İçeriğe atla

Kozmik korku

Lovecraft'ın ufuk açıcı kısa öyküsü "Cthulhu'nun Çağrısı"ndaki ana kozmik varlık olan Cthulhu'nun 1934 tarihli bir çizimi

Kozmik korku[1] veya Lovecraftvari korku, korku edebiyatının ve tuhaf kurgunun bir alt türüdür.[2] Splatter veya ani gerilim içeren korkudan ziyade daha çok bilinemez ve anlaşılmaz olanın yarattığı dehşetin korkusunu vurgulamaktadır.[3] Adını Amerikalı yazar H. P. Lovecraft'tan almıştır. Çalışmaları, yasak ve tehlikeli bilgi, delilik, Dünya dışından gelen canlıların insanlara etkisi, din ve batıl inanç, kader ve kaçınılmazlık ve bilimsel keşiflerin getirdiği korkulardır.[4][5] Lovecraft tarzı korkunun temaları özellikle korku filmleri, korku oyunları ve çizgi romanlarda da yer almaktadır.

Tema

Kozmik korkunun ana temaları ve atmosferi, bizzat Lovecraft tarafından gotik, tuhaf ve korku kurguları üzerine yazdığı "Edebiyatta Doğaüstü Korku" adlı makalesinde ortaya konmuştu. Lovecraftvari korkuyla ilişkilendirilen bir dizi özellik aşağıda sıralanmıştır:

  • Bilinmeyen ve bilinemeyecek olandan gelen korku[6]
  • Kapsamı beşeri dünyanın ötesine geçen ve evrensel öneme sahip olan, kavrayışımızın ötesindeki olgularla karşılaştığımızda hissettiğimiz korku ve dehşet.[7] Burada korku, insani çıkarların, paranın, arzuların, yasaların ve ahlakın genel olarak evrende hiçbir anlamı veya önemi olmadığının anlaşılmasından kaynaklanmaktadır.[8]
  • Gerçek dehşetin, "korkunç gerçeğin keşfinden" kaynaklandığı "modern bilimin ortaya çıkardığı geniş, konforsuz evrende insanlığın yerinin tartışılması.[9]
  • Gerçeğin doğasına ilişkin varsayımların "aşındığı", korku ve bilimkurgunun natüralist bir birleşimi.[10]
  • İnsanı ayrıcalıklı bir konumdan önemsizliğe ve beceriksizliğe indirgeyen akıl almaz ve kaçınılmaz güçler karşısında çaresiz kalan protogonistler.[11][12]
  • Kan, kemikler veya cesetler gibi diğer korku unsurlarının aksine, içsel dokular, değişken yarı-jelatinimsi maddeler ve sümüksü şeyler[13]

