İçeriğe atla

Konrad Adenauer

Konrad Adenauer
Almanya Şansölyesi
Görev süresi
15 Eylül 1949 - 16 Ekim 1963
CumhurbaşkanıTheodor Heuss
Heinrich Lübke
Yardımcı Franz Blücher
Ludwig Erhard
Yerine geldiğiYeni makam
Yerine gelenLudwig Erhard
Almanya Dışişleri Bakanı
Görev süresi
15 Mart 1951 - 6 Haziran 1956
Şansölye Kendisi
Yerine geldiğiYeni makam
Yerine gelenHeinrich von Brentano
Kişisel bilgiler
Doğum Konrad Hermann Joseph Adenauer
5 Ocak 1876(1876-01-05)
Köln, Almanya
Ölüm 19 Nisan 1967 (91 yaşında)
Bad Honnef, Almanya
Partisi Merkez Partisi
(1906-1933)
Hristiyan Demokrat Birliği
(1945-1967)
Bitirdiği okul Freiburg Üniversitesi
Münih Üniversitesi
Bonn Üniversitesi
Dini Roma Katoliği
İmzası
Seçim afişi, 1949: "Barış, özgürlük ve Almanya'nın birliği için Adenauer ile birlikte, bu nedenle CDU"

Konrad Hermann Josef Adenauer (5 Ocak 1876, Köln - 19 Nisan 1967, Bad Honnef), Alman devlet adamı, şansölye.

Konrad Hermann Josef Adenauer, 5 Ocak 1876'da, Katolik Özel Kalem Müdürü Konrad Adenauer ve eşi Helene'nin (Evlilik öncesi soyadı Scharfenberg) beş çocuğundan üçüncüsü olarak Köln'de dünyaya geldi. Liseden mezun olduktan sonra Freiburg, Münih ve Bonn'da Hukuk ve Ekonomi Politikası tahsili gördü. Daha sonra Köln'de stajyer hakim olarak çalıştı. Savcılıkta hakim muavini, iki yıl sonra Avukat Kausen'ın bürosunda ve bunun ardından da Köln Eyalet mahkemesinde yardımcı hakim olarak görev aldı.

1904'te Emma Weyer ile evlendi ve bu evlilikten çocukları Konrad, Max ve Ria dünyaya geldi. 1905'te Alman Merkez Partisi'ne üye oldu. 1906'da Köln Belediye Meclisi üyesi oldu. 1917'de Köln Belediye Başkanlığına seçildi.

1918'de Adenauer ömür boyu Prusya Senatosu'nun üyesi oldu. İşçi ve Asker Kurulu tarafından disiplin görevlisi olarak atandı. İmparator II. Wilhelm'in tahtı bırakmasının ardından Köln'de burjuva ve sosyalist partilerin katılımıyla bir vakıf komisyonu oluşturuldu; Konrad Adenauer bu komisyonun başkanlığına getirildi.

1919'da Adenauer, Alman meclisinde bulunan ve Ren nehrinin sol yakasını temsil eden milletvekilleri, Prusya Eyalet Meclisi üyeleri ve işgal altında bulunan Ren şehirlerinin belediye başkanlarının Köln'de katıldığı bir konuşmasında Adenauer Alman İmparatorluğu'nun birliği çerçevesinde bir Batı Alman Federal Devleti'nin kurulmasını önerdi. Köln Üniversitesi'nin kurulmasına olan katkılarından dolayı, Politika, Tıp, Hukuk ve Felsefe alanlarında Köln Üniversitesi fahri doktorluğuna layık görüldü.

Savaş sonrası; modern ve demokratik Almanya'nın mimarı olarak sayılmaktadır. Dünya çapında örnek gösterilen devlet adamlarındandır.

Köln Belediye Başkanı

1921'de bir yıl için Prusya Devlet Konseyi'nin başkanlığına seçildi. Bundan sonraki 12 yıl süreyle bu görevinde kaldı. 1922 yılında Münih'te toplanan 62. Alman Katolik Kurultayının başkanlığını yaptı. 1926'da Adenauer Şansölyeliğe (Başvekilliğe) adaylık konusunda girişimlerde bulundu.

