İçeriğe atla

Kraliyet İspanyol Akademisi

Kraliyet İspanyol Akademisi (İspanyolca: Real Academia Española, genellikle RAE olarak kısaltılır), İspanyol dilinin istikrarını sağlama misyonuna sahip olan İspanya'nın resmi kraliyet kurumudur. Merkezi İspanya'nın Madrid kentindedir ve İspanyol Dili Akademileri Birliği aracılığıyla 22 diğer İspanyolca konuşan uluslar bu dil akademilerine bağlıdır.[1] RAE'nin amblemi ateşli bir çembere sahiptir. Sloganı İspanyolca: Limpia, fija y da esplendor ("Arındırır, onarır ve yüceltir").[2]

RAE, İspanyolca konuşulan uluslar içerisinde ortak bir dil standardı sağlamak için çeşitli bölgelerde dil birliğini teşvik etmeyi amaçlayan çeşitli dilsel uygulamalarda bulunmuştur.

Tarih

Yayınlarından birinin başlık sayfasından RAE sloganı.
Alfonso XIII tarafından Madrid'deki RAE binasının açılışı, 1894
İspanyolca: Fundación y estatútos de la Real Académia Españóla sayfası (İspanyol Kraliyet Akademisi'nin kuruluşu ve tüzüğü) (1715)

Kraliyet İspanyol Akademisi 1713 yılında, İtalya'daki Accademia della Crusca (1582) ve Fransa'daki Académie Française (1635) örnek alınarak, Kral Philip V tarafından 3 Ekim 1714'te kurularak Kraliyet koruması altına aldı.

RAE, Ortographía'nın ilk baskısı ile başlayarak İspanyol imlası için kurallar oluşturmaya başladı. Akademinin önerileri, 1844'te kraliyet kararnamesi ile İspanya'da resmi norm haline geldi ve aynı zamanda Amerika'daki İspanyolca konuşan ülkeler tarafından da yavaş yavaş kabul edildi. 1959 Nuevas Normas de Prosodia y Ortografía ile çeşitli reformlar yapıldı. (1959, Yeni aruz ölçüsü ve imla normları). İspanyol Dili Akademileri Birliği'nin 1951 yılında kurulmasından bu yana, İspanyol akademisi, çeşitli çalışma ve projelerinde diğer İspanyolca dil akademileri ile yakın istişare içinde çalışmaktadır. 1999 Ortografía, yirmi iki akademi tarafından birlikte düzenlenen ilk kitap olma özelliğini taşır.[3] Yazımla ilgili mevcut kurallar ve pratik öneriler, son Ortografía baskısında sunulmaktadır. (2010).

1894'te açılan merkez, Jerónimos, Madrid bölgesinde, Prado Müzesi'nin yanında Calle Felipe IV, 4'te yer almaktadır. 2007'de açılan Kraliyet İspanyol Akademisi Araştırmaları Merkezi, Calle Serrano 187–189'da bulunuyor.

