İçeriğe atla

Kovboy

C.M. Russell'in Amerikan kovboylarını betimlediği bir tablosu

Kovboy (İngilizce: cowboy, İspanyolca: vaquero), Amerika'da sığır çiftliklerinde atları evcilleştiren, sığırları güden ve bakımını yapan kişilere verilen ad, diğer adı ile sığırtmaç. Amerika'daki kovboy geleneği, İspanya, özellikle Kuzey Meksika kültüründen gelmektedir. Amerika'nın 19. yüzyılda Meksika topraklarını satın alıp kendi sınırlarına katması ile Amerika kovboy kültürü ile tanışmıştır. İngilizce "cowboy", İspanyolca "vaquero" sözcüğünün harfi harfine tercümesidir. Pek çok kovboy sığır ve at çobanlığı yapar, bazen komşu çiftliklerin sığır ve atları için çobanlık yapan kovboylar da olur. Bazı kovboylar rodeo gösterilerine de katılırlarken kovboyların az bir kısmı kendilerini sadece rodeolarda boy göstermek için yetiştirirler. Arazinin sert koşullarına ve yol korsanlarına karşı eski çağdaki kovboylar yanlarında silah, kaçan inekleri yakalamak için de kement taşırlardı. Amerikan Kovboyları Meksika savaşında önemli rol oynamış ve Aşırı Amerikan milliyetçisi olmuşlardır. Vatansever kovboylar ABD topraklarında İngiliz ve Meksikalı işgalci orduları yenmekte büyük rol üstlenmişlerdir. Ayrıca Kölelik dönemlerinde Amerikan Kovboyları köleliğe ilk karşı çıkan insanlar olarak da tarih kitaplarında yer almışlardır.

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Meksika</span> Kuzey Amerika yer alan bir ülke

Meksika, resmî adıyla Birleşik Meksika Devletleri (İspanyolca: Estados Unidos Mexicanos,

<span class="mw-page-title-main">Arizona</span> Amerika Birleşik Devletlerinde eyalet

Arizona, Amerika Birleşik Devletleri'nin güneybatısında bulunan bir eyalettir. 50 eyaletin 6. büyük ve 14. kalabalık eyaletidir. Başkenti ve en büyük şehri Phoenix'tir. Arizona, Dört Köşe bölgesini kuzeyde Utah, kuzeydoğuda Colorado ve doğuda New Mexico ile paylaşıyor; diğer komşu eyaletleri batıda Nevada ve Kaliforniya, güneyde ve güneybatıda Meksika eyaletleri Sonora ve Baja California'dır.

<span class="mw-page-title-main">San Antonio</span>

San Antonio, ABD'nin en büyük 7. şehri ve Teksas eyaletinin en büyük 2. şehridir. Etrafındaki varoşlarıyla Metropoliten San Antonio nüfusu ABD'de 24. büyük metropoliten bölgeyi oluşturur.

<span class="mw-page-title-main">Amerikan İç Savaşı</span> ABDde Kuzey ve Güney arasında yaşanan bir iç savaş (1861-1865)

Amerikan İç Savaşı veya genelde Güney eyaletlerinde kullanılan diğer adıyla Eyaletler Arası Savaş, Amerika Birleşik Devletleri'nin Washington'daki yönetimi ile ülkeden ayrılmak isteyen 11 Güney Eyaleti arasında çıkmış dört yıl süren geniş kapsamlı bir iç savaştır. Savaşın temel nedeni, ekonomisi tarıma dayalı güney eyaletlerinde yoğun olarak ucuz işgücü mahiyetinde kullanılan köleliğin ülkenin Kuzey Amerika'nın batı bölgelerine doğru genişlemesi nedeniyle tartışılmaya başlanması ve sanayileşmiş kuzey bölgelerinde uygulandığı gibi tüm ülkede yasaklanıp yasaklanmayacağı konusundaki anlaşmazlıktı.

<span class="mw-page-title-main">Navaholar</span>

Navaho, Amerika Birleşik Devletleri'nin Arizona, New Mexico ve Utah eyaletlerinde yaşayan ve Navahoca konuşan Atabaskların Güney Atabaskları grubundan olan bir Kızılderili halkıdır. Üç yüz binlik nüfuslarıyla ABD'deki federal olarak tanınan en büyük yerli halktır. En yakın akrabaları Apaçiler ile birlikte Güney Atabaskları adı altında toplanırlar.

