Kütüphane anlamına gelen ve genellikle Batı dünyasında yaygın olarak kullanılan ‘bibliothek’ kelimesinin aslı Eski Yunancadır ve biblion kitap, baskılı ürünlerin saklandığı yer demektir. Türkçedeki kütüphane ise, Farsça ve Arapça kökenli kütüb (kitaplar) ile Farsça hane (ev) sözcüklerinden türemiştir ve kitapların evi anlamına gelmektedir. Her iki dilde de kütüphane terimi, kitapların saklandığı yer anlamında kullanılmaktadır.“Kütüphaneler, elde edilen bilginin toplanması, depolanması ve dağıtılması fonksiyonlarını gören hizmet işletmeleridir” Toplumsal gereksinimleri karşılamak için kurulan kütüphaneler, her türlü kayıtlı bilgi kaynağını bilgi gereksinimi olan kullanıcıya etkin biçimde sunar böylece bağlantı işlevini sağlamaktadır.
Millet Kütüphanesi, İstanbul'un Fatih ilçesinde bulunan Feyzullah Efendi Medresesi'nde 1916 yılından beri hizmet veren kütüphanedir.
İBB Atatürk Kitaplığı, İstanbul'un Taksim semtinde Miralay Şefikbey Sokağı üzerinde İstanbul Büyükşehir Belediyesi Kütüphane ve Müzeler Müdürlüğü'ne bağlı, araştırmacılara hizmet veren bir kitaplıktır.
Köprülü Kütüphanesi, Osmanlı Devleti'nde müstakil bir binaya sahip olarak kurulan ilk vakıf kütüphanesidir. Aslen Köprülü Mehmet Paşa Külliyesi'nin içindeki bir yapı olarak tasarlanmış ancak Köprülü Mehmed Paşa öldüğünde sadece hamam ve medrese kısmı tamamlanabilmiş, yapının geri kalanı Fazıl Ahmet Paşa tarafından yaptırılmıştır ve kendi kitaplarıyla babasının kitaplarını birleştirerek kütüphaneyi 1661'de bitirmiştir.
Atıf Efendi Kütüphanesi, İstanbul'un Fatih ilçesinin Vefa semtinde, Vefa Caddesi'nde Başdefterdar ve divan sahibi bir şair olan Atıf Mustafa Efendi'nin 1741 yılında yaptırmış olduğu bağımsız binası olan bir kütüphanedir. Osmanlı devletinde bağımsız bir binaya sahip olan ikinci kütüphanedir. Birinci kütüphane ise 1678 yılında Köprülü Fazıl Ahmet Paşa tarafından yaptırılan Köprülü Kütüphanesi'dir.
İTÜ Mustafa İnan Kütüphanesi, İTÜ Ayazağa yerleşkesinde yer alan kütüphanedir. Tüm İTÜ Kütüphaneleri ve Kütüphane Hizmetleri'nin yönetim ve koordinasyon merkezidir. 1797 yılında Mühendishane-i Bahri Hümayun'da açılan matbaada basılan kitaplar kütüphanenin temelini oluşturmuştur. Kütüphane adını eski İnşaat Fakültesi dekanı ve eski İTÜ rektörü olan Mustafa İnan'dan alır. Kütüphane, 500.000 civarında kitap ve tez içeriği ile Türkiye'nin teknik anlamda en geniş kütüphanelerindendir. 2013 yılı itibarıyla 161 veritabanıyla Türkiye'de en fazla veritabanına sahip akademik kütüphanedir. 7 gün 24 saat açıktır Türkiye'nin ilk 7 gün 24 saat açık olan Akademik Kütüphanesidir.
- Nadir eser sayısı: 6.235
- Abone olunan e-dergi sayısı: 62.221
- Abone olunan veritabanı sayısı: 216
- Yabancı Elektronik tez sayısı: 1.500.000
- Elektronik kitap sayısı: 347.308
- Merkez ve şube kütüphanesi sayısı: 8
- Kütüphanelerdeki toplam çalışan sayısı: 95
Amerika Birleşik Devletleri Kongre Kütüphanesi, ABD'nin ulusal kütüphanesidir. Dünyanın en büyük ve en önemli kütüphanelerinden olan kongre kütüphanesi Washington'da bulunmaktadır. Ayrıca ABD'de yer alan en eski federal kültür yapısıdır.
Millî Kütüphane, dünyada var olan benzerleri gözetilerek 1946 Ankara'da kurulmuş olan Türkiye'nin ulusal kütüphanesi.
Elyazması ya da el yazması, elle yazılan ve çizimleri yapılan; genellikle edebî, sanatsal ya da tarihî önemi haiz kitap.
