Helenistik Dönem, Büyük İskender'in istilalarıyla başlayan, Antik Dünya'da Grek etkisinin doruğa ulaştığı dönemdir. Dönem, Klasik Grek Dönemini izlemiştir ve Helenistik Dönem'in ardından, Klasik Grek egemenliğindeki bölge Roma Cumhuriyeti hakimiyetine geçmiştir. Bu dönemde dahi Klasik Grek kültürü hâlen Roma hakimiyetine sızmıştır. Öyle ki Latincenin yanı sıra Grekçe konuşulmaya ve yazılmaya devam edildi. Helenistik Dönem bazen, Klasik Grek Uygarlığı'nın gerileme ve çöküş dönemi olarak görülmektedir. Bir başka açıdan da Klasik Grek Uygarlığı ile Roma Uygarlığı arasında bir geçiş dönemi olarak görülür. Dönemin başlangıcı çoğu kez Büyük İskender'in ölüm tarihi olan MÖ 323 olarak alınır. Dönemin sonu ise Yunanistan Yarımadası'nın Roma Cumhuriyeti tarafından işgal edildiği MÖ 146 olarak kabul edilir. Bazı tarihçiler ise Büyük İskender'in imparatorluğu'ndan kalan son devlet olan Ptolemaios Hanedanlığı'nın Aktium Savaşı'nda yenilgiye uğrayıp yıkıldığı tarih olan MÖ 31-30 tarihini Dönem'in sonu olarak kabul ederler.
Seleukos İmparatorluğu, Türkçe kullanımlar ile Selefkos veya Selevkos, İskender'in ölümünden sonra Makedonya İmparatorluğu'nun parçalanmasıyla İskender'in generallerinden I. Seleukos tarafından kurulan Helenistik imparatorluk. Başkentleri önce Seleukia, sonraları ise Antakya'ydı. Doğu Akdeniz'de, Irak'ta, İran'da, Türkmenistan'da, Pamir'de ve Hindistan'ın batısında bulunan topraklarda egemenliklerini sürdürmüşlerdir. Toprakları Roma İmparatorluğu tarafından ele geçirilinceye kadar Doğu Akdeniz'in hâkimiydiler. Seleukosların geniş toprakları 25 civarında eyalete bölünmüştü. “Strategos” veya “satrap” unvanlı valilerce yönetilen bu eyaletler Pers zamanındaki satraplıklardan daha küçüktü.
Makedonya Krallığı veya Makedonya İmparatorluğu, Eski Yunan ve Klasik Yunan zamanlarında bulunan bir krallıktır.Ayrıca Helenistik Dönem Yunanistan'ının baskın devletiydi. Krallık başlangıçta Argead hanedanı tarafından yönetilmekteydi. Ardından Antipatrid ve Antigonif hanedanları tarafından yönetildiler. Antik Makedonlar'ın evi olarak Yunan yarımadasının kuzeydoğusunda ön krallıklardandı. Batıda Epir,kuzeyde Paenoia (devlet) ile, doğuda Trakya ile güneyde ise Teselya ile sınırlarını paylaşıyordu.
I. Seleukos Nikatōr Büyük İskender'in Makedon kumandanı. İskender'in ölümünden sonra başlayan Diadoki Savaşları'nda Seleukos, Seleukos hanedanını ve Seleukos İmparatorluğu'nu kurmuştur. Krallığı İskender'den sonra kurulan devletler arasında Roma yayılmasına karşı en uzun süre direnen ülkelerden biridir. Mısır'daki Ptolemaios Krallığı Seleukosların çöküşünden sonra 34 yıl daha dayanabilmiştir.
II. Seleukos Kallinikos Pogon Taşıdıgı lakaplar olan Kallinikos ve Pogon sırasıyla "güzel galip" ve "sakallı" anlamlarına gelmektedir. Seleukos İmparatorluğu'nun bir hükümdarıdır ve MÖ 246-226 yılları arasında tahtta kalmıştır.