İspanik, Hispanik veya İspano, genel olarak İspanya'dan, İspanyollardan ve İspanyol kültüründen türemiş ya da bu kültürle ilgili anlamında kullanılan bir sözcüktür. Dile dayalı bir tanımlamadır ve ırksal bir aidiyet belirtmez. Hispanik terimi 1970'li yıllarda ortaya çıkmış ve kültürel kökenleri Meksika, Porto Riko, Küba, Orta Amerika ve diğer Latin Amerika ülkeleri olanlar için Amerikan Nüfus Dairesi tarafından kullanılmıştır. Terim kimi zaman İspanyolları ve Brezilyalıları da içine alır. Hispanik terimi Amerikan Nüfus Dairesi tarafından resmi olarak türetilmiş ve kullanılmış olmasına rağmen, birçok insan bu tabirin kendilerini temsil ettiğini kabul etmemektedir.

Western, ABD'nin Atlantik kıyısından içerilere, batıya doğru göç sırasındaki olaylarla başlayan yaşam tarzı ve kültürü. Western kavramı Vahşi Batı kavramının oluşumunda yer sahibidir.

<i>Yalnız ve Cesur</i> ABD yapımı dramatik western film

Yalnız ve Cesur 1962 ABD yapımı dramatik western filmdir. Özgün adı Lonely Are the Brave dir. Edward Abbey'in 1956 yılında yayımladığı "Brave Cowboy" adlı romanından senaryosunu Dalton Trumbo'nun uyarlayıp yazdığı filmi David Miller yönetmiş, önemli rollerinde Kirk Douglas, Gena Rowlands, Walter Matthau ve George Kennedy oynamışlardır. Filmin müziği Jerry Goldsmith'e aittir.

<i>Geceyarısı Kovboyu</i> (film)

Geceyarısı Kovboyu 1969 ABD yapımı dramatik filmdir. Özgün adı Midnight Cowboy dur.

<span class="mw-page-title-main">Baja California</span>

Baja California, eskiden Baja California Norte, Meksika'nın kuzeybatısında eyalet. Kuzeyde ABD, doğuda Kaliforniya Körfezi, batıda Pasifik Okyanusu, güneyde Baja California Sur eyaleti ile çevrilidir.

<span class="mw-page-title-main">Rodeo</span>

Rodeo, boğa veya at gibi bir hayvanın üzerinde eyersiz durabilme üzerine kurulu yarışma ve spordur. Orta ve Kuzey Amerika'da gerçekleştirilen yarışma amaçlı bir gelenektir. Rodeo İspanyolca bir kelimedir ve hayvanların markalanmak üzere toplanması anlamına gelir. Asıl olarak bir ticari faaliyetin parçası olan sürü çobanlığına ait bu işlem, zamanla geleneksel ve yarışma amaçlı bir karakter kazanmıştır. Amaç; bel kısmı bir kemerle sıktırılmış ve bundan rahatsız olarak vahşileşen boğanın üzerinde 8 saniyeden daha fazla kalabilmektir. Hayvanın üzerinde eyer yoktur. Bu etkinliğe katılan Kovboylar için Bull Riders denilmektedir. Yarışma esnasında şiddetli biçimde yere düşme, vahşi hayvandan kaynaklı darbelere maruz kalabilme tehlikesi nedeniyle pek çok sakatlık yaşanabilmektedir. Ayrıca Bull Fighters adı verilen, Kovboy yere düştükten sonra ya da 8 saniye sonunda Kovboyun yere inmesinin ardından boğayı sakinleştirmek için alanda bulunan ve bu görevi yerine getiren Kovboylar bulunmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Amerika Birleşik Devletleri'nin yeniden yapılanma dönemi</span>

Yeniden yapılanma dönemi (1865-1877), ABD tarihinde Amerikan İç Savaşı'nın 1865 yılında sona ermesiyle başlayıp 1877 yılında sona eren dönemdir. Savaştan sonra Amerika Konfedere Devletleri'ne bağlı eyaletlerde anayasaya eklenen üç yeni maddeye göre devlet ve toplum yapısında önemli düzenlemeler yapılmıştır. Yeniden yapılanma her eyalette farklı dönemlerde başlasa da yapılanma politikaları 1877 yılında terk edilinceye kadar sürmüştür.

