleri Deniz Piyadeleri ABD Savunma Bakanlığı bünyesinde yer alan başlı başına bir kuvvet komutanlığıdır. ABD Deniz Kuvvetleri Komutanlığı gibi doğrudan ABD Savunma Bakanlığı Deniz Kuvvetleri Dairesine bağlı olduğu halde ayrı bir kuvvet komutanlığıdır. Komutanı organizasyon, idare, plan ve program bakımından doğrudan Deniz Kuvvetleri Müsteşarına karşı sorumludur. Gerekli hallerde Başkan, Savunma Bakanı, Ulusal Güvenlik Konseyi ve Anavatan Güvenlik Konseyi'ne tavsiyede bulunmakla yükümlüdür.

<span class="mw-page-title-main">Deniz kuvvetleri</span> esas olarak deniz savaşı ve amfibik savaşlar için seçilmiş bir devletin askeri kuvvetlerinin bir bölümüdür

Donanma, deniz kuvvetleri, askeri deniz filosu, savaş donanması, gölde, nehirde, kıyıda veya okyanusta yapılan muharebe operasyonları ve ilgili işlevler için bir ülkenin silahlı kuvvetlerinin esasen deniz ve amfibi savaş için belirlenmiş koludur. Donanma, Yüzey gemileri, amfibi gemileri, denizaltıları ve deniz havacılığının yanı sıra yardımcı destek, iletişim, eğitim ve diğer alanlar tarafından yürütülen her şeyi içerir.

<span class="mw-page-title-main">Amerika Birleşik Devletleri Donanması</span>

Amerika Birleşik Devletleri Donanması veya Birleşik Devletler Ulusal Donanması ABD Silahlı Kuvvetleri'nin deniz koludur. Yedi Amerika Birleşik Devletleri düzenli servisi'nden birisidir. 31 Aralık 2008 itibarıyla ABD Deniz Kuvvetleri etkin görevde 347.487 personele ve Deniz Kuvvetleri Yedekleri'nde ise 96.710 personele sahiptir. Askerlik hizmetinde 296 gemi ve 3.700'den fazla uçak işletmektedir. ABD Deniz Kuvvetleri dünyanın en büyük deniz kuvvetlerine sahiptir; muharebe donanma tonajı, sonraki 13 ortağından daha büyüktür. ABD Deniz Kuvvetler aynı zamanda Hizmet-içi 11 ile dünyanın en büyük taşıyıcı donanmasına sahiptir ve bir tanesi de henüz yapım aşamasındadır.

<span class="mw-page-title-main">Rusya Deniz Kuvvetleri</span>

Rusya Deniz Kuvvetleri, Rusya'yı denizden gelebilecek her türlü saldırıya karşı korumakla görevlidir. Rusya Silahlı Kuvvetleri komutası altındaki en büyük 4.kuvvettir.

<span class="mw-page-title-main">İmparatorluk Donanması</span> 1871-1919 arasında Alman İmparatorluğunun deniz kuvvetleri

Kaiserliche Marine, Alman İmparatorluğu'nun oluşumu ile teşkil edilen Alman deniz kuvvetleriydi. Kaiserliche Marine 1871 ve 1919 yılları arasında var oldu ve Prusya'ya ait Deniz Kuvvetleri ve Norddeutsche Bundesmarine'nin dışında büyüdü. İmparator II. Wilhelm, Deniz Kuvvetleri'ni genişleterek, Alman İmparatorluğu ile İngiliz İmparatorluğu arasında denizlerde bir silahlanma yarışına sebep oldu. Öyle ki Alman Deniz Kuvvetleri, II. Wilhelm dönemi sırasında dünyada en büyük deniz kuvvetlerinden biri olmayı sürdürerek İngiliz Kraliyet Deniz Kuvvetlerin ardından ikinci sırayı aldı.

<span class="mw-page-title-main">Fransız Deniz Kuvvetleri</span>

Fransız Deniz Kuvvetleri, Fransız Donanması, resmî adıyla Marine nationale ya da sıkça kullanıldığı şekliyle La Royale Fransız ordusuna bağlı deniz kuvvetleridir. Devriye botlarından nükleer enerjili uçak gemisine kadar geniş bir yelpazeye sahip donanma, bunların yanında dört tanesi kıtalararası balistik füze taşıyan 10 nükleer denizaltı kullanmaktadır. Toplam su taşırması (2002) yaklaşık 490.000 ton olan Fransız Donanması, bu rakamla dünyanın en büyük deniz kuvvetlerinden biridir.

SMS <i>Brandenburg</i>

SMS Brandenburg, Alman Donanması'nın 1890'ların başında inşa edilen Brandenburg sınıfı dört pre-dreadnought zırhlısından ilkidir. Sınıftaki diğer gemiler SMS Kurfürst Friedrich Wilhelm, SMS Weißenburg ve SMS Wörth'tür. Brandenburg, Alman Donanması için inşa edilen ilk pre-dreadnought gemidir. Donanma daha önce sadece kıyı savunma gemileri ve zırhlı fırkateynler inşa etmişti. Geminin omurgası 1890'da AG Vulcan tersanesinde serildi. 21 Eylül 1891'de denize indirilen gemi donatımının tamamlanmasının ardından 19 Kasım 1893'te Alman Donanması'na katıldı. Brandenburg ve üç kardeş gemisi, taşıdıkları altışar topla dönemin dört top taşıyan zırhlılarına kıyasla daha modern tasarımlardı. Geminin adı Almanya'nın Brandenburg ilinden gelmektedir.

