İçeriğe atla

Konya Şehzâdeler Muharebesi

Konya Şehzâdeler Muharebesi
Konya Şehzâdeler Muharebesi
Tarih30 Mayıs 1559-1 Haziran 1559
Bölge
Konya, Konya Ovası
Sonuç Kesin Şehzade Selim zaferi.
Taraflar
Osmanlı İmparatorluğuOsmanlı İmparatorluğu
Komutanlar ve liderler
Şehzade Selim
Sokollu Mehmed Paşa
Lala Mustafa Paşa		Şehzade Bayezid
Güçler
30.000-50.000 20.000-30.000
Kayıplar
Bilinmiyor +10.000

Konya Şehzâdeler Muharebesi, I. Süleyman'ın şehzadeleri Şehzade Selim ile kardeşi Şehzade Bayezid arasında gerçekleşen muharebedir.

Arka plan

Şehzade Bayezid ağabeyi Şehzade Selim'den hiç hoşlanmaz ve nefret ederdi. Ağabeyi Selim'in içkiye düşkün olmasından dolayı, kendisini değişmez bir saltanat varisi olarak sanan Şehzade Bayezid, bu işi daha hızlı bitirmek için ordu kurdu.

Şehzade Bayezid, babası I. Süleyman'ın huzurunda

Şehzade Bayezid'ın asker topladığı, padişah tarafından öğrenilince kendisine üçüncü vezir Pertev Paşa, nasihat vermek için gönderildi. Aynı şekilde II. Selim'e de ikinci vezir Sokollu Mehmed Paşa nasihatlere gönderildi. II. Selim, nasihatçisi Sokollu Mehmed Paşa'nın sözlerine kulak vermiş ve kendini dizginlemişti. Fakat hırçın ve sert bir mizaca sahip olan Şehzade Bayezid, Pertev Paşa'yı sancak bölgesinden kovmuştu. Bunun yanı sıra babasına yazdığı sert ve tehdit edici mektupları yüzünden "Âsi Şehzâde" olarak anılmaya başlandı.

I. Süleyman, oğluna kızmış ve taht için II.Selim'i desteklemeye başlamıştı. Bu durum karşısında Şehzade Bayezid, babasına yazdığı bir mektupta "İsteklerim hod mâlumunuzdur, vallahi billahi virmez iseniz ben dahi Amasya'da durmazam... Padişah olan yalan eder mi?" diye yazmıştır.[1]

Muharebenin gelişimi

Şehzade Bayezid'in mektuptaki tavrına takiben I. Süleyman, büyük oğlu II. Selim'e ordu toplama yetkisi vermiş bilâhare Sokullu Mehmed Paşa'yı da 20.000 kişilik Yeniçeri kuvveti ile Konya'ya göndermiştir. Bayezid ise Adana Beylerbeyi ile anlaşarak 5.000-10.000 kişilik düzenli askerî birlikler sağlamış, geriye kalanları ise dağdaki çapulcu, şehir içindekiler yahut köylüler oluşturuyordu.[2]

Muharebe'den önce, Amasya sancağına gönderilen Şehzade Bayezid bunu bir hakaret olarak saydı ve babası I. Süleyman tarafından gözden düşürüldüğü anlamını çıkardı ve Amasya'ya gitmeyip Kütahya'da paralı asker toplamaya başladı. Savaşının babasıyla değil, kardeşi Şehzade Selim ile olduğunu sürekli vurguladı. Sultan Süleyman, Şehzade Bayezid'in asker topladığı haberini alır almaz Sokullu Mehmed Paşa ve Semiz Ali Paşa'yı şehzadelere nasihatçi olarak yolladı. Babasının uyarılarından sonra Amasya sancağına gitmek zorunda kaldı ama burada da asker toplamaya devam etti. Anadolu Beylerbeyi Cenabi Ahmed Paşa, Karaman Beylerbeyi Solak Ahmed Paşa ve Adana Beylerbeyi Piri Paşa'dan savaştan önce kendisine destek olmalarını istedi. Paşalar 20 bin askerle Şehzade Bayezid'e destek sözü verdiler. Sultan Süleyman, Şehzade Bayezid'in sancağından ayrılıp Konya'ya Şehzade Selim'in üstüne yürüdüğü haberini alınca onu asi ilan etti ve ölüm fermanını verdi. Sokullu Mehmed Paşa'yı da Şehzade Selim'e destek vermesi için Konya'ya yolladı.

