İçeriğe atla

Kosova'daki Orta Çağ Anıtları

Kosova'daki Ortaçağ Anıtları: Deçan Manastırı, İpek Patrikhanesi, Graçaniça Manastırı ve Cuma Camii
UNESCO Dünya Mirası
Konum Kosova,  Sırbistan
KriterKültürel: ii, iii, iv
Referans724
Tescil2004 (28. oturum)
Uzatma2006
Tehlike2006 — Günümüz
BölgeAvrupa ve Kuzey Amerika
Deçan Manastırı

Kosova'daki Orta Çağ Anıtları, dört Sırp Ortodoks Hristiyan kilisesi ve manastırından oluşan bir Dünya Mirası Alanı olup, doğu Ortodoks Bizans ve batı Romanesk mimarisinin, Palaiolog Rönesans tarzını oluşturmak üzere birleşmesini temsil etmektedir. Yapılar, Orta Çağ'da Sırbistan'ın en önemli hanedanı olan Nemanjić hanedanının üyeleri tarafından kuruldu. Yapılar, tartışmalı Kosova topraklarında yer almaktadır.[a]

2004 yılında UNESCO, Deçan Manastırı'nı olağanüstü evrensel değeri nedeniyle Dünya Mirası olarak listeledi.[1] İki yıl sonra, üç ayrı dini anıt eklenerek Dünya Mirası alanı genişletildi: İpek Patrikhanesi, Graçaniça Manastırı ve Cuma Camii ("Meryem Ana Kilisesi" adıyla).[1]

2006 yılında Dünya Mirası alanı, bölgedeki siyasi istikrarsızlıktan kaynaklanan yönetim ve koruma güçlükleri nedeniyle Tehlike altındaki Dünya Mirasları listesine eklendi.[2]

Açıklamalar

  1. ^ Kosova, Kosova Cumhuriyeti ile Sırbistan Cumhuriyeti arasındaki toprak anlaşmazlığının konusudur. Kosova Cumhuriyeti tek taraflı olarak 17 Şubat 2008'de bağımsızlığını ilan etti ancak Sırbistan, Kosova'yı kendi egemenliğinin bir parçası olarak kabul etmeye devam ediyor. İki hükûmet, Brüksel Anlaşması'nın bir parçası olarak 2013'te ilişkileri normalleştirmeye başladı. Kosova, Birleşmiş Milletler üyesi 193 devletin 97'si tarafından bağımsız bir devlet olarak tanınmış durumdadır. Toplamda, BM üyesi 112 devlet Kosova'yı bir noktada tanıdı ancak bunlardan 15'i daha sonra tanımalarını geri çekti.

Kaynakça

  1. ^ a b "Arşivlenmiş kopya". 11 Temmuz 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 12 Temmuz 2017. 
  2. ^ World Heritage Committee puts Medieval Monuments in Kosovo on Danger List and extends site in Andorra, ending this year’s inscriptions 2 Ekim 2015 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi., UNESCO World Heritage Centre, 13 Temmuz 2006. 4 Nisan 2008 tarihinde erişildi.

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Sırbistan</span> Güneydoğu Avrupa ve kısmen Orta Avrupada yer alan ülke

Sırbistan, resmî adıyla Sırbistan Cumhuriyeti (

<span class="mw-page-title-main">Türkiye'deki Dünya Mirasları listesi</span> Vikimedya liste maddesi

Türkiye'de yirmi bir tane UNESCO Dünya Mirası bulunmaktadır. İlk olarak 1985'te İstanbul'un Tarihî Alanları, Göreme Millî Parkı ve Kapadokya ile Divriği Ulu Camii ve Darüşşifası, son olarak da 2023'te Gordion ile Anadolu'nun Ortaçağ Dönemi Ahşap Hipostil Camileri listeye dâhil edildi. Listedeki varlıklardan on dokuzu kültürel, ikisi karma alandır. Türkiye'nin Dünya Mirası Geçici Listesi'nde ise yetmiş dokuz tane varlığı bulunmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Bulunduğu ülkelere göre Dünya Mirasları listesi</span> Vikimedya liste maddesi

2024 yılı sonu itibarıyla, 195 "Taraf Devlet"te 1.223 Dünya Mirası Alanı bulunmaktadır. 1,223 Dünya Mirası Alanının 952'si kültürel, 231'i doğal, 40'ı karma özelliktedir. Bu Dünya Mirası Alanlarının 49'u sınıraşırı alan olup, birden fazla ülke tarafından paylaşılmaktadır. Sınıraşırı alanları paylaşan toplam 72 ülke bulunmaktadır. Ülkeler Dünya Miras Komitesi tarafından Afrika, Arap Devletleri, Asya ve Pasifik, Avrupa ve Kuzey Amerika ve Latin Amerika ve Karayipler olmak üzere beş coğrafi bölgeye ayrılmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Sırp Ortodoks Kilisesi</span> Sırbistanda otosefal Ortodoks Kilisesi