<span class="mw-page-title-main">Avustralya Kraliyet Donanması</span> Avustralya Savunma Kuvvetlerinin deniz kuvvetleri bölümü

Avustralya Kraliyet Donanması, Avustralya Savunma Kuvvetleri'nin deniz kuvvetleri bölümüdür. 1901 yılında Avustralya'nın federasyonlaşması, sömürge donanmalarına ait gemi ve kaynakları kullanarak Milletler Topluluğu Deniz Kuvvetleri adıyla, ulusal olarak kurumu entegre etmiştir. Başlangıçta yere savunma için tasarlanan silahlı kuvvet, 1911 yılında Avustralya Kraliyet Donanması adını almıştır ve bölge savunmasına daha fazla hizmet etmeye başlamıştır.

<span class="mw-page-title-main">Kuzey Filosu</span> Kuzeybatı Rusyanın savunmasından sorumlu Rus Donanması birimi

Kuzey Filosu, Rusya Deniz Kuvvetleri'nin ülkenin kuzeybatısının savunulmasından sorumlu filosudur. Karargahı Severomorsk'ta yer almakta olup Kola Körfezi çevresinde bir dizi filo üssü bulunmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Kraliyet Deniz Piyadeleri</span>

Kraliyet Deniz Piyadeleri, Birleşik Krallık'ın amfibi deniz piyade kuvvetidir. 1755 yılında Kraliyet Donanması'nın piyade gücü olarak kurulmuş olup Kraliyet Donanması ile birlikte Majestelerin Donanma Hizmeti'ni oluşturmaktadır. Günümüzde Birleşik Krallık Silahlı Kuvvetleri bünyesinde elit bir kuvvet olup, zamanla pek çok önemli değişikliğe uğramıştır.

<span class="mw-page-title-main">Büyük Filo</span>

Büyük Filo, Kraliyet Donanması'nın I. Dünya Savaşı sırasında anavatanı korumakla görevli ana filosu.

<span class="mw-page-title-main">Donanma varlığı</span>

Donanma varlığı veya İngilizce kullanımı ile Fleet in being, gemilerin limandan çıkmadan denizde oluşturmuş olduğu güçtür. Filo limanı terk edip düşmanla yüzleşirse, savaşta kaybedebilir ve artık düşmanın eylemlerini etkilemeyebilir, ancak limanda güvenli bir şekilde kalırken, düşman ona karşı korunmak için sürekli olarak kuvvet konuşlandırmak zorunda kalır. "Fleet in being" deniz kontrolünün bir parçası olamaz ama Denizde erişimi engelleme doktrininin parçası olabilir

HMS <i>Ark Royal</i> (1914)

HMS Ark Royal, deniz uçağı gemisi olarak tasarlanan ve inşa edilen ilk gemiydi. 1914'te, omurga inşasının başlamasından kısa bir süre sonra Kraliyet Donanması tarafından satın alındı. İnşaatın erken safhada olması, geminin tasarımının neredeyse tamamen deniz uçaklarına uyum sağlayacak şekilde değiştirilmesine izin verdi. Birinci Dünya Savaşı'nda Ark Royal, 1915'in başlarında, hava keşif ve gözlem görevlerini yürüten uçakları ile Çanakkale Savaşı'na katıldı. Daha sonra 1916'da, bölgede faaliyet gösteren tüm deniz uçakları için bir depo gemisi olarak Çanakkale'ye dönmeden önce, uçakları ile 1916'da Makedonya Cephesi'ndeki İngiliz birliklerini destekledi. Ocak 1918'de İmroz Deniz Muharebesi'nde uçakları bölgedeki Müttefik gemilerine saldırmak için Çanakkale Boğazı'ndan ayrılan muharebe kruvazörü Yavuz'u bombaladı. Gemi, güney Ege Denizi'nde denizaltı devriyesi gezen deniz uçaklarını desteklemek için yıl içinde bölgeyi terk etti.

<span class="mw-page-title-main">I. Dünya Savaşı sırasında Akdeniz'deki deniz muharebeleri</span>

I. Dünya Savaşı sırasında Avusturya-Macaristan, Almanya ve Osmanlı donanmasından oluşan İttifak Devletleri donanmalarıyla, İtalya, Fransa, Yunanistan, Japonya, ABD ve Britanya İmparatorluğu donanmalarından oluşan İtilaf Devletleri donanmaları arasında Akdeniz'de düzensiz şekilde yer yer deniz muharebeleri meydana gelmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Special Boat Service</span>

Özel Tekne Servisi veya kısaca SBS, İngiltere'nin Kraliyet Donanması deniz komando birimidir. SBS, 1940'ta Ordu Özel Tekne Bölümü kurulduğunda, kökenlerini İkinci Dünya Savaşı'na kadar uzanmaktadır. İkinci Dünya Savaşı'ndan sonra, Kraliyet Donanması çeşitli isim değişiklikleriyle özel kuvvetler oluşturdu. Özel Tekne Şirketi 1951'de kabul edildi. ve 1974'te Özel Tekne Filosu olarak yeniden belirlendi. Denizcilik terörle mücadele sorumluluğunu üstlendikten sonra birimin Özel Tekne Hizmeti olarak yeniden adlandırıldığı 28 Temmuz 1987'ye kadar. SBS tarafından yürütülen operasyonların çoğu son derece gizlidir.ve hassas yapıları nedeniyle İngiliz hükûmeti veya Savunma Bakanlığı tarafından nadiren yorumlanır. Kraliyet Deniz Piyadeleri Komandoları tarafından katılım olmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Baltık Filosu</span> Rus Donanmasının birimi

Baltık Filosu Rusya Deniz Kuvvetleri'nin Baltık Denizi'ndeki filosudur.


Bu sayfa, bu Vikipedi makalesine dayanmaktadır.
Metin, CC BY-SA 4.0 lisansı altında mevcuttur; ek koşullar uygulanabilir.
Görseller, videolar ve sesler kendi lisansları altında mevcuttur.