İçeriğe atla

Kore müziği

Geleneksel Kore müziği Kore halkı'nın müzik tarzları olan folk ve saray müziğinin ikisini de içerir. Çağdaş Kore müziği için Güney Kore Müziği ve Kuzey Kore Müziği'ne bakınız.

Giriş

Kore müziği Budist ve doğal şamanistik inanışlara dayanır. Budist ve şamanistik dans ve şamanistik davul müziği melodik ve sinawi olarak adlandırılan dans müziği olarak günümüzde hala mevcuttur.

Geleneksel olarak Kore müziği en az dört tipe: Kibar, aristokratik, bilimsel ve dinsel bölünebilir.

Kore Folk müziği

Kore folk müziği değişik ve karmaşıktır, fakat bütün formlar Jangdan olarak adlandırılan ritimlerin bir düzenini ve gevşek olarak tanımlanan melodik tarzı sürdürürler. Çünkü çeşitli alanların folk şarkıları Dongbu folk şarkıları altında kategorize edilirler, onların vokal stilleri ve tarzları kısıtlıdır. Bundan dolayı, günümüzde bilginler farklı müzikal özelliklere dayanan Dongbu folk şarkılarını artık sınıflandırmayı deneyecekler. Bu şarkılar çoğunlukla gösterişsiz ve neşelidir. Namdo folk şarkıları jeolla bölgesi ve Chungcheong bölgesinin bir kısmındadır. Diğer bölgelerin folk şarkıları çoğu kez müziksel olarak sade iken,Namdo bölgesi folk şarkıları, orada tanınmış müzik türlerinden pansori ve sanjo yaratıldı, zengin ve dramatiktirler. Bazı Namdo folk şarkıları pansori de kullanılır veya profesyonel şarkıcılar tarafından geliştirilir ve onların repertuvarlarının bir parçasını teşkil eder. Jeju folk şarkıları jeju adasında söylenir. Onlar diğer bölge folk şarkılarından sayıca daha boldur ve bugün yaklaşık 1600 şarkı yayımlanmıştır. Jeju folk şarkıları onların sade ve yegane melodik çizgisi ve zengin konuları ile karakterize edilir.

Pansori

Pansori, bir sarkıcı ve bir davulcu tarafından çalınan uzun bir vokal ve vuruş türünden müziktir. Güfte beş farklı hikâyeden birini anlatır, fakat her bir uygulamacı tarafından kişiselleştirilir, nükteler ve katılan dinleyicilerle sık sık güncellenir. En çok tanınan pansori şarkıcılarından birisi Pak Tongjin'dir.

Pungmul

Pungmul

Pungmul, bir Kore folk müzik geleneği olup, vuruş türünden bir form dur ve davul, dans ve şarkıyı kapsar. Çoğu uygulamacı dıştandır, oyuncuların düzüneleriyle, bütün değişmez devinimde. Samul Nori, aslında 1978 yılında kurulan bir grubun adıdır, bir tür olarak popüler hale geldi hatta yurtdışında bile. Pungmul müzik örneklerine dayanır ve aynı enstrumanları kullanır, fakat daha hızlıdır ve genellikle oturulmuş halde iken çalınır.

Sanjo

Sanjo, daha hızlı tempoda durma yapmaksızın çalınır. Şarkı esnasında ritimleri ve melodik tarzı değiştirir. Tempolar her bir ölçüde artar. Sanjonun genel tarzı yavaş ölçüler ve hızlı ölçülerdeki ritmik güçlüklerdeki kayma ile işaretlenir. Sanjo, şarkı süresinde ritimleri ve melodik üslubu değiştiren tamamiyle enstrumantal bir müziktir. Enstrumanlar, melodik enstrumana karşı gayageum veya ajaeng gibi changgo davul setini içerir. Meşhur uygulamacılar Kim Chukp'a, Yi Saenggang ve Hwang Byungki'tır.

Saray müziği

Kore ile Avustralya arasında diplomatik ilişki kurulmasının 50. yıldönümünü kutlamak amacıyla 4 Nisan'da Sidney'de yeni bir Kore Kültür Merkezi açıldı.

Kore saray müziği 1392 yılındaki Choson Hanedanı'nın başlangıcına kadar korunmuştur. Günümüzde nadiren, Kore Geleneksel Uygulama Sanatları Ulusal Merkezi gibi hükûmet destekli organizasyonlar tarafından icra edilir.

