İçeriğe atla

Kosova ekonomisi

Kosova ekonomisi
Kosova'nın başkenti Priştine
Derece143.
Para birimiEuro (EUR) ()
Mali yılTakvim yılı
Ticaret organizasyonlarıCEFTA
İstatistikler
GSYİHartış 16.93 milyar $ (SAGP, 2014 tah.)[1]
GSYİH büyümeazalış %3 (reel, 2014 tah.)[1]
Kişi başı GSYİHartış 8,000 $ (SAGP, 2014 tah.)[1]
Sektörel GSYİH dağılımıtarım: %12.9; endüstri: %22.6; hizmet: %64.5 (2009 tah.)
Enflasyon (TÜFE) %8.3 (CPI, 2012 tah.)[1]
Yoksulluk sınırı
altındaki nüfus
%30-45[1][2]
Gini katsayısı30 (FY 2005-2006)[1]
İşgücü880,000 (2011 tah.)
İşsizlikSabit %30.9 (2013)[3]
Ana endüstrilermadencilik, inşaat malzemeleri, adi metaller, deri, makine, aletler, gıda maddeleri ve içecekler, tekstil[1]
İş yapılma kolaylığı sıralaması86.[4]
Dış ticaret
İhracatazalış 349 milyon $ (2014 tah.)[1]
İhraç mallarımaden ve işlenmiş metal ürünleri, hurda metaller, deri ürünleri, makine, aletler, hazır gıda maddeleri, içecek ve tütün, bitkisel ürünler, tekstil ve tekstil ürünleri[1]
Ana ihracat ortakları İtalya %25.8
 Arnavutluk %14.6
 Kuzey Makedonya %9.6
 Çin %5.5
 Almanya %5.4
  İsviçre %5.4
 Türkiye %4.1 (2012 tah.)[5]
İthalatazalış 2.687 milyar $ (2014 tah.)[1]
İthalat mallarıgıda, çiftlik hayvanları, odun, petrol, kimya, makine, miadenler, tekstil, taş, seramik ve cam ürünleri, elektrikli cihazlar[1]
Ana ithalat ortakları Almanya %11.9
 Kuzey Makedonya %11.5
 Sırbistan %11.1
 Türkiye %9.0
 İtalya %8.5
 Çin %6.4
 Arnavutluk %4.4 (2012 tah.)[6]
Gayrisafi dış borç 411.6 milyar $ (2014 tah.)[1]
Kamu maliyesi
Kamu borçları GSYİH'in %5.5'i (2011 tah.)[1]
Gelirlerartış 1.74 milyar $ (2011 tah.)[1]
Giderler 2.06 milyar $ (2011 tah.)[1]
Diğer bir bilgi verilmemiş, değerlerin tümü ABD Doları ile ifade edilmiştir.

Kosova ekonomisi, bir geçiş ekonomisidir. Kosova eski Yugoslavya'nın en fakir bölgesi olup 1990'larda kötü ekonomik politikaları, uluslararası yaptırımlar, kısıtlı dış ticaret ve finans ile silahlı çatışmalar zaten zayıf olan ekonomiye ağır zarar vermiştir.[7] Ülkenin 2008 yılında bağımsızlığını ilan etmesinden beri ekonomisi her yıl büyümeye başlamıştır. Buna karşın ülke %45'lik yoksulluk oranı ile Avrupa'nın en yoksul bölgelerinden biri olmaya devam etmektedir.[2]

Kaynakça

  1. ^ a b c d e f g h i j k l m n o CIA World Factbook https://www.cia.gov/library/publications/the-world-factbook/geos/kv.html 24 Aralık 2018 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
  2. ^ a b "Country Brief 2010: Kosovo". The World Bank. Ekim 2010. 25 Şubat 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 1 Ekim 2016. 
  3. ^ "Results of the Kosovo 2012 Labour Force Survey". Kosovo Agency of Statistics. Eylül 2013. s. 9. Erişim tarihi: 1 Ekim 2016. []
  4. ^ "Doing Business in Kosovo 2014". World Bank. 10 Nisan 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 1 Ekim 2016. 
  5. ^ "Export Partners of Republic of Kosovo". CIA World Factbook. 2012. 13 Ağustos 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 1 Ekim 2016. 
  6. ^ "Import Partners of Republic of Kosovo". CIA World Factbook. 2012. 17 Eylül 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 1 Ekim 2016. 
  7. ^ "Kosovo". 9 Aralık 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 1 Ekim 2016. 