Sırp Ortodoks Kilisesi, Sırbistan, Karadağ, Bosna-Hersek, Hırvatistan ve Makedonya'da özerk otosefal Doğu Ortodoks Kilisesi. Ayin dili Sırpçadır ve Kilise Slavcasıdır. Kilisesi sarayı Belgrad şehrindedir ve geleneksel olarak Peć Patrikhane Manastırı. Sırp Ortodoks Kilisesi ilk başpiskopos ve kurucu Aziz Sava. 1219'da Sırpların ilk başpiskoposu olarak İstanbul Rum Ortodoks Patrikhanesi tarafından tanındı. Sırp Ortodoks Kilisesi, Sırbistan'daki, Bosna-Hersek'deki ve Karadağ'daki siyasetinde önemli bir yerde bulunmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Meryem Ana Kilisesi, Prizren</span>

Bogoroditsa Levişka Kilisesi, Kosova'da Prizren'in Yeni Mahalle semtinde bulunan ve bugün kullanım dışı olan tarihî bir dinî yapıdır. X. yüzyılda kilise olarak kurulup XV. yüzyılda camiye dönüştürülmüştür. XX. yüzyılın ilk yarısından sonra kiliseye dönüştürülmüş; 1999 yılından sonra da kullanım dışı olmuştur.

<span class="mw-page-title-main">Dünya Mirası</span> kültürel veya fiziksel önemi nedeniyle UNESCO tarafından listelenen yer

Dünya Mirası, UNESCO tarafından listelenen, özel kültürel veya fiziksel öneme sahip yerlerden her birine verilen addır. Genel Kurul tarafından seçilen 21 UNESCO üyesi ülkenin oluşturduğu Dünya Miras Komitesi tarafından yönetilen uluslararası Dünya Mirası Programı bu listeyi güncellemektedir.

<span class="mw-page-title-main">İtalya'daki Lombardlar, Places of Power (M.S. 568–774)</span>

İtalya'daki Lombardlar, Places of Power , İtalya'da 6. yüzyıl boyunca yaşamış ve M.S. 774 yılında sona eren Lombard Krallığı'nı kurmuş olan Alman kabilelerinden Lombardların, kendi kültürlerini yansıtan yedi grup tarihi binasına UNESCO tarafından verilen resmi addır.

<span class="mw-page-title-main">Tehlike Altındaki Dünya Mirasları Listesi</span> Vikimedya liste maddesi

Tehlike Altındaki Dünya Mirasları Listesi, Birleşmiş Milletler Eğitim, Bilim ve Kültür Örgütü (UNESCO) tarafından 1972 yılında yayımlanan Dünya Mirası Sözleşmesi'nin 11.4 maddesine uygun olarak Dünya Miras Komitesi tarafından Dünya Mirası Alanları'nı belirlemek ve yönetmek amacıyla derlenmiştir. Listelenen alanlar, korunması için büyük operasyonların gerekli olduğu ve "yardım talep edilen" Dünya Mirası Alanları'ndan oluşmaktadır. Listenin amacı uluslararası farkındalığı artırmak ve tehditlere karşı önlemler almaktır. Alana yönelik tehditler arasında yakın zamanlı, gerçekleşmesi kesinleşmiş tehditler veya alanda olumsuz etkilere neden olabilecek potansiyel tehlikeler sayılabilir.

<span class="mw-page-title-main">Stećak</span>

Stećak, Bosna-Hersek ve Hırvatistan, Karadağ ve Sırbistan'ın sınır bölgelerine dağılmış olan anıtsal Orta Çağ mezar taşlarının adıdır. Modern Bosna Hersek sınırları içinde yaklaşık 60.000, Hırvatistan'da 4,400, Karadağ'da 3,500 ve Sırbistan'da 2,100 mezar taşı, 3,330 farklı bölgede ve kötü koşullarda varlığını sürdürmektedir.

<span class="mw-page-title-main">Visoki Dečani</span>

Visoki Deçani ya da sadece Deçan Manastırı, Kosova'daki Deçan yakınında bulunan Orta Çağ'a ait bir Sırp Ortodoks Hristiyan manastırıdır. 14. yüzyılın ilk yarısında Sırp kral Stefan Dečanski tarafından kurulmuştur.

<span class="mw-page-title-main">İpek Patrikhanesi</span>

İpek Patrikhanesi veya İpek Patrikhanesi Manastırı, Kosova'daki İpek şehri yakınında bulunan Orta Çağ Sırp Ortodoks manastırıdır. Kilise Sırp kiliseleri içinde benzersizdir; üçü birbirine bir bütün olarak bağlı toplam dört kiliseden oluşmaktadır. 13. ve 14. yüzyılda inşa edilmiş olan bu kilise, Sırp başpiskoposu ve Sırp Patriklerinin ruhani makamı ve mezarıdır. Rugova Kanyonu'nun girişinde İpek Bistriça Nehri tarafından yer almaktadır. Kilise, Kosova'daki Ortaçağ Anıtları Dünya Mirası alanının bir parçasını oluşturmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Graçaniça Manastırı</span> Kosovada Sırp Ortodoks manastırı