Kaynakça

  1. ^ "H. P. Lovecraft And The Shadow Over Horror". NPR (İngilizce). 2018. 26 Ocak 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 5 Kasım 2018. 
  2. ^ Davis, Sarah (19 Şubat 2019). "Your introduction to the cosmic horror genre". Bookriot. 19 Mayıs 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 20 Mart 2021. 
  3. ^ Harms, Daniel (2006). The Encyclopedia Cthulhiana: A Guide to Lovecraftian Horror. Chaosium. ISBN 1-56882-169-7. 
  4. ^ Burleson, Donald R. (1991). "On Lovecraft's Themes: Touching the Glass". Schultz, David E.; Joshi, S.T. (Ed.). An Epicure in the Terrible: A Centennial Anthology of Essays in Honor of H. P. Lovecraft. Fairleigh Dickinson University Press. ss. 135-147. ISBN 978-0-8386-3415-8. 
  5. ^ Hale, Acep (13 Mayıs 2016). "What does "cosmic horror" mean? Five writers weight in". lovecraftzine.com. 2 Mart 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 20 Mart 2020. 
  6. ^ Hull, Thomas (2006). "H.P. Lovecraft: a Horror in Higher Dimensions". Math Horizons. 13 (3). ss. 10 –12. doi:10.1080/10724117.2006.11974625. JSTOR 25678597. Erişim tarihi: 29 Mart 2021. 
  7. ^ Ralickas, Vivian. "'Cosmic Horror and the Question of the Sublime in Lovecraft." Journal of the Fantastic in the Arts 18, no. 3 (2008): 364.
  8. ^ Kneale, James (2006). "From Beyond: H.P. Lovecraft and the place of horror." (PDF). Cultural Geographies. 13 (1). ss. 106-126. Bibcode:2006CuGeo..13..106K. doi:10.1191/1474474005eu353oa. Erişim tarihi: 21 Mart 2021. 
  9. ^ The Greenwood encyclopedia of science fiction and fantasy : themes, works, and wonders. Greenwood Press. 2005. s. 393. ISBN 0313329508. 
  10. ^ Horror literature through history: an encyclopedia of the stories that speak to our deepest fears. ABC-CLIO. 2017. ss. 164-5. ISBN 978-1440842023. 
  11. ^ Indick, Ben P. (2007). "King and the Literary Tradition of Horror and the Supernatural". Bloom, Harold (Ed.). Bloom's Modern Critical Views: Stephen King. Chelsea House. ss. 5 –16. 
  12. ^ Fredriksson, Erik (2010). Hidden knowledge and Man's Place in the Universe : a study of human incompetence and insignificance in the works of H.P. Lovecraft (Bachelor thesis). Luleå University of Technology. Erişim tarihi: 29 Mart 2021. 
  13. ^ Carlin, Gerry; Allen, Nicola (2013). "Slime and Western Man: H. P. Lovecraft in the Time of Modernism". Simmons, David (Ed.). New Critical Essays on H.P. Lovecraft. Palgrave Macmillan. ss. 73 –90. 

İlgili Araştırma Makaleleri

Cthulhu, Howard Phillips Lovecraft'in yarattığı Cthulhu Mitosu'ndaki Yüce Eskiler'den biridir. Cthulhu'nun devasa boyutları ve ima ettiği dehşet ilk akla gelen özellikleridir.

<span class="mw-page-title-main">Howard Phillips Lovecraft</span> Amerikalı yazar (1890 – 1937)

Howard Phillips Lovecraft, Amerikalı tuhaf kurgu, bilimkurgu, fantezi ve korku kurgu yazarı. En bilinen eserleri, sonradan Cthulhu Mitosu adını alan eserleridir.

Hayatta kalma-korku oyunu korku ve hayatta kalma oyunlarının bir alt türüdür, çünkü oyun onları korku grafikleri veya korkutucu ambiyans ile korkutmaya çalışır. Dövüş, oyunun bir parçası olabilse de, sınırlı cephane veya silahlar, sağlık, hız ve görüş veya oyuncunun oyun mekaniği ile etkileşiminin çeşitli engelleri yoluyla oyuncunun tipik aksiyon oyunlarına göre daha az kontrol sahibi olduğu hissettirilir. Oyuncu ayrıca oyunda ilerlemek için yeni alanlara giden yolu açan ve bulmacaları çözen öğeler bulmaya zorlanır. Oyunlar, karanlık labirent benzeri ortamlar ve düşmanların beklenmedik saldırıları gibi güçlü korku temalarından yararlanır.

Cléopâtre, (Türkçe:Kleopatra) 1899 yılı Fransa yapımı sessiz filmin yönetmenliğini ve yazarlığını Georges Méliès (1861-1938) üstlenmiştir. Filmin başrolünde Fransız aktris Jeanne d'Alcy oynuyordu. İki dakika uzunluğundaki filmde mumyalanmış Kleopatra'nın canlanması konu edilmektedir. Yapıldığı 1899 yılında gösterilen film sinema tarihinin ilk korku filmleri arasında gösterilmektedir. Uzun süre kaybolduğu düşünülen filmin 2005 yılında Fransa'da bulunduğu açıklanmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Kurgusal evren</span>

Kurgusal evren, gerçekte var olmayan, kurgusal öykülerde kullanılmak üzere tasarlanmış bir evrendir. Edebiyat, film ve video oyunlarında sıkça kullanılan kurgusal evrenler kendine gerçek yaşamda da yer bulabilmektedir.

Paranoya romanı, edebiyatta bir roman türü. XX. yüzyıldan itibaren yaygınlaşmaya başlamıştır.