1933'te Devlet Konseyi Başkanı Adenauer, anayasada öngörülen Üç Kişilik Kurul'da, Prusya Eyalet Meclisinin vaktinden önce feshedilmesine karşı çıktı. Belediye Başkanı Adenauer bir seçim gezisi için Berlin'den gelecek olan Şansölye Adolf Hitler'i karşılamaya gitmedi ve üzerinde gamalı haç bulunan bayrakları Deutz Köprüsü'nden indirtti. Adenauer Köln'ü terk etti ve Maria Laach Manastırı'nda bir yıl saklandı. Nazilerin Eyalet Başkanı, Adenauer'in belediye başkanlığından alındığını açıkladı. 1934 Gestapo tarafından tutuklandı, iki gün sonra tekrar serbest bırakıldı. 1935'ten itibaren Adenauer öncelikle Rhöndorf'ta içine kapanık bir biçimde yaşadı. Değişik direniş gruplarının temsilcileri, özellikle de Katolik gruplarınkiler, Adenauer'i direniş hareketi için kazanmak istediler ancak Adenauer bu tür taleplerin tamamını reddetti.

Albert Speer'in Spandau: The Secret Diaries adlı kitabında belirttiğine göre, Hitler Adenauer'e olan hayranlığını dile getirmiş, onun sivil projelerine dikkat çekmiştir. Ancak hem Hitler hem de Speer, Adenauer'in siyasi görüşleri ve ilkelerinin Nazi Almanyası'nda herhangi bir rol oynamasını imkansız kıldığı sonucuna vardı.

20 Temmuz suikast girişiminin ardından tutuklandı ve Köln Fuar Alanı'ndaki bir kampta gözaltında tutuldu. Buradan kaçtıktan sonra yeniden yakalandı ve Brauweiler Gestapo Hapishanesi'nde tutuklu olarak kaldı.

1945'te Amerikan Askeri Yönetimi tarafından yeniden Köln Şehri Belediye Başkanlığına getirildi. Rheinland bölgesinde Hristiyan Demokrat Birliği (CDU) kurucusu ve yönetim kurulu üyesi oldu. İngiliz Askeri Yönetimi tarafından "iş göremezlik" gerekçesi ile Köln Şehri Belediye Başkanlığından alındı.

CDU Genel Başkanı

1946'da Adenauer Herford'da, İngiliz İşgal Bölgesinde, yeni kurulan CDU'nun ilk başkanı seçildi. Kuzey Ren Westfalya Eyaleti'nin kurulmasından sonra Adenauer CDU'nun ilk eyalet meclisindeki grup başkanı oldu. 1947 CDU ve CSU'nun Königstein/Taunus'ta yapılan çalışma ortaklığı toplantısında, CDU-Berlin Eyalet Başkanı Jakob Kaiser tarafından ortaya konan liderlik teklifini geri çevirdi. 1948 Bonn'da Meclis Kurulu Başkanlığına seçildi.

Şansölyelik

1949'da doğrudan vekalet yoluyla, Adenauer birinci Alman Federal Meclisinin üyesi oldu. Bu üyeliğini 1966 yılına kadar da sürdürdü. Sadece bir oy farkla Almanya Federal Cumhuriyeti'nin ilk Şansölyeliğine seçildi. Müttefik Kuvvetler Yüksek Komiserliği ile para ve demontaj sorunlarında önemli kolaylıklar getiren, ayrıca Batılı devletlerle diplomatik ilişkileri yeniden kurma ve uluslararası organizasyonlara üye olma hakkı tanıyan Petersberg anlaşmasını imzaladı.

1950'de Goslar'da yapılan CDU 1. Genel Kurulunda Parti Genel Başkanlığına seçildi ve 1966 yılına kadar da bu göreve her defasında yeniden seçildi. 1951'de Adenauer yeni kurulan Dışişleri Bakanlığı görevini de ek olarak üstlenir. Politikasının ağırlık merkezini Almanya Federal Cumhuriyeti'nin batı dünyasına entegrasyonu oluşturmaktadır. Avrupa Birliği'nin temelini oluşturacak olan Maden Birliği Sözleşmesini (Montanunion) imzalamak amacıyla Federal Şansölye olarak Paris'e ilk ziyareti gerçekleştirdi.

1952'de Federal Almanya'nın üç büyük batılı devletle olan ilişkilerini ele alan Almanya Sözleşmesi'nin Bonn'da, EVG-Sözleşmesinin ise Paris'te imzalanması. İsrail'le ilişkileri yeniden düzeltmeyi amaçlayan Lüksemburg anlaşmasının imzalanması. 1953'te ikinci kez yapılan Alman Genel Seçimlerinden sonra ekim ayında Adenauer yeniden Federal Şansölyeliğe seçildi.

