İçeriğe atla

Kotor'un Tahkimatı

Koordinatlar: 42°25′25″K 18°46′19″D / 42.42361°K 18.77194°D / 42.42361; 18.77194
Kotor'un Tahkimatı
Kotor, Karadağ
Karadağ üzerinde Kotor'un Tahkimatı
Kotor'un Tahkimatı
Kotor'un Tahkimatı
Karadağ'daki konumu
Koordinatlar42°25′25″K 18°46′19″D / 42.42361°K 18.77194°D / 42.42361; 18.77194
Yapı tarihçesi
İnşa1946
Konum Hırvatistan,  İtalya,  Karadağ
KriterKültürel: iii, iv
Referans1533
Tescil2017 (41. oturum)
BölgeAvrupa ve Kuzey Amerika
Kotor'un tepeden görüntüsü
Konum Karadağ
KriterKültürel: i, ii, iii, iv
Referans125
Tescil1979 (3. oturum)
Uzatma2012, 2015
Tehlike1979, 2003
BölgeAvrupa ve Kuzey Amerika
Surlardan eski Kotor görünümünü.
Deniz Kapısı, eski şehrin ana girişi.

Kotor surları (İtalyanca: Fortificazioni di Cattaro), surlar, kuleler, hisarlar, kapılar, burçlar, tahkimatlar, sarnıçlar, bir kale ve yardımcı binalar ve yapıları içeren Orta Çağ Kotor kentini (daha sonra "Cattaro la veneziana" olarak adlandırılır) koruyan entegre bir tarihi sur sistemidir. Askeri yapıları ağırlıklı olarak Venedik'in, bunun yanı sıra İlirya, Bizantion ve Avusturya'nın da mimari sistemlerini içermektedir. Eski şehir ve doğal çevresi ile birlikte, surlar 1979'da Kotor'un Doğal ve Kültürel-Tarihi Bölgesi Dünya Mirası olarak listelenmiştir ve Karadağ'daki bu tür kültürel öneme sahip tek bölgeyi temsil etmektedir.

Müstahkem Kotor şehri, 2017 yılında UNESCO tarafından 15. ve 17. yüzyıllardaki Venedik Savunma Yapıları: Stato da Terra – batı Stato da Mar Dünya Mirası alanının bir parçası olarak listelendi.[1]

Tarihi

St.John Dağı'nın tepesi İlirya döneminde çoktan güçlendirilmişti. 6. yüzyılda İmparator I. Justinianus kaleyi yeniden inşa etti. Bizanslıların bölgeden çekilmesinden sonra çok sayıda saldırıya uğramasına rağmen, bölgede bazı küçük bağımsız devletler kuruldu, ancak bunlar tahkimatlar üzerinde kalıcı bir etki oluşturmadı. 1420'de o dönemlerde bağımsız olan Cattaro Cumhuriyeti (neolatin Dalmaçya şehir devletlerinden biri) Venedik yönetimine yenik düştüğünde bu durum değişti.

Venedik Arnavutluku'nun bir parçası olarak tahkimatlar mevcut yapıların yerini aldı. Bu süre zarfında iki Osmanlı kuşatması ve ardından 1538 - 1571 ve 1657 - 1699 işgalleri gerçekleşti. 1797'de surlar Campo Formio Antlaşması ile Habsburg Monarşisi'ne geçti. 1805 yılında, Kotor (daha sonra Cattaro olarak adlandırıldı), Pressburg Barışı ile Fransız İmparatorluğu'nun bağımlı devleti olan İtalya Napolyon Krallığına bırakıldı, ancak Dmitry Senyavin yönetimindeki Rus birlikleri tarafından 1807'deki Tilsit Antlaşmaları'na kadar işgal edildi. Üç yıl sonra Fransız İmparatorluğu'nun İlirya Cumhuriyeti'ne bağlandı. Şehrin tahkimatı, İngiliz amirali Kaptan William Hoste tarafından gemisi HMS Bacchante (38 silah) ile saldırıya uğradı. "Askeri olmayan bir şekilde", gemilerinin topunu tahkimat üzerine yöneltti ve bombardımanı başlattı.[2][3] On günlük bir kuşatmadan sonra, 5 Ocak 1814'te Fransız garnizonu teslim oldu.[3]