Graçaniça Manastırı Kosova'nın Graçaniça kasabasında bulunan bir Sırp Ortodoks manastırıdır. 1321 yılında, Sırp kralı Stefan Milutin tarafından 6. yüzyıldan kalma bir bazilika kalıntısı üzerine inşa edildi. Gračanica Manastırı, Kral Milutin'in son anıtsal varlıklarının biridir. Manastır 1990'da Olağanüstü Önemde Bir Kültür Anıtı ilan edildi. Manastır, Kosova'daki Ortaçağ Anıtları Dünya Mirası alanının bir parçasını oluşturmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Güney Küçük Polonya'daki Ahşap Kiliseler</span> Polonyadaki Dünya Mirası alanları

UNESCO Dünya Mirası Alanı Güney Aşağı Polonya ve Alt Karpatya Ahşap Kiliseleri, Gorlice, Nowy Targ, Bochnia kontlukları ile Brzozów Kontluğu'nda ; Binarowa, Blizne, Dębno, Haczów, Lipnica Dolna ve Sękowa'da bulunurlar.

<span class="mw-page-title-main">Alcobaça Manastırı</span>

Alcobaça Manastırı, Oeste Alt Bölgesi'ndeki Alcobaça belediyesinde bulunan bir Roma Katolik kilisesidir. Manastır, Orta Çağda ilk Portekiz Kralı Afonso Henriques tarafından 1153 yılında kuruldu ve tarih boyunca Portekiz Kralları ile yakın bir ilişki sürdürdü.

<span class="mw-page-title-main">Vladimir ve Suzdal'daki Beyaz Anıtlar</span>

Rusya'daki Vladimir ve Suzdal'ın Beyaz Anıtları, 1992 yılında UNESCO tarafından Dünya Mirası olarak listelenen bir alandır. Miras Alanı, Zalesye'nin 12. ve 13. yüzyılın sonlarından kalma sekiz Orta Çağ anıtına ev sahipliği yapmaktadır. Bunlara Rus Ortodoks kiliseleri ve manastırın yanı sıra bir kale ve tarihi kapı da dahildir:

<span class="mw-page-title-main">Nerl'deki Meryem'in Şefaati Kilisesi</span>

Nerl Nehri üzerindeki Meryem'in Şefaati Kilisesi bir Ortodoks kilisesi ve Orta Çağ Rusya'sının simgesidir.

<span class="mw-page-title-main">Studenica Manastırı</span>

Studenica Manastırı, Kraljevo'nun 39 kilometre güneybatısında, Ivanjica'nın 40.9 kilometre doğusunda yer alan 12. yüzyıldan kalma bir Sırp Ortodoks manastırıdır. En büyük ve en zengin Sırp Ortodoks manastırlarından biridir.

<span class="mw-page-title-main">Speyer</span> Kuzey Ren-Vestfalyada şehir (Almanya)

Speyer, Almanya'da Rhineland-Pfalz'da yaklaşık 50,000 nüfuslu bir şehirdir. Ren nehrinin sol kıyısında yer alan Speyer, Ludwigshafen ve Mannheim'in 25 km güneyinde ve Heidelberg'in 21 km güneybatısında ve Speyer Nehrinin ağzındadır. Speyer, Romalılar tarafından kurulmuş, Almanya'nın en eski şehirlerindendir. Speyer Katedrali, diğer birçok kilise ve Altpörtel Speyer manzaralıdır. Katedralde yüksek sunağın altında, sekiz Kutsal Roma İmparatoru ve Alman krallarının mezarları vardır.

<span class="mw-page-title-main">Kosova'da turizm</span>

Kosova, güneydoğu Avrupa'da yer alan bir Balkan ülkesidir. Balkanlar'daki merkezi konumuyla, orta ve güney Avrupa, Adriyatik Denizi ve Karadeniz arasındaki bağlantıda halka görevi görmektedir. Kosova'da turizm, İliryalılar, Dardaniler, Roma İmparatorluğu, Bizans İmparatorluğu, Sırbistan Krallığı ve Osmanlı İmparatorluğu dönemlerine ait arkeolojik miras, geleneksel Arnavut ve Sırp mutfağı, mimari, dini miras, gelenekler ve doğal manzaralarla nitelendirilir.

<span class="mw-page-title-main">Amerika Birleşik Devletleri-Sırbistan ilişkileri</span>

Amerika Birleşik Devletleri (ABD) ile Sırbistan arasındaki ilişkiler ilk olarak 1882 yılında, yani Sırbistan'ın bir krallık olduğu dönemde, kuruldu. 1918 ile 2006 yılları arasında ABD, Yugoslavya Krallığı, Yugoslavya Sosyalist Federal Cumhuriyeti ve ardıl devleti Sırbistan olan Yugoslavya Federal Cumhuriyeti ile ilişkiler sürdürdü.