Muharebe

Savaş 30 Mayıs 1559'da Konya Ovası'nda başladı. Tahmini olarak iki ordu da birbirine denk sayıda idi. Savaşın ilk günü Şehzade Bayezid'in askerleri çok iyi savaştı. Fakat Şehzade Bayezid'e destek sözü veren paşalar Selim'in tarafına geçtiler. Paşalar Selim'in tarafına geçince Selim'in ordusu 50 bine ulaştı. Bayezid'in ordusunda ise en fazla 30 bin asker vardı. İlk gün Selim'in ordusundaki yeniçeriler gönülsüz davranıp savaşmak istemediler. Bu sebeple Selim'in ordusunun ikinci kanadı çökertildi. İlk gün 8 bine yakın asker öldü. Lâkin ikinci gün, II. Selim'in ordusu karşısında gerileme yaşandı; kısa süre sonra da ordu dağıldı. Bu sayede savaşı II. Selim kazanmış ve kardeşini mağlup etmiştir. Şehzade Bayezid ise kaçarak Amasya ve Erzurum'u takip ederek Safevi Devleti'ne sığınmıştır. Daha sonraları Şehzade Bayezid, Kazvin'de tutuklanmış ve oğullarıyla birlikte boğularak katledilmiştir.

II. Selim'in tasviri (III. Selim'in emriyle Konstantin Kapıdağlı tarafından yapılmıştır).
Şehzade Bayezid, ağabeyi II. Selim'in kaldığı Konya'yı kuşatıyor (Mayıs 1559).

Şehzade'nin katline halkın tepkisi

Şehzade Bayezid'in ölümünden sonra halk büyük tepki göstermiştir. Kazvin'de idam edilen Şehzade Bayezid'nin cesedini taşıyan askerler, Sivas'tan geçerken halk büyük tepki göstermiş ve askeri taşlamıştır. Askerler, şehzâdenin cansız bedenini Sivas'a bırakıp kaçmıştır. Halk ise Şehzade Bayezid ve dört oğlunun cesetlerini Melik-i Acem Türbesi'ne defnetmişlerdir.

Kaynakça

  1. ^ Şerafettin Turan, Şehzâde Bâyezid'in Babası Kanuni Sultan Süleyman'a Gönderdiği Mektuplar, TTK, 1961 s. 124
  2. ^ Aykut Can, Şehzâde Mustafa ve Bâyezid Neden Öldürüldü?, Yeditepe Yayınevi, Şubat 2014.

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Sokollu Mehmed Paşa</span> 36. Osmanlı sadrazamı

Sokollu veya Sokullu Mehmed Paşa, I. Süleyman döneminde Osmanlı donanmasının Kaptan-ı Deryalığı ve yine I. Süleyman, II. Selim ve III. Murad dönemlerinde 14 yıl Osmanlı Devleti'nin sadrazamlığını yapmış Osmanlı devlet adamıdır. I. Süleyman'ın son sadrazamı olmuştur. Hem Osmanlı İmparatorluğu'nun zirvede bulunduğu dönemi simgelemesi itibarıyla hem de icraatları, projeleri ve kişiliği sayesinde en önemli Osmanlı sadrazamlarından biri kabul edilir. II. Selim'in damadı ve Esmehan Sultan'ın eşidir.