Viyana Kongresi ile Kotor Avusturya İmparatorluğu'na bağlandı. Birinci Dünya Savaşı'ndaki mağlubiyetin ardından sonra Avusturyalılar bölgeden ayrıldı ve kale terk edildi. İkinci Dünya Savaşı sırasında Kotor, Mihver Devletleri tarafından işgal edildi ve İtalya'nın Dalmaçya Valiliği'nin bir parçası haline geldi. Alman birlikleri Eylül 1943'te şehri işgal etti. Deniz Kapısı üzerinde de belirtildiği üzere 21 Kasım 1944'te işgalden kurtarıldı.

1563, 1667 ve son olarak 15 Nisan 1979'da tahkimatlara zarar veren şiddetli depremler meydana geldi.

Açıklama

St. John (San Giovanni) Kalesi ve batı yamaç duvarı.

Kotor şehrinin Orta Çağ bölümü, güney-batı tarafında Kotor Körfezi'nin en iç uzantısı, kuzeyde Skurda Nehri ve doğuda St.John (San Giovanni) Dağı ile sınırlanan üçgen bir arazi parçası üzerinde yer almaktadır. Surlar kenti kuzey ve güneybatı tarafındaki sulara karşı korur. Duvarlar burçlarla zenginleştirilmiştir, en belirgin olanı nehrin körfeze girdiği noktaya yakın olan Kampana kulesi ve kaledir (13. - 14. yüzyıl). Buna yakın, körfezden erişime izin veren Deniz Kapısı (ayrıca Ana Kapı - 1555'ten itibaren), şehre girişe izin veren diğer iki kapı (1540'tan itibaren), yakındaki Bembo Tabyası ile Nehir Kapısı (ayrıca Kuzey Kapısı - 1540'tan itibaren) ve Gurdic Kapısı (ayrıca Güney Kapısı) ve Gurdic Tabyası (1470'ten itibaren) ile takviye edildi. Bembo Tabyası açık bir tiyatroya dönüştürüldü. Biri Deniz Kapısı'nın güneyinde, diğeri Spiljarskia Kapısı'nda, Cetinje'ye giden eski yola doğru yamaç surlarının içinde iki ek kapı daha mevcuttu. Bembo Tabyası ve Gurdic Tabyası surları, şehri destekleyen St. John Dağı'nın tepesine doğru uzanmaktadır. Surların çeşitli noktalarda burçlar bulunmaktadır; bunların içinde bir iletişim ağı ve 1518'den itibaren Meryem Ana Kilisesi de dahil olmak üzere ek binalar bulunmaktadır. Dağın tepesinde, doğu körfezine, sur sistemine ve şehre hakim olan 280 metre yükseklikte San Giovanni Burcu bulunmaktadır. Kale tepesinin arkasında yaşanılabilir ve dağlık kırsal yerler Lovcen'e doğru daha da yükselir. Dış duvarın çevresi, 2 ila 16 m arasında bir kalınlık ve 20 m'ye kadar bir yükseklik ile 4.5 km uzunluğundadır.

