İçeriğe atla

Kongo Krallığı

Kongo Krallığı (Kongoca: Kongo dya Ntotila[1][2] veya Wene wa Kongo;[3] Portekizce: Reino do Congo ) Orta Afrika'da bugünkü kuzey Angola'da, Demokratik Kongo Cumhuriyeti'nin batı kısmında[4] ve Kongo Cumhuriyeti'nde bulunan bir krallıktı.[5] En geniş alanı batıda Atlantik Okyanusu'ndan doğuda Kwango Nehri'ne ve kuzeyde Kongo Nehri'nden güneyde Kwanza Nehri'ne kadar uzanıyordu. Krallık, "Kongo krallığının efendisi veya hükümdarı" anlamına gelen Kongo ismi Mwene Kongo'nun Portekizce versiyonu olan Manikongo tarafından yönetilen birkaç çekirdek eyaletten oluşuyordu ancak sonradan etki alanı Ngoyo, Kakongo, Loango, Ndongo ve Matamba gibi komşu krallıklara kadar genişledi.[6]

y. 1390'dan 1862'ye kadar bağımsız bir devletti. 1862'den 1914'e kadar, aralıklı olarak Portekiz Krallığı'nın bir vasal devleti olarak işlev gördü.[7] 1914'te Portekiz'in bir Kongo isyanını bastırmasının ardından Portekiz, itibari monarşiyi kaldırdı. Kongo kralı unvanı 1915'ten 1975'e kadar gerçek gücü olmayan bir saygı ifadesi olarak görüldü.[8][9] Krallığın geri kalan bölgeleri, sırasıyla Angola kolonisi, Belçika Kongosu ve Cabinda Koruyuculuğu'na asimile edildi. Günümüzün Bundu dia Kongo mezhebi, krallığın Angola, Kongo Cumhuriyeti ve Demokratik Kongo Cumhuriyeti'nden ayrılarak yeniden canlandırılmasından yanadır.[10]

Kaynakça

  1. ^ Can also be written as Kongo dia Ntotila and Kongo dia Ntotela.
  2. ^ Schemmel, B. (2008). "Traditional Polities". 31 Aralık 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 24 Ocak 2008. 
  3. ^ Linda M. Heywood (2007). Central Africans, Atlantic Creoles, and the Foundation of the Americas, 1585–1660. New York: Cambridge University Press. s. 57. ISBN 978-0-521-77065-1.  Yazar |ad1= eksik |soyadı1= (yardım); Yazar eksik |soyadı2= (yardım)
  4. ^ Rhythms of Resistance: African Musical Heritage in Brazil. 2000. s. 158.  Yazar |ad1= eksik |soyadı1= (yardım)
  5. ^ Afrique Noire: Histoire et Civilisations, jusqu'au XVIIIème sicècle. I. Paris: Hatier. 1995. ISBN 2-218-03881-1.  Yazar |ad1= eksik |soyadı1= (yardım)
  6. ^ "Demography and History in the Kingdom of Kongo, 1550–1750". The Journal of African History. 18 (4): 526. 1977. doi:10.1017/s0021853700015693.  Birden fazla yazar-name-list parameters kullanıldı (yardım); Yazar |ad1= eksik |soyadı1= (yardım)
  7. ^ "Kingdom of Kongo 1390 – 1914". South African History Online. 18 Mayıs 2016. 23 Şubat 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 23 Şubat 2019. 
  8. ^ Alisa LaGamma, Kongo: Power and Majesty, Metropolitan Museum of Art, 2015, p. 15
  9. ^ Jelmer Vos, Kongo in the Age of Empire 1860–1913: The Breakdown of a Moral Order, The University of Wisconsin Press, 2015, p. 151
  10. ^ "Bundu dia Kongo". Global Security. 24 Eylül 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 26 Aralık 2007. 

