İçeriğe atla

Kosova-Türkiye ilişkileri

Kosova–Türkiye ilişkileri
Haritada gösterilen yerlerde Kosovo ve Turkey

Kosova

Türkiye

Kosova-Türkiye ilişkileri, Kosova Cumhuriyeti ile Türkiye Cumhuriyeti'nin karşılıklı uluslararası politikaları içerir.

Türkiye ile Kosova arasında, ülkeler arası siyasi ve ticarî çıkarların da dışında, çok derin kültürel bağlar vardır. Her iki ülkede yaşayan ailelerin bir diğeriyle akrabalık bağları vardır. Özellikle, 1912 yılından sonra artan ve Kosova'dan Türkiye'ye doğru gelişen Türk, Arnavut ve Boşnakların göçleri ile beraber bu irtibat epeyce derinleşmiş ve bugünkü durumu doğurmuştur.

Siyasi ilişkiler

Türkiye, Kosova'nın bağımsızlığını ilan ettikten 1 gün sonra 18 Şubat 2008 tarihinde tanımıştır.[1] Türkiye Cumhuriyeti Dışişleri Bakanı'nın yaptığı yazılı açıklama;

"Türkiye Cumhuriyeti, Kosova Meclisi'nin bağımsızlık bildirgesinin muhtevasını ve unsurlarını memnuniyetle karşılamış ve bu anlayıştan hareketle, Kosova Cumhuriyeti'ni tanıma kararı almıştır. Türkiye, Balkanlar'ın huzur ve istikrara kavuşmasını dış politika önceliklerinden biri olarak belirlemiştir. Türkiye, son yıllarda büyük acılar yaşamış, Balkanlar'da kalıcı barış anlayışının hâkim olmasına önem vermekte, Kosova'nın bağımsızlığının, bölge ülkeleri arasındaki istikrar ve güven ortamının takviye edilmesi için de vesile teşkil etmesini temenni etmektedir.[2]"

Kosova Başbakanı Hashim Thaçi le Recep Tayyip Erdoğan Prizren kasabası 3 Kasım 2010'da Kosovanın bağımsızlık günü kutmalarında.

Ayrıca, tüm ülkelere Kosova Cumhuriyeti'nin tanınması için çağrıda bulunduğunu da ifade edilmiştir.[2]

29 Mart 2018'de MİT'in düzenlediği bir operasyonla yakalanan ve Gülen Hareketi üyesi olduğu iddia edilen altı kişi Türkiye'ye iade edildi. Ertesi gün Kosova Başbakanı Ramush Haradinaj, bu olaydan haberi olmadığını belirtti ve içişleri bakanı ile istihbarat şefini görevden aldı.[3][4][5] Türkiye Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, Haradinaj'ı başkalarının talimatıyla hareket etmekle suçladı.[6] Haradinaj ise Erdoğan'a yanıt olarak Türkiye'nin Kosova'nın iç işlerine karışmamasını beklediklerini söyledi.[7]

Ekonomik ilişkiler

2012 yılı bazında Kosova'nın ihracatı 312 milyon, ithalatı ise 2.5 milyar dolardır. Ülkeye giren doğrudan yatırımlar 400 milyon dolar civarında seyrediyor. Türkiye hem yatırımda hem de ticarette Kosova'nın ilk beş partneri arasındadır. Ülkede devam eden projelerle 200 milyon doların üzerinde Türk yatırımları mevcuttur. Kosova'da 400'ün üzerinde kayıtlı Türk şirketi faaliyet göstermektedir. Bunların büyük çoğunluğu da mikro ölçekli firmalardır. Türk iş adamlarının Kosova'ya ilgisi yoğundur. Türkiye Kosova arasında Serbest Ticaret Anlaşması müzakerelerinde sona gelinmiştir, önümüzdeki aylarda imzalanacaktır. Türkiye'nin 2012'de Kosova'ya ihracatı 255 milyon dolar oldu. Kosova'dan ithalatı ise 10 milyon dolarda kaldı. İmzalanacak STA'nın iki ülke arasındaki ticarete büyük bir ivme kazandıracağı, iki tarafın da ortak beklentisidir.[]