Koruma

1979 depremi, surlar da dahil olmak üzere Kotor'daki binaların çoğuna zarar verdi. Bölge aynı yıl Dünya Mirası listesi ve ayrıca Tehlike altındaki Dünya Mirasları listesine alındı. Yeniden düzenlemelerden sonra 2003 yılında Tehlike altındaki Dünya Mirasları listesinden çıkarıldı, ancak yenilemelerin çoğu eski şehirde gerçekleşti. Tahkimatlar, Dünya Mirası alanının en önemli bölümüdür.[4] ve farklı dönemlerin unsurlarını içermekle birlikte, mevcut yapıların çoğunu Venediklilere ait askeri yapılardı. Bu nedenle anıt, savunma amaçlı Venedik askeri mimarisinin en önemli örneklerinden birini temsil etmektedir.[4] Uluslararası Anıtlar ve Sitler Konseyi, 2001 yılında kalenin yeniden canlandırılmasını önerdi.[5] Avrupa Komisyonu, istihkâmın yalnızca kültürel önemi nedeniyle değil, aynı zamanda yerel ekonominin önemli bir parçası olan turizm için bir kaynak olarak sürdürülmesi ve geliştirilmesi ile ilgilenmiştir. 1918'de Avusturyalıların ayrılmasından bu yana terk edilmiş olduğu için tahkimat kötü durumda idi. Bakım eksikliği, erozyon, deprem ve bitki örtüsü yapıdaki bozulmayı hızlandırdı.[4] Yamaç ve şehir surlarının restore edilmesi ve sur kompleksinin onarılması ve ekonomik potansiyelini kullanmak için kuleleri, gezi noktalarını, patikaları ve ek binaların onarılması önerildi.[4]

  • Kotor Körfezi - St. John kalesinden
    Kotor Körfezi - St. John kalesinden
  • Kampana Kulesi restore ediliyor.
    Kampana Kulesi restore ediliyor.

Ayrıca bakınız

  • 15. ve 17. yüzyıllardaki Venedik Savunma Yapıları: Stato da Terra – batı Stato da Mar

Kaynakça

  1. ^ Centre, UNESCO World Heritage. "Venetian Works of Defence between 15th and 17th centuries: Stato da Terra – western Stato da Mar". whc.unesco.org (İngilizce). 12 Temmuz 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 11 Temmuz 2017. 
  2. ^ "Hoste, William". Dictionary of National Biography. Londra: Smith, Elder & Co. 1885–1900.  : "[Kotor] surrendered on 5 Jan. 1814, as soon as Hoste had, in what was denounced as a 'very unmilitary manner,' established a battery of heavy guns and mortars on the top of a rugged hill which dominated the enemy's position."
  3. ^ a b Michael Phillips' Ships of the Old Navy. "Bacchante (38)". 6 Temmuz 2010 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Kasım 2008. On 1 January 1814 two additional batteries of 18 and 32-pounders began to play on the castle. 
  4. ^ a b c d Preliminary Technical Assessment of the European Commission/Council of Europe Joint Programme on the Integrated Rehabilitation Project Plan/Survey on the Architectural and Archeological Heritage. "Fortifications of Kotor, Kotor, Montenegro (Serbia and Montenegro), 2005" (PDF). 15 Kasım 2008 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF). Erişim tarihi: 16 Kasım 2008. 
  5. ^ ICOMOS. "Yugoslavia". 4 Aralık 2008 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Kasım 2008. 

Dış bağlantılar

Wikimedia Commons'ta Kotor'un Tahkimatı ile ilgili ortam dosyaları bulunmaktadır.

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Kayseri Kalesi</span> türk kalesi

Kayseri Kalesi Kayseri'de bulunan Türkiye'nin turistik kalelerinden biridir.

<span class="mw-page-title-main">Kastelnovo</span>

Kastelnova veya Yeni Hersek Karadağ'da, Kotor Körfezi'nin batı girişindeki Orjen Dağı'nın eteklerinde yer alan bir sahil şehridir. 2011 nüfus sayımına göre 30.864 nüfuslu Herceg Novi Belediyesi'nin idari merkezidir.

