İçeriğe atla

Konstantin ve Frujin İsyanı

Konstantin ve Fruzhin İsyanı (Bulgarca, Vastanie na Konstantin i Fruzhin), Osmanlı yönetimine karşı olan ilk Bulgar ayaklanmasıdır. 15. yüzyılın başlarında iki Bulgar soylu tarafından organize edildi ve bir Hristiyan koalisyonu tarafından desteklendi, ancak Bulgaristan'a bağımsızlık kazandıramadı.

İvan Şişman'ın oğlu Fruzhin ve onun kuzeni Konstantin (Osmanlıların Balkanları almasıyla Sırbistan ve Macaristan'a göç eden Ivan Sratsimir'in varisi), kuzey Bulgaristan'da Eflak hükümdarı I. Mircea, Sırp despot Stefan Lazarević ve Macar hükümdarı Sigismund'un yardımlarıyla bir isyan başlattı.

Bulgaristan Prensi Fruzhin

1402'de Osmanlıların Timur'a Ankara Savaşında yenilmesi isyan için uygun bir ortam sağladı ve Hristiyan güçleri kuzeyden Tuna'yı geçerek Bulgar topraklarına geçti. I. Mircea ve Konstantin Dobruca'yı işgal ederken, Fruzhin Sırp destekli Macar ordusuyla birlikte kuzeybatı Bulgar topraklarına (Vidin civarına) girdi. Başlangıçta başarılı olan bu işgalleri, bazı bölgelerdeki Bulgar ayaklanmaları izledi.

Ayaklanmanın boyutu, zamanı ve süresi belli değildir. Bazı kaynaklara göre, 1404'te patlak verdi, ancak Süleyman Çelebi tarafından çabucak bastırıldı. Yine de Stefan Lazarević elindeki bölgeleri elinde tutmaya devam ediyordu ancak Konstantin ve Fruzhin'in çabaları sonuçsuzdu. Diğer bir görüş ayaklanmanın 1408'de başladığını, Konstantin ve Fruzhin'in en azından 1413'te Musa Çelebi Bulgarları yenene kadar Tuna'nın güneyindeki Bulgar İmparatorluğundan dan kalan toprakları geri almayı başardığını iddia ediyor. Teorilerini Bulgar temsilcilerinin 1413'teki I. Mehmed ve II.Manuel Palaiologos arasındaki gerçekleşen Bursa müzakerelerine katıldığına dair bir Dukas belgesine dayandıran üçüncü bir tarihçi grubuna göre, ayaklanma, 1418 gibi geç bir tarihte, diğer birçok isyanla birlikte bastırıldı.

Ayaklanmanın sona ermesinden sonra Konstantin ve Fruzhin bir kez daha yurtdışına, Konstantin Sırbistan'a ve Fruzhin Macaristan'a kaçtı. Konstantin 1422'de Sırbistan'da öldü, Fruzhin ise Bulgar İmparatorluğunu yeniden kurmak için Macaristan'da aktif olarak çalışmaya devam etti. Dan II'nin 1425'te Silistire'ye saldırmasında rol aldı ve sonra 1426'da Vidin'e saldırıp kısa bir süre elinde tuttu.[1] Fruzhin'e aynı zamanda Sigismund tarafından Temes'deki (Timiș) Lippa (Lipova) mülkünün imtiyazı tanındı. Fruzhin, 1435'te Macar kralı tarafından Gjergj Arianit Komneni komutasındaki Arnavut isyancılara yardıma gönderildi. Ayrıca ,Władysław III'ün 1444'te Varna Muharebesi ile sonuçlanan seferine katıldı ve 1460 civarında öldü.

Kaynakça

  • "History of Bulgaria". Uprising of Konstantin and Fruzhin (Bulgarca). Trud. 29 Kasım 2003. 30 Nisan 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Eylül 2006. 

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">II. Murad</span> 6. Osmanlı padişahı (1421–1444; 1446–1451)

II. Murad veya Koca Murat, 6. Osmanlı padişahı, I. Mehmed'in oğlu, Fatih Sultan Mehmed'in babasıdır.

<span class="mw-page-title-main">Vidin</span> Kuzeybatı Bulgaristanda kent; ikinci Bulgar İmparatorluğu başkenti

Vidin, Bulgaristan'ın kuzeybatı ucunda Tuna nehri kıyısında yer alan bir şehirdir.