Ptolemaios hanedanı ya da Batlamyus Hânedânı, Mısır'da MÖ 305 ile MÖ 30 yılları arasında yönetimde bulunmuş bir hanedandı. Makedonyalı III. Aleksander'in ölümünden sonra onun fethettiği ülkelerde Diadoklar tarafından kurulan Helenistik hanedanlardan biridir. Bu hanedan Makedonyalı general Ptolemaios I Soter tarafından kurulmuştur.
I. Ptolemaios Soter veya Batlamyus, Büyük İskender'in bir generali olup onun ölümünden sonra Diadokhlar mücadelesinde öne çıktı. Diadoki devletlerinden biri olarak Antik Mısır'da MÖ 305/304'te firavun unvanını da alarak döneminde krallık yapmıştır. Ptolemaios Krallığı ve Ptolemaios hanedanı kurucusudur. Kurduğu hanedana babasının ismine atfen da Lagidan hanedanı ismi de verilmiştir.
Ptoleme Krallığı veya Batlamyus krallığı Mısır'daki Helenistik Dönem krallığıdır. Krallık MÖ 323'te Büyük İskender'in ölümünden sonra I. Ptolemaios Soter tarafından kurulmuş ve Ptolemaios hanedanı tarafından yönetilmiştir. Krallık VII. Kleopatra'nın ölümünden sonra MÖ 30'da Roma İmparatorluğu tarafından yıkılmıştır.
Demetrios Poliorketes, Büyük İskender'in ölümünün ardından girilen taht mücadelelerinde yer almış, Makedon Yunan bir soylu ve askeri komutandı. MÖ 306 – 301 yılları arasında Asya'nın, MÖ 294 – 288 yılları arasında ise Makedonya'nın kralı oldu. Antigonid hanedanının bir üyesi olan Demetrius, bu hanedanın kurucusu I. Antigonos Monophtalmos ve eşi Stratonice'nin oğluydu. Ayrıca, Hellenistik Yunanistan'da Makedonya'yı yöneten aileden ilk kişi olarak bilinmektedir.
I. Antiokhos Soter ; d. MÖ 324; ö. MÖ 261) MÖ 281'den itibaren Seleukos İmparatorluğu'nun kralıydı. Büyük İskender'in silah arkadaşı I. Seleukos Nikator ve Pers prensesi Epeme'nin oğludur. Soter namı, kurtarıcı anlamında kullanılmaktadır.
Diadohlar veya İskender'in halefleri, Büyük İskender'in ailesinden kişiler, ona yakın kumandanlar ve arkadaşları, yani ardılları anlamına gelmektedir. İskender MÖ 323'te Babil'de hayatını kaybedince onun genişletip büyüttüğü imparatorluğun nasıl yönetileceği büyük bir tartışma ve mücadele konusu olmuş, Diadohlar savaşlarına zemin hazırlamıştı. Diadohlar ilk olarak Babil'de bir devlet konseyi topladılar. En öne çıkan isimler Perdikkas, I. Ptolemaios Soter, I. Seleukos Nikator, Lisimahos ve Antigonos ve Antipatros gibi isimlerdi. İlk olarak Perdikkas imparator vekili oldu. Sonrasında fazlaca güçlendi. İskender'in cesedini Makedonya'ya taşıma fikri yüzünden Ptolemaios ile sürtüştü, Mısır'a girmesi onun sonu oldu. Devamında Antipatros, o ölünce de Antigonos büyük güç sahibi olacaktı. MÖ 312'de Gazze Muharebesi, MÖ 301'de İpsos Savaşı ve MÖ 281'de Korupedion Savaşı sonraki mücadeleler oldu. Sonlara doğru Ptolemaios Seleukos'u da öldürmüştü. Korupedion Savaşı sonrasında İskender'in üniter devleti resmen parçalandı. Mısır'da Ptolemaios Krallığı, Önasya'da (Ortadoğu) Seleukos İmparatorluğu kurulurken Makedonya'da ise Antigonos Hanedanlığı etkin oldu.
İpsos Muharebesi, Diadokhlar mücadelesinde MÖ 301'de Frigya'nın batı kıyısında kalan İpsos'ta yapılan muharebe.
