İçeriğe atla

Kral penguen

Kral penguen
Korunma durumu

Asgari endişe altında (IUCN 2.3)
Biyolojik sınıflandırma Bu sınıflandırmayı düzenle
Âlem:Animalia
Şube:Chordata
Sınıf:Aves
Takım:Sphenisciformes
Familya:Spheniscidae
Cins:Aptenodytes
Tür: A. patagonicus
İkili adlandırma
Aptenodytes patagonicus
(Miller,JF, 1778
Kral penguenlerin yaşam alanı

Kral penguen (Aptenodytes patagonicus), penguengiller (Spheniscidae) familyasının ikinci en büyük türü. İmparator penguen (Aptenodytes forsteri) ile beraber büyük penguenler (Aptenodytes) cinsindendir.

Yaşam alanları

Kral penguenin iki alt türü mevcuttur. Aptenodytes patagonicus ve Aptenodytes patagonicus halli. Bu haritaya uygun olarak kırmızı işaretlenmiş yerler alt tür patagonicus, sarı alanlarda da halli türünün yaşam alanları görülür. Yeşil alanlar üreme bölgeleridir.

Ağırlıklı olarak, Güney Georgia Adaları, Avustralya Macquarie Adası, Fransız Crozet Adaları ya da Falkland Adaları gibi Antarktika adalarında yaşarlar.

Kutup bilim insanları, 2004 itibarıyla Antarktika'daki sayılarını yaklaşık 3 milyon olarak tahmin ederler. Populasyonlarındaki artış, 20. yüzyıl başlarında ekolojik alanda besinsel bakımdan en büyük rakipleri Antarktika Balinalarının, avlanmaları sonucu sayılarındaki gerilemeye denk gelir.

Avrupa'da birçok hayvanat bahçesinde bulunurlar. Bunlar, Münih, Berlin, Wuppertal, Basel, Zürih, Viyana, Antwerp, Brest ve Edinburgh gibi kentlerdir.

Özellikler

Yetişkin bir kral penguen genelde 85 ile 95 cm boyunda, 12 ve 14 kg arasında ağırlıktadır. Dişiler ortalama 2 kg daha hafif gelirler. Hayvanlar 10 yaşına kadar yaşarlar. Türün karakteristik özelliği uzun, ince gaga ve boyun ile kulak kısımlarındaki dikkat çekici, turuncu rengidir.

Kuluçka ve bakım

Kral penguenin yumurtası

Sert iklim şartları sebebiyle, genç neslin yetiştirilmesi için albatroslara benzer şekilde kral penguenler de monogamdır. Kral penguenin tam bir kuluçka evresi ve sonrasındaki yetiştirme on dört ay sürer. Bu yüzden diğer kuş türlerinde yaygın olan her sene kuluçkalama mümkün değildir. Eğer her şey yolunda giderse, her üç senede bir iki yavru dünyaya gelir.

İlk evre Kasım ayında yani güney yarımkürenin ilkbaharında, çiftleşme rituelleriyle başlar. Aralık'ta dişi tek bir yeşilimsi beyaz yumurtayı yumurtlar. Kuluçka süresince ebeveynlerin bacak kısımlarındaki tüylerin bir kısmı dökülerek, yumurta daha sıkı ve daha sıcak bir şekilde vücutla temas kurar. Erkek ve dişi, iki ile üç haftalık değişimlerle ortalama 55 gün boyunca yumurtaya beraber otururlar. Yumurtadan çıktıktan sonra yavru dokuz ay daha ebeveynlerinin korumasına ve beslemesine ihtiyaç duyar. 10 ile 13 aya kadar genç kahverengi kuş tüyü koruması, yetişkin tüylerine dönüşür ve nihayetinde genç kuş ebeveynlerinden ayrılır. İkinci kuluçka evresi yeni neslin gelişim evresinden sonra Şubat'taki yumurtlama ile başlar ve yeni yavrular Nisan'da yumurtadan çıkarlar.

Davranış

Büyük penguenler, Antarktika'daki küçük türdeşleri gibi uçamazlar ama zaman açısından daha uzun süre dalarlar ve yüzerler. Bir kral penguen bazen 300 m, ekstrem durumlarda da 500 m derinliğe kadar dalar ve birçok dakika su altında kalabilir. Yarısından fazlası 50 m den daha derin olan, günlük 150 dalıştaki performansı, takdire şayandır. Su altındaki oksijen ikmali, myoglobinden ve hemoglobine dönüşen kas proteininden temin edilir.