Üç türlü Kore saray müziği türü vardır. Biri Aak olarak adlandırılır ve Çin törensel müziğinden ithal edilen bir formdur, diğeri ise Hyang-ak olarak adlandırılan bir Kore formudur ve sonuncusu Çin ve Kore etkisinin bir birleşimi olan ve Dang-ak olarak adlandırılan müzik dir.

Aak

Aak Kore'ye 1116 yılında getirildi ve ölmeden öncesine kadar bir zaman çok popülerdi. 1430 yılında yeniden yaşatıldı, eski melodilerin yeniden inşası üzerine dayanıyordu. Müziğe şimdi yüksek derecede özellik kazandırıldı ve hayatta kalan iki farklı melodiyi kullanılır. Aak sadece belirli çok nadir konserlerde çalınır, Seul’deki Konfüçyüs’e Kurban gibi.

Dang-ak

Modern dangak, aak' ' a benzer nadiren uygulanır. Sedece iki kısa parçaları bilinir; onlar Springtime in Luoyang ve Pacing the Void dir.

Hyang-ak

Hatırı sayılır derecede en fazla günümüze dek gelen bugünkü Kore saray müziği formu hyangak oboe’nin bir çeşidini kapsar ki piri olarak adlandırılan bir küçük fagottur ve telli çalgıların farklı türüdür .

Kaynakça

  • Provine, Rob, Okon Hwang, and Andy Kershaw (2000). "Our Life Is Precisely a Song". In Broughton, Simon and Ellingham, Mark with McConnachie, James and Duane, Orla (Ed.), World Music, Vol. 2: Latin & North America, Caribbean, India, Asia and Pacific, pp 160–169. Rough Guides Ltd, Penguin Books. ISBN 1-85828-636-0.
  • Korean Cultural Insights. "Traditional Arts". Republic of Korea. p 27. Kore Turizm Örgütü, 2007.

Dış bağlantılar

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Kore</span> Doğu Asyadaki bölge

Kore, Doğu Asya'da bir bölge. 1945'ten beri iki ayrı bağımsız devlete bölünmüş durumdadır: Kuzey Kore ve Güney Kore.

<span class="mw-page-title-main">Türk müziği</span> Türklerin müziği

Türk müziği, Türklerin Orta Asya'dan beri geliştirdikleri, bugünkü özellikleri Anadolu Selçukluları ve Osmanlılar döneminde belirginleşen müzik tarzı. Musiki, Osmanlı döneminde halk ve üst kültür çevrelerinde birbiriyle ilişkili, fakat karakterleri farklı iki ana dal olarak gelişmiştir. Osmanlı'nın son dönemindeki modernleşme hareketleriyle Batı etkisi görülmeye başlanmış, bu etki Cumhuriyet döneminde daha da artmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Davul</span> vurmalı çalgı

Davul, bilinen en eski vurmalı çalgılardan biridir.

<span class="mw-page-title-main">Rock müzik</span> 1950lerde Amerika Birleşik Devletlerinde "rock and roll" olarak ortaya çıkan popüler müzik türü

Rock, 1950'lerde ABD'de "rock and roll" olarak doğan, 1960'larda ve sonrasında farklı tarzlara ayrılarak özellikle İngiltere ve ABD'de gelişen bir müzik türüdür. Kökleri 1940'ların ve 1950'lerin rock and roll'una dayanır. Rock and roll ise blues, rhythm and blues ve country müzikten yoğun biçimde esinlenmiştir. Rock müzik; electric blues ve folk, caz, klasik müzik gibi diğer müzik kaynaklarından da esinlenir.