Fransa Millî Kütüphanesi, Fransa'nın başkenti Paris'te bulunan ulusal kütüphanedir. Birkaç yüzyıl boyunca yapılan koleksiyonları koruyan ve Fransa'da yayımlanan tüm yayınları toplamaktan sorumlu olan Fransız kurumudur. 1994 yılında şu anki adıyla yeniden teşkil edilen BnF, kamu kurum statüsüne sahiptir. Gallica adlı internet kütüphanesi vardır. Fransa'nın en önemli kütüphane olan BnF, aynı zamanda dünyanın en önemli kütüphanelerinden biridir.
Beyazıt Devlet Kütüphanesi, Bayezid Camii ve tarihî Sahaflar Çarşısı yakınında, Beyazıt Meydanı'na bakan iki tarihi binada 1884 yılından beri araştırmacılara hizmet veren kütüphanedir.
Süleymaniye Kütüphanesi, İstanbul'daki Süleymaniye Camii medreselerinde, 1927 yılında kurulmuş olan kütüphane. I. Süleyman'ın oluşturmuş olduğu kütüphane bu kütüphanenin nüvesini oluşturdu.
Murat Molla Kütüphanesi İstanbul Fatih Çarşamba'da bulunan yazma eser kütüphanesidir. 18. yüzyılın son çeyreğinde Damatzade Şeyh Murat Molla tarafından yaptırılmıştır.
Bursa Yazma ve Eski Basma Eserler Kütüphanesi, 14. yüzyıldan kalma Bursa İnebey medresesinde bulunan kütüphanedir. Kütüphane, Süleymaniye ve Millet yazma eser kütüphanelerinden sonra Türkiye'nin üçüncü büyük yazma eser kütüphanesidir ve 8389 adet yazma eser barındırmaktadır.
Oxford Üniversitesi'nin ana araştırma kütüphanesi olan Bodleian Kütüphanesi, Avrupa'nın en eski kütüphanelerinden biridir. On iki milyonun üzerinde esere sahip olan kütüphane İngiliz Kütüphanesi'nden sonra İngiltere'nin en büyük ikinci kütüphanesidir. 2003 Resmi Derleme Kütüphaneleri Kanunu'na göre İngiltere'de yayınlanan eserlerin derlendiği altı resmi derleme kütüphanesinden biri olduğu gibi İrlanda Kanunu'na göre de İrlanda Cumhuriyeti'nde yayınlanan her kitaptan bir nüsha talep etme hakkı bulunmaktadır. Oxford'a mensup kişiler arasında “Bodley” veya “Bod” olarak bilinen kütüphane öncelikli olarak araştırma kütüphanesi hizmeti verdiğinden belgeler genelde okuma salonlarının dışına çıkartılamaz.
İsrail Milli Kütüphanesi, eski adı Yahudi Milli ve Üniversite Kütüphanesi olan, kendisini İsrail ve Yahudi miraslarını toplamaya adayan kütüphanedir. 5 milyondan fazla kitabı içinde bulundurur. Kudüs İbrani Üniversitesi’sinin Givat Ram kampüsünde yer almaktadır.
Türkiye Büyük Millet Meclisi Kütüphanesi; kuruluş tarihi 1908'e dayanan bir parlamento kütüphanesidir. 21 Aralık 1960 tarihinden beri şu anki binasında hizmet vermektedir.
Hollanda Kraliyet Kütüphanesi, 1798 yılında kurulan Hollanda'nın Lahey merkezli ulusal kütüphanesidir. KB, Orta Çağ edebiyatından günümüz yayınlarına kadar Hollanda içinde yayımlanan ve hakkında olan her yayını koleksiyonunda toplamaktadır. Deposunda kitaplar, gazeteler ve dergiler dahil olmak üzere yaklaşık 7 milyon yayın saklanmaktadır. KB ayrıca ulusal çevrimiçi kütüphane ve Delpher gibi birçok dijital hizmet sunmaktadır. KB, 2015'ten bu yana halk kütüphanesinin ağının koordinasyonunu üstlenmektedir.
İsrail Ulusal Kütüphanesi veya eski ismiyle Yahudi Ulusal ve Üniversite Kütüphanesi, Yahudi kültürel mirasını toplamayı ve korumayı amaçlıyan bir İsrail kütüphanesidir. Kütüphane 5 milyondan fazla kitaba sahiptir ve İbrani Üniversitesi'nin Givat Ram kampüsünde bulunmaktadır. Milli Kütüphane, dünyanın en büyük koleksiyonlarına sahiptir ve birçok nadir, benzersiz el yazması, kitap ve eserin bir deposudur.
Suna Kıraç Kütüphanesi, Koç Üniversitesi'nin öğrencileri ile akademik ve idari çalışanlarının araştırma ve eğitim gereksinimlerine cevap vermek üzere 1993 yılında üniversite ile birlikte kurulmuş kütüphanedir.