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Sri Lanka</span> Hint Okyanusunda bir ada ülkesi

Sri Lanka veya resmî adıyla Sri Lanka Demokratik Sosyalist Cumhuriyeti Güney Asya'da, Hindistan'ın 31 kilometre güneyinde ve Hint Okyanusu'nda bulunan bir ada ülkesidir. 1972 yılından önce Seylan olarak bilinirdi. Hint Okyanusu'nun İncisi olarak da adlandırılan ülkede yaklaşık 21 milyon kişi yaşamaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Yüzölçümlerine göre ülkeler listesi</span> Vikimedya liste maddesi

Bu liste, dünya ülkelerinin ve bağımlı topraklarının kara, su ve toplam alana göre sıralanmış bir listesidir.

<span class="mw-page-title-main">Kosova'nın uluslararası tanınması</span> Vikimedya liste maddesi

17 Şubat 2008 tarihinde Kosova Meclisi'nde okunan bağımsızlık bildirgesinin ardından Sırbistan'dan ayrılarak bağımsızlığını ilan eden Kosova'yı tanıyan ve tanıma ya da tanımama emareleri gösteren ülkeler ve tepkileri. Yerel saat farkı nedeni ile ilk olarak Kosta Rika tarafından resmen tanınan Kosova'yı ilk olarak Afganistan resmen tanımıştır. ABD başkanı George W. Bush yaptığı açıklamada Kosova'nın artık bağımsız olduğunu belirtmiş ve ardından resmî açıklama gelmiştir. Türkiye tanıma belgesini Kosova makamlarına ileten ilk ülke olmuştur. Sırbistan ve Rusya kararı yasa dışı olarak nitelemişlerdir.

Sovyetler Birliği'nin dağılması Gürcistan ekonomisi üzerinde olumsuz bir etki yaratmış ve oldukça istikrarsız bir yapı ortaya çıkmıştır. Hammadde, enerji ve diğer endüstri ürünlerinin pazarlandığı diğer Cumhuriyetlerle arasındaki bağların ortadan kalkması Gürcistan ekonomisini olumsuz etkilemiş, bireysel gelirlerde, tarımsal ve sanayi üretiminde, turizm gelirlerinde önemli düşüşler yaşanmış, enflasyon ve işsizlik önemli ölçüde artmıştır.

<i>The World Factbook</i>

ISSN1553-8133The World Factbook Amerika Birleşik Devletleri Merkezi Haberalma Teşkilatı - CIA tarafından dünyada ülkeleri hakkında toplanan bilgilerin almanak stilinde yayımlandığı bir referans kaynak kitabıdır. Resmi basılmış versiyonuna Ulusal Teknik Bilgi Servisi ve Devlet Matbaası gibi kuruluşlardan ulaşılabileceği gibi Skyhorse Publishing gibi farklı özel matbaalardan da ulaşılabilmektedir. Factbook her hafta kısmi olarak olsa da güncellenen hali ile web sitesi olarak yayımlanmaktadır. Ayrıca bilgisayarda çevrimdışı çalışabilmek için yüklenebilecek şekilde de sunulmaktadır. Yayım, ABD tarafından diplomatik olarak tanınmış olan devletler dahil 267 entitinin demographisi, coğrafyası, iletişim yolları, hükûmet yapısı, ekonomisi ve askeri yapısı hakkında 2-3 sayfalık özet bilgiler vermektedir.

<span class="mw-page-title-main">Katar ekonomisi</span>

Katar ekonomisi, temel olarak petrol ve sıvılaştırılmış doğal gaz üretimine dayalı olup toplam devlet gelirlerinin %70'inden fazlasını, GSYİH'in %60'ından fazlasını ve ihracat gelirlerinin %85'inden fazlasını oluşturmaktadır. Petrol sayesinde Katar dünyanın kişi başına düşen millî geliri en yüksek ülkelerden biridir. Ülkenin 7000 km³ ile dünyanın üçüncü büyük kanıtlanmış doğalgaz rezervine sahiptir ve dünyaki toplam rezervlerinin %5'inden fazlasını oluşturur.

