İçeriğe atla

Krško Nükleer Santrali

Krško Nükleer Santrali
Harita
ÜlkeSlovenya
DurumuAktif
Yapım başlangıcı1975
İşletme tarihiNuklearna elektrarna Krško (NEK)

Krško Nükleer Santrali (Slovence: Nuklearna elektrarna Krško, NEK) Slovenya'nın Krško Belediyesine bağlı Vrbina ilçesinde bulunmaktadır. Santral 2 Ekim 1981'de elektrik şebekesine bağlandı ve 15 Ocak 1983'te ticari olarak işletmeye açıldı. O zamanlar Yugoslavya'nın bir parçası olan Slovenya ve Hırvatistan'ın ortak girişimi olarak inşa edildi.

Santral, 1.994 termal megawatt (MW t ) ve 696 megawatt elektrik (MW e ) nominal termal kapasiteye sahip 2 döngülü bir Westinghouse basınçlı su reaktörüdür. Zenginleştirilmiş uranyum (ağırlık yüzde 5'e kadar 235 U), yakıt kütlesi 48.7 ile çalışır. 121 yakıt elemanı, moderatör olarak demineralize su ve gücü düzenlemek için her biri gümüş, indiyum ve kadmiyum alaşımlarından yapılmış 36 demet 20 kontrol çubuğu ile üretim yapar. Kardeş santrali Brezilya'daki Angra I'dir.[1]

İşletme şirketi Nuklearna elektrarna Krško (NEK), Sloven devlet şirketi Gen Energija ve Hırvat devlet şirketi Hrvatska elektroprivreda'nın (HEP) ortak mülkiyetindedir. Santral, Slovenya'nın dörtte birinden fazlasının ve Hırvatistan'ın elektrik ihtiyacının %15'ini sağlıyor.[2][3]

Tarih

1970'lerin başında, Tito'nun Yugoslavya hükûmeti, Hırvatistan ve Slovenya'nın kurucu cumhuriyetlerinde ek elektrik üretimi ihtiyacı olduğuna karar verdi. Yerli bir uranyum kaynağı mevcutken, Siemens (Almanya) ve Westinghouse'dan (ABD) pratik boyutta tek bir nükleer enerji santrali için teklifler alındı. ABD hükûmeti ile yapılan anlaşma ile Westinghouse şirketi ile anlaşma sağlandı.

1998'de Slovenya Hükûmeti NEK'i kamulaştırdı ve Krško'dan Hırvatistan'a elektrik vermeyi durdurdu. 1999'da Hırvatistan, arz yetersizliği nedeniyle tazminat davası açtı. Ocak 2001'de, iki ülkenin liderleri Krško santralinin eşit mülkiyeti, nükleer atık için ortak sorumluluk ve karşılıklı taleplerin tazmini konusunda anlaştılar.[4] Tesisin ortak yönetimi 1 Ocak 2002'de başlayacaktı. Ancak, yerel halkın protestoları nedeniyle ancak 2003 yılında faaliyete başladı. Nükleer Santral'den enerji alınmayan dönemler için Hırvatistan Aralık 2015'te Uluslararası Yatırım Anlaşmazlıklarının Çözümü Merkezi'ne başvurdu. Mahkeme, Hırvatistan lehine karar vererek ülkeye 40 milyon €'dan fazla tazminat, faiz ve avukatlık ücreti ödenmesine karar verdi.[5]

Santralin, Slovenya tarihindeki en büyük deprem olan 1511 Idrija depreminin şiddetine kadar hasar almaması bekleniyor. 2011 Fukushima nükleer felaketinden sonra sismik olarak güçlendirilmiştir.[6] Tesis 2020'deki Zagreb depreminden ve Petrinja depreminden hiçbir hasar görmedi.[7][8]

