İçeriğe atla

Kraków Büyük Dükalığı

Großherzogtum Krakau
Wielkie Księstwo Krakowskie
Krakow Büyük Dükalığı
1846-1918
bayrağı
Kraków bayrağı
{{{arma_açıklaması}}}
Krakow'un arması
haritadaki konumu
BaşkentKraków
Yaygın dil(ler)Almanca, Lehçe
HükûmetBüyük Dükalık
Kraków Büyük Dükası¹ 
• 1846–48
I. Ferdinand
• 1848–1916
Franz Joseph
• 1916–18
I. Karl
Tarihçe 
• Kuruluşu
1846
16 Kasım 1846
• Ausgleich
1867
• Avusturya-Macaristan'ın çöküşü
31 Ekim 1918
10 Eylül 1919
• Dağılışı
1918
Öncüller
Ardıllar
Kraków Serbest Şehri
İkinci Polonya Cumhuriyeti
¹ Aynı zamanda Avusturya İmparatoru.
Kraków Serbest Şehri haritası.

Krakow Büyük Dükalığı[1][2] (AlmancaGroßherzogtum Krakau, LehçeWielkie Księstwo Krakowskie), Krakow Serbest Şehri'nin 16 Kasım 1846 tarihinde Avusturya İmparatorluğuna katılmasından sonra kurulan Dükalık. Krakow Büyük Dükası unvanı 1846-1918 tarihleri arasında Avusturya İmparatoru'nun kullandığı unvanlar arasındaydı.

Varşova Düklüğü'nün bir kalıntısı olan Krakow Serbest Şehri Viyana Kongresi kararları ile 1815'te kuruldu. Serbest şehir Prusya'nın, Avusturya İmparatorluğu'nun ve Rus İmparatorluğu'nun himayesi altındaydı. Başarısız Krakow Ayaklanması'nın ardından 1846 yılında Serbest Krakow Şehri, Avusturya İmparatorluğu tarafından ilhak edildi.

Bu bölge (Galiçya) ve batısındaki bazı Polonya bölgelerinin adı Galiçya ve Lodomerya Krallığı, ve Krakow Büyük Dükalığı ile Auschwitz ve Zator Dükalıkları olarak değiştirildi.

Bu bölgeler(Galiçya ve Lodomerya Krallığı, Krakow, Oświęcim Dükalığı ve Zator Dükalığı) resmen ayrıydılar. Her birinin ayrı bayrağı vardı fakat idari kolaylık amacıyla tek bir bölge oluşturuldu.

Dükalık 'Valilik Komisyonu' adı altında yerel yönetime sahipti. (LehçeKomisja Gubernialna).

Notlar

  1. ^ Frederic Austin Ogg: The Governments of Europe, Volume 2, 2009 p. 89
  2. ^ "Grand Duchy of Cracow" used in many English language books

Kaynakça

  • Alfred Regele: Die Einverleibung des Freistaates Krakau 1846. Ungedr. Diss., Wien 1951

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Prusya</span> 1525-1947 yılları arasında Orta Avrupada varlığını sürdürmüş eski bir Alman devleti

Prusya, tarihin değişik dönemlerinde değişik anlamlarda kullanılmış bir isim olmakla birlikte en çok 1713-1867 yılları arasında kendine Prusya Krallığı adını veren ve Orta Avrupa'da hüküm süren Alman devletinin ismidir.

<span class="mw-page-title-main">Galiçya (Doğu Avrupa)</span>

Galiçya, 1945 yılında yapılan sınır değişikliği sonucu Polonya ve Ukrayna Cumhuriyetleri sınırları içinde kalan tarihi bölgedir.

<span class="mw-page-title-main">Avusturya-Macaristan İmparatorluğu</span> 1867 ile 1918 yılları arasında Orta Avrupada var olan bir monarşi

Avusturya-Macaristan İmparatorluğu, Orta Avrupa'da hüküm sürmüş ve I. Dünya Savaşı'ndan sonra yıkılmış bir imparatorluktur. Bu imparatorluğu oluşturan Avusturya İmparatorluğu ve Macaristan Krallığı aslında içişlerinde bağımsız iki ayrı ülkeydi fakat dışişleri açısından, Avrupa'nın birçok ülkesinde hüküm süren Habsburg Hanedanı'na mensup tek bir Habsburg imparatoru tarafından yönetilmekteydi. Resmî para birimi Kron'du.

<span class="mw-page-title-main">Lviv</span> Ukraynanın batısında bir şehir

Lviv, nüfus bakımından Batı Ukrayna'nın en büyük ve Ukrayna'nın yedinci büyük şehri. Ukrayna'nın kültür merkezlerinden biridir. 2020 verilerine göre nüfusu 755.800'dür. Nüfusunun %88'i Ukraynalı, %9'u Rus, %1'i de Polonyalıdır.