<span class="mw-page-title-main">Kale</span> Orta Çağ boyunca Avrupa, Asya ve Orta Doğuda soylular tarafından inşa edilen müstahkem yapı

Kale ya da kermen, düşmanın gelişinin beklendiği yollar üzerine, stratejik öneme sahip olan şehirlere, geçit ve dar boğazlara savunma amaçlı olarak inşa edilen ordusal yapı. Bu tür tahkimatlar antik çağlardan beri kullanılmıştır. ve askerî işlevlerinin yanı sıra idari, siyasi ve ekonomik merkez olarak iş görmüştür. Kimi kaleler saray halkına konaklama imkanı sağlardı. Kalelerde kuleler ve surlar gibi farklı özelliklere sahip bölümler bulunurdu. 15. yüzyılda topların yaygınlaşmasıyla Orta Çağ kaleleri işlevlerini yitirdi ve yerini İtalyan tarzı kalelere bıraktı.

<span class="mw-page-title-main">Kadifekale</span> İzmir, Türkiyede bir kale

Kadifekale, Türkiye'nin İzmir şehrinde bulunan bir kaledir. Antik Smirni'nin akropolisi olan kale, İzmir Körfezi'ne hâkim 186 m rakımlı Pagos Tepesi'nde yer alır.

<span class="mw-page-title-main">Sinop Kalesi</span>

Sinop Kalesi, Sinop kentinin bulunduğu yarımada üzerinde kurulu kaledir. Kale, MÖ 7. yüzyılda da kenti korumak amacıyla kuruldu. Roma, Bizans ve Anadolu Selçukluları döneminde birkaç kez onarıldı. Günümüzde hâlâ özelliğini koruyan kalenin duvarları 2.050 metre uzunluğu, 25 metre yüksekliği, 3 metre genişliğindedir. İki ana giriş kapısı vardır. Kale duvarı şehri çevrelemektedir. Bu kale şehrin tarihî eserleri arasında öne gelenler arasındadır. UNESCO, 2013'te kaleyi Dünya Mirası Geçici Listesi'ne dahil etti.

<span class="mw-page-title-main">Kotor</span>

Kotor Karadağ'da bir sahil kasabasıdır. 13.510 kişilik bir nüfusa sahip olan şehir Kotor Belediyesi tarafından yönetilmektedir. Küçük fakat barındırdığı tarihi ve mimari eserler açısından oldukça önemli olan bu şehir 1979 yılından beri UNESCO'nun Dünya Mirası listesinde yer almaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Sur</span> bir alanı potansiyel saldırganlardan korumak için kullanılan güçlendirme

Sur, bir yerleşim yerini savunma amacıyla inşa edilen bir tür tahkimattır. Antik dönemlerden beri yerleşim yerleri ya da kalelerin etrafına inşa edilen surlar, Berlin Duvarı örneğindeki gibi modern dönemlerde de kullanılır. Tarihî surlar üzerinde, savunmayı ve gözetleme kabiliyetini artırmak amacıyla yuvarlak ya da köşeli surdan daha yüksek şekilde yapılan kulelere 'burç' adı verilir. Modern sur amacını taşıyan duvarlarda ise bu yapılara sadece gözetleme kulesi denir. Kimi surlarda, etkinliği artırmak için surun dış cephesine hendek kazılır.

<span class="mw-page-title-main">Tahkimat</span> savunma savaşı ve üsler için tasarlanan savunma yapıları

Tahkimat veya istihkâm, savaşlarda kullanılmak üzere savunma amaçlı inşa edilmiş askerî yapılar ve binaları tanımlar. İnsanoğlu binlerce yıllık uygarlık tarihinde çok çeşitli şekillerde savunma amaçlı yapı inşa etmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Halep Kalesi</span>

Halep Kalesi, kuzey Suriye'nin Halep şehrinde, kuvvetlendirilmiş büyük Orta Çağ sarayı. Dünyanın en eski ve en büyük kalelerinden biri sayılır. Kale tepesinin kullanımı MÖ 3.000 yıllarına dayanır. Sonradan Grek, Bizans, Eyyubi, Memluk ve Osmanlı medeniyetleri tarafından fethedilmiştir. Yapının çoğu Eyyubi dönemine dayandığı düşünülmektedir. 2000'li yıllarda Aga Khan Trust for Culture ile Aleppo Archeological Society tarafından kapsamlı bir restore çalışması yapılmıştır. Şehre hakim olan Kale, 1986'dan beri UNESCO Dünya Mirası listesindeki Antik Halep Şehri'nin parçasıdır. Suriye İç Savaşı sırasında çatışmalardan etkilendi. 2023 Kahramanmaraş depremlerinde kalenin bazı bölümleri hasar gördü.