Caz, ilk kez ABD'nin güney eyaletlerinde, 1900'lerin başında gelişmeye başlamış bir Afro-Amerikan müzik türüdür. 19. yüzyılın sonlarında ve 20. yüzyılın başlarında New Orleans, Louisiana'daki Afrikalı-Amerikalı topluluklarda ortaya çıktı. Caz müziği, mavi notalar, senkop, swing, çoklu ritim, atışma ve doğaçlama tekniklerini kullanır; Afrikalı-Amerikalı ve Batı müziği tekniklerinin harmanlanmasıdır. Bu müziğin dünya ile tanışması ise 1917 yılında Dixieland Jazz Band'in ilk plaklarının piyasaya çıkmasıyla olmuştur. 1920 ile 1930'larda popülerliğinin artmasıyla başta ABD olmak üzere tüm dünya genelinde Caz Çağı yaşanmıştır. Caz yalnızca geçmişte değil, bugün dahi çok sevilen ve ünü gün geçtikçe artan müzik türlerinden biridir. 1920'lerin Caz Çağı'ndan bu yana, geleneksel müzik ve popüler müzikte önemli bir müzikal ifade biçimi olarak kabul edilmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Flamenko</span> İspanyada bir dans ve müzik türü

Flamenko, akademik olmayan Avrupa müzik formlarından biri, Endülüs Halk Müziği ve bu müzik eşliğinde yapılan dansın adıdır.

<span class="mw-page-title-main">Buz dansı</span>

Buz dansı, müzik eşliğinde buz zeminde yapılan figüratif buz pateni türü. 1952 yılında Dünya Artistik Patinaj Şampiyonaları kapsamına alınmış; fakat Kış Olimpiyat Oyunları içinde 1976 yılından beri yer almaktadır. Çiftlerde olduğu gibi bir kadın ve bir erkek sporcu ile yapılır. Kaldırışlarda ve dönüşlerde olan kural farklılıkları ve atlayışların olmaması gibi konularda çiftlerden ayrılır. Bu şampiyonalarda sporcular 3 değişik program sunmaktadırlar.

Klasik Batı Müziği, kökeni Antik Yunan müzik kültürüne dayandırılan, daha sonra Batı Roma İmparatorluğu'nun çöküşüyle başlayan Orta Çağ ve Gotik dönemde çok sesliliğin gelişimiyle beraber daha da biçimlenmiş, kilise ve saray baskısı altında Rönesans'ın erken yüzyılında vokal polifoni çerçevesi içinde gelişmiş, Yüksek Rönesans ile beraber çalgı müziğinin de yükselişiyle içeriği bugünün klasik müzik olarak adlandırılan biçimleri ve teknikleriyle gelişimini sürdürmüş bir kurumsal müziğin, kilise baskısına direnen halk müziğinin dans ve şarkı biçimleriyle karşılıklı etkileşimi sonucu gelişimini sürdürmüş olan, uluslararası olarak kabul görmüş müzik türüdür. En önemli özelliği, çok sesli ya da çok ezgili (polifonik) ve çok ritmli (poliritmik) olmasıdır.

Black metal 1980'lerde ayrı bir tür olarak gelişmeye başlamış heavy metal'in ekstrem alttürü. Black metal'e öncülük eden gruplar türe ismini veren Black Metal adlı albümü çıkaran Venom'un yanı sıra Bathory, Mayhem, Celtic Frost ve Hellhammer'dır. Black metal'in günümüzdeki müzikal özelliklerini ve duruşunu belirleyen gruplar ise Beherit, Mayhem, Emperor, Darkthrone, Burzum, Satyricon ve Immortal gibi türün ilk örneği olan black metal gruplarıdır.

<span class="mw-page-title-main">Azerbaycan müziği</span>

Azerbaycan müziği, Kafkas, Orta Asya ve İran ağırlıklı etkileri görülür. Tar, kemençe, ut, bağlama, balaban, zurna, kaval, nağara, garmon, tütek, tef ve davul kullanılan başlıca müzik aletleridir.

<span class="mw-page-title-main">The Decemberists</span>

The Decemberists, Portland, Oregon'da kurulmuş olan 5 kişilik bir rock grubudur. İlk albümleri 5 Songs'u kendi çabalarıyla 2001'de çıkardılar. The Tain, Castaways and Cutouts, Her Majesty, Picaresque, The Crane Wife adında 5 albüm daha çıkaran grubun yaptığı müziğin türü progressive rock, indie rock, folk gibi birçok tarza yakın görülmektedir. Hem müzik tarzları, hem de şarkı sözleri nedeniyle sıkça Neutral Milk Hotel grubuyla karşılaştırılırlar. 2005 Mart'ında grup 16 Military Wives adlı şarkılarının klibini BitTorrent üzerinden yayınlayarak bunu yapan ilk grup oldular.