<span class="mw-page-title-main">János Hunyadi</span> Orta çağ Macar ordu komutanı

Hünyadi Yanoş ya da Yanoş Hunyadi, Orta Çağ Macar ordu komutanıdır. Hunyadi soyadı, János adıdır, Macar geleneğine göre önce soyadı, sonra adı yazılır, Türkçeye de bu şekilde geçmiştir.

<span class="mw-page-title-main">I. Kosova Muharebesi</span> 28 Haziran 1389daki muharebe

I. Kosova Savaşı veya Birinci Kosova Meydan Muharebesi, Sultan I. Murad önderliğindeki Osmanlı ordusu ile Sırp kumandanı Lazar Hrebelyanoviç önderliğindeki çok uluslu Balkan ordusu arasında 28 Haziran 1389 tarihinde yapılan muharebe.

<span class="mw-page-title-main">Bulgaristan-Türkiye ilişkileri</span>

Bulgaristan-Türkiye ilişkileri, Türkiye ile Bulgaristan'ın sürdürdüğü uluslararası politikaları içerir.

<span class="mw-page-title-main">Eflak Voyvodalığı</span> Tuna nehri merkezli bir orta, yeni çağ krallığı

Eflak Beyliği veya Eflak Voyvodalığı, 14. yüzyılın başında Karpatlar ile Tuna, Siret ve Milcov nehirleri arasındaki devletçiklerin birleşmesi sonucu Câmpulung merkezli olarak kurulan ilk bağımsız Rumen prensliğidir.

Sırbistan tarihi, bugünkü Sırbistan topraklarının tarih öncesi dönemlerden günümüze kadar uzanan tarihini kapsar.

<span class="mw-page-title-main">Sırp Despotluğu</span>

Sırp Despotluğu, Sırpların Osmanlı Devleti egemenliğine girmeden önce kurdukları son devlet. 1403 yılında Sırbistan Prensi Stefan Lazareviç'in kendisini despot ilan etmesiyle kurulmuş devlettir. Başkenti Belgrad'dır. 1459 yılında Osmanlı Devleti tarafından fethedilmiştir. 16. yüzyıl boyunca Macaristan Krallığı'nın koruyuculuğu altına alınmış daha sonra tamamen Osmanlı topraklarına katılmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Bulgaristan Krallığı</span> Güneydoğu Avrupada 1908-1946 arasında hüküm sürmüş krallık

Bulgaristan Krallığı veya Bulgaristan Çarlığı, 1908-1946 yılları arasında var olmuş bir devlet. 1885'te Doğu Rumeli'yi Osmanlılardan alan Bulgaristan Prensliği'nin 5 Ekim 1908 tarihinde krallık olmasıyla kurulmuştur. Bulgaristan de jure olarak Osmanlı'ya karşı bağımsızlığını bildirmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Stefan Lazareviç</span>

Stefan Lazareviç ya da Uzun Stevan, Sırp Knezi Lazar Hrebelyanoviç'in oğlu aynı zamanda bir Sırbistan hükümdarı. 1389-1402 yılları arası knez, 1402-1427 arası despot unvanı taşımıştır. Yaşadığı zamanın en iyi şövalye ve ordu liderlerinden kabul edilmekle birlikte edebi eserlerinden dolayı Orta Çağ'ın en önemli Sırp yazarlarından kabul edilmektedir. Babasının I. Kosova Muharebesi'nde ölümünün ardından 1389'da Sırbistan Prensliği tahtına geçen Lazareviç, ülkeyi 1393'te erişkinliğe ulaşana kadar annesi Milica Hrebeljanović ile birlikte yönetmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Osmanlı-Bizans Savaşı (1421-1424)</span> Osmanlı İmparatorluğu ile Bizans İmparatorluğu arasında 1421-24 yılları arasında yapılmış savaş

Osmanlı-Bizans Savaşı (1421-1424), Bizans-Osmanlı savaşları'nın Osmanlı zaferiyle sonuçlanan bir evresi.

<span class="mw-page-title-main">Macaristan Seferi (1438)</span> Osmanlı İmparatorluğu’nun 1438’de Macaristan Krallığı’na karşı düzenlediği askeri harekat

Macaristan Seferi, 1438 yılında Osmanlı padişahı II. Murad'ın Macaristan Krallığı üzerine açtığı ve Sibiu'ya kadar ilerleyen Türk ordusunun başarısıyla biten sefer.

