Fenerli Rumlar ya da Fenerliler, Osmanlı döneminde İstanbul'un Fener semtinde oturan nüfuz sahibi veya zengin Rum ailelere verilen isimdi. Özellikle 18. yüzyılda Fenerli Rumların gücü çok arttı. Osmanlı Devleti'nin Avrupa ülkeleriyle olan ilişkilerinde tercümanlık görevini üstlendiler. Ayrıca Osmanlı Devleti 18. yüzyıl boyunca Eflak ve Boğdan eyaletlerinin voyvodalarını Fenerli Rumların arasından seçti.
Fener, İstanbul ilinin Haliç kıyısındaki tarihi semtlerinden biridir. "Fener" adı, Orta Çağ Yunancası'ndaki "fanarion" sözcüğünden türemiştir. Bu ad ise Bizans döneminde burada bulunan bir fenerden gelmektedir.
Rum İsyanı/Yunan İsyanı,, Yunan Bağımsızlık Savaşı, Yunan İhtilali veya Yunan Devrimi, Yunanların Osmanlı egemenliği ve isyan bölgelerindeki Müslüman halka karşı başlattığı, 1821-1829 yılları arası süren ve Yunanistan'ın Osmanlı Devleti'nden bağımsızlığını kazanmasıyla sonuçlanan bağımsızlık savaşı, devrim ve etnik temizliktir. 1832 yılında imzalanan İstanbul Antlaşması ile Yunanistan'ın bağımsız bir ülke olarak tanınmasıyla sonuçlanmış bağımsızlık sürecidir.
Babıâli Tercüme Odası, 19. yüzyılda Osmanlı Devleti'nde başta diplomatik ilişkiler olmak üzere yabancı dil bilgisi gerektiren her durumda Avrupa dillerinden çevirilerin sorumluluğunu üstlenmek üzere Müslüman tercümanların eğitildiği ve görev yaptıkları kurum.
Konstantinos Kollias, Yunan hukukçu ve siyasetçi. Eski bir Yunan Başsavcısıydı ve 1967-74 arasındaki Yunan Askeri Cuntası'nın 21 Nisan 1967 tarihinde Panayotis Kanellopulos hükûmetini devirerek yönetime el koyması üzerine Başbakan olarak görevlendirildi.
Kostaki Karatodori Bey Osmanlı Rumların Karatodori ailesinden gelen bir devlet adamı. 1906'dan 1907'ye kadar Sisam Beyi olarak görev yaptı. II. Mahmud'un saray hekimi İstefanaki Karatodori'nin oğludur.
Kostaki Vayanis Efendi, 7 Mart 1899 ve 1900 yılları arasında Sisam beyiydi. İstefanaki Musurus Paşa'nın yerine geçti ve 16 Ağustos 1900'de Mişel Gregoriyadis Bey de onun yerine geçti.
Bâb-ı Âli tercümanı, Dîvân-ı Hümâyun tercümanı, büyük tercüman ya da tercümanbaşı, Osmanlı hükûmetinin kıdemli tercümanı ve fiili dışişleri bakan yardımcısına verilen addır. Makam, 1661'de oluşturulmasından 1821'de Yunan İsyanı'nın patlak vermesine kadar büyük ölçüde Fenerli Rumlar tarafından yönetildi ve Osmanlı İmparatorluğu'ndaki gayrimüslimlerin erişmiş olduğu en yüksek kamu göreviydi.
Konstantinos Konstantinidis, Osmanlı bir Rum tüccarıdır ve Bağımsız Pontus Cumhuriyeti'nin kurulmasını destekleyen ilk kişilerden biridir.
Morozbeyzade veya Moruziler, varlığı ilk defa Trabzon İmparatorluğu'nda bahsedilmiş bir soylu ailedir.
Drakozade Aleko Bey, Fenerli Rumlardan gelen Boğdan Beyliği'nin bir dönem prensi ve dört dönem Eflak Beyliği prensidir.
İstavraki Aristarhi veya İstavraki Efendi, 1821 ve 1822 yıllarında Bâb-ı Âli tercümanı olarak görev yapmış bir Yunandır. Bu makama getirilmiş son kişidir.
Konstantin Demetrius Moruzi, Fenerli Rum Moruzi ailesinden bir Boğdan Prensi ve Bâb-ı Âli tercümanıdır. Yunanca, Latince, Fransızca, Arapça ve Türkçeyi akıcı olarak konuşabilen bir poliglottur.
Konstantin Moruzi şu anlamlara gelebilir:
- Konstantin Moruzi (1730–1787) – Bâb-ı Âli tercümanı.
- Konstantin Moruzi (1786–1821) – Boğdan Prensi ve farklı yıllarda görev yapmış Bâb-ı Âli tercümanı.
Drakozâde Mihal Suço, 1792 - 1795 yılları arasında Boğdan Prensiydi. Fenerli Rum ailelerden Suço ailesine mensuptu ve 1819 - 1821 yılları arasında Boğdan Beyliği yapmış Mihail Suço'nun dedesiydi.
Dimitraşko Morozbeyzade veya Dimitri Moruzi Fenerli Rumlar'dam Moruzi ailesinin bir üyesidir. Osmanlı İmparatorluğu için Bâb-ı Âli tercümanı olmuştur.
Konstantin İpsilanti Fenerli Rum ailalerinin önde gelen isimlerinden birisidir. 2 dönem Eflak Prensliği, 1 dönem Boğdan Prensliği yapmıştır.
Aleksandru Kalimaki, 6 Mayıs 1795 - 18 Mart 1799 tarihleri arasında Boğdan Prensi idi.
Aleksandır Morozi Bey Boğdan voyvodası (Prens) ve Eflak prensi olarak görev yapan Osmanlı İmparatorluğu'nun Büyük Tercümanı. Aydınlanma fikirlerine açık olan ve hidroloji mühendisliğine olan ilgisiyle dikkat çeken Morozi, Osman Pazvantoğlu'nun asi birliklerinin müdahaleleriyle uğraşmak zorunda kaldı. Dönemi için ender bir jestle, Eflak'taki tahttan feragat etti ve Boğdan'daki ikinci dönemı, Fransız diplomat Horace Sébastiani'nin entrikaları tarafından yarıda kesildi. Moruzi ailesi, önde gelen Fenerli Rumlardan (Fenerliler) idi.
1821 İstanbul katliamı, Yunan İsyanı'nın (1821-1829) patlak vermesine misilleme olarak Osmanlı İmparatorluğu yetkilileri tarafından İstanbul'daki Rum toplumuna karşı düzenlenmiştir. Yunan ayaklanmasının ilk haberleri Osmanlı başkentine ulaşır ulaşmaz, toplu infazlar, pogrom tipi saldırılar, kiliselerin yıkılması ve şehrin Rum nüfusunun mallarının yağmalanması meydana geldi. Olaylar, Ekümenik Patrik 5.Gregorios'un asılması ve Tercüman Konstantinos Moruzi'nin başının kesilmesiyle sonuçlandı.