1955'te Paris Sözleşmelerinin yürürlüğe girmesiyle birlikte Adenauer, Almanya Federal Cumhuriyeti'ne kesin egemenliği kazandırmış olmaktadır. Dışişleri Bakanlığı görevini Heinrich von Brentano'ya devreder. Moskova ziyareti sonucu Sovyetler Birliği ile resmi diplomatik ilişkiler kuruldu. Bunun sonucunda çok sayıda Alman savaş esiri SSCB'den yurda dönebildi. Doğu Almanya'nın (DDR) diplomatik alanda yalnız bırakılmasına yönelik Hallstein Doktrini'ni açıkladı.

1956'da Alman Federal Meclisi, Adenauer tarafından desteklenen Yükümlü Askerlik Yasasını onayladı. 1957'de Roma Sözleşmeleri imzalandı. Bu sözleşmelerle Fransa, İtalya, Hollanda, Belçika, Lüksemburg ve Batı Almanya, Avrupa Ekonomik Topluluğu (EWG'nin) ve Avrupa Atom Birliği'nin (EURATOM) kurulması konusunda anlaştılar. Üçüncü Almanya genel seçimlerinde CDU/CSU koalisyonu kesin çoğunluğu elde etti. Adenauer yeniden Federal Şansölyeliğe seçildi.

1961'de Birlik Partileri genel seçimler sonucunda kesin çoğunluğu kaybetti. FDP koalisyon için, Adenauer'in yasama dönemi sona ermeden önce istifa etmesi koşulunu ileri sürdü. Adenauer ise yeniden Federal Şansölyeliğe seçildi. 1962'de Adenauer'in Fransa'ya yaptığı resmi ziyaret De Gaulle tarafından her iki devletin barışma töreni olarak tertip edildi. De Gaulle, Federal Almanya'yı resmi ziyaret gerçekleştirdi.

1963'te Adenauer ve De Gaulle Paris'te Alman-Fransız İşbirliği Antlaşmasını imzaladılar. ABD Başkanı John F. Kennedy Almanya Federal Cumhuriyeti'ni ve Berlin'i resmi ziyarette bulundu. Almanya Federal Cumhuriyeti'nin Atom Denemelerini durdurma antlaşmasına onay verdi. Adenauer 1963 sonbaharında Federal Şansölyelikten istifa etti. Ludwig Erhard onun yerine Şansölye oldu.

Son dış ziyaretini 1967 yılında İspanya'ya yaptı. 19 Nisan 1967 tarihinde Bonn yakınlarındaki Rhöndorf'ta 91 yaşında öldü.

Kaynakça

Siyasi görevi
Önce gelen
de
Köln Belediye Başkanı
1917–1933
Sonra gelen
Günter Riesen
Boş
Başka isim ile kullanılan makam
Dietlof von Arnim-Boitzenburg
Prusya Lordlar Kamarası Başkanı olarak
Prusya Devlet Konseyi Başkanı
1921–1933
Sonra gelen
Robert Ley
Önce gelen
Willi Suth
Köln Belediye Başkanı
1945
Sonra gelen
Willi Suth
Boş
Başka isim ile kullanılan makam
Lutz von Krosigk
Geçici
Almanya Şansölyesi
1949–1963
Sonra gelen
Ludwig Erhard
Almanya Dışişleri Bakanı
1951–1955
Sonra gelen
Heinrich von Brentano
Parti siyasi görevi
Yeni siyasi partiİngiliz Bölgesi Hristiyan Demokrat Birliği Başkanı
1946–1951
Sonra gelen
Wilhelm Johnen
Bundestag CDU/CSU Grubu Başkanı
1949
Sonra gelen
Heinrich von Brentano
Hristiyan Demokrat Birliği Başkanı
1950–1966
Sonra gelen
Ludwig Erhard

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Bonn</span> Kuzey Ren-Vestfalyada büyükşehir (Almanya)

Bonn, Almanya'nın Kuzey Ren-Vestfalya eyaletinin güneyinde, Ren Nehri'nin her iki yakasına yayılan bir kenttir.