<span class="mw-page-title-main">Sudan ekonomisi</span>

Sudan ekonomisi, 2008 yılının ikinci yarısına kadar petrol üretiminde artışlar, yüksek petrol fiyatları ve doğrudan yabancı yatırım ile yüksek bir oranda büyümüştür. Ülkenin GSYİH artışı 2006 ve 2007 yıllarında yılda %10 olarak gerçekleşmiştir. Sudan 1999 yılının son çeyreğinde ham petrol ihraç başlamıştır. Bununla birlikte Darfur krizi, güneyde 20 yıl süren iç savaş sonrası, geniş alanlarda temel altyapı eksikliği ve nüfusun büyük bir kısmının tarımla geçinmesinden dolayı ortalama kişi başına düşen gelirde hızlı yükselişlere rağmen halkın büyük bir kısmı yoksulluk sınırının altında yaşamaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Somali ekonomisi</span>

Somali ekonomisi, ülkenin 30 yıldır iç savaş yaşamasına karşın ağırlıklı hayvancılık, yurt dışından para transferi ve telekomünikasyona dayalı bir kayıt dışı bir yapıya sahiptir. Ülkede yaşanan iç savaş ve resmi devlet istatistiklerindeki eksiklikler nedeniyle ekonominin büyüklüğünü ya da gelişimi hakkında bilgi almak zordur. 1994 yılında yapılan tahminlere göre ülkenin GSYİH'i SAGP'ye göre 3.3 milyar Amerikan dolarıdır.

Yunanistan ekonomisi, 2023 yılında nominal olarak dünyanın 50. ve satınalma gücü paritesi bakımından 55. ekonomisidir.

<span class="mw-page-title-main">Malezya ekonomisi</span> Ulusal ekonomi

Malezya ekonomisi, nispeten açık ve devlet odaklı yeni sanayileşmiş piyasa ekonomisi olup nominal olarak Güneydoğu Asya'nın üçüncü ve dünyanın 35. büyük ekonomisidir.

<span class="mw-page-title-main">Türkmenistan ekonomisi</span>

Türkmenistan ekonomisi, temel olarak tarım ile petrol ve doğalgaza dayanmaktadır. Türkmenistan dünyanın dördüncü büyük doğal gaz rezervlerine sahip olup dünyanın 9. büyük pamuk üreticisidir. Türkmenistan ekonomisi 2011 yılından bu yana gerçekleştirdiği çeşitli ekonomik reformlar sayesinde önemli bir büyüme yüzdesi kazanmıştır.Türkmenistan günümüzde dünyanın en hızlı büyüyen ekonomisidir.

<span class="mw-page-title-main">Irak ekonomisi</span>

Irak ekonomisi, temel olarak petrol endüstrisine dayanmakta olup döviz gelirlerinin yaklaşık %95'ini oluşturmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Bulgaristan ekonomisi</span> Bulgaristan Ekonomisinin Temel Yapısı

Bulgaristan ekonomisi, büyük bir özel sektör ile daha küçük bir kamu sektörüne sahip serbest piyasa ekonomisidir. Bulgaristan son yıllarda hızlı bir ekonomik büyüme yaşanmış olup endüstrileşmiş üst orta gelirli bir ekonomi olarak kabul edilmektedir.

<span class="mw-page-title-main">Kuzey Makedonya ekonomisi</span> Ülkenin ekonomisi

Kuzey Makedonya ekonomisi bir serbest piyasa ekonomisidir. Altyapı eksikliği, en büyük pazarı olan Yugoslavya Federal Cumhuriyeti'ne BM tarafından uygulanan yaptırımlar ve Yunanistan tarafından uygulanan ambargo 1996 yılına kadar ekonomik büyümeyi engellemiştir. Ülkenin ekonomisi 2000'li yıllarda ekonomik reformlar, özelleştirmeler, serbest ticaret ve bölgesel entegrasyon sayesinde büyümeye başlamış olup günümüzde Makedonya Avrupa'nın en hızlı büyüyen ekonomilerinden biridir.