<span class="mw-page-title-main">Diyarbakır Kalesi</span> Diyarbakırın Sur ilçesini çevreleyen şehir surları

Diyarbakır Kalesi veya Diyarbakır surları, Diyarbakır'ın Sur ilçesinde yer alan tarihî bir yapı. İç kale ve dış kale olmak üzere iki bölümden oluşmaktadır. Surlardaki ana girişler Dağ Kapı, Urfa Kapı, Mardin Kapı ve Yeni Kapı 'dır. Yaklaşık dokuz bin yıllık olan surlar, Çin Seddi'nin ardından dünyadaki en uzun ve geniş savunma duvarıdır. 2000'de yapıyı Dünya Mirası Geçici Listesi'ne dahil eden UNESCO, 2015'te ise Dünya Mirası olarak tescil etti. Ayrıca Diyarbakır'ın çok eski yapısı olan Keçi Burcu da Sur ilçesinde yer almaktadır. Surlar, İç ve Dış Kale olmak üzere iki bölümden oluşmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Varşova Eski Şehir</span>

Varşova Eski Şehir başkentin en eski parçasıdır ve en önemli turistik yerlerinden biridir. Bölgenin kalbi restoran, kafe ve dükkanlar açısından oldukça zengindir. Etraftaki sokaklar surlar, Barbican ve St. John Katedrali gibi Orta Çağ mimarisine sahiptir. Eski Şehir, 13. yüzyılda kuruldu. 1339 yılına kadar tuğla şehir duvarları ile örülü olan şehir şimdi hafriyat surla çevrilmiştir. Kasaba daha sonraları Royal Castle olarak anılan Mazovie Dukes kale çevresinde yayılmıştır. Market Meydanı ve Kaleyi Yeni Şehir'e bağlayan yol 13. veya 14. yüzyılın başında yapılmıştır. 1817 yılına kadar Eski Şehir'in en önemli özelliği 1429 yılından önce inşa edilmiş Belediye Binasıydı. Meydan 1701 yılında Tylman Gamerski tarafından yeniden inşa edildi ve 1817 yılında Belediye Binası yıkıldı. Bölge, Polonya İşgali (1939) terör bombalama kampanyası sırasında şehrin yerleşim alanları ve tarihi yerleri Alman Hava Birlikleri tarafından tahrip edildi. Varşova Ayaklanması ardından Eski Şehir'in bazı kısımları yeniden inşa edildi, ancak ayakta kalan kısımlar sistematik Alman Ordusu tarafından havaya uçuruldu.

<span class="mw-page-title-main">Trogir</span> Hırvatistanda İspelet-Dalmaçya iline bağlı kent ve belediye

Trogir Hırvatistan'ın Adriyatik kıyısındaki Split-Dalmaçya bölgesinde, 10.818 nüfuslu (2011) tarihi bir şehir ve liman kenti. Trogir tarihi kenti, Hırvat anakarası ve Čiovo adası arasında küçük bir ada üzerinde yer almaktadır. Split kentinin 27 kilometre batısında yer almaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Içhan Kala</span>

Içhan Kala Özbekistan'ın Hive şehrindeki surla çevrili iç şehirdir. 1990 yılından beri UNESCO'nun Dünya Mirası listesinde yer almaktadır.

