Korkunç İvan (anlam ayrımı)

Sergey Mihayloviç Ayzenştayn, Sovyet sinema yönetmeni ve kuramcısı.

IV. İvan, İvan Vasiliyeviç veya yaygın adıyla Korkunç İvan, son Moskova Knezi ve ilk Rusya Çarı. Düzenlediği seferler ve yaptığı fetihlerle Moskova Knezliği'ni lağvetmiş ve Rus Çarlığı'nı kurmuş olan bir hükümdardır. Rusya'yı, "Tüm Rusya'nın Çarı" sıfatıyla 1547 yılından 1584'teki ölümüne kadar yönetmiştir.

Korkunç İvan Sergey Eisenstein’ın yönetmenliğini yaptığı Rus Çarı Korkunç İvan’ın anlatıldığı iki bölümden oluşan filmdir. İlk bölümü 1944'te ikinci bölümüyse politik nedenlerle 1958 yılında tamamlanmıştır. Başlangıçta üç bölüm olarak planlanmış ancak sadece iki bölümü tamamlanabilmiştir.

Rusya Çarlığı, 1547 yılında Korkunç İvan'ın Çar unvanı almasıyla başlayan ve 1721'de Çar I. Petro'nun Rus İmparatorluğu'nu kurmasıyla son bulan Rus devletinin resmî adıdır. Çarlıktan önce bu topraklarda Moskova Knezliği egemen olduğu için çarlık Batı Avrupa dillerinde Moskova olarak adlandırılmaktadır. Ayrıca Rusça ve Türkçe kaynaklarda da Moskova Çarlığı olarak bilinir.

Astrahan Hanlığı, Altın Orda'nın yıkılmasından sonra başkenti Astrahan olmak üzere Cengiz Han'ın oğlu Cuci'nin ulusuna bağlı Toka Temür sülalesinden Kasım Han tarafından kurulmuş ve 1466-1554 yılları arasında hüküm sürmüş bir Türk hanlığıdır. Zaman zaman Kırım Hanlığı vasıtasıyla Osmanlı Devleti'nin nüfuz alanına girmiştir. Astrahan Hanlığı'nın arazisi batıda Kuban ve Don nehrine, doğuda Nogay Orda'sı ile sınırdı. Güneyde Terek Nehri'ne, kuzeyde ise Volga ile Don nehrinin arasında uzanmaktaydı.

Aziz Vasil Katedrali, Moskova, Kızıl Meydan'da soğana benzeyen, rengârenk, kubbemsi çatılarıyla ünlü bir katedraldir. Yaygın bir hata olarak Kremlin Sarayı ile karıştırılır.

Boris Fyodoroviç Godunov, Rus Rurik Hanedanı'nın sona ermesinin ardından 1598-1605 arasında hüküm süren Rus çarı. Rus topraklarında yıkıcı etkileri olan Karışıklık Dönemi (1598-1613) Godunov'un hükümdarlığı sırasında başlamıştır.

Moskova Knezliği ya da Moskova Dukalığı, Rusya toprakları içerisinde kurulmuş Moskova merkezli devlettir. Başlangıçta Altın Orda Devleti'ne bağlı olan Moskova Prensliği Vladimir-Suzdal Knezliği'nin halefi olup 1340-1547 yılları arasında hüküm sürmüştür. Çar III. İvan'ın reformları ile knezlik gelişmiş ve Rusya Çarlığı adını almıştır. Çar olarak bilinen ilk hükümdar IV. İvan olmuştur.

Livonya Savaşı 1558–1582 yılları arasında Rusya Çarlığı ile Danimarka, Litvanya Grandüklüğü, Lehistan Krallığı ve İsveç Krallığı'ndan oluşan bir koalisyon arasında yapılmış uzun süreli bir savaştır.

Simeon Bekbulatoviç, Kasım Hanlığı'nın hanlarından ve Rus Çarlığı'nın çarlarındandır. Opriçnina (1565-1572) tarihi döneminden sonra, Korkunç Ivan tarafından Tüm Rusya'nın Grandükü olarak atanmıştır (1575-1576). Livonya Savaşı'nda Moskovalı ordunun baş alayında komutan olarak yer almıştır. Akabinde, Tver ve Torjok şehirlerinin Grandükü olmuştur (1576–1585). 1595 yılında ya kendisi kör oldu ya da düşman veya düşmanlar tarafından kör edildi. 1606'da bir çeşit dini öğretiyi, rahip olarak, Stefan adıyla ve uzun bir manastır hayatı yaşayarak yaptı.