Kaynakça

  1. ^ Türkiye - Kosova Siyasi İlişkileri, Türkiye Cumhuriyeti Dışişleri Bakanlığı, Erişim tarihi: 19 Nisan 2009.
  2. ^ a b "Sayın Bakanımızın Türkiye´nin Kosova´yı Tanıdığına Dair Açıklaması, 18 Şubat 2008" 23 Mart 2009 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi., Türkiye Cumhuriyeti Dışişleri Bakanlığı, Erişim tarihi: 19 Nisan 2009.
  3. ^ "Arşivlenmiş kopya". 5 Nisan 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 5 Nisan 2018. 
  4. ^ "Arşivlenmiş kopya". 5 Nisan 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Mart 2022. 
  5. ^ "Arşivlenmiş kopya". 5 Nisan 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 5 Nisan 2018. 
  6. ^ "Arşivlenmiş kopya". 6 Nisan 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 5 Nisan 2018. 
  7. ^ "Arşivlenmiş kopya". 7 Nisan 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Mart 2022. 

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Kosova</span> Güneydoğu Avrupada bir ülke

Kosova, resmî adıyla Kosova Cumhuriyeti, Balkanlar'da bulunan ve dünyada sınırlı tanınırlığa sahip denize kıyısı olmayan bir ülkedir. Kuzeyde ve doğuda Sırbistan, güneyde Kuzey Makedonya ve Arnavutluk, batıda ise Karadağ ile komşudur. 1999'da Birleşmiş Milletler kontrolü altına alınan Kosova, 2008'de Sırbistan'dan tek taraflı olarak bağımsızlığını ilan etti. Mart 2020 itibarıyla 97 ülke tarafından tanınmaktadır. Kosova'nın bağımsızlığını tanımayan Sırbistan, bölgeyi kendisine bağlı Kosova ve Metohiya Özerk Bölgesi olarak kabul etmektedir.

<span class="mw-page-title-main">Lübnan-Türkiye ilişkileri</span> ikili ilişkiler

Lübnan-Türkiye ilişkileri, Lübnan ve Türkiye arasında süren uluslararası politikaları içerir.

<span class="mw-page-title-main">Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti ekonomisi</span>

Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti ekonomisi, Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti para birimi olarak Türk lirası'nı kullanır.

<span class="mw-page-title-main">İspanya-Türkiye ilişkileri</span> ikili ilişkiler

İspanya-Türkiye ilişkileri, tarihten itibaren süregelen Türkiye-İspanya ve Türk-İspanyol ilişkilerini içerir.

<span class="mw-page-title-main">Sırbistan-Türkiye ilişkileri</span>

Bu madde, Sırbistan-Türkiye ve eskiden beri süregelen Türk-Sırp ilişkilerini içerir.

<span class="mw-page-title-main">Kolombiya-Türkiye ilişkileri</span>

Kolombiya-Türkiye ilişkileri, Kolombiya ile Türkiye arasında sürdürülen uluslararası politikaları içerir.

<span class="mw-page-title-main">Suudi Arabistan-Türkiye ilişkileri</span>

Suudi Arabistan-Türkiye ilişkileri, Suudi Arabistan ile Türkiye arasında sürdürülen uluslararası politikaları içerir.

