İçeriğe atla

Konstantinas Olšauskas

Konstantinas Olšauskas
Konstantinas Olšauskas
Doğum1867
Ölüm1933
MilliyetLitvan
VatandaşlıkLitvanya
EğitimSt. Petersburg Roma Katolik İlahiyat Akademisi
MeslekPolitikacı, rahip
Kurul üyeliğiLitvanya Konseyi

Konstantinas Olšauskas (d. 1867 - ö. 1933), Litvan politikacı ve rahip.

1892'de St. Petersburg Roma Katolik İlahiyat Akademisi'nden mezun olduktan sonra, Liep Debja Spor Okulu'na papaz olarak atandı ve Debeikiai ve Rozalimas'ta Litvanya kültür yaşamına katıldı ve yasaklı Litvan kitaplarının dağıtılmasına yardımcı oldu. 1904'te, 1905 Rus Devrimi arifesinde, Kaunas Kutsal Haç Kilisesi'ne transfer edildi. Kaunas'ta Olšauskas, çeşitli sosyalist örgütlere karşı bir denge olarak St. Josef İşçi Topluluğu'nu örgütledi. Kovno Guberniyası'nda Litvan okulları kurmak ve sürdürmek için 1906'da düzenlenen Saulė Cemiyeti'nin uzun vadeli başkanı oldu. 1911'de üç ay boyunca 1914'te tamamlanan Saul'un karargahının inşası için bağış toplamak üzere Litvanya Amerikan topluluklarını gezdi. Piskopos Eduard von der Ropp tarafından kurulan Litvanya ve Belarus Anayasal Katolik Partisi'ne katıldı ve bu partinin ilk Devlet Duması adayı oldu. Ayrıca St. Zita Derneği ve St. Casimir Derneği'ne katıldı, Viltis gazetesinin yayınlanmasına yardımcı oldu.[1][2][3]

I. Dünya Savaşı dönemi

I. Dünya Savaşı'nın başlamasından sonra Litvanya Savaş Suçlarını Giderme Derneği'ne katıldı ve Voronej'e Litvanya okulunun tahliyesini düzenledi. Voronej'de on farklı Litvanya eğitim kurumunun fonlarını, fonların kötüye kullanılması iddiaları nedeniyle Eylül 1916'da istifaya zorlanana kadar düzenledi. Olšauskas, Litvanya savaş mültecilerinin yararına kiliselerde dünya çapında bir bağış kampanyası için Papa 16. Benedikt'ten izin almak için Roma'ya gitti. Lozan'da 20 Mayıs 1917'de yaklaşık 1 milyon Litvanya litası toplayan altı kişilik bir komiteye başkanlık etti. Almanya'nın bağımsız Litvanya'nın tanımasını müzakere etmek için Litvanya Konseyi ile birlikte çalıştı ve Paris Barış Konferansı'nda Litvanya'yı temsil etti. Olšauskas 1919 baharında Litvanya'ya döndü. Başrahip oldu ve rahipliğini Kaunas Katedrali'nde sürdürdü.Neris ve Neman Nehirleri üzerinde hidroelektrik santraller inşa etme fikrini sürdürerek Galyb capital şirketi için sermaye toplayarak Amerika Birleşik Devletleri'ni ziyaret etti.[4][5][6][7][8]

Cinayetten hüküm giymesi

16 Eylül 1928'de Stanislava Danilovičiūtė-Ustijanauskienė'nin cesedi Birštonas'ta boğulmuş olarak bulundu. Olšauskas kısa süre sonra birincil şüpheli oldu ve Mart 1929'da tutuklandı ve Ekim 1929'da altı yıl hapse mahkûm edildi. Dava Litvan basınının ilgisini çekti. Mahkeme somut delillere dayanarak, Danilovičiūtė-Ustijanauskienė'in 1899'da Olšauskas'ın oğlunu doğurduğunu ve ilişkiyi Olšauskas'a şantaj yapmak için para kullandığını savundu. Kilise yetkilileri Olšauskas'ı savundu, davasını Kilise Mahkemesi'ne götürdü. Böylece Olšauskas bir başkanlık affı aldı ve Şubat 1931'de serbest bırakıldı. Şubat 1932'de evini şüpheli bir kundakçılık yapıldı ve Haziran 1933'te vurularak öldürüldü. Yerel bir kişi cinayeti işlediğini itiraf etti, ancak nedenlerini yeterince açıklamadı.[9][10][11][12][13][14]