Vladimir-Suzdal Knezliği, Moskova Knezliği ya da Moskova Dükalığından önce, Rusya toprakları içerisinde kurulmuş Moskova merkezli devlettir. Moskova Knezliği, Vladimir-Suzdal Knezliği'nin halefidir. Başlangıçta Altın Orda Devletine bağlı olan bu devlet daha sonra Moskova Knezliği'ne dönüşmüştür. Moskova Knezliği de 1340-1547 yılları arasında hüküm sürmüştür. Çar III. İvan'ın reformları ile knezlik gelişmiş ve Rus Çarlığı adını almıştır. Çar olarak bilinen ilk hükümdar Korkunç İvan olmuştur.

Korkunç Ivan ve Oğlu İvan, 16 Kasım 1581'de İlya Repin'in en meşhur tablolarından biridir. Korkunç İvan Oğlunu Öldürüyor olarak da bilinir. Resim, ilk Rus Çarı IV. İvan'ın, bir öfke krizi sonucu oğlu Çareviç İvan İvanoviç'in şakağına asasıyla vurmasından sonra oğlunun babasının kucağında ölüşünü göstermektedir. Tabloda, babanın dehşeti, pişmanlığı ve azabı ve hayatı sönmekte olan oğlunun sakin ifadesi görülmektedir. 1885'te tamamlanan tablo, Moskova'da Tretyakov Galerisi'nde sergilenmektedir.

Çareviç Dmitri veya Dmitri İvanoviç (Rusça: Дмитрий Иванович;, babası Korkunç İvan'ın ölümünden sonra Rus Çarlığı tahtının son hanedan üyesi, Dmitri'nin abisi I. Fyodor'un ölümü üzerine ulusal konsey ile çar seçilen Boris Godunov, Dmitri'nin öldürülme emrini vermiştir ve 1591'de 8 yaşındayken Rus boyar Vasili Şuyski tarafından öldürtülmüştür.

I. Fyodor (Teodor) İvanoviç veya Fyodor I. İoanoviç ; 31 Mayıs 1557 – 16 veya 17 Ocak 1598), Zangoç Fyodor olarak da anılan, 1584–1598 yılları arasında hüküm sürmüş, Rurik hanedanına mensup son Rus çarıdır.

Stephen Báthory, Erdel (Transilvanya) prensi (1571-76) ve Polonya kralı (1575-86). Habsburgların Polonya tahtını ele geçirme girişimini engellemiş, Baltık Denizi'nin doğusundaki Polonya topraklarını Rus saldırılarına karşı korumuş, Polonya, Moskova Büyük Prensliği ve Erdel'i birleştirerek büyük bir devlet oluşturmayı amaçlamıştır. Polonya tarihinin en güçlü ve en hırslı hükümdarlarından biridir.

I. Ivan Daniiloviç Kalita 1325 ile 1340 veya 1341 yılları arasında hüküm sürmüş Moskova Büyük Prensi. Abisi, III. Yuri'nin ölümünden sonra İvan, Moskova Prensliği tahtına çıktı. Ivan, Altın Orda Han'ının onayı ile elde edilebilecek Vladimir Büyük Dükü unvanını alma mücadelesine katıldı. Rakipleri Mikhail, Korkunç Gözlü Dmitry ve Aleksandr Mihayloviç'di. Hepsi Altın Orda'da öldürüldü. 1328'de I. İvan, Özbek Han'ın tüm Rusya topraklarından vergi toplama hakkı ile Vladimir'in Büyük Dükü olma onayını aldı. 31 Mart 1340 veya 1341'de öldüğü sanılıyor.

İvan İvanoviç, Rurik Hanesi'ne mensup Rus çareviçi. 1547-1584 yılları arasındaki Rus çarı IV. İvan'ın ve Anastasia Romanovna'nın oğludur.