Dış bağlantılar

Wikimedia Commons'ta Kingdom of Kongo ile ilgili çoklu ortam belgeleri bulunur

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Angola</span> Güneybatı Afrikada bulunan bir ülke

Angola, resmî adıyla Angola Cumhuriyeti, Afrika kıtasının güneybatı bölümünde yer alan bir ülkedir. Kimbundu, Umbundu ve Kikongo dillerinde Ngola olarak adlandırılan ülkenin komşularını güneyde Namibya, kuzeydoğuda Kongo DC, doğuda Zambiya oluşturmakta olup, ülkenin batısında Atlas Okyanusu yer almaktadır. Angola'ya bağlı olmasına rağmen anakara ile fiziki bağlantısı bulunmayan ve ülkenin kuzeyinde Atlas Okyanusu kıyısında yer alan Cabinda bölgesi de Kongo Cumhuriyeti'nin yanı sıra yine Kongo DC ile sınıra sahiptir. Resmi dili Portekizcedir.

<span class="mw-page-title-main">Dört Halife</span>

Dört Halife ya da Râşid Halifeler; Sünnilik'te Râşid halifeler, doğru yola yönlendirilen ve doğru bir model olduğu kabul edilen halifelerdir. Bazıları bu kategoriye Muhammedin torunu Hasan'ın 6 aylık hilafetini de sokarlar. İslam peygamberi Muhammed'in ölümünden sonra ümmete önderlik eden ilk dört halifedir:

<span class="mw-page-title-main">Kongo Nehri</span> Afrikanın ikinci, Orta Batı Afrikanın en uzun nehri

Kongo Nehri veya eski ismiyle Zaire Nehri, Orta Batı Afrika'nın en uzun nehridir. Chambeshi koluyla birlikte 4.700 km uzunluk ile Afrika'nın Nil'den sonra en uzun ikinci nehridir. Nehir kollarıyla birlikte Amazon'nden sonra dünya'nın 2. en büyük yağmur ormanını beslemektedir. Dünyanın en uzun 9. nehridir. Ekvator çizgisini iki kez kesmektedir. Afrika kıtasında debisi en yüksek nehirdir. Kongo nehrinin kenarında Afrika kıtasının en modern şehirlerinden olan ve Kongo Demokratik Cumhuriyeti'nin (Zaire) başkenti Kinşasa şehri yer almaktadır. Kongo nehrinin Atlas Okyanusu'nda denize döküldüğü yerden 560 km içeride kurulmuş olan bu başkentin hemen karşı kıyısında yine Afrika kıtasının ülkelerinden olan Kongo Cumhuriyeti'nin başkenti olan Brazzaville şehri yer almaktadır. Bu iki şehir dünyada birbirine en yakın olan iki başkenttir. Arasında sadece Kongo nehri bulunmaktadır. Kongo Cumhuriyeti ile Demokratik Kongo Cumhuriyetinin sınırını teşkil eden bu nehir Demokratik Kongo Cumhuriyeti ile Angola devleti sınırında Atlas Okyanusu'na dökülür.

<span class="mw-page-title-main">Cabinda Bölgesi</span> Angolanın ekslav bölgesi

Cabinda veya Kabinda Bölgesi, Angola'nın 18 yönetim bölgesinden birisidir.

<span class="mw-page-title-main">Birleşik Krallık tarihi</span> Büyük Britanya tarihi

Birleşik Krallık tarihi, 18. yüzyılın başlarında Birlik Antlaşması ve Birlik Yasaları ile başlar. Birleşik Krallık'ın çekirdeği, 1707'de İngiltere ve İskoçya krallıklarının siyasi birliği yoluyla Büyük Britanya adlı yeni bir üniter devletin kurulmasıyla oluştu. Tarihçi Simon Schama, bu yeni Büyük Britanya devleti hakkında şunları söylemiştir:

Düşmanca bir birleşme olarak başladı, ancak dünyanın en güçlü ve sağlam birliğine dönüştü... Bu Avrupa tarihindeki en hayret verici dönüşümlerden biriydi.

<span class="mw-page-title-main">Orta Afrika</span> Afrika kıtasının Burundi, Orta Afrika Cumhuriyeti, Çad, Kongo Demokratik Cumhuriyeti ve Ruandayı barındıran orta kısmı

Merkezi Afrika Afrika kıtasının ana çekirdeği olarak kabul edilip, Burundi, Orta Afrika Cumhuriyeti, Çad, Kongo Demokratik Cumhuriyeti ve Ruanda'yı içerir.