<span class="mw-page-title-main">St. Juan Ulusal Tarihi Sit Alanı</span>

San Juan Ulusal Tarihi Sit Alanı, Porto Riko'nun San Juan'daki Eski San Juan bölümünde yer alan ve Milli Parklar tarafından yönetilen bir millî parktır ve Castillo San Felipe del Morro, burçlar, baruthaneler ve eski şehir surlarının dörtte üçü gibi sömürge dönemi yapılarını içermektedir.

<span class="mw-page-title-main">Lefkoşa Surları</span> Lefkoşayı çevreleyen bir dizi savunma duvarıdır.

Lefkoşa surları, Kıbrıs'ın başkenti Lefkoşa'yı çevreleyen bir dizi savunma duvarıdır. İlk şehir surları Orta Çağ'da inşa edilmiş ancak 16. yüzyıl ortalarında Venedik Cumhuriyeti tarafından tamamen yeniden inşa edilmiştir. Venedikli mühendis Guilio Savorgnan'nun bir sanat eseri olarak görülen surlar 4,8 kilometre (3,0 mi) uzunluğunda olup on bir burç ile üç giriş kapısına sahiptir. Günümüzde büyük ölçüde bozulmamış bir hâlde olan surlar, Doğu Akdeniz'deki en iyi korunmuş Rönesans surları arasındadır. Önemli bir turistik cazibe merkezidir.

<span class="mw-page-title-main">Güvercinada</span> Aydın, Türkiyede bir ada

Güvercinada, Türkiye'nin Aydın ilinde bulunan bir adadır.

<span class="mw-page-title-main">Mağusa Kuşatması</span>

Mağusa Kuşatması, 1570-1573 Osmanlı-Venedik Savaşı sırasındaki en büyük iki askerî harekâttan biri olan Kıbrıs Seferi'nde bir evre. Fiilen 12 Mayıs 1571'de başlayan kuşatmanın 82. gününde kale Osmanlı ordusunca fethedildi.

<span class="mw-page-title-main">Kotor Körfezi</span> körfez

Kotor Körfezi Boka olarak da bilinen, Karadağ'ın güneybatısındaki Adriyatik Denizi'nin girintili körfez ve bu körfez çevresinin oluşturduğu Karadağ'ın bir bölgesidir.

<span class="mw-page-title-main">Şehir Kapısı (Valletta)</span>

Şehir Kapısı, Malta'nın başkenti Valletta girişinde bulunan bir kapıdır. Günümüzdeki kapı aynı yerde inşa edilen beşinci kapıdır. Mevcut kapı İtalyan mimar Renzo Piano'nun tasarımlarına göre 2011 ve 2014 yılları arasında inşa edildi

<span class="mw-page-title-main">Angelokastro</span>

Angelokastro Yunanistan'ın Korfu Adasındaki Bizans dönemi kalesidir. Adanın kuzeybatı kıyısındaki tepenin zirvesinde konumlanmıştır. Deniz seviyesinden 305 metre yükseklikte ve Korfu kentine hakim konumdadır. Adadaki en müstahkem mevzi konumundadır, adadaki Gardiki ve Kassiopi kaleleriyle beraber sistematik bir tahkimat bütünü oluşturur. Kalenin tam olarak ne zaman inşa edildiği bilinmemekle beraber I. Mihail Komnenos Dukas döneminde olduğu tahmin edilmektedir. Kale çok sayıda korsan saldırısının yanı sıra üç kez Osmanlı İmparatorluğunun kuşatma girişimine başarıyla karşı koymuş ve hiç fethedilmemiştir. Bugün İyon Adalarının en etkileyici kaleleri arasında değerlendirilmekte ve turizme açılmış durumdadır.


Bu sayfa, bu Vikipedi makalesine dayanmaktadır.
Metin, CC BY-SA 4.0 lisansı altında mevcuttur; ek koşullar uygulanabilir.
Görseller, videolar ve sesler kendi lisansları altında mevcuttur.