Kral penguenler, küçük balıklar, kriller ve mürekkep balıkları ile beslenirler. Av başına 20 kg'a kadar deniz hayvanı yiyebilirler. Ana beslenme bölgeleri açık denizde, genelde yavrularını büyüttükleri adalardan oldukça uzaktadır. Ortalama olarak, av alanı sahilden 400 km uzakta bulunur. Büyük bir problem olarak küresel ısınma sebebli gitgide daha sık olarak hayvanların, 700 ile 800 km mesafeyi geride bırakmak zorunda kalmalarıdır.

Kral penguenler çok sosyaldir, gruplar halinde avlanır ve kuluçka için onbinlercesi kımen büyük koloniler oluşturur. Karada yeişkin kral penguenlerinin korkacak bir düşmanları yoktur. Sadece yumurtaları ve genç yavruları ara sıra gerçekleşen dev fırtına kuşlarının (Macronectes giganteus ve Macronectes halli) saldırılarından korumak zorunda kalırlar. Açık denizdeki büyük potansiyel tehlikeler, pusu kuran katil balinalar ve leopar foklarıdır.

Aralarında anlaşabilmek ve sınırlarını belirlemek için üç değişik ses yapısına sahiptirler.

Bir kral penguen kolonisi
Yavru kral penguen

Önemli kral penguenler

  • Norveç Kraliyet Ordusunda, tümgeneral rütbesine sahip Nils Olav isminde bir kral penguen vardır.[1][2]
  • Misha adlı kral penguen, Ukraynalı yazar Andrey Kurkov'un iki romanında ana karakterdir.
  • Penguen Lala, bir Animal Planet programında, özel olarak yapılmış bir sırt çantasıyla balık almak için Japonya'da yakındaki bir pazara girmesiyle viral oldu. Lala yanlışlıkla bir balıkçı tarafından yakalanmıştı. Balıkçı ve ailesi, Lala'yı sağlığına kavuşturdu, ardından onu evcil hayvan olarak sahiplendiler.[3][4][5]

Kaynakça

  1. ^ "Sir Nils Olav". Edinburgh Zoo (İngilizce). 12 Mayıs 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Ekim 2022. 
  2. ^ Arkan, Merve (23 Ağustos 2023). "Penguen Sir Nils Olav III tümgeneralliğe terfi etti - Son dakika dünya haberleri". Sözcü. 26 Ağustos 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 2 Eylül 2023. 
  3. ^ "Meet Lala, The King Penguin, Who Loved To Go Shopping At The Fish Market By Himself Every Day". scoop.upworthy.com. 23 Ekim 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 11 Ekim 2022. 
  4. ^ "This Rescued King Penguin Loved Going To The Fish Market So Much That His Family Taught Him How To Buy Fish On His Own". Bored Panda (İngilizce). 18 Aralık 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 11 Ekim 2022. 
  5. ^ Barnes, Sara (5 Ağustos 2021). "Adorable Penguin in Japan Walks Into Town To Get a Fish From His Local Market". My Modern Met (İngilizce). 5 Ağustos 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 11 Ekim 2022. 

Dış bağlantılar

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Penguen</span> uçamayan, dimdik durabilen, perde ayaklı deniz kuşları

Penguen, Sphenisciformes takımında Spheniscidae familyasında yer alan, uçamayan, yüzebilen, dimdik durabilen, perde ayaklı deniz kuşudur. Güney Kutbu, Yeni Zelanda, Avustralya, Güney Amerika, Güney Afrika ve Galapagos Adaları'nın kıyılarında yaşarlar; ancak Kuzey Kutbu da dâhil olmak üzere Kuzey yarımkürede penguenler bulunmaz. Büyüklük bakımından 30–105 cm arasında değişik 18 kadar türü bilinmektedir. Hemen hemen tüm penguen türleri Güney Yarımküre'ye özgü olsa da, sadece Antarktika gibi soğuk iklimlerde bulunmazlar. Aslında, o kadar uzak Güney'de sadece birkaç penguen türü yaşamaktadır. 18 türden 5'inin Antarktika'da, 4'ünün alt-Antarktika adalarında yaşadığı ve bu türlerden sadece 4'ünün soğuk iklimde, 14'ünün ılıman ve sıcak iklimlerde yaşadıkları belirtilmektedir. Ilıman bölgede birkaç tür bulunur, ancak bir tür, Galapagos pengueni Ekvator yakınlarında yaşar. Penguenlerin en irileri olan İmparator penguen 45 kg ağırlığa ulaşır. Sıcak bölgelere doğru gidildikçe boyları küçülür. Denizlerdeki kabuklular, balık ve mürekkep balıkları ile beslenirler. Tüyleri kuş tüylerine hiç benzemez. Sırtları siyah veya gri, karın kısımları beyaz ince ve pulsu tüylerle örtülüdür. Türler birbirinden, başlarındaki renkli tüyleriyle ayrılır. Kuyrukları kısa ve ayakları vücutlarının gerisinde olduğundan rahatlıkla dimdik ayakta durabilirler. Denizde, saatte 10 deniz mili hızla yüzebilirler. Hatta gerektiğinde bu hızlarını iki katına çıkarabilirler.