<span class="mw-page-title-main">Toussaint L'Ouverture</span> Haitili devlet adamı (1743-1803)

François-Dominique Toussaint L'Ouverture Haiti Devriminde yer almış Haitili devrimci önder ve yönetici. Fransız sömürgesi olan Saint-Domingue'de köle olarak doğar. Adadaki Fransız sömürgecilere karşı siyahi kölelerin ayaklanmasına önderlik ederek başarı kazanır. Ülkede köleliği kaldırır, Fransız yönetimini adadan kovar ve Haiti’nin bağımsızlığını ilan eder. Hispanyola adasının diğer kısmındaki İngiltere hakimiyetindeki Santo Domingo’yu da ele geçirerek buradaki köleleri de özgürlüklerine kavuşturur. Haiti tarihindeki ilk anayasayı yazar.

<span class="mw-page-title-main">Meksika mutfağı</span>

Meksika mutfağı, özellikle eski yerlilerin ve İspanyol koloni devriyle Fransız, Arap ve Karayip geleneklerinin bir sentezi olarak kendini gösterir. Genelde zengin bitki örtüsüne sahip olan bu sıcak, topik ülkenin mutfağında mısır, fasulye, meyve çeşitleri ve belirli sebze türleri önemli bir rol oynar. Meksika'da birbirinden çok farklı bölgesel mutfaklar mevcuttur. Kuzeyde İspanyol mutfağının etkisi görülürken, güneyde yerlilerin mutfağı korunmuştur.

<i>Atını Seven Kovboy</i> 1974 yapımı renkli Türk Western-komedi filmi

Atını Seven Kovboy, 1974 yapımı renkli Türk Western-komedi filmdir. Filmin bir diğer adı da Red Kit Daltonlara Karşı'dır.

<span class="mw-page-title-main">Buffalo Bill</span> Amerikalı uç beyi (1846 – 1917)

Buffalo Bill, gerçek adı William Frederick Cody olan Amerikalı kovboy, bizon avcısı, şovmen ve asker. Amerikan Yerlilerine karşı yürü­tülen savaşlardaki kılavuzluğu ile ün kazanmıştı.

Meksika'nın tarihi, Kuzey Amerika'nın güney kısmında bulunan bir ülke olan Meksika'nın, üç bin yıl olarak bilinen sürecini kapsamaktadır. İlk olarak 13,000 yıl önce uygarlıklar tarafından bulunulmuştur. Bölge, 16. yüzyılda İspanyollar tarafından işgal edilmeden önce, Meksika Kızılderilileri ve Aztekler olarak anılan yerli uygarlıklar bulunmaktaydı.

<span class="mw-page-title-main">Guadalupe Hidalgo Antlaşması</span> Meksika-Amerika Savaşını (1846-1848) sonlandıran barış antlaşması

Guadalupe Hidalgo Antlaşması, 2 Şubat 1848'de, Amerika Birleşik Devletleri ile Meksika arasında Meksiko yakınlarında imzalanan ve Meksika Savaşı'nı sona erdiren antlaşmadır.

<span class="mw-page-title-main">Tex-Mex</span>

Tex-Mex, Tejanos mutfak yaratımlarından kaynaklanan Amerikan mutfağı ve Meksika mutfağının birleşimini açıklayan bir terimdir. Bu Kanada'nın yanı sıra ülkenin geri kalanına Güneybatı Amerika Birleşik Devletleri'nde sınırda olan Teksas gibi eyaletlerden ve diğerlerinden yayıldı.

<span class="mw-page-title-main">Ben Johnson (oyuncu)</span> Amerikalı sinema oyuncusu (1918 – 1996)

Francis Benjamin " Ben " Johnson Jr. Amerikalı sinema ve televizyon oyuncusu, dublör ve dünya şampiyonu olmuş bir rodeo kovboyu idi. Uzun ve yapılı Johnson, binicilikteki uzmanlığıyla Western filmlerindeki birçok role özgünlük getirdi.