İçeriğe atla

Koyekçuç

Koyekçuç (Rusçaкоекчуч), Sibirya'da yerleşik İtelmenler arasında görülen tükenmiş bir cinsiyet kimliğidir. İlk kez 18. yüzyılın sonlarında kayda geçilen koyekçuçların doğumda atanan cinsiyetleri erkek olmasına karşın kadın gibi davranmaktaydılar.[1][2]

Sibirya ve Kamçatka'da çalışmalar yürüten Rus araştırmacı Stepan Kraşeninnikov, Opisanii zemli Kamçatki (TürkçeKamçatka Ülkesinin Tanımı) adını verdiği kitabında koyekçuçları "kadın elbiseleri giyen, kadın işleri yapan, erkeklerle iş tutmayan erkekler" olarak tanımlamakta ve "dönüştürülmüş cinsiyetten insanlar" olarak adlandırarak bilinen cinsiyet kimliklerinden farklı bir konumda sınıflamaktaydı. Kraşeninnikov'un aktardıklarına göre koyekçuçlar aynı zamanda cariye olarak da hizmet ediyordu.

Koryaklar arasında da benzer davranış kodlarına sahip bir kesim bulunduğunu kayda geçen Kraşeninnikov, İtelmenlerdekilerin aksine Koryakların koyekçuçlara bakış açısının küçümseyici ve dışlayıcı olduğunu belirtmektedir.[3]

Kaynakça

  1. ^ Murray, Stephen O. Pacific Homosexualities, s.160-161 Pacific Homosexualities 20 Kasım 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
  2. ^ "Archaeology of Bruce Trigger: Theoretical Empiricism". 4 Ağustos 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 13 Ekim 2020. 
  3. ^ Традиционные формы сексуального поведения у коренных народов Севера. Люди превращённого пола 10 Şubat 2018 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.. Петропавловск-Камчатский, 2016. — С. 9-10

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Feminizm</span> İdeoloji

Feminizm, kadınların haklarını tanıyarak bu hakların korunması amacıyla eşitsizliklerin ortadan kaldırılmasına yönelik çeşitli ideolojiler, toplumsal hareketler ve kitle örgütlerinden oluşan hareket. Sözcüğün köken olarak Latince "femina" ve onun Fransızca türevi olan "féminisme" sözcüğünden geldiği ve Türkçe eş anlamlısının hatunculuk olduğu belirtilmektedir. Kadın hareketi doğrudan kadınları ilgilendiren ve dolaylı olarak kültürü ilgilendiren konularda bilinç uyandırır. Feminizmin temel amaçları; eğitim, iş, çocuk bakımı, yönetim gibi konularda eşit haklara sahip olmaktan, yasal kürtaj hakkından, kadın sağlığı konusunda ilerlemelere, tacizin ve tecavüzün engellenmesinden lezbiyen haklarına kadar uzanır.

<span class="mw-page-title-main">Transseksüellik</span> kişinin kendisini farklı bir cinsiyet kimliğinde hissetmesi veya cinsiyet değiştirmesi

Transseksüellik, kişinin, kendisini atanmış cinsiyetine ait hissetmeyerek farklı bir cinsiyet kimliğini benimsemesi durumudur. Transseksüellik, kişinin cinsiyet kimliğini belirtir, bu sebeple cinsel yönelim ile karıştırılmamalıdır. Transseksüel bir kişi heteroseksüel, homoseksüel, aseksüel ya da biseksüel gibi cinsel yönelimlere sahip olabilir.

<span class="mw-page-title-main">Kuzey Kutup Dairesi</span>

Kuzey Kutup Dairesi, Dünya haritasında gösterilen Güney Kutup Dairesi, Oğlak Dönencesi, Yengeç Dönencesi ve Ekvator Çizgisi ile birlikte beş büyük enlemden biridir. 66° 33′ 39″ enleminde Güney Yarımküre'deki karşıtı Güney Kutup Dairesi ile simetrik duran daire her yıl Dünya'nın eğiklik açısının değişmesinden dolayı 2 derece 15 dakika kuzeye kaymaktadır. Gündönümlerinde yerkürenin 23.5 derecelik açı ile eğik olması sebebi ile kış mevsiminin yaşandığı Aralık ayında dairenin her noktasında en azından 24 saatlik gece, yaz mevsiminin yaşandığı Haziran ayında ise en azından 24 saatlik gündüz yaşanır.

