İçeriğe atla

Koryo-saram

Koryo-saram
Önemli nüfusa sahip bölgeler
 Özbekistan176.900[1]
 Rusya153.156[2]
 Kazakistan103.514[3]
 Ukrayna49.817[4]
 Kırgızistan16.807[3]
 Tacikistan595[5]
 Türkmenistan396[6]
Diller
Kino rock grubunun kurucusu Viktor Tsoi, Koryo-saram halkının en ünlü isimlerinden biridir. Tsoi'ın Rus müzik tarihinde büyük etkisi olmuştur.

Koryo-saram (Korece: 고려사람; Rusça: Корё сарам; Ukraynaca: Корьо-сарам), eski Sovyet ülkelerinde yaşayan etnik Korelilerin kendilerini tanımlamak için kullandıkları isimdir. Bu terim iki öğeden oluşur: "Koryo", Kore'nin Korecedeki isimlerinden biridir, "saram" ise "insan" veya "halk" anlamına gelir.

Eski Sovyetler Birliği'nde yaşayan yaklaşık 500.000 etnik Koreli vardır. Bunların çoğu, SSCB'nin dağılmasından sonra bağımsızlığa kavuşmuş Orta Asya ülkelerinde yaşar. Güney Rusya (Volgograd civarı), Uzak Doğu Rusyası (Vladivostok civarı), Kafkasya ve güney Ukrayna'da da büyük Koryo-saram topluluklarına rastlanır. Bu toplulukların kökeni, 19. yüzyılın sonunda Rusya'nın Uzak Doğusu'nda yaşayan Korelilere dayanır.

Sahalin adasında "Sahalin Korelileri" olarak bilinen ayrı bir etnik Koreli topluluğu da vardır. Bu topluluğun içindeki bazı insanlar kendilerini "Koryo-saram" olarak tanımlasa da bu insanların çoğu böyle yapmaz. Ataları 19. yüzyılın sonlarında ve 20. yüzyılın başlarında Rusya'ya göç etmiş Rus anakarası Koryo-saram topluluklarının aksine, Sahalin Korelilerinin ataları Gyeongsang ve Jeolla eyaletlerinden göçmen olarak geldi ve İkinci Dünya Savaşı'nın neden olduğu emek kıtlıklarını doldurmak için Japon hükûmeti[dn 1] tarafından Sahalin'deki kömür madenlerinde çalışmaya zorlandı.[7]

Mutfak

Morkovça (Kore havuç salatası)

Koryo-saramlar, özellikle Kore mutfağını iyi muhafaza etmiştir. Koryo-saram mutfağı en çok günümüz Kuzey Kore'deki Hamgyong bölgesine benzer; bu mutfakta etli çorbalar ve tuzlu yan yiyecekler çok yapılır.[8] Bu bölgenin mutfağına benzer pişirme yöntemleri kullanılır, ancak yerel malzemelere uyarlanmıştır; bu da yeni yemeklerin icat edilmesine yol vermiştir. Bunun meşhur bir örneği, Sovyetler Birliği çapında "morkovça" olarak bilinen acılı bir havuç salatasıdır.[9][10] Bu bir Koryo-saram icatıdır ve son zamanlara kadar Güney Kore'de varoluşu bilinmezdi. Buna rağmen, uluslararası tanınma kazanmıştır; Bağımsız Devletler Topluluğu çapındaki çoğu kafeteryada servis edilir, tüm süpermarketlerde satılır ve eski Sovyetler Birliği'ndeki tüm etnik gruplar, yemek sofralarında bu yemeği sık sık bir yan yiyecek olarak hazırlar.

Buna karşın, son zamanlara kadar Koryo-saramlar, bulgogi, bibimbap veya samgyeopsal gibi Güney Kore yemeklerinden haberdar değildi. Geleneksel olarak, Koryo-saramların çok tükettiği yemekler pigodi, kuksu, timpeni, khe, chartagi, kadi che (Korece: 가지채), kosari che (Korece: 고사리채), chirgym che, banchan, schirak tyamuri ve kadyuri'dir.

Dipnot

  1. ^ O dönemde Sahalin, Japon İmparatorluğu'nun Karafuto Prefektörlüğü'ne bağlıydı.