<span class="mw-page-title-main">II. Bayezid</span> 8. Osmanlı padişahı (1481–1512)

II. Bayezid veya II. Beyazıt, Osmanlı İmparatorluğu'nun sekizinci padişahı. Babası Fatih Sultan Mehmed, annesi Emine Gülbahar Hatûn'dur. Yavuz Sultan Selim'in babasıdır. Tahta geçtiğinde 511.000 km²si Asya'da, 1.703.000 km²si Avrupa'da olmak üzere toplam 2.214.000 km² olan imparatorluk toprakları ölümünde yaklaşık 2.375.000 km²ydi.

<span class="mw-page-title-main">I. Selim</span> 9. Osmanlı padişahı (1512–1520)

I. Selim veya bilinen adıyla Yavuz Sultan Selim, Osmanlı İmparatorluğu'nun 9. padişahı ve 88. İslam hâlifesidir. "Hâdimü'l-Haremeyni'ş-Şerîfeyn" unvanına ve divan edebiyatındaki "Selîmî" mahlasına sahiptir. Babası sekizinci Osmanlı padişahı II. Bayezid, annesi II. Gülbahar Sultan'dır. 1512-1520 yılları arasında süren yalnızca 8 yıllık saltanatında imparatorluğu muazzam bir hızla genişletti ve özellikle 1516 ile 1517 yılları arasında düzenlediği sefer ile tüm Doğu Akdeniz ile Mısır dahil önemli Orta Doğu bölgelerini ele geçirdi. Padişahlığı döneminde Anadolu'da birlik sağlandı ve Mısır'da hüküm süren Memlûk Devleti'ne son verildi. Devrin en önemli iki ticaret yolu olan İpek ve Baharat Yolu'nu da ele geçiren Osmanlılar, bu sayede doğu ticaret yollarını da tamamen kontrolleri altına aldılar.

<span class="mw-page-title-main">II. Selim</span> 11. Osmanlı padişahı (1566–1574)

II. Selim, Sarı Selim veya Sarhoş Selim, 11. Osmanlı padişahı ve 90. İslâm halîfesidir. Kânûnî Sultan Süleyman ve Hürrem Sultan’ın oğludur. Kardeşi Bayezid’e karşı Konya’da yapılan ve tarihte Konya Şehzâdeler Muharebesi olarak yer edinen savaşı kazanarak, babasının desteğini aldı. Babasının ölümü üzerine, hayattaki tek oğlu olarak 24 Eylül 1566 tarihinde on birinci padişah olarak tahta geçti. Padişahlığı sırasındaki ilk sefer batı yönlü yapıldı. Ülke sınırları Orta Avrupa’ya kadar genişledi. Kıbrıs, Tunus, Yemen ve Fas kayıtsız şartsız teslim olanlar arasındaydı. Ülkesinin denizlerde de egemenliğini genişleterek, deniz egemenliğine önem verdi.

<span class="mw-page-title-main">Cem Sultan</span> II. Bayezidin kardeşi ve Fatih Sultan Mehmedin oğlu

Cem Sultan ya da Şehzade Cem, II. Mehmed'in Çiçek Hatun'dan olma en küçük oğlu ve II. Bayezid'in küçük kardeşi. Ağabeyi II. Bayezid ile girdiği taht mücadelesiyle bilinir.

<span class="mw-page-title-main">Şehzade Bayezid (I. Süleyman'ın oğlu)</span> l.Süleymanın eşi Hürrem Sultandan olan oğlu

Şehzade Bayezid, I. Süleyman'ın Hürrem Sultan'dan olma üçüncü şehzadesidir. Kütahya, Konya ve Karaman sancak beyliklerinde bulunmuştur.

Bayezid Paşa Osmanlı Devleti'nin Fetret Devri'nde, 1413'te Sultan I. Mehmed Çelebi saltanatında sadrazam olmuş; devleti toparlama süreci içinde yanında bulunmuş ve sonra da II. Murad döneminde Düzmece Mustafa'ya Sazlıdere'de yenilip teslim olup onun emriyle öldürüldüğü Temmuz 1421'e kadar başvezirlik yapmış bir Osmanlı devlet adamıdır.