RAE binasının ön cephesinin görünümü

Önemli eski akademisyenler

Yayınlar

RAE ve İspanyol Dili Akademileri Birliği'nin ortak yayınları
  • Diccionario de la lengua española (İspanyolca Dil Sözlüğü). 1. baskı 1780'de, 22. baskı 2001'de ve 23. baskı 2014'te yayınlandı,[4] buna 2001'den beri Ekim 2017 itibarıyla ücretsiz olarak çevrimiçi olarak erişilebilir[5] ve İspanya'da ve İspanyolca konuşulan diğer ülkelerde yayınlandı RAE'nin kuruluşunun üç yüzüncü yılını kutlamak için. [ <span title="This claim needs references to reliable sources. (October 2017)">alıntı gerekli</span> ]
    • Diccionario esencial de la lengua española (İspanyol Dilinin Temel Sözlüğü), İspanyol Dili Sözlüğü'nün 22. baskısının bir özeti olarak 2006 yılında yayınlandı.[6]
  • Ortografía de la lengua española (İspanyolca Ortografi). İlk baskı 1741'de ve son baskı 2010'da yayınlandı. 1999 baskısı, 1959 tarihli Nuevas normas de prosodia y ortografía'nın (Yeni Prozodi ve Yazım Kuralları) yerini alarak tüm İspanyol dünyasını kapsayan ilk yazım kitabıydı. [ <span title="This claim needs references to reliable sources. (October 2017)">alıntı gerekli</span> ]
  • Nueva gramática de la lengua española (Yeni İspanyolca Dilbilgisi, 1. baskı: 1771, son baskı: 2009).[7][8] En son baskı, önceki Gramática de la lengua española'nın (İspanyolca Dilbilgisi, 1931) ve Esbozo de una Nueva gramática de la lengua española'nın (Yeni Dilbilgisinin Anahattı) yerini alarak tüm İspanyol dünyasını kapsayan ilk dilbilgisidir. İspanyol Dili, 1973). Nueva gramática de la lengua española 3 farklı versiyonda mevcuttur: Edición completa (Complete Edition), morfoloji ve sözdizimini tanımlamak için iki ciltte 3.800 sayfa (4 Aralık 2009'da yayınlanmıştır) artı fonetik ve fonolojinin üçüncü cildi ve bir DVD içerir. (2010 başı). [ <span title="This claim needs references to reliable sources. (October 2017)">alıntı gerekli</span> ]
    • Kılavuz baskısı, deprem nedeniyle Şili'nin Valparaíso kentinde fiilen toplanan İspanyol Dilinin 5. Kongresinde sunulan ve 23 Nisan 2010'da yayınlanan 750 sayfalık tek bir cilttir.[9]
    • Gramática básica (Temel Dilbilgisi) orta öğretim almış kişilere yönelik 305 sayfalık bir cilttir ve okul kullanımına uyarlanabilir; ilk olarak 2011'de yayınlandı.[10][11][12]
    • RAE ayrıca bireysel editörler tarafından iki başka eser yayınlamıştır: Gramática de la lengua española (İspanyol Dilinin Grameri, Emilio Alarcos Llorach, 1994) ve Gramática descriptiva de la lengua española (İspanyol Dilinin Tanımlayıcı Dilbilgisi, 3 cilt, yönetmenlik). Ignacio Bosque ve Violeta Demonte, 1999). [ <span title="This claim needs references to reliable sources. (October 2017)">alıntı gerekli</span> ]
  • Diccionario panhispánico de dudas (Pan-Hispanik Şüphe Sözlüğü, 1. baskı: 2005). İspanyolca dilinin kullanımıyla ilgili şüpheleri giderir. 2006'dan beri çevrimiçi olarak danışılabilir.[13]
  • Diccionario del estudiante (Öğrenci Sözlüğü, 1. baskı: 2005). 12-18 yaş arası ortaöğretimdeki öğrencilere yöneliktir.[14]
    • Diccionario práctico del estudiante (Öğrencinin Pratik Sözlüğü, 1. baskı: 2007), Öğrenci Sözlüğünün Latin Amerika için uyarlanmış bir versiyonudur.[15]
  • Diccionario de americanismos (Amerikancılık Sözlüğü), Amerika kıtasındaki İspanyolca terimlerin ve anlamlarının bir listesidir. 2010'da yayınlanan ilk baskı.[16]