Kaynakça

Atıflar

  1. ^ "ГОСУДАРСТВЕННЫЙ КОМИТЕТ РЕСПУБЛИКИ УЗБЕКИСТАН ПО СТАТИСТИКЕ". 14 Kasım 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 29 Mayıs 2020. 
  2. ^ "Всероссийская перепись населения 2010. Национальный состав населения РФ 2010". 5 Ocak 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 29 Mayıs 2020. 
  3. ^ a b stat.gov.kz/getImg?id=ESTAT118979
  4. ^ "Державна служба статистики України". www.ukrstat.gov.ua. 23 Ocak 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 29 Mayıs 2020. 
  5. ^ "ШУМОРА ВА ҶОЙГИРШАВИИ : АҲОЛИИ ҶУМҲУРИИ ТОҶИКИСТОН : ҶИЛДИ I" (PDF). 6 Temmuz 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF). Erişim tarihi: 29 Mayıs 2020. 
  6. ^ "Koreans in Turkmenistan: History and Modern situation". 22 Nisan 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 29 Mayıs 2020. 
  7. ^ Ban, Byung-yool (22 Eylül 2004). "Koreans in Russia: Historical Perspective" [Rusya'daki Koreliler: Tarihi Bakış Açısı]. Korea Times. 18 Mart 2005 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 20 Kasım 2006. 
  8. ^ Lee 2000, s. 249
  9. ^ Moskin, Julia (18 Ocak 2006). "The Silk Road Leads to Queens" [İpek Yolu Queens'e Çıkar]. The New York Times (İngilizce). 21 Haziran 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Ocak 2010. 
  10. ^ Lankov, Andrei (21 Ağustos 2012). "Korean carrot" [Kore havucu] (İngilizce). Russia Beyond the Headlines. 28 Eylül 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 22 Ağustos 2016. 

Literatür

  • Lee, Kwang-kyu (2000), Overseas Koreans [Denizaşırı Korelileri] (İngilizce), Seul: Jimoondang, ISBN 89-88095-18-9 

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Güney Kore</span> Doğu Asyada bir ülke

Güney Kore, resmî adıyla Kore Cumhuriyeti, Doğu Asya'da Kore Yarımadası'nın güney kısmını oluşturan ve Kuzey Kore ile kara sınırını paylaşan, Doğu Asya'daki bir ülkedir. Kore adı, eskiden Doğu Asya'nın güçlü krallıklarından biri olan ve Büyük Gwanggaeto altında Kore Yarımadası, Mançurya'nın büyük bölümünü, Rus Uzak Doğusu ve İç Moğolistan'ın bazı bölgelerini yönetmiş olan Goguryeo'dan gelmektedir. Başkenti Seul, büyük bir küresel şehirdir ve Güney Kore'nin 51 milyondan fazla insanının yarısı, dünyanın dördüncü en büyük metropol ekonomisi olan Seul Ulusal Başkent Bölgesi'nde yaşamaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Kore</span> Doğu Asyadaki bölge

Kore, Doğu Asya'da bir bölge. 1945'ten beri iki ayrı bağımsız devlete bölünmüş durumdadır: Kuzey Kore ve Güney Kore.

<span class="mw-page-title-main">Kuzey Kore</span> Doğu Asyada bir ülke

Kuzey Kore, resmî adıyla Kore Demokratik Halk Cumhuriyeti, Doğu Asya'da Kore Yarımadası'nda bir devlet. Yüzölçümü 120.540 km²'dir.

<span class="mw-page-title-main">Korece</span> Kore yarımadasında ve komşusu Çine bağlı Yanbian Kore Özerk İlinde yaygın olarak kullanılan bir dil

Korece, Kore yarımadasında ve komşusu Çin'e bağlı Yanbian Kore Özerk İli'nde yaygın olarak kullanılan bir Kore dili. Hem Kuzey Kore hem de Güney Kore'nin resmî dilidir. Dil, hece alfabesi olan Hangıl veya Çince karakterler olan Hanja ile yazılabilir.

<span class="mw-page-title-main">Koreliler</span> Kore ve Güneybatı Mançurya kökenli Doğu Asyalı etnik grup

Koreliler, Kore ve Güneybatı Mançurya kökenli Doğu Asyalı bir etnik gruptur. Güney Kore ve Kuzey Kore Demokratik Halk Cumhuriyeti vatandaşlarına da "Koreli" denir.

<span class="mw-page-title-main">Yakutlar</span>

Yakutlar ya da Sahalar, Rusya içindeki Saha Cumhuriyeti'nde yaşayan Türk halkı.

<span class="mw-page-title-main">Yujno-Sahalinsk</span>

Yujno-Sahalinsk, Rusya'nın Sahalin Oblastı'nın merkezi olan şehirdir. Şehrin nüfusu 2010 itibarı ile 181.728'dir. Şehir Sahalin Adası'nın güneyinde yer almaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Holmsk</span>

Holmsk, Rusya'nın Sahalin Oblastı'nda bulunan bir şehirdir. Şehrin nüfusu 2010 itibarı ile 30,937'dir. Şehir Sahalin Adası'nın güneybatı kıyısında ve Yujno-Sahalinsk'in 83 kilometre batısında yer almaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Dunganlar</span>

Dungan, Orta Asya'nın eski Sovyetler Birliği devletlerinde yaşayan Çin kökenli Müslüman bir halka ilişkin kullanılan bir terimdir. Çin'in Sincan Uygur Özerk Bölgesi'nde yaşayan Türki halklar da bu etnik grubun üyelerini "Dungan"/"Tunggan" olarak bilirler. Ancak hem Çin hem de eski Sovyetler Birliği'nde yaşayan bu etnik grubun üyeleri kendilerini Hui olarak tanımlar.