<span class="mw-page-title-main">Şehzade Ahmed</span> II. Bayezidin Amasya valisi olan oğlu

Şehzâde Ahmed II. Bayezid'in Amasya valisi olan oğlu. Nisan 1512'de kendinden küçük kardeşi Yavuz Sultan Selim'in padişahlığını kabul etmeyip isyan ettiyse de, 1513'te gerçekleşen Yenişehir Muharebesi'nde bozguna uğrayıp boğdurulmuştur.

<span class="mw-page-title-main">Lala Mustafa Paşa</span> 38. Osmanlı sadrazamı

Lala Mustafa Paşa, III. Murad saltanatında 28 Nisan 1580 ile 7 Ağustos 1580 tarihleri arasında üç ay dokuz gün sadrazamlık yapmış bir Osmanlı devlet adamıdır.

Ya Devlet Başa Ya Kuzgun Leşe, Orhan Asena'nın yazdığı bir tiyatro oyunudur. Yazarın Taht ve Baht Dörtlemesi adını verdiği dört oyunun üçüncüsüdür. Oyunda Kanuni Sultan Süleyman'ın oğulları Bayezid ve Selim arasındaki taht kavgası anlatılmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Şehzade Mehmed (I. Süleyman'ın oğlu)</span> Osmanlı Padişahı l.Süleymanın eşi Hürrem Sultandan olan oğlu

Şehzade Mehmed, I. Süleyman'ın Hürrem Sultan'dan olan ilk oğludur. 6 Kasım 1543 yılında Manisa Sarayı'nda ölmüştür.

<span class="mw-page-title-main">Şehzade Mustafa</span> Osmanlı padişahı I. Süleymanın oğlu

Şehzade Mustafa veya Mustafa Çelebi, Kanuni Sultan Süleyman ve Mahidevran Sultan’ın oğludur. 1533'ten 1541'e kadar Manisa, 1541'den 1553'e kadar ise Amasya valisi olarak görev yapmıştır. 1553 yılında, babasının emriyle idam edilmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Şehzade Alâaddin</span>

Şehzade Alâaddin Ali Çelebi, 6. Osmanlı padişahı II. Murad'ın oğlu.

Pertev Mehmed Paşa, I. Süleyman ve II. Selim dönemlerinde beylerbeyi ve vezirlik görevlerinde bulunmuş Osmanlı devlet adamı.

<span class="mw-page-title-main">Yenişehir Muharebesi (1513)</span> Yenişehir muharebesi (1513)

Yenişehir Meydan Muharebesi 1513'te Yavuz Sultan Selim ile Ahmed Sultan arasında gerçekleşip Yavuz'un zaferiyle sonuçlandığı gibi taht kavgasını da bitirmiştir.

II. Süleyman Paşa ya da II. Süleyman Bey, 1385-1392 yılları arasında hüküm sürmüş Candaroğulları Beyi.

Şehzade Şehinşah, II.Bayezid'in oğlu, Sultan Selim'in kardeşi. 1474 yılında Amasya’da doğdu.

Güveyi Sinan Paşa, beylerbeyi ve kaptan-ı deryalık görevlerinde bulunmuş Osmanlı devlet adamıdır.

<span class="mw-page-title-main">Karıştıran Muharebesi</span>

Karıştıran veya Tekirdağ Muharebesi, 3 Ağustos 1511 tarihinde I. Selim ile II. Bayezid arasında yapılan savaş.

Hadım Ali Paşa veya Atik Ali Paşa, Sultan II. Bayezid zamanında 1501-1503 ve 1506-1511 dönemlerinde iki kez sadrazamlık yapmış Osmanlı devlet adamı.


Bu sayfa, bu Vikipedi makalesine dayanmaktadır.
Metin, CC BY-SA 4.0 lisansı altında mevcuttur; ek koşullar uygulanabilir.
Görseller, videolar ve sesler kendi lisansları altında mevcuttur.