<span class="mw-page-title-main">LGBT</span> Lezbiyen, gey, biseksüel ve trans bireyler için kullanılan kısaltma

LGBT veya GLBT ya da LGBTQ+, 1990'larda LGB kısaltmasından sonra ortaya çıktı ve 1980'lerin ortaları ile sonlarından bu yana gey sözcüğü yerine kullanılarak LGBT topluluğunu temsil etmeye başladı. Birçok etkinci, gey topluluğu kullanımının eksik bir tanımlama olduğunu düşünerek LGBT topluluğu kullanımına geçti.

Kuir veya Queer, heteroseksüel veya cisseksüel olmayan insanlar için kullanılan bir şemsiye tabirdir.

<span class="mw-page-title-main">Çukçice</span>

Çukçice ya da Çukçi dili, Rusya'ya bağlı Çukotka Özerk Okrugunda Çukçiler tarafından konuşulan Çukçi-Kamçatka dilleri ailesinden Paleosibirya dili.

<span class="mw-page-title-main">Koryaklar</span> Kuzeydoğu Rusyada yaşayan bir etnik grup

Koryaklar, Rusya'da 1 Temmuz 2007'de Kamçatka Oblastı ile Koryak Özerk Okrugu 'nun birleşmesinin sonucu kurulan Kamçatka Krayı'nda yaşayan Çukçi - Kamçatka halklarından biri.

Trans erkek, biyolojik bakımdan kadın olan erkektir. Pek çok trans erkek, görünüşlerini cinsiyet kimlikleriyle uyumlu olacak veya cinsiyet hoşnutsuzluğunu hafifletecek şekilde değiştirmek için cerrahi veya hormonal geçişi veya her ikisini birden tercih eder.

Transfeminizm, özgürlüklerini tüm kadınların özgürlüğüne bağlayan ve ötesinde gören trans kadınların hareketi. Bu hareket ayrıca diğer queer bireylere, interseks bireylere, trans erkeklere, trans olmayan erkek ve kadın bireylere, kendi özgürlük mücadelesi için trans kadınlarla birlikte mücadele etmeyi önemseyen herkese açıktır.

<span class="mw-page-title-main">Cinsiyetler arası ücret farkı</span>

Cinsiyetler arası ücret farkı, Türkiye İstatistik Kurumu'nun tanımına göre erkekler ve kadınlar arasındaki ücret farkının erkek ücreti içindeki yüzdesidir. Avrupa Birliği'nin tanımı göre ise erkek ve kadınların ortalama brüt saatlik ücretleri arasındaki farkın, erkeklerin ortalama brüt saatlik ücreti içindeki yüzdesidir.

<span class="mw-page-title-main">Koryak Okrugu</span> Rusyanın okrugu

Koryak Okrugu, Rusya'nın Kamçatka Krayı'na bağlı bir okrugdur. Yüzölçümü 301,500 km² olan okrugun nüfusu 2010 yılı itibarı ile 18,759'dur. Okrugun idari merkezi Palana'dır.

Üçüncü cinsiyet veya üçüncü cins, bireylerin hem kendileri hem de toplum tarafından ne erkek ne de kadın olarak kategorize edildiği bir kavram. Ayrıca, üç veya daha fazla cinsiyeti tanıyan toplumlardaki bir toplumsal kategoriyi ifade eder. Üçüncü terimi genellikle "diğer"i kastediyor olarak anlaşılır; bazı antropologlar ve sosyologlar açıklanan dördüncü, beşinci, ve "bazı" cinsiyetleri ifade ederler.

İtelmence veya daha önce Batı Kamçatkaca olarak bilinen Batı İtelmence, Kamçatka Yarımadası'nın batı kıyısında konuşulan Çukçi-Kamçatka ailesinin bir dilidir. 1993'te Koryak Okrug'un güneybatısındaki birkaç yerleşim yerinde, ana dili çoğunlukla yaşlı nüfusun konuştuğu yüz kişiden az konuşmacı kaldı. 2002 nüfus sayımında, neredeyse tamamı sadece Rusça konuşan 3.180 etnik İtelmen saydı. Bununla birlikte, dili canlandırma girişimleri vardır ve bölgedeki bazı okullarda öğretilmektedir.