<span class="mw-page-title-main">Jaroslav Heyrovský</span> Çek kimyager

Jaroslav Heyrovský, Çek kimyager. Heyrovský, Polarografik metodun kâşifi ve elektroanalitik metotun babası olarak kabul edilir. Bu çalışmalarıyla 1959 yılında Nobel Kimya Ödülü kazanmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Korku kurgu</span> korku ve gerilim temalı edebiyat türü

Korku kurgu, korku edebiyatı ve korku fantezi bir edebiyat türüdür ve okurlarına korku ve terör hissi vermeyi hedefler. Edebiyat tarihçisi J. A. Cuddon, korku hikâyelerini "farklı uzunluklarda bir kurgu... okurlarını şaşırtıyor ve hatta korkutuyor, ya da belki de onlara nefret ve tiksinme hislerini aşılıyor." sözleri ile tanımlar. Korku kurgu, genellikle tedirgin edici ve korkutucu bir atmosfer yaratır ve yine genellikle doğaüstüdür ancak bu onun her zaman doğaüstü olacağı anlamına da gelmez. Bir korku kurgu çalışması genellikle toplumun genelinin korktuğu bir benzetme olarak da tanımlanabilir.

<span class="mw-page-title-main">Xun Kuang</span> Çinli Konfüçyüsçü filozof

Xun Kuang, yaygın olarak Xunzi lakabıyla da bilinir; Savaşan Devletler Çağı'nda yaşamış ve Yüz Düşünce Okulu'na katkıda bulunmuş Çinli Konfüçyüsçü filozof. Xunzi olarak bilinen bir kitap geleneksel olarak kendisine atfedilir. Xunzi'nın öğretileri, Han Hanedanı'nın resmî devlet doktrinlerinin oluşturulması üzerinde etkiliydi, ancak Tang Hanedanı döneminde Xunzi'nın etkisi Mensiyüs'a göreceli olarak azaldı. Kendi eserlerinde Konfüçyüs, Mensiyüs ile Zhuangzi gibi şahısların yanı sıra mantıkçılar Mozi, Hui Shi ile Gongsun Long ve "Legalistler" Shen Buhai ile Shen Dao'a atıfta bulundu. Erken Çin tarihinde ilk kez Laozi'dan şahıs olarak bahseder ve Taoist öğretilerini reddetmekle beraber Taoist terminoloji kullanır.

<span class="mw-page-title-main">Kurguda Dünya dışı varlıklar</span>

Dünya dışı varlıklar, modern bilimkurgunun ortak bir teması. Samsatlı Lukianos'un ikinci yüzyıl parodisi Gerçek Tarih adlı eseri gibi birçok eserde de konu olmuştur.

Dünya Fantezi Ödülleri, bir önceki takvim yılı boyunca yayımlanan en iyi fantastik kurmaca için her yıl verilen bir ödül serisidir. World Fantasy Convention tarafından organize edilen ve denetlenen ödüller, her yıl etkinliğin merkezi odağı olarak yıllık kongrede verilir. İlk defa 1975'teki birinci World Fantasy Convention'da verildi ve o tarihten beri her yıl verilmektedir. Ödülün verilmeye başlandığı tarihten günümüze kadar ödül verilen kategoriler değişmektedir; yazım dalında beş, yazar dalında bir ve bireylerin fantastik edebiyat alanındaki genel çalışmalarını onurlandırmak için dört ödül verilmektedir.

<span class="mw-page-title-main">Feminist bilimkurgu</span>

Feminist bilimkurgu cinsiyet eşitsizliği, cinsellik, ırk, ekonomi ve üreme gibi feminist temaları irdeleyen ama yalnızca bunlarla da sınırlı kalmayan bilimkurgunun bir alt alanıdır. Feminist bilimkurgu baskın kültürü eleştirme eğilimi nedeniyle politiktir. En tanınmış feminist bilimkurgu eserlerinden bazıları bu temaları cinsiyet eşitsizliklerinin ya da cinsiyet güç dengesizliklerinin olmadığı toplumları ütopyalar ya da cinsiyet eşitsizliğinin şiddetlendiği dünyaları anlatan distopyalar ile bu temaları açıklamış ve dolayısıyla feminist çalışmanın devam etmesi gerektiğini vurgulamışlardır.