<span class="mw-page-title-main">Kore kültürü</span>

Kore, Dünya'da devam eden en eski uygarlıklardan biri olup, 5.000 yılın üzerinde bir tarihe sahiptir. Arkeolojik kanıtlar Kore yarımadasına 500.000 yıl önce yerleşimin olduğunu ileri sürmektedir. Günümüzdeki Kuzey ve Güney Kore arasındaki politika ayrılığı Modern Kore kültürlerinde ayrılığa neden oldu. Buna rağmen “Kore kültür” geleneği tarihsel olarak iki devlette ortaktır. Kore ve Çin arasındaki tarihsel bağlar Çinden geniş bir şekilde etkilenirken, Kore kendine özgü kültürü geliştirdi ve diğer kültürleri etkiledi.

<span class="mw-page-title-main">Kore dansı</span>

Kore'de dans üç bin yıl önce şamanistik ilk törenler ile başladı ve şimdi halk dansından yeni yaratılan ve çağdaş dansa uyarlanmış olarak dizilir.

Alternatif dans ya da indie dans rock alttürleri ile elektronik dans müziğinin bir karışımıdır. Her ne kadar belli bir süreye kadar bu müzik türü sadece British Isles'ta barınmış olsa da, 1980'lerde New Order ve 1990'larda The Prodigy ile Amerika ve dünyanın geri kalanında üne kavuşmuştur.

<span class="mw-page-title-main">Adult contemporary müzik</span>

Kuzey Amerika müziğinde adult contemporary müzik (AC), radyoda çalınan bir pop müzik türü olup 1960'ların vokal ve 1970'lerin soft rock türlerinden günümüzün duygusal balad ağırlıklı müziklerine kadar birçok türü içine alır. Çeşitli ölçülerde easy listening, pop, soul, rhythm and blues, quiet storm ve rock etkileri barındırır. 1960'lar ve 1970'lerdeki easy listening soft rock tarzının birtakım değişiklikler geçirmiş devamı olarak kabul edilir.

<span class="mw-page-title-main">Kore Halk Oyunları</span>

Kore'de dans şamanistik ritüellerle birlikte üç bin yıl önce başladı. Yarımadada tanrıların yapılan ritüellerle geleceği inancı vardı. Şeytan çıkarma gibi danslar değişerek yaygınlaştı. Bu oyunları oynamak, insanların iletişim kurmasına izin verirken aynı zamanda aileleri, arkadaşları ve hatta komşuları ile zaman geçirmelerini sağladı. Yelpazeler kullanılarak yapılan buchaechum, kılıç kullanılarak yapılan geommu, Budist ritüellerinden türetilen seungmu da bulunmaktadır. Bununla birlikte, bugün hala modern bir şekilde festivallerde sergileniyorlar. Günümüzde en popüler olanları: Bungnori, Nongsapuri, Masangjae, Pulgaksi Nori.

Bulgar müziği, klasik, halk müziği, popüler müzik ve diğer biçimler dahil olmak üzere Bulgaristan ülkesiyle ilişkili tüm müzik türlerini ifade eder.

Pansori (Korece) bir şarkıcı ve bir davulcu tarafından icra edilen Koredeki bir müzikal hikâye anlatımı türüdür.

Jit, popüler Zimbabve dans müziği tarzıdır. Hızlı bir ritmi, davullarda çalınan ve bir gitar eşliğinde icra edilen bir tarzı vardır. Jit, yerel chimurenga müziği, Kongo rumbası ve Tanzanya gitar tarzları gibi birçok farklı faktörden etkilenerek evrim geçirmiştir.

Palm-wine müziği, Batı Afrika bir müzik türüdür. Kökenleri 1920'lerde Liberya ve Sierra Leone'daki Kru halkı arasında gelişmiştir. Denizciler tarafından getirilen Portekiz gitarlarıyla yerel melodileri ve ritimleri Trinidad calypso müziği ile birleştirerek "hafif, kolay, melodiğe sahip bir tarz" oluşturmuşlardır. Bu müzik, başlangıçta kıyı bölgelerinde çalınandan daha geleneksel bir tarzda iç kesimlere doğru yayılmıştır. Popülerlik kazanması Sierra Leone'lu müzisyen Ebenezer Calendar'ın 1950'ler ve 1960'larda şarkılar kaydetmesinden sonra olmuş ve hala küçük bir popülerliğe sahiptir.