<span class="mw-page-title-main">İrlanda-Türkiye ilişkileri</span> İrlanda Cumhuriyeti ve Türkiye Cumhuriyeti arasındaki diplomatik ilişkiler

İrlanda Cumhuriyeti ile Türkiye Cumhuriyeti arasındaki çağdaş diplomatik ilişkiler 1972 yılında kuruldu. İrlanda'nın Ankara'daki büyükelçiliği 1998 yılında açıldı. Türkiye, Dublin'de 1973 yılından beri bir büyükelçiliğe sahiptir. Bu iki ülke hem Avrupa Konseyi'ne tam üyedirler ve Ekonomik Yardımlaşma ve Dayanışma Derneği (OECD)'ne tam üyedirler hem de Avrupa Güvenlik ve Yardımlaşma Derneği (OSCE)'ne üyedirler, hem Akdeniz Birliği üyesi iki ülke konumundadır ve Dünya Ticaret Organizasyonu (WTO)'na iki üye konumundadırlar. Bunun yanında İrlanda, bir Avrupa Birliği üyesi iken, Türkiye ise Avrupa Birliği'ne müzakerelerinin Avrupa Birliği üyeliğine katılımcı ülkelerdendir. Ayrıca, İrlanda Türkiye'nin Avrupa Birliği üyeliğini en fazla destekleyen ülkelerden birisidir.

<span class="mw-page-title-main">Guatemala-Türkiye ilişkileri</span> Guatemala ve Türkiye Cumhuriyeti arasındaki diplomatik ilişkiler

Guatemala-Türkiye ilişkileri Guatemala ile Türkiye Cumhuriyeti arasındaki ikili ilişkilerdir. Guatemala'nın Ankara Büyükelçliği Nisan 2017'de Türkiye'nin Guatemala Büyükelçiliği Ağustos 2015'te faaliyete geçmiştir. Guatemala'nın ayrıca İstanbul'da bir Fahri Konsolosluğu bulunmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Karadağ-Türkiye ilişkileri</span> Karadağ - Türkiye arasında sürdürülen ukusarası politikalar içerid

Karadağ-Türkiye ilişkileri, Karadağ ile Türkiye arasında sürdürülen uluslararası politikaları içerir.

Azerbaycan'da bağımsızlığın yeniden sağlanmasından sonra ekonomik olarak bağımsızlıktan sonraki yıllar iki ana döneme ayrılabilir. 1991-1995 dönemi ekonomik kaos ve gerileme ile tanımlanabilir. 1996 sonrası dönem, makroekonomik istikrarın artması ve dinamik ekonomik kalkınmayla bilinir. Azerbaycan, Dünya Ekonomik Forumu'nun (WEF) 2009-2010 Küresel Rekabet Raporu'nda 18 puan yükselmiş ve 133 ülke arasında 51. sırada yer almış ve BDT ülkeleri arasındaydı. Birleşmiş Milletler Ticaret ve Kalkınma Konferansı (UNCTAD) raporunda belirtildiği gibi, Azerbaycan'ın 2016 yılında yurt dışına doğrudan yatırımları, 2010 yılında 232 milyon dolardan önemli ölçüde fazla olan 533 milyon dolardı.

<span class="mw-page-title-main">Burkina Faso-Türkiye ilişkileri</span>

Burkina Faso-Türkiye ilişkileri, Burkina Faso ile Türkiye arasındaki ikili ilişkilerdir.

<span class="mw-page-title-main">Gana-Türkiye ilişkileri</span>

Gana-Türkiye ilişkileri, Gana'nın 1957'de bağımsızlığını ilan etmesi üzere 1958 yılında başlamıştır. Türkiye ilk büyükelçiliğini 1964 yılında Akra'da faaliyete sokmuştur. Büyükelçilik, tasarruf sebebi ile 1981 yılında kapanmış ve 2010 yılında tekrar açılmıştır. Gana da 2012 yılında Ankara'da büyükelçilik açmıştır. Türkiye'nin Akra'daki büyükelçisi Özlem Gülsün Ergün Ulueren'dir.

<span class="mw-page-title-main">Türkiye-Umman ilişkileri</span>

Türkiye-Umman ilişkileri, Umman'ın 1970 yılında bağımsızlığını ilan etmesi ve Türkiye'nin, Umman'ı ilk tanıyan ülkelerden birisi olması ile birlikte başlamıştır. İki ülkenin ilişkileri, bulundukları jeostratejik konumların da etkili olması ile, karşılıklı yarar için ortak çalışmalara dayalıdır.

