İçeriğe atla

Konstantin Moruzi (1730 doğumlu Boğdan prensi)

Konstantin Moruzi
Boğdan Prensi
Önce gelenIII. Ligor Gika
Sonra gelenAleksandros Mavrokordatos Delibey
Doğum1730
İstanbul
Ölüm1 Mayıs 1787 (56-57 yaşlarında)
İstanbul
HanedanMoruzi ailesi
DiniOrtodoks

Konstantin Demetrius Moruzi (YunancaΚωνσταντίνος Δημήτριος Μουρούζης, romanizeKonstantinos Demetrios Muruzis, RumenceConstantin Dimitrie Moruzi; 1730 – 1 Mayıs 1787), Fenerli Rum Moruzi ailesinden bir Boğdan Prensi ve Bâb-ı Âli tercümanıdır. Yunanca, Latince, Fransızca, Arapça ve Türkçeyi akıcı olarak konuşabilen bir poliglottur.

1761 yılında Boğdan'da Büyük Postelnik (dışişleri bakanı) olmuştur. Kısa süre sonra tersane tercümanı ve en sonunda da Bâb-ı Âli tercümanı olmuştur. Selefi III. Ligor Gika'nın Bab-ı Ali tarafından görevden alınmasına ve suikasta uğramasına siyasi olarak karıştığına dair işaretler bulunmaktadır.[1] Ancak Bab-ı Ali tarafından güvenildiği için 12 Ekim 1770 tarihinde Boğdan Prensi olmuştur.

Konstantin Moruzi zamanının çoğunu Yaş'da geçirdi, Bab-ı Ali'nin talep ettiği tarımsal kaynakların toplanmasını denetledi. 7 Haziran 1782'de tahttan indirildi ve Bozcaada'ya sürüldü. 1783'te geri döndü, ancak kısa bir süre sonra öldü.

Kaynakça

  1. ^ Brezianu, Andrei and Spânu, Vlad (eds.) (2007) "Moruzi. Constantin" Historical Dictionary of Moldova (2nd ed.) Scarecrow Press, Lanham, Maryland, USA, p. 250, 978-0-8108-5607-3
Önce gelen
Aleksandros İpsilanti
Bâb-ı Âli tercümanı
1777–1782
Sonra gelen
Nikolas Karaca
Önce gelen
III. Ligor Gika
Boğdan Prensi
1774–1777
Sonra gelen
Alksandros Mavrokordatos Delibey

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Fenerli Rumlar</span>

Fenerli Rumlar ya da Fenerliler, Osmanlı döneminde İstanbul'un Fener semtinde oturan nüfuz sahibi veya zengin Rum ailelere verilen isimdi. Özellikle 18. yüzyılda Fenerli Rumların gücü çok arttı. Osmanlı Devleti'nin Avrupa ülkeleriyle olan ilişkilerinde tercümanlık görevini üstlendiler. Ayrıca Osmanlı Devleti 18. yüzyıl boyunca Eflak ve Boğdan eyaletlerinin voyvodalarını Fenerli Rumların arasından seçti.

<span class="mw-page-title-main">Bâb-ı Âli tercümanı</span> Osmanlı hükûmetinin kıdemli tercümanı ve fiili dışişleri bakan yardımcısı

Bâb-ı Âli tercümanı, Dîvân-ı Hümâyun tercümanı, büyük tercüman ya da tercümanbaşı, Osmanlı hükûmetinin kıdemli tercümanı ve fiili dışişleri bakan yardımcısına verilen addır. Makam, 1661'de oluşturulmasından 1821'de Yunan İsyanı'nın patlak vermesine kadar büyük ölçüde Fenerli Rumlar tarafından yönetildi ve Osmanlı İmparatorluğu'ndaki gayrimüslimlerin erişmiş olduğu en yüksek kamu göreviydi.

<span class="mw-page-title-main">Kalimakizade Sarı Bey</span> Boğdan ve Eflak Prensi, Bâb-ı Âli tercümanı

Kalimaki Beğ-zade Sarı Bey veya İskerlet Kalimaki 1801-1806 yılları arasında Bâb-ı Âli tercümanı, 24 Ağustos 1806 - 26 Ekim 1806, 4 Ağustos 1807 - 13 Haziran 1810 ve 17 Eylül 1812 - Haziran 1819 yılları arasında Boğdan Prensi, Şubat - Haziran 1821 arasında Eflak Prensi olarak görev yapmıştır.

Yenaki Mavrokordato 2 Aralık 1716 ve 23 Şubat 1719 yılları arasında Boğdan kaymakamı ve Eflak Prensi'ydi. Fenerli Rumların önde gelen Mavrokordatos ailesinin bir üyesiydi.

<span class="mw-page-title-main">Moruzi ailesi</span> Soylu bir Fenerli Rum ailesi

Morozbeyzade veya Moruziler, varlığı ilk defa Trabzon İmparatorluğu'nda bahsedilmiş bir soylu ailedir.