Kaynakça

  1. ^ "Archived copy" (PDF). 4 Ekim 2011 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 17 Temmuz 2009. 
  2. ^ "Croatia, Slovenia's nuclear plant safe: Croatian president — EUbusiness.com | EU news, business and politics". 1 Nisan 2011 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 29 Aralık 2020 – www.eubusiness.com vasıtasıyla. 
  3. ^ "Production of Electrical Energy". NEK. 8 Haziran 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 30 Mart 2022. 
  4. ^ Olga Ramljak (24 Eylül 2001). "Hrvatska Sloveniji oprašta 200 milijuna dolara duga" [Croatia forgives $200 million in debt owed by Slovenia]. Slobodna Dalmacija (Hırvatça). 3 Mart 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 13 Temmuz 2010. 
  5. ^ "Slovenija HEP-u mora isplatiti više od 40 mil. eura za neisporučenu struju iz Krškog" [Slovenia must pay over €40 million to HEP for undelivered power from Krško]. Večernji list (Hırvatça). 18 Aralık 2015. 21 Aralık 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 2 Ocak 2017. 
  6. ^ "Potres u Hrvatskoj osjetilo je oko šest milijuna ljudi. Zaustavljen rad nuklearke Krško" [Earthquake in Croatia felt by around 6 million people. Krško Nuclear Power Plant stopped]. Večernji list (Hırvatça). Zagreb, Croatia. HINA. 29 Aralık 2020. 29 Aralık 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 27 Ocak 2022. 
  7. ^ "After Earthquake the Krško NPP Operates Undisturbed" (İngilizce). Government of Slovenia. 22 Mart 2020. 22 Mart 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 27 Ocak 2022. 
  8. ^ "Krško Nuclear Plant Scheduled For Restart After Croatia Earthquake". NucNet.org (İngilizce). 30 Aralık 2020. 30 Aralık 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 27 Ocak 2022. 

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Nükleer enerji santrali</span> Nükleer reaktör yardımıyla elde edilen enerjiyi dağıtan merkez

Nükleer santral (NPP) veya atom santrali (APS), ısı kaynağının nükleer reaktör olduğu termik santraldir. Termik santrallerde tipik olduğu gibi, ısı, elektrik üreten jeneratöre bağlı buhar türbinini çalıştıran buhar üretmek için kullanılır. Eylül 2023 itibarıyla Uluslararası Atom Enerjisi Kurumu, dünya çapında 32 ülkede faaliyette olan 410 nükleer santral ve inşa halinde olan 57 nükleer santral olduğunu bildirdi.

Bu listede dünya çapında, ticari elektrik üretme maksatlı bütün nükleer santraller vardır. Askeri, deney, araştırma, gemi vb. özel santraller kapsam dışıdır. Listeye, hâlen hizmette bulunanların yanı sıra hizmetten çıkan ve inşaatı sürenler de dahildir.

<span class="mw-page-title-main">Metzamor Nükleer Santrali</span> Ermenistanın Türkiye sınırına 16 km uzaklıkta yer alan Metzamor şehrinde bulunan nükleer santral

Metzamor Nükleer Santrali, Ermenistan'ın Türkiye sınırına 16 km uzaklıkta yer alan Metzamor şehrinde bulunan nükleer santral. Santralde biri işlevsel olmak üzere 2 adet 408 MW güce sahip VVER-440/230 tipi reaktör bulunmaktadır. Santral Ermenistan'ın başkenti Erivan'a 32 km, Kars'a 100 km, Iğdır'a ise 30 km uzaklıktadır. 2018 verilerine göre santral ülkenin enerji ihtiyacının %27'sini karşılamaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Akkuyu Nükleer Güç Santrali</span> Türkiyede inşa edilen nükleer enerji santrali

Akkuyu Nükleer Güç Santrali, Türkiye'nin yapımı devam eden ilk nükleer enerji santralidir. İdari olarak Mersin ilinin Gülnar ilçesine bağlı, en yakın yerleşim merkezi Büyükeceli beldesi olan sahada inşa edilmektedir. 27 Nisan 2023'te yakıt çubukları getirilmiş ve yapı nükleer tesis olarak anılmaya başlanmıştır. İlk reaktördeki elektriğin 2025 dolaylarında üretilmesi beklenmektedir.

<span class="mw-page-title-main">Toshiba</span> çokuluslu bir Japon üretim şirketi

Toshiba Corporation Japonca: 株式会社東芝, çokuluslu bir Japon üretim şirketidir. Genel merkezi Tokyo, Japonya olan şirket tüketici ürünleri elektronik cihazlar ve parçaları konusunda Dünyanın sayılı markalarından biridir.

<span class="mw-page-title-main">Türkiye'de nükleer enerji</span>

Türkiye'de şu an nükleer enerji santrali yapılma aşamasındadır. 1970 yılından itibaren nükleer santral kurulma girişimlerinde bulunuldu fakat bu girişimlerin çoğu sonuçsuz kalmış, 2004'te nükleer enerji santrali konusu yeniden gündeme gelmiş ve toplamda üç santralden biri için yapıma aşamasına gelinmiştir. İki santral daha planlama aşamasındadır.