<span class="mw-page-title-main">Kırgızistan-Türkiye ilişkileri</span>

Kırgızistan-Türkiye ilişkileri, Kırgızistan'ın, SSCB'den ayrılıp bağımsızlığını ilan etmesi ve Türkiye'nin, Kırgızistan'ı tanıyan ilk devlet olması ile 16 Aralık 1991'de başlamıştır. İki ülke arasında 29 Ocak 1992'de diplomatik ilişkiler gelişmeye başlamıştır. 1992 yılı içerisinde iki ülke de başkentlerinde Büyükelçilik açmıştır. Türkiye Büyükelçiliği, Bişkek'te, Kırgızistan Büyükelçiliği ise Ankara'da açılmıştır. Kırgızistan 7 bağımsız Türk devletinden biridir.

<span class="mw-page-title-main">Tanzanya-Türkiye ilişkileri</span>

Türkiye'nin Tanzanya'daki Darüsselam Büyükelçiliği ilk olarak Ekim 1979'da açılmış ancak ekonomik sebeplerle 1984'te bu büyükelçilik kapatılmıştır. Darüsselam Büyükelçiliğinin yeniden açılmasına 13 Ekim 2008 tarihinde karar verilmiş ve anılan Büyükelçilik 18 Mayıs 2009 tarihinde faaliyetine başlamıştır. Tanzanya’nın Ankara Büyükelçiliği Şubat 2017’de faaliyete geçmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Moritanya-Türkiye ilişkileri</span>

İki ülke arasındaki ilişkiler, Moritanya’nın bağımsızlığını kazandığı 1960’ı takip eden yarım yüzyıllık süreçte oldukça zayıf seyretmiş ve ülkenin ilk cumhurbaşkanı Muhtar Veled Dâde’nin 1974’te Türkiye’yi ziyareti dışında üst düzey bir ilişki kurulmamıştır. 2010 yılında dönemin Moritanya Cumhurbaşkanı Abdülaziz’in Türkiye ziyaretinin ardından iki ülke karşılıklı olarak büyükelçiliklerini açmış ve ikili ilişkilerde belirgin bir iyileşme görülmeye başlanmıştır. Takip eden süreçte bakanlıklar düzeyinde ziyaretler gerçekleşmeye ve iş birliği anlaşmaları imzalanmaya devam etmiştir. 2016 yılında Türkiye Orman ve Su İşleri Bakanlığı ve 2017’de Türkiye Ekonomi Bakanlığı tarafından gerçekleştirilen Moritanya ziyaretleri, iki ülke arasındaki ticari ilişkileri güçlendirmiş, birçok ortak proje ve hibe programı üzerinde mutabakatlar sağlanmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Malavi-Türkiye ilişkileri</span>

Malavi-Türkiye ilişkileri, Malavi ve Türkiye arasındaki ikili ilişkilerdir. Zambiya'nın Lusaka kentindeki Türk büyükelçiliği Malavi'ye akreditedir. Aynı zamanda Almanya'nın Berlin kentindeki Malavi büyükelçiliği de Türkiye'ye akreditedir. Yakın zamanda Türkiye, Lilongwe'de büyükelçilik açmayı planlıyor.

Gürcistan-Kazakistan ilişkileri - Kazakistan Cumhuriyeti ve Gürcistan Cumhuriyeti arasındaki mevcut ikili ilişkiler. Kazakistan ve Gürcistan arasındaki ilişkiler, SSCB sırasında Gürcistan SSR - Kazak SSR ilişkilerinin bir parçasıydı ve iki ülke bağımsızlıklarını yeniden kazandıktan sonra istikrarlı bir şekilde gelişmiştir. Her iki ülke de birçok uluslararası kuruluşun üyesidir.

Kazakistan-Pakistan ilişkileri - Kazakistan ve Pakistan arasındaki ikili diplomatik ilişkiler.