Konstantin Moruzi, Bâb-ı Âli'nin baştercümanı olarak görev yapmış bir Fenerli Rumdur. Moruzi ailesinden gelmektedir.

<span class="mw-page-title-main">Suço ailesi</span> Soylu bir Fenerli Rum ailesi

Suço veya Sucos ailesi, Osmanlı İmparatorluğu'nun son dönemlerinde hospodarlık ve Bâb-ı Âli için baştercümanlık makamlarında görev yapmış, önde gelen Fenerli Rum ailelerinden birisidir. Üstelik Eflak Beyliği ve Boğdan Beyliği için hükümdarlık yapmışlardır.

<span class="mw-page-title-main">Drakozade Aleko Bey</span> Boğdan Prensi, Bâb-ı Âli tercümanı

Drakozade Aleko Bey, Fenerli Rumlardan gelen Boğdan Beyliği'nin bir dönem prensi ve dört dönem Eflak Beyliği prensidir.

<span class="mw-page-title-main">Aleksandros Mavrokordatos Firaris</span> Boğdan Prensi

II. Aleksandros Mavrokordatos 1785'ten 1786'ya kadar Boğdan Prensliği yapmış bir Fenerli Rumdur. Sonradan Firaris (Φιραρής) soyadını almıştır.

Aleksandros M. Suço, Suço ailesine mensup, Osmanlı'da Bâb-ı Âli için çalışan bir Fenerli Rum tercümandı.

İstavraki Aristarhi veya İstavraki Efendi, 1821 ve 1822 yıllarında Bâb-ı Âli tercümanı olarak görev yapmış bir Yunandır. Bu makama getirilmiş son kişidir.

Konstantin Moruzi şu anlamlara gelebilir:

Yakovaki Efendi veya Jak Argiropulos, Bâb-ı Âli tercümanlığı yapmış bir Rum bilgindir. Fener'de doğdu ve kökeni Argiropulo ailesinden geliyordu. İran tarihi üzerine bir kitap yazdı. Yunan İsyanı başladığında ailesiyle birlikte Yunanistan'a kaçtı.

<span class="mw-page-title-main">Aleksander Hançerli</span> Boğdan Prensi

Aleksander Hançerli veya Hanceri, Osmanlı İmparatorluğu'nun Bâb-ı Âli tercümanı ve Boğdan Prensi idi. Hayatının son bölümünü dilbilimci olarak anıldığı Rus İmparatorluğu'nda göçmen olarak geçirdi. 1799'da idam edilmeden önce Eflak Prensliği yapmış Konstantin Hançerli'nin kardeşiydi.

Nikolas Karaca, Osmanlı İmparatorluğu'nun Bâb-ı Âli tercümanı ve 15 Ocak 1782 – 17 Temmuz 1783 tarihleri arasında Boğdan Prensi idi.

Dimitraşko Morozbeyzade veya Dimitri Moruzi Fenerli Rumlar'dam Moruzi ailesinin bir üyesidir. Osmanlı İmparatorluğu için Bâb-ı Âli tercümanı olmuştur.

<span class="mw-page-title-main">Aleksandros İpsilantis (Eflak ve Boğdan prensi)</span> Eflak ve Boğdan prensi

Aleksandros İpsilanti Eflak ve Boğdan Prensliği yapmış bir Fenerli Rum idi. Yunan Bağımsızlık Savaşı kahramanı olan torunu ile aynı ismi taşımaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Aleksandru Kalimaki</span> Boğdan Prensi

Aleksandru Kalimaki, 6 Mayıs 1795 - 18 Mart 1799 tarihleri arasında Boğdan Prensi idi.

<span class="mw-page-title-main">Aleksandır Morozi</span> Prens ve tercüman

Aleksandır Morozi Bey Boğdan voyvodası (Prens) ve Eflak prensi olarak görev yapan Osmanlı İmparatorluğu'nun Büyük Tercümanı. Aydınlanma fikirlerine açık olan ve hidroloji mühendisliğine olan ilgisiyle dikkat çeken Morozi, Osman Pazvantoğlu'nun asi birliklerinin müdahaleleriyle uğraşmak zorunda kaldı. Dönemi için ender bir jestle, Eflak'taki tahttan feragat etti ve Boğdan'daki ikinci dönemı, Fransız diplomat Horace Sébastiani'nin entrikaları tarafından yarıda kesildi. Moruzi ailesi, önde gelen Fenerli Rumlardan (Fenerliler) idi.

<span class="mw-page-title-main">Konstantin Șerban</span>

Konstantin Șerban, Radu Șerban'ın gayrimeşru oğlu olarak 1654 ve 1658 yılları arasında Eflak prensi olmuştur. Geleneklere göre evlilik dışı doğması Konstantin'in prens olmasına engel olmamıştır.