Kaynakça

  1. ^ "ASOCIACIÓN DE ACADEMIAS DE LA LENGUA ESPAÑOLA" (PDF). Asociación de Academias de la Lengua Española. 4 Ağustos 2017 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 28 Ekim 2017. 
  2. ^ Gale Group (2001). Encyclopedia of European Social History from 1350 to 2000. Scribner. s. 68. ISBN 978-0-684-80581-8. 
  3. ^ Real Academia Española (1999). Ortografía de la Lengua Española (PDF) (İspanyolca). ss. v-viii. ISBN 84-239-9250-0. Erişim tarihi: 7 Şubat 2009. 
  4. ^ "Ediciones del diccionario académico" (PDF). Real Academia Española. 13 Temmuz 2017 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 29 Ekim 2017. 
  5. ^ "Diccionario de la lengua española". Real Academia Española. 25 Ekim 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 29 Ekim 2017. 
  6. ^ Diccionario esencial de la lengua española. Real Academia Española. 2006. ISBN 9788467023145. 25 Ekim 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 29 Ekim 2017. 
  7. ^ "Prólogo" (PDF). Real Academia Española. 4 Temmuz 2017 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 29 Ekim 2017. 
  8. ^ Nueva gramática. Morfología y sintaxis. Real Academia Española. ISBN 9788467032079. 25 Ekim 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 29 Ekim 2017. 
  9. ^ "El diccionario de americanismos incluye setenta mil entradas", Diario ABC (27 de febrero de 2010), 2010, 4 Mart 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi, erişim tarihi: 23 Eylül 2022 
  10. ^ "La Real Academia Española y la Asociación de Academias de la Lengua Española presentan la Nueva gramática de la lengua española.", Real Academia Española, 2010, 25 Mart 2010 tarihinde kaynağından arşivlendi 
  11. ^ "La Real Academia Española y la Asociación de Academias de la Lengua Española presentan la Nueva gramática de la lengua española". Real Academia Española. 13 Şubat 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. 
  12. ^ "Nueva gramática básica". Real Academia Española. 2 Nisan 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 30 Ekim 2015. 
  13. ^ "Diccionario panhispánico de dudas". Real Academia Española. 23 Ekim 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 30 Ekim 2017. 
  14. ^ "Diccionario del estudiante". Real Academia Española. 2 Nisan 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 30 Ekim 2017. 
  15. ^ "Diccionario práctico del estudiante". Real Academia Española. 31 Ekim 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 31 Ekim 2017. 
  16. ^ "Diccionario de americanismos". Real Academia Española. 17 Kasım 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 31 Ekim 2017. 

Dış bağlantılar

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">İspanyolca</span> İber Yarımadası kökenli Roman dili

İspanyolca ya da Kastilya dili, Latin dillerinden biri. Kökeni İspanya'nın Kastilya bölgesine dayanır. 480 milyona yakın kişinin ana dili olarak konuştuğu İspanyolca, ana dil olarak Çinceden sonra en çok konuşulan ikinci dildir. En çok konuşulan diller sıralamasında ise İngilizce, Çince ve Hintçe dilinden sonra dördüncü sıradadır. İnternette ise İngilizce ve Çinceden sonra en çok kullanılan üçüncü dildir. İspanyolca, Portekizce ve Katalanca ile birlikte, Latin dillerinin güneybatı kolunu temsil eden üç dilden biridir.

<span class="mw-page-title-main">Sözlük</span> dilin veya dillerin kelime haznesini (sözvarlığını), söyleyiş ve yazılış şekilleriyle veren, sözcüğün kökünü esas alarak, bunların başka unsurlarla kurdukları sözleri ve anlamlarını, değişik kullanışlarını gösteren yazılı

Sözlük, bir dilin veya dillerin kelime haznesini (sözvarlığını), söyleyiş ve yazılış şekilleriyle veren, sözcüğün kökünü esas alarak, bunların başka unsurlarla kurdukları sözleri ve anlamlarını, değişik kullanışlarını gösteren yazılı eserdir. Eski dilde lügat, kamus denir. Leksikografi sözlükbilimidir. Sözlükçüye leksikografır denir. Lügatça, sadece bir kitapta geçen terimleri anlatır (glossary).

Dünya üzerindeki değişik dillerde ama özellikle Amerika kıtasında çoğunlukla konuşulan İngilizce, İspanyolca ve Portekizce dillerinde “Amerikan” sözcüğünün kullanımı konusunda çeşitli ve değişik görüşler bulunmaktadır.