Kaynakça

  1. ^ Demm, Eberhard (2005). "Gabrys, Juozas (1880–1951)". Tucker, Spencer C.; Roberts, Priscilla Mary (Ed.). The Encyclopedia of World War I: A Political, Social, and Military History. ABC-CLIO. ISBN 978-1-85109-420-2. 27 Temmuz 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 17 Nisan 2020. 
  2. ^ Dykovienė, Asta (11 Temmuz 2015). "Kodėl nužudė K. Olšauską?" (Litvanca). Kauno diena. Klaipėda / Miesto pulsas. 11 Temmuz 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 12 Aralık 2017. 
  3. ^ Eidintas, Alfonsas; Žalys, Vytautas; Senn, Alfred Erich (1999). Tuskenis, Edvardas (Ed.). Lithuania in European Politics: The Years of the First Republic, 1918-1940 (Paperback bas.). New York: St. Martin's Press. ISBN 0-312-22458-3. 
  4. ^ Gaigalaitė, Aldona; Žeimantienė, Jūratė (2004). Juozas Purickis-Vygandas (Litvanca). Vilnius: Vilniaus knyga. ISBN 9955-490-27-6. 
  5. ^ Górski, Tadeusz (1975). "Kazimierz Mikołaj Michalkiewicz". Polish Biographical Dictionary (Lehçe). 20. 8 Haziran 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Aralık 2017. 
  6. ^ Grigaravičius, Algirdas (2000). "Ką nuveikė Konstantinas Olšauskas (1)". Kultūros barai (Litvanca). 11 (432). ISSN 0134-3106. 13 Kasım 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 17 Nisan 2020. 
  7. ^ Grigaravičius, Algirdas (2000a). "Ką nuveikė Konstantinas Olšauskas (2)". Kultūros barai (Litvanca). 12 (433). ISSN 0134-3106. 13 Kasım 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 17 Nisan 2020. 
  8. ^ Grigaravičius, Algirdas (2001). "Ką nuveikė Konstantinas Olšauskas (3)". Kultūros barai (Litvanca). 1 (434). ISSN 0134-3106. 13 Kasım 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 17 Nisan 2020. 
  9. ^ Kniūraitė, Vida (2014). "Recenzija. Prelatas Konstantinas Olšauskas: visuomenės veikėjo tragedija" (PDF). Soter (Litvanca). 49 (77). ISSN 2335-8785. []
  10. ^ Lukšas, Aras (12 Aralık 2008). "Paslaptingoji prelato drama" (Litvanca). Lietuvos žinios. Erişim tarihi: 17 Nisan 2020. []
  11. ^ Pukienė, Vida (2013). Prelatas Konstantinas Olšauskas: visuomenės veikėjo tragedija (PDF). Edukologija. ISBN 978-9955-20-884-6. 11 Ağustos 2018 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 17 Nisan 2020. 
  12. ^ Rinkšelis, Žilvinas. ""Saulės" gimnazija Kaune (Išlikęs, k.k.v.r. 10710)". Architektūros ir urbanistikos tyrimų centras (Litvanca). KTU Architektūros ir statybos institutas. 16 Ocak 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 17 Nisan 2020. 
  13. ^ Sperskienė, Rasa (3 Şubat 2015). "Lietuvių draugijos nukentėjusiems dėl karo šelpti steigiamasis susirinkimas". Lietuvos visuomenė Pirmojo pasaulinio karo pradžioje: įvykiai, draugijos, asmenybės (Litvanca). Wroblewski Library of the Lithuanian Academy of Sciences. 14 Kasım 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 17 Nisan 2020. 
  14. ^ Terleckas, Vladas (2004). "Savitarpio kredito bendrovės (1873–1914 m.) ir jų veiklos bruožai" (PDF). Pinigų studijos (Litvanca). Cilt 3. ISSN 1392-2637. 19 Şubat 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF). Erişim tarihi: 17 Nisan 2020. 

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Litvanlar listesi</span> Vikimedya liste maddesi

Bu madde Litvanların, doğum yerleri Litvanya olan ya da Litvanya vatandaşı olan insanların bir listesidir.