<span class="mw-page-title-main">Serçe</span> Ötücü Kuş

Serçe, Passeridae familyasını oluşturan, insanlara yakın çevrelerde yaşayan, göçücü olmayan, konik gagalı kuş türlerine verilen ad.

<span class="mw-page-title-main">Macellan pengueni</span>

Macellan pengueni, penguengiller (Spheniscidae) familyasının Spheniscus cinsinden bir penguen türü. Macellan pengueni adını Portekiz'li denizci onuruna Ferdinand Magellan'dan alır.

<span class="mw-page-title-main">Pygoscelis adeliae</span>

Adelie pengueni, penguengiller (Spheniscidae) familyasından Antarktik, subantarktik kökenli bir penguen türü. Boyu 45–70 cm aralığında, ağırlığı yaklaşık 5 kilogram dır. İmparator pengueninin yanında Antarktika kıtasının ana bölümünde görülen tek penguen türüdür. Tür adını, Fransız kutup araştırmacısı Ju les Dumont d'Urville'in karısı Adelie 'den alır

<span class="mw-page-title-main">Kral akbaba</span> Orta ve Güney Amerikada bulanan iri kuş türü

Kral akbaba, Güney Amerika'da Yeni Dünya akbabaları (Cathartidae) familyasına ait, görkemli renkleri olan bir kuş türüdür. Kral akbaba, cinsinin tek türü olup, leş başında diğer akbabalara karşı baskın olmasından ismini bu şekilde almıştır.

<span class="mw-page-title-main">Hindi akbabası</span>

Hindi akbabası, Yeni Dünya akbabaları familyasının Amerika'da en yaygın türüdür.

<span class="mw-page-title-main">Tavuk</span> Sülüngiller familyasından evcilleştirilebilir bir kuş türü

Tavuk, sülüngiller familyasından evcilleştirilebilir bir kuş alt türüdür ve genelde çiftliklerde yetiştirilir. Hindistan'da Asya'nın güneydoğusundaki kırmızı Hint kuşundan geldiğine inanılır.

<span class="mw-page-title-main">İmparator penguen</span> En büyük penguen türü

İmparator penguen, penguengiller (Spheniscidae) familyasının en büyük türü. Kral penguen ile beraber büyük penguenler (Aptenodytes) cinsine dahil edilir.

<span class="mw-page-title-main">Büyük penguenler</span>

Büyük penguenler (Aptenodytes), penguengiller (Spheniscidae) familyasından bir kuş cinsi. Bilimsel adı olan Aptenodytes Yunanca'dan türemiş olup, yaklaşık olarak „kanatsız dalgıç“ anlamına gelir.

<span class="mw-page-title-main">Alcidae</span>

Alcidae Charadriiformes takımına bağlı bir kuş familyasıdır.

<span class="mw-page-title-main">Sümsük kuşugiller</span>

Sümsük kuşugiller (Sulidae), Suliformes takımına ait bir familya. Balık ve benzeri avlarını suya dalarak avlayan, orta büyüklükte ve deniz kıyılarında yaşayan kuşlardır. Bu familyada yer alan on tür eski kaynaklarda Sula cinsi içinde sınıflandırılmıştır. Ancak Sula ve Morus cinsleri morfolojik ve davranışsal özellikleri ile kolayca birbirlerinden ayırt edilebilirler. Bu iki cinsin DNA dizilimleri de birbirinden farklıdır. Papasula abbotti türü ise muhtemelen daha eski bir ortak atadan ayrılmıştır ve diğer iki cinsten farklılık gösterdiği için monotipik Papasula cinsinde sınıflandırılmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Tepeli guguk</span>

Tepeli guguk, gugukgiller (Cuculidae) familyasından bir kuş türü.

<span class="mw-page-title-main">Urkeklik</span>

Urkeklik veya Hazar kekliği, sülüngiller (Phasianidae) familyasından bir kuş türü.

<span class="mw-page-title-main">Mahmuzlu incir kuşu</span>

Mahmuzlu incir kuşu, Avustralya, Yeni Zelanda ve Yeni Gine'de açık ülkenin oldukça küçük ötücü kuşlara ait bir kuşudur. Kuyruksallayangiller (Motacillidae) familyasından İncir kuşu Anthus cinsine ait orta büyüklükte bir incir kuşu türüdür.