Osmanlı döneminde Bulgaristan tarihi, Osmanlı İmparatorluğu'nun, 14. yüzyılın sonlarında İkinci Bulgar İmparatorluğu'nun dağılmasıyla birlikte ortaya çıkan daha küçük krallıkların fethinden başlayıp, 1878'de Bulgaristan'ın bağımsızlığına kadar yaklaşık 500 yıllık bir zamanı kapsamaktadır. 93 Harbi'nin sonuçları ile beraber, işlevsel olarak bağımsızlığını kazanan yarı bağımsız bir Bulgaristan Prensliği kurulmuştur. 1885'te Doğu Rumeli'yi içerisine alan özerk Bulgaristan Prensliği, 1908 senesinde bağımsızlığını ilan etmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Osmanlı-Macar Savaşı (1437-1444)</span>

1437-1444 Osmanlı-Macar Savaşı, 1437 ve 1444 arasında Osmanlı Devleti ile Macar Krallığı arasında süren ve 12 Haziran 1444 tarihinde Edirne-Segedin Antlaşması'nın imzalanmasıyla biten savaş.

<span class="mw-page-title-main">I. Mircea</span>

I. Mircea 1386'da Voyvoda oluşundan ölümüne kadar Eflak'a hükmetmiştir. Ölümünden sonra kendisine torunu II. Mircea'den ayırmak için "büyük" adı verildi, ancak bazı tarihçiler, bu lakabın kendisine daha sonraki nesiller tarafından saygı işareti olarak verildiğini ifade etmektedir. I. Mircea, Ortaçağ'da en önemli Eflak hükümdarı ve çağının en büyük yöneticilerinden biri olarak kabul edilir, bu sebeple 19. yüzyıldan başlayarak Romen tarihçiler kendisine Büyük Mircea adını vermiştir.

<span class="mw-page-title-main">Güvercinlik Kuşatması (1428)</span> kuşatma

Güvercinlik Kuşatması, 1426-1428 Osmanlı-Macar Savaşı'nda bir evre. Macar Kralı Sigismund'un bir yıl önce Osmanlıların Sırbistan Prensliği'nden devraldıkları Güvercinlik (Golubac) kalesini ele geçirmek için 1428 ilkbaharında icra ettiği askerî harekât. Macarların kuşatması başarısız olduğu gibi, kaleyi kurtarmak için gelen Türk birlikleri de geri çekilen Macar ordusunu büyük bir yenilgiye uğrattı.

<span class="mw-page-title-main">Osmanlı-Macar Savaşı (1426-1428)</span>

1426-1428 Osmanlı-Macar Savaşı, 1426 ve 1428 arasında Osmanlı Devleti ile Macar Krallığı arasında süren ve Osmanlıların zaferiyle biten savaş.

<span class="mw-page-title-main">Frujin</span>

Fruzhin, Osmanlı'nın İkinci Bulgar İmparatorluğu'nu fethetmesine karşı aktif olarak savaşan 15. yüzyıl Bulgar asiliydi. Son Bulgar çarlarından biri olan Tırnovo Çarlığından Ivan Şişman'ın oğlu olan Fruzhin, son Bulgar monarkı II. Konstantin ile birlikte Konstantin ve Frujin İsyanı'nı organize etmişti. Fruzhin, esas olarak Temes ilçesinin hükümdarı olduğu Macaristan Krallığı' bağlıydı.

İvan Sratsimir veya Ivan Stratsimir 1356-1396 yılları arasında Vidin'deki Bulgaristan imparatoru (çar) idi. 1324 veya 1325'te doğdu ve 1397'de veya daha sonra öldü. İvan Alexander'ın hayatta kalan en büyük oğlu olmasına rağmen üvey kardeşi İvan Şişman lehine mirastan mahrum edildi ve kendisini Vidin'de imparator ilan etti. Macarlar onun topraklarına saldırdığında ve işgal ettiğinde, babasından yardım aldı ve işgalciler sürüldü.

<span class="mw-page-title-main">Vidin Çarlığı</span>

Vidin Çarlığı, 1257'de kurulan ve 1356-1396 arasında Vidin merkezli olarak yarı bağımsız yaşayan Orta Çağ Bulgar devletçiği.