<span class="mw-page-title-main">Vilnius Konferansı</span>

Vilnius Konferansı veya Vilnius Ulusal Konferansı, 18-23 Eylül 1917 tarihleri arasında Vilnius'ta bir araya gelen, Rus İmparatorluğu, Polonya Krallığı ve Alman İmparatorluğu'ndan bağımsızlık sağlayıp ayrı bir Litvanya devleti kurma amacıyla toplanan konferanstır. Konferans bağımsız bir Litvanya'nın ilan edilmesi misyonuyla görevlendirilen yirmi üyeli Litvanya Konseyi'ni seçti. Litvan halkının iradesine sahip olduğunu savunan konferans bu doğrultuda konseye ve kararlarına yetki verdi. Konferans Litvanya'nın bağımsızlığa giden yolda temel yol gösterici ilkeleri oluştururken Litvanya'nın siyasi yapısı ile ilgili her türlü konuya daha sonra seçilecek olan Litvanya Kurucu Meclisi'nin karar vereceğini savundu.

<i>Lietuvos aidas</i>

Lietuvos aidas, Litvanya'da faaliyet yürüten günlük gazete. Antanas Smetona tarafından 6 Eylül 1917'de kuruldu. Litvanya Konseyi'nin yayın organıydı ve ardından yeni kurulan Litvanya hükûmetinin yarı resmi yayını oldu. Hükûmet Vilnius'tan geçici başkent Kaunas'a taşındığında yayın durduruldu. 1928'de Litvanya hükûmetinin yayını olarak yeniden canlandırıldı ve Litvanya'nın en popüler gazetesi oldu. Zirvede, 90.000 kopya birleşik tirajlı üç günlük baskı yayınladı. II. Dünya Savaşı döneminde yayını aksadı. 1990'da Litvanya, Sovyetler Birliği'nden bağımsızlığını ilan ettikten sonra, gazete bir kez daha Litvanya Cumhuriyeti Yüksek Konseyi'nin resmî gazetesi oldu. 1992 sonunda tirajı 103.000 kopyaya ulaştı. Ancak, kısa süre içinde özelleştirildi ve okurluk, finansal zorluklar ve diğer tartışmalarla da karşı karşıya kaldı. Nisan 2006'da, vergi borçları 4 milyon Litvanya litasının üzerine çıktığında Devlet Vergi Müfettişliği tarafından iflas işlemleri başlatıldı. Şirket 2015 yılında tasfiye edildi, ancak gazete kâr amacı gütmeyen bir kuruluş tarafından yayınlanmaya devam etmektedir.

<span class="mw-page-title-main">Juozas Purickis</span> Litvan siyasetçi

Juozas Purickis, Juozas Puryckis ya da genellikle kullandığı kalem adı ile Vygandas iki savaş arası dönemde etkin olan Litvanya'lı politikacı, diplomat ve gazeteci. Haziran 1920'den Aralık 1921'e kadar Dışişleri Bakanı olarak görev yaptı.

<span class="mw-page-title-main">Litvanya-Sovyet Savaşı</span>

Litvanya-Sovyet Savaşı veya Litvanya-Bolşevik Savaşı Litvanca: Karas su bolševikais), I. Dünya Savaşı'nın ardından yeni bağımsızlığını ilan eden Litvanya ile Rusya Sovyet Federatif Sosyalist Cumhuriyeti arasındaki savaştır. Bu savaş 1918-1919 arasındaki batıya doğru gerçekleşen geniş kapsamlı Sovyet saldırısının bir parçasıydı. Saldırı, Almanya birliklerinin bulunduğu Ukrayna, Belarus, Litvanya, Letonya, Estonya, Polonya topraklarında Sovyet cumhuriyetleri kurma ve Alman Devrimi'ni başarıya ulaştırmaktı. Aralık 1918'in sonunda Kızıl Ordu birlikleri Litvanya sınırlarına ulaştı ve büyük bir çatışma olmadan Ocak 1919'un sonuna kadar Litvanya topraklarında hakimiyet sürdü. Sovyet hakimiyeti altında Litvanya-Belarus Sovyet Sosyalist Cumhuriyeti kuruldu. Şubat ayında geçici başkenti Kaunas'ı ele geçirmek isteyen Sovyet güçlerinin ilerlemesi, Litvanya ve Almanya birlikleri tarafından durduruldu. Nisan 1919'dan itibaren, Litvanya savaşı Polonya-Sovyet Savaşı ile paralel bir şekilde gitti. Polonya'nın Litvanya, özellikle Vilnius Bölgesi üzerinde toprak iddiaları vardı ve bu gerilimler Polonya-Litvanya Savaşı'na sıçradı. Tarihçi Norman Davies durumu şu şekilnde anlatır; "Almanya ordusu Litvanya milliyetçilerini destekliyordu, Sovyetler Litvanya komünistlerini destekliyordu, Polonya Ordusu ise hepsiyle savaşıyordu." Mayıs ayının ortalarında, Silvestras Žukauskas tarafından yönetilen Litvanya ordusu, kuzeydoğu Litvanya'daki Sovyetlere karşı bir saldırı başlattı. Haziran ortasına kadar, Litvanyalılar Letonya sınırına ulaştı ve Sovyet güçlerini, Sovyetlerin Ağustos 1919'un sonuna kadar tuttuğu Zarasai yakınlarındaki göl ve tepeler arasında sıkıştırdı. Daugava Nehri ile ayrılan Sovyet ve Litvanyalı güçler, Ocak 1920'de Daugavpils Savaşı'na kadar cephelerini korudular. Eylül 1919 gibi erken bir tarihte Sovyetler bir barış anlaşması müzakere etmeyi teklif etti, ancak görüşmeler Mayıs 1920'de başlayabildi. Sovyet-Litvanya Barış Antlaşması 12 Temmuz 1920'de imzalandı. Sovyet Rusya bağımsız Litvanya'yı tamamen tanıdı.

