İçeriğe atla

Kongo Demokratik Cumhuriyeti-Türkiye ilişkileri

Demokratik Kongo Cumhuriyeti-Türkiye ilişkileri
Haritada gösterilen yerlerde Democratic Republic of the Congo ve Turkey

Kongo DC

Türkiye
Diplomatik Misyon
Kongo DC'nin Ankara BüyükelçiliğiTürkiye'nin Kinşasa Büyükelçiliği
Temsilcilik
Büyükelçi Marcel Mulumba TshidimbaBüyükelçi Mehmet Munis Dirik

Demokratik Kongo Cumhuriyeti-Türkiye ilişkileri, Demokratik Kongo ile Türkiye arasındaki dış ilişkilerdir. Türkiye'nin 1974'ten beri Kinşasa'da büyükelçiliği vardır ve Demokratik Kongo, Ankara'daki büyükelçiliğini 2011 yılında açmıştır.[1]

Ülke Karşılaştırması

 Kongo Demokratik Cumhuriyeti Türkiye
BayrakKongo Demokratik CumhuriyetiTürkiye
Devlet AmblemiCoat of arms of the Democratic Republic of the Congo
Nüfus101.780.263 83,154,997
Alan2.344.858 km2 (905.355 sq mi) 783,356 km² (302,455 sq mi)
Nüfus yoğunluğu39,19/km2 (101,5/sq mi) 105/km2 (271.9/sq mi)
BaşkentKinşasaAnkara
HükûmetYarı başkanlık sistemiBaşkanlık sistemli

Cumhuriyet

Mevcut LiderBaşkan Félix Tshisekedi



Başbakan Jean-Michel Sama Lukonde
Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan



Başkan Yardımcısı Cevdet Yılmaz
Resmi dillerFransızca, Kongoca, Lingala, Svahili ve Ciluba Türkçe
Etnik gruplar-BİLGİ YOK- %85 Türk, %9 Kürt, %6 Diğer
Ana dinler% 94.9 Hristiyanlık

-% 55,8 Roma Katolikliği

-% 39.1 Diğer Hristiyanlık inaçları

% 2.5 Geleneksel inançlar % 0,5 Ateizm % 2.1 diğerleri

% 97.6 İslam, %1.1 Yahudilik, %0.3 Hristiyanlık
(İGE İnsani Gelişme Endeksi)0.480 (düşük)[2] -179. 0.806 (çok yüksek) -59.
GSYİH (PPP)$77,486 milyar (kişi başına 843 dolar) $2.464 trilyon[3] (kişi başına 29.326 dolar)

Diplomatik ilişkiler

Türkiye başlangıçta Leopold II'nin Kongo'yu "uygarlaştırma" vaadini destekledi ve 1885'teki Berlin Konferansı'ndan sonra Kongo Özgür Devleti'ni tanıdı.[4] Belçikalılar tarafından aşağılayıcı derecede katı bir ayrımcılık sistemi uygulandı.[4] Belçika Kralı II. Leopold, 1885'ten 1908'e kadar Kongo Özgür Devleti'ni yönetmeye devam edecekti.[4]

Bağımsızlığın ardından Türkiye, Demokratik Kongo Cumhuriyeti ile diplomatik ilişkiler kuran ilk ülkelerden biri oldu.[5] Türkiye, önümüzdeki 30 yıl içinde başta TİKA aracılığıyla 137 milyon ABD doları tutarında ekonomik yardım için birçok program başlattı.[5]

Türkiye, darbelere karşı tutumuna rağmen, 24 Kasım 1965'te Amerika Birleşik Devletleri'nin ardından Mobutu Sese Seko hükûmetini hızlıca tanıdı.[5] Mobutu, 1973'te İsrail ile diplomatik ilişkilerini kestiğinde ilişkiler kötüleşti.[6] Hükûmetler Frente Nacional de Libertação de Angola ve Uniã Nacional para a Independência Total de Angola'yı Movimento Popular de Libertação de Angola'ya karşı desteklemeye devam etti.[6]