<span class="mw-page-title-main">Liaoning</span>

Liaoning, Çin'in kuzeydoğusunda bulunan bir eyalettir. Eyalet, günümüzdeki haliyle 1907 yılında Fengtian ismiyle kuruldu, ancak isim 1929'da "Liaoning" olarak değiştirildi. Eyalet başkenti ayrıca o dönemde Shenyang'ın eski ismi olan Shengjing'in Mançuca telaffuzu olan Mukden olarak bilinirdi. Japon Mançukuo kukla rejimi altında eyaletin ismi 1907'deki ismine dönüştürüldü, fakat Liaoning ismi 1945'te yine geri getirildi.

<span class="mw-page-title-main">Jilin</span>

Jilin, Çin'in kuzeydoğusunda bulunan bir eyalet. Doğuda Kuzey Kore ve Rusya, kuzeyde Heilongjiang eyaleti, güneyde Liaoning eyaleti ve batıda İç Moğolistan ile sınır paylaşmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Beş Kuzey Kore İli Komitesi</span>

Beş Kuzey Kore İli Komitesi Güvenlik ve Kamu İdaresi Bakanlığı altında bir Güney Kore hükûmet organıdır.

Japonya'daki Koreliler, Japonya'da daimi ikamet statüsünde olan veya Japon vatandaşı olan ve 1945'ten önce Japonya'ya göç eden ya da bu göçmenlerin soyundan gelen etnik Korelilerden oluşuyor. Bunlar, II. Dünya Savaşı'nın sona ermesinden ve Kore'nin bölünmesinden sonra Japonya'ya göç etmiş Güney Kore vatandaşlarından ayrı bir gruptur.

Kazakistan-Güney Kore ilişkileri iki ülke arasındaki uluslararası ilişkileri temsil eder.

<span class="mw-page-title-main">Kırgızistan'da Budizm</span>

Kırgızistan'da Budizm, Budizm'in İpek Yolu üzerinden Orta Asya'ya yayılma sürecinde görülmeye başlanmıştır. Arkeologlar, bu antik ticaret yolu boyunca Budist etkisinin izlerini buldular. Kırgızistan'da bulunan en ünlü Budist yerleşim yerleri, Buda heykeli bulunan Krasnaya, Rechka ve Novopokrovka höyükleridir. Budizmin Kırgızistan'da iki dalı vardır: Nipponzan ve Karma Kagyu. Şu anda Kırgızistan'da yalnızca bir kayıtlı Budist topluluğu bulunmaktadır. Chamsen olarak bilinen topluluk, 1996 yılında Gornaya Maevka köyündeki etnik Koreliler olan, Koryo-saram topluluğu tarafından kuruldu.

<span class="mw-page-title-main">Çin'deki Koreliler</span>

Koreliler, Çin Halk Cumhuriyeti Devleti'nin resmî olarak tanıdığı 56 etnik gruptan biridir. Çin vatandaşı olan bu etnik Koreliler Çincede Cháoxiǎnzú, Korecede ise Joseonjok ya da Chosŏnjok şeklinde anılırlar. 2010 Yılı Çin Ulusal Nüfus Sayımı'na göre tüm Çin çapında 1.830.929 Çin vatandaşı etnik Koreli var; bunlar en büyük yoğunlukla Kuzeydoğu Çin'deki Heilongjiang, Jilin ve Liaoning eyâletlerinde ikâmet ederler. Kuzeydoğu Çin'in haricindeki büyük şehirlerde de büyük etnik Koreli topluluklarına rastlanır.

<span class="mw-page-title-main">Janchi-guksu</span> Japon mutfaği

Janchi-guksu, buğday unu eriştesinden yapılan Kore noodle'ıdır. Sığır eti suyu ya da hamsi suyu bileşenleridir. Susam yağı, soya sosu, pul biber ve yeşil soğandan yapılır. İnce dilimlenen jidan, gim ve kabak, garnitür olarak hazırlanır. Janchi'nin anlamı Korecede ziyafet anlamındadır. Bu kelimenin kökeni birisinin evlilik ya da on altıncı yaş ziyafetinden gelir.

<span class="mw-page-title-main">Singapur mutfağı</span>

Singapur mutfağı, Singapur'a özgü yemek pişirme tarzıdır. Singapur mutfağı, bu kozmopolit şehir devletinin yüzyıllar boyunca siyasi, ekonomik ve sosyal değişimleri boyunca gelişen çeşitli etnik gruplardan türetilmiştir.

Koryo-mar, Goryeomal veya Koryŏmal, aksi takdirde Gore-mal olarak da bilinir lehçenin konuşmacıları tarafından, eski Sovyetler Birliği ülkelerindeki etnik Koreliler olan Koryo-saram tarafından konuşulan bir Korece lehçesidir. Hamgyŏng lehçesinden ve diğer birçok Kuzeydoğu Korece türünden türemiştir. Koryo-saram'ın standart Korece konuşanlar tarafından anlaşılmasının genellikle zor olduğu bildirilir; Bu, Koryo-saram'ın çoğunluğunun bugün ana dilleri olarak Korece değil Rusça kullanması gerçeğiyle daha da karmaşık hale gelebilir.

Hyeonjong, Kore'de Koryo Hanedanı'nın sekizinci kralıdır. Saltanatı 1009'dan 1031 yılında ölümüne kadar sürmüştür.