<span class="mw-page-title-main">UTC+01.00</span>

UTC+01:00, UTC'den 1 saat ileri zaman dilimi.

<span class="mw-page-title-main">M'banza-Kongo</span>

M'banza-Kongo, Angola'nın kuzeybatı Zaire Bölgesinin başkentidir. M'banza Kongo, Portekiz'in 1483'te bölgeye gelmesinden bir süre önce kurulmuştu ve o sırada hüküm sürmüş olan Kilukeni hanedanının başkentiydi. Bölge, 17. yüzyılda iç savaşlar sırasında geçici olarak terk edildi. Angola'nın Kongo Demokratik Cumhuriyeti sınırına yakın konumdadır. 2017'de Mbanza Kongo, UNESCO tarafından Dünya Mirası olarak ilan edildi.

<span class="mw-page-title-main">Kongo Demokratik Cumhuriyeti-Türkiye ilişkileri</span>

Demokratik Kongo Cumhuriyeti-Türkiye ilişkileri, Demokratik Kongo ile Türkiye arasındaki dış ilişkilerdir. Türkiye'nin 1974'ten beri Kinşasa'da büyükelçiliği vardır ve Demokratik Kongo, Ankara'daki büyükelçiliğini 2011 yılında açmıştır.

Orta Afrika Ülkeleri Ekonomik Topluluğu, bir Afrika Ekonomi Topluluğu'nun Orta Afrika bölgesel ekonomik birliğidir.

<span class="mw-page-title-main">Sultankulu Kutubşah</span>

Sultankulu Kutubşah veya Sultankulu Bey Baranlı veya Sultankulu Kutbü'l-Mülk (1445-1543), 1518'den 1687'ye kadar güney Hindistan'ı yöneten Kutbşahlar hanedanının kurucusudur. Türkmen kökenlidir ve İran'da doğmuştur. Başlangıçta Behmeni sultanına hizmet etmekteydi ve bir askeri unvan olan Kutbü'l-Mülk unvanını almıştır; daha sonrasında Golkonda'ın kontrolünü ele geçirmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Drag king</span>

"Drag king"ler çoğunlukla erkeksi drag giysileri giyen ve bireysel veya grup rutininin bir parçası olarak erkek cinsiyet klişelerini kişileştiren kadın performans sanatçılarıdır. Tipik bir drag gösterisi, dans, oyunculuk, stand-up komedi ve şarkı söylemeyi, canlı veya önceden kaydedilmiş parçalarla dudak senkronizasyonunu içerebilir. Drag kralları genellikle abartılı bir şekilde maço erkek karakterler olarak oynarlar, inşaat işçileri ve rapçiler gibi marjinalleştirilmiş erkeklikleri tasvir ederler ya da Elvis Presley, Michael Jackson ve Tim McGraw gibi erkek ünlüleri taklit ederler.

<span class="mw-page-title-main">Kahire Kuşatması</span> 1801 yılında Fransız devrim savaşları sırasında Mısırdaki kuşatma

Kahire Kuşatması, Fransız Devrim Savaşları sırasında Osmanlı kuvvetleri ile Fransız ve İngilizler arasında Mısır Seferi'nden hemen bir önce gerçekleşen bir kuşatmadır. İngiliz komutan John Hely-Hutchinson, Haziran ortasında gerçekleşen birkaç çatışmadan sonra Kahire'ye doğru ilerledi. Hutchinson'a büyük bir Osmanlı kuvveti de katıldı ve Kahire kuşatıldı. 27 Haziran'da General Augustin Daniel Belliard komutasındaki 13.000 kişilik Fransız garnizonu teslim oldu. Jacques-François Menou komutasındaki Mısır'da kalan Fransız birlikleri, bu başarısızlıktan sonra İskenderiye'ye çekildi.

<span class="mw-page-title-main">Barotseland</span> Güney Afrikada bir bölge

Barotseland, Namibya, Angola, Botswana, Zimbabwe arasında, Zambiya'nın doğu ve kuzey eyaletlerinin yarısı ve Demokratik Kongo Cumhuriyeti'nin Katanga Eyaleti'nin tamamı dahil bir krallıktır. Orijinal kolları Luyi (Maluyi) olan ve aynı zamanda Güney Sotho kabilesini asimile eden, akrabalık yoluyla birbirine bağlı 46'dan fazla bireysel, önceden farklı kabileden oluşan birleşik bir grup olan Lozi halkının veya Barotse veya Malozi'nin anavatanıdır.