<span class="mw-page-title-main">Kahverengi pelikan</span> pelikangiller (Pelecanidae) familyasından 8 pelikan türünün en küçüğü olan bir su kuşu

Kahverengi pelikan, pelikangiller (Pelecanidae) familyasından 8 pelikan türünün en küçüğü olan bir su kuşu türüdür. Amerika'da yaşayan bu kuş türü ABD'nin güney ve batı sahillerinde en iyi bilinen kuş türlerinden biridir. Batı Yarımkürede bulunan üç pelikan türünden biri olduğu gibi balıkları denize dalarak avlayan iki pelikan türünden biridir.

<span class="mw-page-title-main">Makaroni pengueni</span> Güney Amerika, Güney Afrika ve Antarktika Yarımadası arasında kalan bölgede yaşayan bir penguen türü

Makaroni pengueni, penguengiller (Spheniscidae) familyasından Güney Amerika, Güney Afrika ve Antarktika Yarımadası arasında kalan bölgede yaşayan bir penguen türüdür. Sorguçlu penguenler (Eudyptes) olarak adlandırılan penguen cinsinin altı türünden birisidir. Kraliyet pengueni ile akrabalığı vardır ve bazı kesimler bu ikisini tek tür olarak ele alırlar. Sarı bir sorgucu olup, yüzü ile üst kısmı siyahtır ve beyaz olan alt kısımdan keskin bir şekilde ayrılır. Yetişkinler ortalama 5,5 kg (12 lb) ağırlığında ve 70 cm uzunluğundadır. Erkek bireyleri, dişi bireylerinden daha büyük boyuttadır ve gagaları daha uzundur. Makaroni penguenleri göçmendir, istisnai durumlarda yuvalama mevsimi dışında karada görülürler. Yaşam süreleri 8 ila 15 yıl arasında değişir.

<span class="mw-page-title-main">Büyük kıngaga</span>

Büyük kıngaga, kıngagagillerin iki türünden biri. Genellikle kara üzerinde yaşar. Antarktika'nın tek karada yaşayan kuşudur.

<span class="mw-page-title-main">Kuluçka paraziti</span>

Kuluçka paraziti ya da kuluçka asalağı organizmalar, kuşlar, balıklar ve böcekler arasında bulunan ve üremek için kendi türlerinin ya da başka türlerin yuvalarına yumurtalarını bırakarak ve yavrularını konak organizmalara besleterek büyütme stratejisi olan ve bir çeşit kleptoparazitizm sayılabilecek kuluçka parazitliğini seçmiş olan organizmalardır. Bu sayede parazit ebeveyn yuva yapmak ve yavruları büyütmek gibi işlere vakit ayırmadan zamanlarını daha fazla besin aramak ve yavrulamak için kullanabilmektedir. Ayrıca yumurtaları birkaç yuvaya birden dağıtarak rakunlar gibi tehditler tarafından yumurtaların yok edilmesi riskini de en aza indirebilmektedirler. Bu davranış şekli konak tür için zarar verici olduğundan genellikle parazit ve konak tür arasında bir evrimsel silahlanma yarışına neden olur.

<i>Uria aalge</i> kuş türü

Uria aalge, dalıcımartıgiller familyasından bir deniz kuşu türüdür. Atlantik ve Pasifik Okyanuslarının arktik sularında yaşarlar. Zamanının çoğunu denizde geçiren bu kuş kayalık kıyılara ve adalara üremek için konar.

<i>Citipati</i>

Citipati "cenaze ateşi efendisi" anlamına gelir), yaklaşık 75 milyon ila 71 milyon yıl önce, Geç Kretase döneminde Asya'da yaşayan bir oviraptorid dinozor cinsidir. Esas olarak, ilk kalıntıların 1990'larda toplandığı Djadokhta Formasyonundaki Ukhaa Tolgod bölgesinden bilinmektedir. Citipati osmolskae cinsi ve tipi türleri 2001 yılında adlandırılmış ve tanımlanmıştır. Bitişikteki Zamyn Khondt bölgesinden ikinci bir tür de var olabilir. Citipati, çoğu başlangıçta ilgili Oviraptor olarak anılsa da, yumurta yuvalarının üzerinde kuluçka pozisyonlarında bulunan bireyler de dahil olmak üzere çok sayıda iyi korunmuş örnek sayesinde en iyi bilinen oviraptoridlerden biridir. Bu yuvalama örnekleri, kuş olmayan dinozorlar ve kuşlar arasındaki bağı sağlamlaştırmaya yardımcı oldu.


Bu sayfa, bu Vikipedi makalesine dayanmaktadır.
Metin, CC BY-SA 4.0 lisansı altında mevcuttur; ek koşullar uygulanabilir.
Görseller, videolar ve sesler kendi lisansları altında mevcuttur.