Karanlık fantezi, daha karanlık ve korkutucu fantezi temaları içeren fantezi edebi, sanatsal ve sinematik eserlerin bir alt türüdür. Ayrıca fanteziyi korku unsurlarıyla birleştirir veya kasvetli, karanlık bir ton veya korku ve dehşet hissine sahiptir.

<i>Lovecraft Country</i> (dizi)

Lovecraft Country, Misha Green tarafından geliştirilen ve Matt Ruff'un 2016 yılında çıkan aynı adlı romanından uyarlanan bir Amerikan korku drama televizyon dizisidir. Jurnee Smollett ve Jonathan Majors'ın rol aldığı dizinin prömiyeri 16 Ağustos 2020'de HBO'da yapıldı. Serinin yapımcılığını Monkeypaw Productions, Bad Robot Productions ve Warner Bros. Televizyon Stüdyoları üstlendi.

Pratt & Whitney XH-3130 ), 1930'ların sonlarında Birleşik Devletler Donanması için geliştirilen bir H-tipi uçak motoru projesiydi. Tasarım daha sonra XH-3730 olarak genişletildi, ancak proje 1940 yılında Pratt & Whitney'in R-4360 Wasp Major hava soğutmalı radyal motorunun geliştirmesi üzerine iptal edildi.

<span class="mw-page-title-main">Jill Valentine</span> Resident Evildeki kurgusal karakter

Jill Valentine Japon şirket Capcom tarafından oluşturulan korku oyunu Resident Evil (Biohazard)'daki kurgusal karakter. Resident Evil (1996) oyununda tanıtılan ana karakterlerden biridir. Eski Delta Force üyesi, Valentine başlangıçta ortağı Chris Redfield ile birlikte Umbrella Corporation için çalıştı. Jill ve Redfield sonrasında Birleşmiş Milletler Biyoterörizm Güvenlik Değerlendirme İttifakı (BSAA)'nın kurucu üyeleri oldular.

Yerçekiminin Gökkuşağı, Amerikalı yazar Thomas Pynchon tarafından yazılan ve Viking Press tarafından yayınlanan bir 1973 romanıdır. Anlatı esas olarak 2. Dünya Savaşı'nın sonunda Avrupa'da geçiyor ve Alman ordusu tarafından V-2 roketlerinin tasarımı, üretimi ve fırlatımı üzerine odaklanıyor. Özellikle gizemli cihazın sırrını ortaya çıkarmak için çeşitli karakterler tarafından üstlenilen arayışı anlatmaktadır.

Korku oyunları, korku kurgu merkezli ve genellikle oyuncuyu korkutmak için tasarlanmış bir video oyunu türüdür. Oynanışlarına göre sınıflandırılan diğer çoğu video oyunu türünün aksine, korku oyunları neredeyse her zaman anlatıya veya görsel sunuma dayanır ve çeşitli oyun türleri kullanır.

<span class="mw-page-title-main">Kozmikizm</span>

Kozmikizm, Amerikalı yazar HP Lovecraft'ın geliştirdiği ve kurgularında kullandığı edebiyat felsefesine verdiği isimdir. Lovecraft, astral ele geçirme ve uzaylıların melezleşmesi gibi gizli fenomenleri içeren bir korku öyküleri yazarıydı ve kurgusunun temaları zaman içinde bu felsefenin gelişmesine katkıda bulundu.

<span class="mw-page-title-main">William Hope Hodgson</span>

William Hope Hodgson, İngiliz yazar. Fantastik, Korku ve Bilimkurgu türünde yazdığı kısa hikâyeler, romanlar ve şiirlerle tanınır. I. Dünya Savaşı'na katılmıştır ve savaş sırasında ölmüştür.


Bu sayfa, bu Vikipedi makalesine dayanmaktadır.
Metin, CC BY-SA 4.0 lisansı altında mevcuttur; ek koşullar uygulanabilir.
Görseller, videolar ve sesler kendi lisansları altında mevcuttur.