<span class="mw-page-title-main">İkinci Kongo Savaşı</span>

İkinci Kongo Savaşı , Afrika Savaşı veya Büyük Afrika Savaşı olarak da bilinen ve bazen Afrika Dünya Savaşı olarak da anılan, Ağustos 1998'de Demokratik Kongo Cumhuriyeti'nde başlayan savaştır. Birinci Kongo Savaşı'ndan bir yıl sonra başlamış ve aynı sorunlardan kaynaklanmıştır. Savaş, Demokratik Kongo Cumhuriyeti Geçiş Hükûmeti'nin iktidara geldiği Temmuz 2003'te resmen sona erdi. 2002'de barış anlaşması imzalanmış olmasına rağmen başta doğu olmak üzere ülkenin birçok bölgesinde şiddet devam etmiştir. Devam eden Lord'un Direniş Ordusu isyanı ve Kivu ve Ituri çatışmalarından bu yana düşmanlıklar devam etmiştir. Dokuz Afrika ülkesi ve yaklaşık yirmi beş silahlı grup savaşa katıldı.

<span class="mw-page-title-main">Mbunda Krallığı</span>

Mbunda Krallığı, günümüzdeki Angola'nın güneydoğusunda, Orta Afrika'nın batısında 1500-1917 yılları arasında var olan bir Afrika krallığıydı. En geniş topraklara sahip olduğu dönemde sınırları Moxico'nun merkezindeki Mithimoyi'den güneydoğudaki Namibya sınırındaki Cuando Cubango Eyaletine kadar uzanıyordu. Krallık, Kral Mwene wa Chiundi tarafından yönetiliyordu.

Futbol Kongo Demokratik Cumhuriyeti'nde, oynanan en popüler spordur. Milli futbol takımı Afrika Uluslar Kupası'nı iki kez kazandı: 1968 ve 1974'te ulusların eski adı Zaire ile. Millî takım, 1974'te Dünya Kupası'na katılmaya hak kazandı, bu turnuvadaki tek görünümleri.

<span class="mw-page-title-main">Gil Eanes</span>

Gil Eanes 15. yüzyılda Portekizli bir gezgin ve kaşifti.

Nijerya tarihi, MÖ. 1500 civarında başlayan Nok kültürü gibi erken uygarlıklar aracılığıyla en az MÖ 13.000'e dayanan en eski sakinlerine kadar izlenebilir. Nri Krallığı, Benin İmparatorluğu, ve Oyo İmparatorluğu gibi çok sayıda eski Afrika uygarlığı bugün Nijerya olarak bilinen bölgeye yerleştiler. İslam, Nijerya'ya 11. yüzyılda Bornu İmparatorluğu ve Hausa Eyaletleri aracılığıyla ulaştı. Hristiyanlık ise 15. yüzyılda Portekiz'den gelen rahipler Augustinian ve Capuchin aracılığıyla Nijerya'ya geldi. Songhai İmparatorluğu da bölgenin bir bölümünü işgal etti. 15. yüzyıldan itibaren Avrupalı köle tüccarları günümüz Nijerya bölgesinde başlayan Atlantik köle ticaretinin bir parçası olarak köleleştirilmiş Afrikalıları satın almak için bölgeye geldiler. Avrupalı köle tüccarları tarafından kullanılan ilk Nijerya limanı bir kıyı limanı olan Badagry idi. Yerel tüccarlar onlara köle sağlayarak bölgedeki etnik gruplar arasındaki çatışmaları tırmandırdılar ve Sahra-ötesi yol üzerinden eski ticaret kalıplarını bozdular.

Kongo halkı ya da Bakongo öncelikle Kongoca'yu konuşanlar olarak tanımlanan bir Bantu etnik grubudur. Alt gruplar Beembe, Bwende, Vili, Sundi, Yombe, Dondo, Lari ve diğerlerini içerir.