2000'li yıllarda ilişkiler önemli ölçüde gelişti.[7] İki ülke arasında gelişen ilişkiler karşılıklı üst düzey ziyaret ve toplantılara da yansımıştır. 2010 yılında Cumhurbaşkanı sıfatıyla Abdullah Gül'ün Demokratik Kongo Cumhuriyeti'ne gerçekleştirdiği ziyaretin yanı sıra, 2017 yılında DKC Başbakan Yardımcısı Leonard She Okitundu da Türkiye'yi ziyaret etmiştir. Yine 2014 ve 2016 yıllarında Dışişleri Bakanlıkları arasında karşılıklı olarak gerçekleştirilen Siyasi İstişare Toplantıları da ilişkilerin güçlendirilmesine katkı sağlamıştır. Öte yandan Türkiye, bağımsız vakıf ve dernekler olmak üzere, gerek kamu, gerek sivil toplum kuruluşları aracılığıyla Demokratik Kongo Cumhuriyeti'ne insani yardım ve kalkınma alanında çeşitli düzeylerde katkılar sunmaktadır.

Ekonomik ilişkiler

  • İki ülke arasındaki ticaret hacmi 2015 yılında 163 milyon dolar oldu.[1]
  • İstanbul'dan Kinshasa'ya 2014 yılından beri her gün direkt uçuş yapılmaktadır.[1]

Eğitim alanındaki ilişkiler

Ayrıca bakınız

Kaynakça

  1. ^ a b c d "Relations between Turkey and the Democratic Republic of Congo". Ministry of Foreign Affairs of Turkey. 16 Temmuz 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. 
  2. ^ "2019 Human Development Index Ranking | Human Development Reports". hdr.undp.org. 9 Aralık 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Ağustos 2020. 
  3. ^ "International Monetary Fund, Report on selected countries". imf.org. 24 Haziran 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 24 Haziran 2017. 
  4. ^ a b c Kabuya-Lumuna Sando, C. Histoire du Congo. Les quatre premiers présidents. Kinshasa: Secco and Cedi, 2002.
  5. ^ a b c Mabiala Mantuba-Ngoma, P. “La nouvelle histoire du Congo. Mélanges eurafricains offerts à Frans Bontinck, C.I.C.M.” Cahiers Africains 65–66–67 (2004), pp. 1–365.
  6. ^ a b Gondala, C. D. The History of Congo. Westport, Conn.: Greenwood Press, 2002.
  7. ^ Grove, Brandon. Behind Embassy Walls: The Life and Times of an American Diplomat. Columbia: University of Missouri Press, 2005.

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Kongo Demokratik Cumhuriyeti</span> Orta Afrikada bir ülke

Kongo Demokratik Cumhuriyeti,, eski adıyla Zaire, Orta Afrika'da bir ülkedir. Yüzölçümü bakımından Sahra Altı Afrika'nın en büyük, Afrika'nın ikinci büyük, dünyanın ise 11. büyük ülkesidir. 105 milyonluk nüfusuyla en kalabalık Frankofon ülkedir. Ayrıca Afrika'nın en kalabalık 4., dünyanın ise 15. ülkesidir. Kongo Demokratik Cumhuriyeti, kuzeyden saat yönünde ilerlendiğinde Orta Afrika Cumhuriyeti, Güney Sudan, Uganda, Ruanda, Burundi, Tanzanya, Zambiya, Angola, Kongo Cumhuriyeti ve 40 km'lik bir sahil şeridi ile Atlas Okyanusu ile çevrilidir. Ülkenin başkenti Kinşasa'dır.

<span class="mw-page-title-main">Zaire</span> 1971 yılından 1997 yılına kadar bugünkü Kongo DC sınırları içerisinde kurulan devlet

Zaire veya resmî adıyla Zaire Cumhuriyeti, 1971 yılından 1997 yılına kadar bugünkü Kongo Demokratik Cumhuriyeti sınırları içerisinde kurulan devlet.

<span class="mw-page-title-main">Kinşasa</span> Demokratik Kongo Cumhuriyetinin başkenti

Kinşasa veya eski ismi ile Léopoldville, Afrika kıtasında bulunan Kongo Demokratik Cumhuriyeti'nin başkenti ve en büyük kentidir. 2021 yılı itibarıyla yaklaşık 15 milyonluk nüfusuyla Afrika kıtasının da en büyük şehridir. Kinşasa aynı zamanda ülkenin on bir bölgesinden biri konumunda olup, Başkent Bölgesi statüsüne sahiptir. Şehir Kongo Cumhuriyeti ile bu bölgede sınırı belirleyen Kongo Nehri kıyısında kuruludur.