<span class="mw-page-title-main">Avusturya tarihi</span> Avusturyanın tarih öncesinden günümüze kadar geçmişi

Bu madde Avusturya'nın tarih öncesinden günümüze kadarki tarihi hakkında bilgi vermektedir.

<span class="mw-page-title-main">Prusya Krallığı</span> Alman devleti (1701-1918)

Prusya Krallığı (Almanca: Königreich Preußen, [ˈkøːnɪkʁaɪç ˈpʁɔʏsn̩] olarak telaffuz edilir) 1701 ile 1918 yılları arasında Alman İmparatorluğu'nun Prusya eyaletini oluşturan bir krallıktı. 1866'da Almanya'nın birleşmesinin arkasındaki itici güçtü ve 1918'de dağılıncaya kadar Alman İmparatorluğu'nun önde gelen devletiydi. Adını Prusya denilen bölgeden alsa da merkezi Brandenburg Margravlığı'ydı. Başkenti Berlin'di.

<span class="mw-page-title-main">Bohemya</span>

Bohemya, Çekya'da bir bölgedir. Bohemya'nın toplam yüzölçümü yaklaşık 52.060 kilometrekaredir. Bohemya, Bohemya kralları tarafından yönetilen Moravya ve Çek Silezyası dahil geniş tarihsel Bohemya krallığı toprakları olarak da söylenebilir. 1918'e kadar Bohemya eyaleti Avusturya'ya aitti.

Kondominyum bir uluslararası hukuk terimi olup iki veya daha çok sayıda egemen gücün bir politik bölgedeki egemenlik gücünün, bu bölgeyi ayrı milli bölgelere bölmeden, birlikte ortaklaşa yüklenildiği önerisi üzerinde resmen anlaşmaları ve bu ortak hakları birlikte ortakça yürütmeleridir. Latince köklü bir hukuk terimidir: com=birlikte + dominium=sahiplilik veya egemenlik hakkı parçalarından oluşur.

<span class="mw-page-title-main">Bavyera Krallığı</span> 1806-1918 yılları arasında var olan bir Alman devleti

Bavyera Krallığı, 1805'ten 1918 yılına kadar varlığını sürdürmüş, Bavyera Elektörlüğü'nün ardılı olan bir devletti. 1871'de Almanya'yla birleşmesinin akabinde krallık, yeni kurulan imparatorluğun içinde yer alan bir federe devlet hâline dönüştü. Güç, zenginlik ve yüzölçümü bakımından, yönetici devlet olan Prusya Krallığı'nın hemen ardında ikinci sıradaydı.

<span class="mw-page-title-main">II. Jan Kazimierz Waza</span>

II. Jan Kasimir Polonya kralı ve Litvanya büyük dükü.

<span class="mw-page-title-main">Toskana Büyük Dükalığı</span>

Toskana Büyük Dükalığı 1569 - 1859 döneminde bazı aralıklarla Merkezi İtalya'da bulunan bir monarşi devletidir. Bu devlet 1569'da Floransa Dükalığı devletinin yerine kurulmuştur. Toskana Büyük Dükalığı'nın başkenti Floransa idi.

<i>Sejm</i> Polonya Parlamentosunun alt kanadı

Sejm, Polonya Cumhuriyeti'nin Polonya Parlamentosu'nun alt meclisidir. 460 kişiden genel oy hakkı ile seçilmiş ve "Polonya Cumhuriyeti'nin Sejm'inin Mareşali" olarak bilinen konuşmacı tarafından yönetilmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Krakow Ayaklanması</span> 1846 yılında gerçekleşen bağımsız Polonya denemesi

Krakow Ayaklanması Şubat 1846 tarihinde Jagiellonian Üniversitesinde felsefe profesörü Michał Wiszniewski, öğretim görevlisi ve avukat Jan Tyssowski ve Edward Dembowski liderliğinde Polonyalıların ulusal bağımsızlık için mücadelesi sonucunda meydana gelen ayaklanma. Direnişin merkezi Kraków aynı zamanda Rus İmparatorluğu'nun yönettiği ve birçok illerin birleşmesi ile oluşmuş Krakow Serbest Şehri'nin başkentiydi. Ayaklanma Avusturya birliklerine yardım eden yerli köylüler sayesinde kısa sürdü ve dokuz gün sonra direniş kırıldı.

