Borsa İstanbul ya da kısaca BİST, Türkiye'de 1985 yılında açılan sermaye piyasasında faaliyet gösteren Türk ve yabancı kaynaklı bankalara, aracı kurumlara saklama ile takas hizmeti verir. İstanbul Menkul Kıymetler Borsası olan adı 5 Nisan 2013 tarihinde "Borsa İstanbul" olarak değiştirilmiştir. Ayrıca "Yatırıma değer!" resmî slogan olarak kabul edilmiştir
Menkul kıymet alım/satım işlemlerinin takası, Borsa İstanbul'un (BIST) faaliyete geçtiği tarihlerde üyelerin kendi aralarında gerçekleştirilirken, 1988 yılından itibaren Borsa bünyesinde kurulan bir müdürlük tarafından yerine getirilmeye başlanmıştır.
Borsa veya sermaye piyasasının değişimi, alınıp satılabilir menkul kıymetler, stok, hisse senedi, emtialar, döviz, istikraz, vadeli kontratlar ve opsiyon sözleşmelerinin halka açık satıldığı veya satın alındığı organize bir piyasadır. Sermaye piyasası, üretken faaliyetleri destekleyen bir yatırım mekanizması oluşturur ve borsa ise bu amaca ulaşmak için kullanılan bir pazardır. Borsa, yatırımcıların faaliyetleri için güvenli bir ortam yaratmasının yanı sıra düzenli işlem mekanızmasına, güncel fiyatlara ve gerçek zamanlı alışveriş yapmaya sahip olmasından dolayı popülerdir.
Tahvil veya anonim şirketlerin kaynak bulmak amacıyla, ticaret ya da sermaye piyasası kanunlarına göre, itibarî kıymetleri eşit ve ibareleri aynı olmak üzere çıkardıkları, vadesi bir yıldan uzun borç senedidir.
Nasdaq, resmi bir düzenleyicisi olmayan tezgâh üstü piyasalarda (OTC) işlem gören menkul kıymetler için alım-satım fiyatlarının gösterildiği otomatik bilgi ağı olarak New York'ta kurulmuş olan özel borsadır. Dünyanın teknoloji borsası olarak kabul edilir.
REPO ; kısa dönemli bir menkul kıymetin belirli bir dönem sonunda ilk satıcısı tarafından geri alınmasını öngören bir satış işlemidir. Repoları diğer para piyasası araçlarından ayıran en belirgin özellik, bir menkul kıymetin gerçek vadesinin alıcı ve satıcının ihtiyaçlarını karşılamak için kısaltılmasıdır. Repo işlemlerine konu olabilecek menkul kıymetler şunlardır; devlet tahvilleri, hazine bonoları, banka bonoları ve banka garantili bonolar ile piyasada veya borsada işlem gören diğer borçlanma senetleri. Uygulamada, menkul kıymetler, müşteriye teslim edilmeyip bloke hesaplarda depo edilmektedir. Hazine bonosu veya devlet tahvilinin teslimi yerine, bir makbuz düzenlenir. Müşteri repo vadesi dolduğunda makbuzu iade edip, tutar kendisine nakden ödenir. Repo işlemi yapılırken vade sonundaki fiyatın saptanması için iki yöntem uygulanabilir:
- Bugünkü satış fiyatına repo vadesine kadar faizin eklenmesiyle,
- Günün koşulları dikkate alınarak, repo vadesinde hazine bonosunun fiyatının tahmini yapılarak.
Finans, para, döviz ve sermaye varlıklarının incelenmesi ve disiplinidir. Mal ve hizmetlerin üretimi, dağıtımı ve tüketiminin incelenmesi olan ekonomi ile ilgilidir ancak ondan farklıdır. Kapsama dayalı olarak Finansal sistemlerde finansal faaliyetlere ilişkin disiplin, kişisel, kurumsal ve kamu finansmanı olarak ayrılabilir.
Para piyasası, 1 yıldan kısa vadeli fon arz ve talebinin karşılandığı finansal piyasa türü. Para piyasalarındaki fonlar genellikle şirketlerin nakit, nakit benzeri veya nakde çevrilebilen dönen varlıklarını finanse etmek için kullanılır.
New York Menkul Kıymetler Borsası , ABD, New York City, Aşağı Manhattan, 11 Wall Street'te bulunan menkul kıymet borsasıdır. Kasım 2010'da Dünyanın en büyük borsalarının Market capları $13.39 trilyon değeri bulan hisseye sahiptir. 2008 yılında ortalama $153 milyar günlük işlem hacmine ulaşmaktadır.
Türev, temel olan asıl değerin fiyat araçlarına bağlı olması anlamına gelir. Hakların garanti altına alındığı, bir malın sabit bir fiyattan satın alınması ya da satılmasını sağlayan ticari anlaşmadır. Esas olan mal asıl değer olarak da tanımlanır. Asıl değer; menkul kıymetler, pazar (piyasa) bağlantılı referans büyüklükleri, diğer ticaret maddeleri olabilir; fakat ekonomik olmayan miktar da hava türevleri olabilir. Türevler fiyat değişimlerinin risklerine karşı güvenliği ve asıl değerlerin fiyat gelişimindeki spekülasyonu mümkün kılmaktadır.