<span class="mw-page-title-main">Gerhard Schröder</span> 7. Almanya şansölyesi

Gerhard Schröder, Alman emekli politikacı. 1990'dan 1998'e kadar Aşağı Saksonya eyaleti başbakanıydı. Ekim 1998'den Nisan 2005'e kadar Almanya Federal Cumhuriyeti'nin yedinci şansölyesi oldu. Ayrıca 1999-2004 yılları arasında da Sosyal Demokrat Parti SPD'nin genel başkanlığını da yaptı. Haziran 2017'de Helmut Kohl'ün ölümünden sonra Angela Merkel ile birlikte hâlen hayatta olan emekli başbakandır.

<span class="mw-page-title-main">Helmut Kohl</span> 6. Almanya şansölyesi (1982–1998)

Helmut Josef Michael Kohl, Alman siyasetçi ve devlet adamı. 1982 ile 1998 arasında, Almanya şansölyesi, 1973 ile 1998 arasında Hristiyan Demokrat Birliği'nin (CDU) lideri.

<span class="mw-page-title-main">Batı Almanya</span> Almanya Federal Cumhuriyeti (1949–1990)

Batı Almanya, Federal Almanya ya da resmî adıyla Almanya Federal Cumhuriyeti, II. Dünya Savaşı'ndan sonra Amerika Birleşik Devletleri, Birleşik Krallık ve Fransa kontrolü altındaki bölgede kurulmuş devlet. "Batı Almanya", 15. yüzyıldan beridir Almanya diye adlandırılan ülkenin, II. Dünya Savaşı'ndan sonra politik ve coğrafi olarak ikiye ayrılması sonucu oluşmuştur ve bu ad, 1949'dan 1990'a kadar ABD ve Birleşik Krallık'ın sebebiyet verdiği politik arenada kullanılan bir ad olarak kalmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Ludwig Erhard</span> 2. Almanya şansölyesi

Ludwig Erhard, 1963-1966 yılları arasında görev yapmış Batı Almanya Şansölyesi, 1949-1963 yılları arasında Federal Ekonomi Bakanı. Erhard, sosyal piyasa ekonomisi düşüncesinin kurucularındandır ve ordoliberalizmin temsilcilerinden biridir.

<span class="mw-page-title-main">Willy Brandt</span> 4. Almanya şansölyesi

Willy Brandt veya doğum adıyla Herbert Ernst Karl Frahm, Federal Almanya Şansölyesi (1969-1974), Almanya Sosyal Demokrat Partisi (SPD) lideri (1964-1987).

<span class="mw-page-title-main">Almanya Hristiyan Demokrat Birliği</span> Almanyada bir siyasi parti

Almanya Hristiyan Demokrat Birliği, Hristiyan demokrat ve liberal muhafazakâr görüşte, merkez sağ pozisyonda bir Alman siyasi partisidir. Genel başkanı Friedrich Merz'tir.

<span class="mw-page-title-main">Guido Westerwelle</span> Alman politikacı (FDP)

Guido Westerwelle, Alman hukukçu, diplomat ve siyasetçi. 2009-2013 yılları arasında 2. Merkel Kabinesi'nde başbakan yardımcılığı ve dışişleri bakanlığı görevlerinde bulundu. Ayrıca, 1996-2013 yılları arasında Almanya Federal Meclisi üyeliği ve 2001-2011 arasında Hür Demokratik Parti (FDP) başkanlığı görevlerini yürüttü.

<span class="mw-page-title-main">Heinrich Lübke</span> 2. Almanya cumhurbaşkanı

Karl Heinrich Lübke, 1959-1969 yılları arasında Batı Almanya cumhurbaşkanı olarak görev yapan Alman siyasetçi. Lübke, kariyerinin sonlarına doğru kötüleşen sağlığından dolayı acı çekti ve sağlık sorunlarından kaynaklanmış olabilecek bir dizi utanç verici olayla tanınıyor. Lübke, İkinci Dünya Savaşı sırasında Nazi rejimiyle ilişkisi skandalının ortasında, ikinci döneminin planlanan bitiminden üç ay önce görevinden istifa etti.

<span class="mw-page-title-main">Wilhelm Marx</span> Alman politikacı

Wilhelm Marx, Weimar Cumhuriyeti'nde iki kez şansölyelik yapmış Alman avukat, devlet adamı ve Merkez Partisi'nin (Zentrumspartei) lideri.