<span class="mw-page-title-main">Kongre Polonyası</span> Doğu Avrupadaki eski devlet

Kongre Polonyası veyahut resmi adıyla Polonya Krallığı, ya da Rus Polonyası, 1815'te Viyana Kongresi'nde egemen bir Polonya devleti olarak oluşturulan bir yönetimdi. Polonya, Habsburg Monarşisi, Rusya ve Prusya tarafından bölündükten sonra Rus egemenliği altında kuruldu. 1831 Kasım Ayaklanması'na kadar, krallık Rus Çarları ile birlikteydi. Daha sonra devlet, 19. yüzyıl boyunca Rus İmparatorluğu'na zorla entegre edildi. 1915 yılında, I. Dünya Savaşı sırasında, Polonya, 1918'de bağımsızlığını yeniden kazanana kadar, İttifak Devletleri tarafından Polonya'nın nominal Polonya Krallığı ile değiştirildi.

<span class="mw-page-title-main">Galiçya-Volhinya Krallığı</span>

Galiçya-Volhinya Prensliği ya da, 1253'ten itibaren, Galiçya-Volhinya Krallığı, 1199'dan 1349'a kadar, Doğu Avrupa'nın Galiçya ve Volhynia bölgelerinde Altın Orda'nın bir vasalı olarak varlığını sürdürmüş, Orta Çağ devleti. Toprakları ağırlıklı olarak günümüzde Ukrayna'yı ve Belarus, Polonya, Litvanya'nın ufak parçalarını içerir. Novgorod ve Vladimir-Suzdal ile birlikte, Kiev Rus'unun çöküşünden çıkan en önemli üç güçten biriydi. Ana dili, modern Doğu Slav dillerinin öncülü olan Eski Doğu Slav diliydi ve resmi dini Doğu Ortodoksluğu idi.

<span class="mw-page-title-main">Kraków Özgür Şehri</span> 1815te kurulan şehir devleti

Krakov Özgür Şehri, 1815 yılında Viyana Kongresi ile kurulan Kraków şehrini ve çevresini içeren bir şehir devleti idi.

<span class="mw-page-title-main">Avusturya Bölümü</span>

Avusturya Bölümü, 18. yüzyılın sonlarında Polonya'nın parçalanması sırasında Habsburg Monarşisi tarafından ele geçirilen Polonya-Litvanya Birliği'nin topraklarını kapsamaktadır. Polonya; Rusya İmparatorluğu, Prusya Krallığı ve Habsburg Avusturya tarafından bölüşüldü ve Polonya Krallığı tamamen ortadan kaldırıldı. Avusturya, 1772'deki birinci bölünme sırasında ve 1795'te üçüncü bölünmesi sırasında Polonya topraklarını ele geçirdi. Üçüncü bölünmenin ardından Avusturya İmparatorluğu topraklarına 128,900 km² eklenmiş ve imparatorluğa 2,65 milyondan fazla insan dahil olmuştur.

<span class="mw-page-title-main">Polonya tarihi (1795-1918)</span>

1795-1918 yılları arasındaki Polonya Tarihi, Polonya'nın bağımsızlığını tamamen kaybettiği ve Prusya, Avusturya İmparatorluğu ve Rusya arasında bölündüğü dönemdir. 1795'te, Polonya, 18. yüzyılda gerçekleşen üç bölünmenin üçüncüsü ve sonuncusu gerçekleşti ve Polonya-Litvanya Birliği tamamen ortadan kalktı. Bununla birlikte, hem Polonya'da hem de Polonya'nın dışında yaşanan olaylar, 19. yüzyıl boyunca Polonya bağımsızlığının yeniden tesis edilmesi umutlarını canlı tuttu.

<span class="mw-page-title-main">Avusturya Silezyası</span> Eski Özerk Bölge

Avusturya Silezyası, resmen Yukarı ve Aşağı Silezya Dükalığı, Bohemya Krallığı ve Hasburg Monarşisi arasında varlığını sürdürmüş özerk bölgedir. Günümüzde Çek Silezyası ile komşudur ve tarihsel olarak Silezya bölgesinin bir parçasıdır.

<span class="mw-page-title-main">Avusturya-Polonya Savaşı</span>

Avusturya-Polonya Savaşı, 1809'da Avusturya İmparatorluğu ve Birleşik Krallık'ın Birinci Fransız İmparatorluğu ve Bavyera'ya karşı oluşturduğu koalisyon nedeniyle gerçekleşen Beşinci Koalisyon Savaşı'nın bir parçasıydı. Bu savaşta, Napolyon müttefiki Varşova Dükalığı'nın Polonya kuvvetleri ve Saksonya Krallığı kuvvetlerinin yardımıyla Avusturya İmparatorluğu'na karşı savaştı. Haziran ayında, Rus İmparatorluğu Avusturya'ya karşı birleşti. Polonyalı birlikler, Avusturya'nın Varşova'ya saldırısına karşı onları Raszyn'de yenerek direndi, ardından Kraków ve Lviv da dahil olmak üzere bölünme öncesi Polonya'nın bazı kısımlarını yeniden fethetmek için Varşova'yı terk etti ve Avusturyalıları gafil avlayarak Avusturyalıları Varşova'dan çekilmeye zorladı.