<span class="mw-page-title-main">Sinop Nükleer Güç Santrali</span>

Sinop Nükleer Güç Santrali, Sinop ilinin merkeze bağlı Abalı köyünde Karadeniz kıyısında kurulması planlanan nükleer enerji santrali. Türkiye'nin Akkuyu Nükleer Güç Santrali'nden sonra projelendirilen ikinci nükleer santraliydi. 27 Haziran 2019'da yayınlanan mülakatta başlangıçtaki maliyet tahminlerinin ikiye katlanması üzerine durduruldu. Eylül 2022'de yapılan açıklamada santral projesi konusunda Rusya ile görüşüldüğü duyuruldu. Ocak 2023'te Güney Koreli KEPCO yetkilileri santral için teklif sundu.

<span class="mw-page-title-main">Kashiwazaki-Kariwa Nükleer Enerji Santrali</span> Japonyada bulunan bir nükleer enerji santrali

Kashiwazaki-Kariwa Nükleer Enerji Santrali, Japonya'nın Niigata prefektörlüğüne bağlı Kashiwazaki şehrinde bulunan bir nükleer enerji santralidir. Santral, soğutma suyunu aldığı Japon Denizi'nin kıyısında 4.2 km²'lik bir alanda yer almakta olup Tokyo Electric Power Company tarafından işletilmektedir ve net elektrik gücü derecelendirmesiyle dünyadaki en büyük nükleer santraliydi.

<span class="mw-page-title-main">Çernobil Nükleer Santrali</span> Ukraynada yer alan kapalı ama tamamen devreden çıkarılmamış nükleer santral

Çernobil Nükleer Santrali veya resmî adıyla Vladimir İlyiç Lenin Nükleer Santrali, Ukrayna'nın Pripyat şehrinin yakınında yer alan kapalı fakat tamamen devreden çıkarılmamış nükleer santraldir. Santral, Çernobil şehrinin kuzeybatısına 14,5 km; Belarus-Ukrayna sınırına 16 km ve Kiev'in kuzeyine yaklaşık 110 km uzaklıktadır ve Kızıl Orman tarafından çevrelenmektedir. 4 numaralı reaktörde, 1986'daki Çernobil reaktör kazası meydana geldi ve santral günümüzde Çernobil Yasak Bölgesi olarak bilinen geniş bir alanda yer almaktadır. Hem bölge hem de eski santral, Ekoloji ve Doğal Kaynaklar Bakanlığı tarafından yönetilmektedir.

Jaruga Hidroelektrik Santrali, Hırvatistan'da, Dalmaçya'nın Šibenik-Knin ilçesinde bulunan Krka nehri üzerindeki bir hidroelektrik santralidir.

<span class="mw-page-title-main">Ikata Nükleer Enerji Santrali</span>

Ikata Nükleer Enerji Santrali, Japonya'nın Ehime prefektörlüğüne bağlı Ikata kasabasında bulunan bir nükleer enerji santralidir. Santral, Shikoku Electric Power Company tarafından işletilmektedir ve Shikoku'daki tek nükleer santraldir.

<span class="mw-page-title-main">2020 Petrinja depremi</span> Hırvatistan civarında yaşanılan doğal afet

29 Aralık 2020 tarihinde 12.20'de CET, Mw 6.4 büyüklüğünde bir deprem Hırvatistan'ın Petrinja şehrinin yaklaşık 3 km WSW'sini vurdu. Deprem, kuzey Hırvatistan'ın yanı sıra Slovenya, Avusturya, Bosna-Hersek ve Sırbistan'ın ve hatta İtalya'nın büyük bölümlerinde hissedildi. İlk raporlara göre Petrinja'da birçok binanın yıkıldığı belirtildi. Depremin merkez üssü Strašnik'teydi. Maksimum yoğunluk, Avrupa Makrosismik ölçeğine göre 8 ila 9 ("yıkıcı") olarak tahmin edildi.

Norveç'te hiçbir nükleer enerji santrali çalışmamaktadır. Buna rağmen ülkenin nükleer tesislerin inşası ve işletmesinin ruhsatlandırılması için yasal bir çerçevesi vardır. Ayrıca Norveç'te dört araştırma reaktörü inşa edildi, ilki 1951'den 1966'ya kadar çalışan JEEP I idi. 2019'da, Norveç'in kalan son nükleer reaktörü, Kjeller'deki Jeep II reaktörü 50 yıldan fazla hizmet verdikten sonra kapatıldı. 2021'de Norveç Yeşiller Partisi, IPCC'nin küresel ısınmayı 1,5 derece önleme hedefine ulaşmak için alternatif bir enerji kaynağı olarak nükleer enerjinin geliştirilmesine destek verdiklerini açıkladı.