<span class="mw-page-title-main">Jonas Basanavičius</span>

Jonas Basanavičius, Litvanyalı bağımsızlık aktivisti politikacı, doktor, yazar. Litvanya'nın bağımsızlığı için çok sayıda çalışma yürüttü. Litvanya Bağımsızlık Yasası imzacıları oturumunun başkanı idi.

<span class="mw-page-title-main">Litvanya Krallığı (1918)</span> Eski bir devlet

Litvanya Krallığı, I. Dünya Savaşı'ndan sonra Litvanya'da kurulan kısa ömürlü bir anayasal monarşi. Alman İmparatorluğu'nun devletinin fiilen uydu devleti olmuştu, ancak hukuki anlamda bağımsızdı.

<span class="mw-page-title-main">Litvanya Bağımsızlık Yasası</span> Litvanyanın bağımsızlık belgesi

Litvanya Bağımsızlık Yasası, Litvanya Devleti Bağımsızlık Yasası veya 16 Şubat Yasası, 16 Şubat 1918'de Litvanya Konseyi'nin demokratik ilkelerle yönetilecek bağımsız bir Litvanya devletinin kuruşunu ilan ettiği belgedir. Yasa metni Jonas Basanavičius başkanlığındaki konseyin yirmi temsilcisi tarafından imzalandı. Belge Vilnius Konferansı, 11 Aralık, 8 Ocak ve 16 Şubat tarihli kararlar dahil olmak üzere bu konudaki bir dizi çalışmanın sonucuydu. Yasa ilan edilene kadar geçen zaman uzun ve inişli çıkışlıydı, Alman İmparatorluğu Konsey'e bağımsızlık değil bir Almanya-Litvanya ittifakı kurulmasına yönelik açıklama yapması için baskı yaptı. Konsey, askerî birlikleri Litvanya'da bulunan Almanya makamları ile Litvanya halkının talepleri arasında dikkatli davranmak zorunda kaldı.

<span class="mw-page-title-main">Donatas Malinauskas</span> Ünlü diplomat

Donatas Malinauskas (

<span class="mw-page-title-main">Litvanya Milliyetçi Birliği</span> Litvanyada bir siyasi parti

Litvanya Milliyetçi Birliği, Milliyetçiler, 1926'dan 1940'a kadar Cumhurbaşkanı Antanas Smetona'nın otoriter rejimi sırasında Litvanya'da iktidardaki siyasi partiydi. Parti 1924'te kuruldu ama popüler değildi. Aralık 1926 askeri darbesi sonucu iktidara geldi. 1927'den 1939'a kadar, Bakanlar Konseyi yalnızca LTS üyelerini içeriyordu. 1936'da, diğer partiler resmen dağıldı ve LTS ülkenin tek yasal partisi oldu. 1930'larda parti giderek daha da radikalleşti ve İtalyan Faşizmine sempati duymaya başladı. Parti, Haziran 1940'ta SSCB'nin Litvanya'yı işgalinden sonra kapatıldı. Aynı isimdeki parti 1990'da yeniden kuruldu ve iki savaş arası LTS'nin halefi olduğunu iddia etmektedir.