Vita ya da beta, Yunan alfabesinin ikinci harfi. Harf, Fenike alfabesinin bet harfinden gelmektedir. Harfin adı Modern Yunancada "vita" olarak okunur. Harfin ses değeri günümüz Yunancasında Uluslararası Fonetik Alfabe'ye göre ötümlü dişsil-dudaksıl sürtünmeli ünsüze ([v]) tekabül eder ve çevrildiğinde Türk alfabesindeki v harfinin verdiği sese denk gelmektedir. Antik Yunancadan yapılan çevirilerde ise bu dilde ötümlü çiftdudaksıl patlamalı ünsüz ([b]) olarak okunmuş olduğundan ötürü b harfiyle transkribe edilir.

Asturyasça, İspanya'nın Asturias ile Kastilya Leon ve Portekiz'in Miranda do Douro bölgesinde konuşulan, "Astur-Leonese" alt grubuna ait bir Latin dilidir. İki önemli lehçesi vardır. Bunlar Ekstremadura Bölgesindeki extremeñu ve Kantabria'daki Kantabriyaca ya da Montañés'dir. Bu dillerden sadece Mirandes dili resmî olarak tanınmıştır. Diğer diller ise İspanyol Hükûmeti tarafından ayrı bir dil yerine İspanyolcanın bir lehçesi olarak kabul edilir. Bu dilleri düzenleyen kurumlar ise Asturyas Dili Akademisi (Asturyasça), Leon Dili Cemiyeti (Leonca), InMirandes Dil Enstitüsü (Mirandes)'dir.

<span class="mw-page-title-main">Leonca</span>

Leonca, İspanya'nın Kastilya ve León illeri ile Portekiz'in kuzeydoğusunda konuşulan Latin dilidir. Kastilya Leon bölgesinde özel bir statüye sahip olan dili yaklaşık 25.000 kişi konuşmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Guatemala İspanyolcası</span> İspanyolca Lehçesi

Guatemala İspanyolcası, Guatemala'da yerli Guatemala Kızılderilileri ile İspanyol göçmenlerin melezi (Mestizo) olan Ladinolar tarafından konuşulan İspanyolcanın Orta Amerika İspanyolcası lehçe grubuna giren bir şivesi. Bölgesel olarak voseo kullanımı görülebilir.

Abertzale, Baskça'da "Yurtseverlik" anlamına gelir ancak çoğunlukla Bask Milliyetçiliği anlamında kullanılır. aberri(a) tarafından oluşturulmuştur. ve -(t)zale'nin birleşiminden meydana gelmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Cemita</span>

Cemita Meksika'daki Puebla bölgesine ait bir çeşit ekmek. Cemita ekmeği Cemita poblana olarak da adlandırılmaktadır. Bu isim ekmeğin menşei olan Puebla'dan kaynaklanmaktadır. Cemita tipik olarak üzeri susamla kaplı bir ekmektir. Yumurta ihtiva ettiğinden ötürü bir çeşit Fransız ekmeği olan briocheye benzetilmektedir. Yumurta haricinde cemita yapımında dilimlenmiş avakado, et, beyaz beynir, soğan, Paalo bitkisi, salsa sosu kullanılır. Günümüzde New York, Los Angeles gibi büyük şehirlerdeki Meksika restoranlarında sıklıkla kullanılmakta ve tüketilmektedir.

<span class="mw-page-title-main">Enchilada</span>

Enchilada, mısırdan üretilen tortilla'ya, farklı ve çeşitli iç malzemeler konulması ve rulo şeklinde sarılan tortilla'nın üzerine acı biber sosu gezdirilmesiyle yapılan, Meksika mutfağından çıkan ve Amerikan mutfağında da yer alan yemek. İç malzemeler et, deniz ürünleri peynir, fasulye, patates, çeşitli sebzeler veya bunların kombinasyonları olabilir.

<span class="mw-page-title-main">Tamal</span>

Tamal veya çoğul kullanımıyla tamales, Amerika kıtasında yaygın olarak tüketilen, içinde çeşitli malzemeler olan hamurun, mısır veya muz yaprağına sarılarak pişirilmesiyle hazırlanan yiyecek. Yenilmeden önce bu sarılan yaprak, esas yemekten ayrılmaktadır. Mezoamerika kökenli bir yiyecek olup, geçmişi MÖ 8000 ile 5000 yıl öncesine kadar uzanır.