Frankfurt Menkul Kıymetler Borsası ya da kısaca FWB, Almanya'nın Frankfurt kentinde bulunan borsa olup dünyanın en büyük borsalarından biridir. Avrupa’nın en büyük iki borsasından biridir. Şöyle ki, Avrupa’nın Londra Borsası’ndan sonra ikinci büyük borsasıdir. Uluslararası piyasalarda “Alman Borsası” olarak tanınır. Ayrıca FWB, Alman Birleşik Borsa Endeksi DAX'ın da takip edildiği yerdir. Alman ekonomisinin barometresi olan DAX, başlıca 30 Alman şirketinin hisse fiyatlarını yansıtan ana endeksdir.
Menkul değer sembolü ya da hisse senedi sembolü, belirli bir hisse senedi piyasasındaki belirli bir şirketin halka açık hisse senetlerini belirtmek için kullanılan benzersiz kısaltmadır. Bir hisse senedi simgesi, harfleri, sayıları ya da her ikisinin bir kombinasyonunu içerebilir.
Hong Kong Menkul Kıymetler Borsası Hong Kong merkezli bir borsa'dır. 2020 sonu itibarıyla, 47 trilyon HK$ toplam piyasa değerine sahip 2.538 halka açık şirketi vardır. Asya'nın en hızlı büyüyen borsası olduğu bildirilmektedir.
Tokyo Menkul Kıymetler Borsası (TSE) Tokyo'da kurulmuş olan bir borsadır ve Asya kıtasındaki market cap açısından en büyük borsa olmakla birlikte, dünyanın da en büyük ikinci borsasıdır. Aralık 2011 itibarıyla borsada toplam market cap değeri 3.9 trilyon US$ olan 2,292 şirket işlem görmektedir. Borsanın sahibi Japan Exchange Group şirketidir.
Menkul kıymetler borsası, hisse senedi komisyoncuları ve tüccarların hisse senedi, tahvil ve diğer menkul kıymetleri satın alıp satabildiği borsalardır.
Borsa yatırım fonu (ETF), menkul kıymetler borsalarında işlem gören bir yatırım fonudur. Bir ETF, hisse senedi, emtia veya tahvil gibi varlıkları tutar ve genellikle sapmalar net varlık değerine yakın tutmak için tasarlanmış bir arbitraj mekanizması ile çalışır. Çoğu ETF, hisse senedi endeksi veya tahvil endeksi gibi bir endekse sahiptir. ETF'ler düşük maliyetler, vergi verimliliği ve hisse senedi benzeri özelliklerinden dolayı yatırımlar açısından cazip olabilmektedir.
Bir yatırım şirketi, esas olarak menkul kıymetlere yatırım yapan bir finans kuruluşudur. Amerika Birleşik Devletleri'ndeki bu şirketler Amerika Birleşik Devletleri Menkul Kıymetler ve Borsa Komisyonu tarafından düzenlenir ve 1940 Yatırım Şirketi Kanunu uyarınca kayıt altına alınmalıdır. Yatırım şirketleri müşterileri adına karı ve zararını paylaşan müşterileri adına para yatırırlar.
Borsacı, stok alım satımı yapan bir kişi veya şirkettir. Hisse senedi tüccarları ajan, hedger, arbitrajcı, spekülatör veya borsa acentesi olabilir. Halka açık büyük şirketlerde bu tür hisse senedi ticareti, tahvil piyasası, menkul kıymetler borsası, hisse senedi piyasası ve diğer finansal piyasalar yoluyla olabilir. Daha küçük halka açık şirketlerdeki hisse senetleri tezgâh üstü piyasa'larda (OTC) alınıp satılabilir.
Wilshire 5000 Toplam Piyasa Endeksi veya kısaca Wilshire 5000, Amerika Birleşik Devletleri'nde aktif olarak işlem gören tüm Amerikan hisse senetlerinin piyasa değerleri ağırlıklı bir endeksidir. En geniş tanımlı Amerikan borsa endeksi olan Wilshire 5000, 31 Mart 2022 itibarıyla 3.660 bileşen içeriyordu. Endeks, genel merkezi Amerika Birleşik Devletleri'nde bulunan halka açık şirketlerin çoğunun performansını, hazır fiyat verileriyle ölçmek için tasarlanmıştır. Bu nedenle endeks, esas olarak New York Menkul Kıymetler Borsası, NASDAQ veya Amerikan Menkul Kıymetler Borsası aracılığıyla işlem gören adi hisse senetlerinin ve GYO'ların çoğunluğunu içermektedir. Sınırlı ortaklıklar ve ADR'ler dahil değildir. Endeks ^W5000 kodu takip edilerek izlenebilir.
Piyasa yapıcı veya likidite sağlayıcı, envanterde tutulan işlem gören bir varlık için hem alım hem de satım fiyatı teklif eden ve alış-satış yayılımından veya turdan kar elde etmeyi uman şirket veya bireydir. Şirketin faydası, bunu yaparak para kazanmasıdır; piyasanın faydası, işlem gören varlıklar için sınırlı bir işlem fiyatı aralığı belirleyerek fiyat değişimini (oynaklığı) sınırlamaya yardımcı olmasıdır.