<span class="mw-page-title-main">Kazimieras Bizauskas</span>

Kazimieras Bizauskas veya Kazys Bizauskas (

<span class="mw-page-title-main">Nazi Almanyası'nın Litvanya'yı işgali</span>

Litvanya'nın Nazi Almanyası tarafından işgali, 22 Haziran 1941'de Nazilerin Sovyetler Birliği'ni işgalinden, 28 Ocak 1945'te Memel Savaşı'nın sonuna kadar sürdü. İlk başta Almanlar, Alman gelişinden önce Litvanya'yı işgal eden baskıcı Sovyet rejiminden kurtarıcılar olarak karşılandı. Bağımsızlığı yeniden kurma veya bir miktar özerklik kazanma umuduyla Litvanyalılar Geçici Hükümetlerini örgütlediler. Bir süre sonra ise Litvanyalıların Almanlara karşı tutumları pasif direnişe dönüştü.

<span class="mw-page-title-main">Saliamonas Banaitis</span>

Saliamonas Banaitis (

<span class="mw-page-title-main">Didžioji Caddesi</span>

Didžioji Caddesi, {{dil|lt|Didžioji gatvė})), Litvanya'nın başkenti Vilnius'un Eski Şehir bölgesinde yer alan cadde. Pilies Caddesi ile Aušros Vartų Caddesi'ni birbirine bağlamaktadır. Cadde Vilnius Belediye Sarayı'nı çevrelemektedir.

<span class="mw-page-title-main">Pilies Caddesi</span>

Pilies Caddesi, Litvanca: Pilies gatvė, Litvanya'nın başkenti Vilnius'a bağlı Eski Şehir'deki ana caddelerinden biridir. Katedral Meydanı'ndan Belediye Meydanı'na uzanan, etrafındaki diğer caddelere göre kısa bir caddedir.

Darius Antanavičius, Litvan bilim insanı arkeolog, filolog, beşeri bilimler doktoru.

<span class="mw-page-title-main">Kaunas Pogromu</span>

Kaunas pogromu, 25-29 Haziran 1941 - Barbarossa Operasyonu ve Litvanya'nın Nazi işgalinin ilk günlerinde Litvanya, Kaunas'ta yaşayan Yahudilerin katliamıydı. En meşhur olay, 27 Haziran'da birkaç düzine Yahudi'nin işkence gördüğü ve idam edildiği Lietūkis garajında meydana geldi. Haziran ayından sonra Kaunas Kalesi'nin çeşitli kalelerinde, özellikle Yedinci ve Dokuzuncu Kale'de sistematik infazlar gerçekleştirildi.

<span class="mw-page-title-main">Bronislovas Paukštys</span>

Bronislovas "Bronius" Paukštys, Litvanya'daki Holokost'tan yaklaşık 120 Yahudi çocuk ve 25 Yahudi yetişkini kurtarmış Litvanyalı bir Katolik rahipti. 1977'de kurtardığı Yahudiler sebebiyle Uluslararası Dürüstler ödülü aldı.

<span class="mw-page-title-main">Litvan mutfağı</span>

Litvan mutfağı, Litvanya'nın serin ve nemli kuzey iklimine uygun ürünleri içerken bir mutfak kültürü gösterir. Arpa, patates, çavdar, pancar, yeşil sebzeler, çilek ve mantar yerel olarak yetiştirilmektedir ve süt ürünleri ülkenin uzmanlık alanlarından biridir. Kışın yiyecekleri saklamak için çeşitli turşulama yöntemleri kullanılır. Çorbalar son derece popülerdir ve yaygın olarak sağlıklı beslenmenin anahtarı olarak kabul edilir. İklim ve tarım uygulamalarını Kuzey Avrupa ile paylaştığı için, Litvanya mutfağının Baltık komşuları ve genel olarak kuzey ülkeleri ile pek çok ortak noktası bulunur. Uzun süren tarım ve yiyecek arama gelenekleri, ülkenin tarihi boyunca çeşitli etkilerle birlikte Litvanya mutfağını oluşturmuştur.

<span class="mw-page-title-main">Pažaislis Manastırı</span>

Pažaislis Manastırı ve Kilisesi Litvanya'daki en büyük manastır kompleksi ve ülkedeki Barok mimarisinin en ünlü örneğidir. Kilise, eski Litvanya Büyük Dükalığı'nın mermer süslemeli Barok kilisesidir. Petrašiūnai bölgesinde, Kaunas Yat Kulübü yakınlarındaki Kaunas Rezervuarında bir yarımadada yer alır. Kültürel bir anıt ve Katolik hac yeri ilan edildi.


Bu sayfa, bu Vikipedi makalesine dayanmaktadır.
Metin, CC BY-SA 4.0 lisansı altında mevcuttur; ek koşullar uygulanabilir.
Görseller, videolar ve sesler kendi lisansları altında mevcuttur.