<span class="mw-page-title-main">Pompeu Fabra</span>

Pompeu Fabra i Poch, İspanyol bir mühendis ve gramercidir. Çağdaş Katalanca dilinin normatif reformunun ana yazarıydı.

Klasik Nahuatl dili, 16. yüzyılda İspanyolların Aztek İmparatorluğunu ele geçirdiği sırada Meksika Vadisinde ve orta Meksika'da geçer dil olarak konuşulan Nahuatl dilinin bir türevidir. Sonraki yüzyıllarda, yerini büyük ölçüde İspanyolcaya bırakmıştır ve bugün kullanılan çağdaş Nahua dillerinden bazılarına evrilmiştir. Soyu tükenmiş bir dil olarak sınıflandırılmasına karşın, Klasik Nahuatl dili, Latin alfabesinde Nahua halkları ve İspanyolları tarafından kopyalanan çok sayıda yazılı kaynakla yaşamını sürdürebilmiştir.

Tehuelçe dili Patagonya'nın Çon dillerinden biridir. Bu dilin konuşucuları bugünkü Şili'de, Ateş Topraklarının kuzeyinde ve Mapuçe halkının güneyinde toprak işgal eden göçebe avcılardı. Aonikenk veya Aonekko 'a'ien olarak da bilinir.

Francisco Rodríguez Adrados, İspanyol Helenist tarihçi, dilbilimci ve çevirmen.

Llanito veya Yanito İngilizceden ve Ligurian gibi diğer dillerden sözcüklerle yoğun bir şekilde bağlanmış bir Endülüs İspanyolcası biçimidir; Britanya Denizaşırı Toprağı olan Cebelitarık'ta konuşulmaktadır. Yaygın olarak Endülüs İspanyolcası ile İngiliz İngilizcesi arasındaki büyük miktarda dil değişimi ve diğer Akdeniz dilleri ile lehçelerinden İngilizcelerin ve alıntıların kullanılmasıyla belirginleşir.

<span class="mw-page-title-main">Whistle (Blackpink şarkısı)</span>

" Whistle " Güney Koreli kız grubu Blackpink tarafından kaydedilen bir şarkıdır. 8 Ağustos 2016'da " Boombayah " ile birlikte Square One adlı çift single olarak yayınlandı. Sözler BI, Teddy Park ve Bekuh Boom tarafından yazılmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Lorenzo Hervás</span>

Lorenzo Hervás y Panduro, İspanyol Cizvit ve filolog.

<span class="mw-page-title-main">Kolombiya İspanyolcası</span> İspanyolcanın Kolombiyada konuşulan şivesi

Kolombiya İspanyolcası, Kolombiya Cumhuriyeti'nde konuşulan İspanyolca dilinin bir lehçesidir. Meksika'dan sonra dünyada İspanyolcanın resmî dil olduğu ülkeler arasında en çok İspanyolca konuşulan ikinci ülkedir. Mevcut 50 milyonluk nüfusun %99,2'si İspanyolca konuşmaktadır. Ülkede İspanyolcanın yaklaşık 10 lehçesi konuşulmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Vicente Yáñez Pinzón</span> İspanyol denizci ve kâşif

Vicente Yáñez Pinzón Pinzón kardeşlerin en küçüğü olan İspanyol denizci ve kâşif. Niña'nın kaptanı olan Vicente, Pinta'nın kaptanı olan ağabeyi Martín Alonso Pinzón ile birlikte 1492'de Kristof Kolomb'un yanında Yeni Dünya'ya ilk yolculuğa çıktı.


Bu sayfa, bu Vikipedi makalesine dayanmaktadır.
Metin, CC BY-SA 4.0 lisansı altında mevcuttur; ek koşullar uygulanabilir.
Görseller, videolar ve sesler kendi lisansları altında mevcuttur.