II. Antiohos Theos MÖ 261'den MÖ 246'ya kadar Seleukos İmparatorluğu'nun kralıydı.
I. Antigonos Monophtalmos, , Büyük İskender'e bağlı Makedonyalı komutan ve Antigonos Hanedanı'nın ilk hükümdarı.
Ptolemy III Euergetes MÖ 246'dan 222'ye kadar Mısır'daki Ptolemaios hanedanının üçüncü firavunuydu. Ptolemaios Krallığındaki hükümdarlığı sırasında gücünün zirvesine ulaştı.
V. Ptolemy Epiphanes, IV.Ptolemy Philopator ve Mısırlı III.Arsinoe'ün oğludur. Temmuz veya Ağustos 204'ten Eylül 180'e kadar Ptolemaios hanedanının beşinci hükümdarıydı. Ptolemy, ailesi şüpheli koşullarda öldüğünde, beş yaşında tahtı miras aldı. Yeni naip Agathocles, geniş çapta hakarete uğradı ve MÖ 202'de bir devrimle devrildi, ancak onu izleyen vekiller dizisi yetersiz kaldı ve krallık felç oldu.Seleukos Kralı Antiochos III ve Antigonid kralı Philip V Beşinci Suriye Savaşını başlatmak için krallığın zayıflığından yararlandı. Ptolemy V, kendi kendini ilan eden firavunlar Horwennefer ve Ankhwennefer'in önderlik ettiği yaygın bir Mısır isyanıyla karşı karşıya kaldı ve bu, Yukarı Mısır'ın çoğunun ve Aşağı Mısır'ın bazı kısımlarının da kaybedilmesine neden oldu.
VI. Ptolemaios Filometor Ptolemaios dönemi Mısır kralıydı. M.Ö. 180'den 164'e ve M.Ö. 163'ten 145'e kadar hüküm sürdü. V. Ptolemaios ve Kleopatra'nın en büyük oğlu, M.Ö. 180'de çok küçük bir çocuk olarak tahta çıktı ve krallık naipler tarafından yönetildi: annesinin M.Ö. 178 veya 177'deki ölümüne kadar annesi ve ardından iki arkadaşı, Eulaeus ve Lenaeus tarafından M.Ö. 169'a kadar yönlendirildi. M.Ö. 170'ten itibaren kız kardeşi II. Kleopatra ve küçük erkek kardeşi VIII. Ptolemaios, onun yanında ortak hükümdarlardı.
IV. Aleksander Büyük İskender'in Roksane'den olan oğlu. İskender ardıllarının hakimiyet mücadelesi sırasında annesi ile birlikte Makedonya'da öldürülmüştür.
Suriye Savaşları, İskender'in mirasını sürdürme iddiasında olan Seleukos İmparatorluğu ile Ptolemaios Krallığı arasında MÖ 3. ve 2. yüzyıllar boyunca Bikâ bölgesinde süren altı muharebedir. Bu çatışmalar her iki tarafın da maddi ve askerî gücünü tüketmesi ve sonunda Roma ve Partlar tarafından yenilmeleriyle sonuçlandı.
Ptolemaios Keraunos, Ptolemaios Hanedanı'nın bir üyesi ve kısa bir süreliğine Makedonya kralıydı. Ptolemaios I Soter'in oğlu olan Ptolemaios, Ptolemaios Krallığı'na bağlı Mısır tahtının vârisi olarak görülüyordu, ancak küçük kardeşi II. Ptolemaios'un lehine bu hakkı elinden alındı. Trakya ve Makedonya Kralı Lysimakhos'a sığındı ve burada, MÖ 281 yılında bu krallığın I. Seleukos'a düşmesine yol açan saray entrikalarına karıştı. Ardından Seleukos'u bir suikast ile öldürerek Makedonya tahtını ele geçirdi. Tahttaki 17 aylık hükümdarlığının ardından, MÖ 279 yılının başlarında Keltler ile yaptığı bir savaşta öldü. Epiteti "Keraunos"u sabırsız, aceleci ve yıkıcı karakteri sebebiyle almıştır.