Cinsiyet kimliği, kişinin kendi cinsiyetine ilişkin kişisel duygusudur. Cinsiyet kimliği, bir kişinin atanmış cinsiyetiyle ilişkili olabilir veya ondan farklı olabilir. Çoğu bireyde, cinsiyetin çeşitli biyolojik belirleyicileri, bireyin cinsiyet kimliğiyle uyumludur ve tutarlıdır. Cinsiyet ifadesi tipik olarak bir kişinin cinsiyet kimliğini yansıtır, ancak bu her zaman böyle değildir. Bir kişi, belirli bir toplumsal cinsiyet rolüyle tutarlı davranışlar, tutumlar ve görünümler ifade etse de, bu tür ifadeler mutlaka cinsiyet kimliklerini yansıtmayabilir. Cinsiyet kimliği terimi, 1964 yılında psikiyatri profesörü Robert J. Stoller tarafından icat edildi ve psikolog John Money tarafından popüler hale getirildi.

<span class="mw-page-title-main">Toplumsal cinsiyet sosyolojisi</span> sosyolojinin alt dalı

Toplumsal cinsiyet sosyolojisi, kadın ve erkek arasındaki farkılılıkların kültürel ve toplumsal olarak nasıl kurulduğunu, kadın ve erkeğin sosyal yapı içindeki durumlarını, kadınlık ve erkeklik kimliğinin oluşum sürecini inceleyen sosyoloji alt dalıdır.

<span class="mw-page-title-main">Cinsiyetsiz umumi tuvalet</span>

Uniseks umumi tuvaletler hiçbir biyolojik cinsiyet ve cinsiyet kimliğine göre ayrılmayan, bütün cinsiyetler için kullanılabilen umumi tuvaletlerdir. Bu tuvaletlerden özel ihtiyaçları olan veya olmayan çeşitli insanlar da yararlanabilir. Ayrıca bebeklerine veya küçük çocuklarına tuvaleti kullanmaları için yardım etmesi gereken ebeveynler de kullanabilir.

Cinsiyet bükücü, cinsiyetlerden beklenen rolleri büken kişidir. Cinsiyet bükme kimi zaman toplumsal aktivizm olarak görülür. Homofobi, transfobi, kadın düşmanlığı ve erkek düşmanlığına karşı çıkış olarak okunabilir. Kimi cinsiyet bükücüler doğumda kendilerine atanan cinsiyeti kabul ederler ancak onun gerektiği rollere bürünmeyi reddederler. Bu isyan androginos giysiler, tavırlar ve alışılagelmedik cinsiyet rolleri içerebilir. Kimi cinsiyet bükücüler kendilerini trans veya non-binary olarak tanımlayabilir. Akademik teorisyenlere göre bu kişiler "geleceğin bedenini inşa" faaliyeti de güdüyorlar.

<span class="mw-page-title-main">Muxe</span> Zapotec cinsiyet kimliği, genellikle transseksüel, üçüncü cinsiyet veya ikili olmayan olarak kabul edilir

Muxe, Güney Meksika'nın Oaxaca eyaletinde yaşayan yerel halk Zapoteklerin arasında, doğumda erkek atanıp feminen bir cinsiyet ifadesi olan bireylerdir. Üçüncü cinsiyet olarak görülebilir. Muxelar, kadınla ilişkilendirilen davranışsal özellikler ve giyim tarzına sahip olabilir.

Toplumsal cinsiyet ve cinsel çeşitlilik (GSD) veya basitçe cinsel çeşitlilik, bu çoğulluğu oluşturan kimliklerin, davranışların veya özelliklerin her birini belirtmeye gerek kalmadan cinsiyet özelliklerinin, cinsel yönelimlerin ve cinsiyet kimliklerinin tüm çeşitliliğini ifade eder.

<span class="mw-page-title-main">Fedot Alekseyeviç Popov</span>

Fedot Alekseyeviç Popov, Bering Boğazı üzerinden ilk Avrupa seferini organize eden bir Rus kaşifti.