<span class="mw-page-title-main">Ülkelere göre nükleer enerji üretimi</span> Vikimedya liste maddesi

Nükleer santraller şu anda 30 ülkede faaliyet gösteriyor. Çoğu Avrupa, Kuzey Amerika, Doğu Asya ve Güney Asya'dadır. Amerika Birleşik Devletleri en büyük nükleer enerji üreticisi iken, Fransa nükleer enerji ile en fazla elektrik üreten ülkedir. Fransa, enerji güvenliğine dayalı mevcut bir politika nedeniyle elektriğinin yaklaşık %75'ini nükleer enerjiden elde etmektedir. Politikada yapılan bir değişikliğe göre ülke, 2035 yılına kadar bu oranı %50'ye düşürmek zorunda. 2012'de küresel nükleer elektrik üretimi 1999'dan bu yana en düşük seviyesindeydi.

<span class="mw-page-title-main">Taishan Nükleer Enerji Santrali</span>

Taishan Nükleer Enerji Santrali, Çin'in Guangdong eyaletine bağlı Taishan kentinde bulunan bir nükleer enerji santralidir. Santral, China Guangdong Nuclear Power Group (CGNPC) ile Électricité de France (EDF) arasında bir ortak girişim olan Guangdong Taishan Nuclear Power Joint Venture Company Limited (TNPC) tarafından işletilmektedir. Aynı zamanda EPR reaktöre sahip ilk nükleer santraldir.

<span class="mw-page-title-main">Enerhodar Muharebesi</span> Rusyanın Ukraynayı işgali sırasındaki çatışma

Enerhodar Muharebesi, Zaporijya Oblastı'ndaki Enerhodar şehri üzerindeki Rusya'nın Ukrayna'yı işgalinın Güney Ukrayna Taarruzu sırasında Rusya Silahlı Kuvvetleri ile Ukrayna Silahlı Kuvvetleri arasındaki bir askeri çatışma ve kuşatmaydı. Enerhodar, ülkenin nükleer enerjiden elde edilen elektriğinin yaklaşık yarısını ve Ukrayna'da üretilen toplam elektriğin beşte birinden fazlasını üreten Zaporijya Nükleer Santrali'nin yanı sıra yakındaki termik santralin de yeridir.

<span class="mw-page-title-main">Zaporijya Nükleer Santrali</span> Ukraynada nükleer santral

Zaporijya Nükleer Santrali, güneydoğu Ukrayna'daki, Avrupa'nın en büyük ve dünyanın en büyük 10 nükleer santralinden biridir. 2022 yılından bu yana Rusya'nın kontrolündedir. Sovyetler Birliği tarafından Dinyeper nehri üzerindeki Kahovka Baraj Gölü'nün güney kıyısındaki Enerhodar şehrinin yakınında inşa edilmiştir. Ukrayna'nın diğer üç nükleer santralini işleten Energoatom tarafından işletilmektedir.

<span class="mw-page-title-main">Arnavutluk-Hırvatistan ilişkileri</span>

Arnavutluk ile Hırvatistan arasındaki diplomatik ilişkiler 25 Ağustos 1992'de kuruldu. Arnavutluk'un Zagreb'de büyükelçiliği ve Dubrovnik'te fahri konsolosluğu bulunurken, Hırvatistan'ın Tiran'da bir büyükelçiliği var.

<span class="mw-page-title-main">Kudankulam Nükleer Güç Santrali</span>

Kudankulam Nükleer Güç Santrali (KNNP), Hindistan'ın en büyük nükleer santralidir. Santral, Hindistan'ın güneyindeki Tamil Nadu eyaletinin Tirunelveli bölgesinde bulunmaktadır.

Hmelnitski Nükleer Santrali, Ukrayna'nın Netişın kentinde yer alan ve Energoatom tarafından işletilen bir nükleer enerji santralidir. Santralde iki adet 1000 MW gücünde VVER-1000 tipi reaktör faaliyet göstermektedir. Ayrıca iki adet AP1000 reaktörün inşası sürmektedir.


Bu sayfa, bu Vikipedi makalesine dayanmaktadır.
Metin, CC BY-SA 4.0 lisansı altında mevcuttur; ek koşullar uygulanabilir.
Görseller, videolar ve sesler kendi lisansları altında mevcuttur.