<span class="mw-page-title-main">Reichskanzlei</span>

Reichskanzlei, 1871'den 1945'e kadar Alman Reich'ı döneminde Almanya Şansölyeliğinin geleneksel adıydı. 1875'teki Şansölyelik yeri, Berlin'deki Wilhelmstraße'de bulunan Prens Antoni Radziwiłł'nin (1775-1833) eski şehir sarayıydı. Hem saray hem de yeni bir Reich Şansölyesi binası II. Dünya Savaşı sırasında ciddi şekilde hasar gördü ve sonra yıkıldı. Günümüzde Almanya Şansölyelik ofisine genellikle Kanzleramt ya da daha resmi olarak Bundeskanzleramt adı verilir. İkincisi, 2001 yılında tamamlanan Şansölye Ofisinin yeni yer adıdır.

<span class="mw-page-title-main">Gustav Heinemann</span> 3. Almanya cumhurbaşkanı

Gustav Walter Heinemann, Almanya Federal Cumhuriyeti'nin 3. Cumhurbaşkanı (1969-1974).

<span class="mw-page-title-main">Joachim Gauck</span> 11. Almanya cumhurbaşkanı

Joachim Wilhelm Gauck, Alman politikacı, Protestan papaz ve Doğu Almanya'da eski anti-komünist insan hakları savunucusudur. 19 Şubat 2012 tarihinde, hükûmet partileri olan CDU, CSU, FDP, SPD ve Birlik 90/Yeşiller tarafından 2012 seçimlerinde Almanya Cumhurbaşkanı adayı olarak kabul edilmiştir. 18 Mart 2012 tarihi itibarıyla Almanya cumhurbaşkanı seçilmiştir.

<span class="mw-page-title-main">İşgal Almanyası</span> Almanyaʼnın II. Dünya Savaşı sonrası askeri işgali

İşgal Almanyası, Almanya'nın II. Dünya Savaşı sonrasında Müttefik Devletlerce kontrol edildiği döneme denir. Amerikan, İngiliz, Sovyet ve Fransız güçlerinden müteşekkil Müttefik Tetkik Yönetimi, 1945'ten 1949'a değin ülkeyi idare etti.

<span class="mw-page-title-main">Robert Lehr</span> Alman politikacı

Robert Lehr, Alman siyasetçi. Şansölye Konrad Adenauer hükûmetinde 1950'den 1953'e kadar Federal İçişleri Bakanı olarak görev yaptı.

<span class="mw-page-title-main">Almanya şansölyesi</span> Almanyanın hükûmet başkanı

Almanya şansölyesi, Almanya Federal Cumhuriyeti'nin hükûmet başkanlığını temsil eden makamdır. Orta Çağdan kalma bu terim Latin terimlerinden türetilmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Avusturya cumhurbaşkanı</span> Avusturyanın devlet başkanı

Avusturya cumhurbaşkanı, Avusturya Cumhuriyeti'nin devlet başkanıdır. Teorik olarak anayasa tarafından büyük güç ile emanet edilmiş olmasına rağmen uygulamada, cumhurbaşkanı çoğunlukla törensel ve sembolik bir şahsiyettir.

<span class="mw-page-title-main">1949 Batı Almanya cumhurbaşkanlığı seçimi</span>

1949 Batı Almanya cumhurbaşkanlığı seçimi, 14 Ağustos 1949'da yapılan Batı Almanya federal seçimlerinde Alman Federal Meclisine seçilen milletvekillerinin katılımıyla 12 Eylül 1949'da düzenlen bir seçimdir. Seçime CDU/CSU, FDP ve Alman Partisi (DP) katılmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Heinrich von Brentano</span> Alman politikacı

Heinrich von Brentano, Hıristiyan Demokrat Birliği'nin (CDU) Alman politikacısıydı. 1955'ten 1961'e kadar Federal Dışişleri Bakanı olarak görev yaptı.

Lothar de Maizière Alman hukukçu ve Hıristiyan Demokrat politikacıdır 1990 yılında Doğu Almanya'nın demokratik olarak seçilmiş ilk hükûmetinin başkanı olarak görev yaptı ve Almanya'nın yeniden birleşmesinden önceki son aylarda bu görevi sürdürdü Daha sonra, birleşik Federal Almanya Cumhuriyeti'nin yeni hükûmetinde kısa bir süre bakan olarak görev yaptı