<span class="mw-page-title-main">Pakistan ekonomisi</span>

Pakistan ekonomisi, satınalma gücü paritesi bakımından 25. büyük ve nominal olarak dünyanın 38. büyük ekonomisidir. Pakistan gelişmekte olan bir ülke olup 21. yüzyılda dünyanın en büyük ekonomilerinden biri olma potansiyeline sahip sonraki 11 ülkelerinden biridir. Bununla birlikte onlarca yıl süren çatışmalar, sosyal istikrarsızlıklar, yatırım eksikliği ve hızlı nüfus artışı ülkenin ekonomik büyümesine zarar vermiştir. Ülkenin ekonomisi yarı endüstrileşmiş olup önemli sanayi merkezleri İndus Nehri boyunca yer almaktadır. Birincil ihraç malları arasında tekstil, deri ürünleri, spor malzemeleri, kimyasallar, halı ve kilim bulunmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Suudi Arabistan ekonomisi</span> Ulusal ekonomi

Suudi Arabistan ekonomisi, büyük ekonomik faaliyetler üzerinde güçlü bir devlet kontrolüne sahip petrole dayalı bir ekonomidir. Suudi Arabistan satın alma gücü paritesi bakımından 14. büyük ve nominal olarak dünyanın 19. büyük ekonomisidir. Suudi Arabistan dünyadaki kanıtlanmış petrol rezervlerinin %18'ine sahip olup dünyanın petrol en büyük ihracatçısıdır ve uzun yıllar OPEC'te öncü bir rol oynamıştır. Petrol sektörü neredeyse tüm hükûmet gelirlerini ve ihracat kazancını oluşturmaktadır. Özellikle de özel sektörde çalışanlarının çoğu ülkeye çalışmaya gelen yabancı işçilerden oluşmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Mısır ekonomisi</span> Ülkenin ekonomisi

Mısır ekonomisi, ortalama bir büyüme seviyesine sahip karma bir ekonomidir. Mısır ekonomisi, Cumhurbaşkanı Cemal Abdünnasır yönetimindeki ithal ikamesine odaklanan, merkezi bir planlı ekonomi olup 1990'larda, bir dizi Uluslararası Para Fonu düzenlemeleri, Mısır'ın Körfez Savaşı koalisyonuna katılımından kaynaklanan devasa dış borç hafifletmesi ülkenin makroekonomik performansını geliştirmesine yardımcı oldu.

<span class="mw-page-title-main">Macaristan ekonomisi</span>

Macaristan ekonomisi, çok yüksek insani gelişmişlik endeksi ve vasıflı iş gücüne sahip yüksek gelirli bir karma ekonomidir. Macaristan ekonomisi, dünyanın 57. büyük ekonomisi olup satın alma gücü paritesi bakımında kişi başı gelirde 57. sıradadır. Macaristan dış ticarete ağırlık veren ihracata dayalı piyasa ekonomisidir ve dünyanın 35. en büyük ihracatçısıdır. Macaristan'ın üretkenlik kapasitesinin %80'inden fazlası ülkenin refah ekonomisine %39.1 fon sağlayan genel vergi ile özel sermayedir. Harcama tarafında, hane halkı tüketimi GSYİH'nın ana bileşenidir ve toplamının %50'sini oluştururken bunu %22 ile brüt sabit sermaye oluşumu ve %20 ile devlet harcamaları izlemektedir.

Kosova'nın dış ilişkileri, Kosova Dışişleri Bakanlığı'nın çabalarıyla gerçekleştirilir. Kosova, yurtdışında 24 elçilik işletiyor ve Priştine'de 21 elçiliğe ev sahipliği yapıyor. Kosova'nın birçok uluslararası örgüte üyeliği var.

<span class="mw-page-title-main">Tunus ekonomisi</span> Kuzey Afrikadaki bir ülkenin ekonomisi

Tunus ekonomisi, onlarca yıl ağır devlet yönetimi ve ülke ekonomisine katılımın ardından liberalleşme sürecindedir. İhtiyatlı ekonomik ve mali planlama, on yıldan fazla bir süredir ılımlı ancak sürdürülebilir bir büyüme ile sonuçlanmıştır. Tunus'un ekonomik büyümesi tarihsel olarak petrol, fosfat, tarım, otomobil parçaları imalatına ve turizme bağlıdır.