<span class="mw-page-title-main">Laurent-Désiré Kabila</span> 3. Kongo Demokratik Cumhuriyeti devlet başkanı

Laurent-Désiré Kabila Kongo Demokratik Cumhuriyeti'nin başkanlığını yapmıştır. 1997 Mayısı'nda Mobutu Sese Seko'yu devirerek başa geçen Kabila, 16 Ocak 2001 tarihinde bir suikast sonucu öldürüldü. Yerine oğlu Joseph Kabila geçti.

<span class="mw-page-title-main">Sırbistan-Türkiye ilişkileri</span>

Bu madde, Sırbistan-Türkiye ve eskiden beri süregelen Türk-Sırp ilişkilerini içerir.

<span class="mw-page-title-main">Angola-Türkiye ilişkileri</span>

Angola-Türkiye ilişkileri; 1975 yılında Türkiye'nin Angola'nın bağımsızlığını tanımasıyla başlamıştır. İki ülke arasındaki diplomatik ilişkiler ise Türkiye'nin 2010 yılında Angola'nın başkenti Luanda'da kurduğu Luanda Büyükelçiliği ve Angola'nın 2012 yılında Çankaya'da açtığı Ankara Büyükelçiliği aracılığıyla yürütülmektedir. İki ülke arasındaki ticaret hacmi 2019 yılında 212 milyon $ olmuştur. 2021 yılında iki ülke arası direkt uçuşlar başlamıştır. Bununla birlikte Türkiye'ye ait resmi pasaport hamilleri [Hususi (Yeşil), Hizmet (Gri) ve Diplomatik (Kırmızı)] Angola'da 90 günü aşmamak kaydıyla vizeden muaftır.

<span class="mw-page-title-main">Türkiye-Venezuela ilişkileri</span>

Türkiye-Venezuela ilişkileri, Türkiye ile Venezuela arasında sürdürülen uluslararası politikaları içerir.

<span class="mw-page-title-main">Félix Tshisekedi</span> 5. Kongo Demokratik Cumhuriyeti devlet başkanı

Félix Antoine Tshisekedi Tshilombo (Fransızca telaffuz: [feligz ɑ̃twan tʃizək di tʃilɔ̃bo]; 13 Haziran 1963, Kongo Demokratik Cumhuriyeti'nin en eski ve en büyük muhalefet partisi olan Demokrasi ve Sosyal Gelişme Birliği'nin lideridir. 10 Ocak 2019 itibarıyla, Kongo Demokratik Cumhuriyeti'nin başkanıdır. Üç defa Zaire başbakanlığı görevinde bulunmuş ve muhalefet liderliği yapmış olan Étienne Tshisekedi'nin oğludur ve bu nedenle bir başbakan ile ilişkili olan ilk Kongolu devlet başkanıdır.

<span class="mw-page-title-main">Kuzey Kore'nin diplomatik temsilcilikleri listesi</span> Vikimedya liste maddesi

Bu Kore Demokratik Halk Cumhuriyeti'nin diplomatik misyonlarının bir listesidir.

<span class="mw-page-title-main">Kongo Cumhuriyeti (Léopoldville)</span>

Kongo Cumhuriyeti, Orta Afrika'da 1960 yılında Belçika Kongosu'nun bağımsızlığını kazanmasıyla kurulmuş bir egemen devletti. 1960'tan 1966'ya kadar, aynı ismi olan kuzeybatıdaki sınır komşusu Kongo'dan ayırt edilmek için başkentinin ismi eklenmesiye Kongo-Léopoldville olarak bilindi. 1964'te devletin resmi adı Kongo Demokratik Cumhuriyeti olarak değiştirildi , ancak iki ülke başkentleri ile ayırt edilmeye devam edildi; başkent Léopoldville'nin isminin Kinşasa olarak değiştirilmesiyle Kongo-Kinşasa olarak tanındı. Ulusal ordunun komutanı Joseph Désiré Mobutu, ülkenin kontrolünü ele geçirdikten sonra ülkenin resmi adı 1971'de Zaire Cumhuriyeti oldu. Böylece Kongo-Kinsaşa son buldu. 1960-1965 arasındaki döneme İlk Kongo Cumhuriyeti de denir.

<span class="mw-page-title-main">Tacikistan-Türkiye ilişkileri</span>

Tacikistan-Türkiye ilişkileri, Tacikistan ile Türkiye arasında sürdürülen uluslararası politikaları içerir. İki ülke arasındaki ilişkiler dost ve işbirliğine dayalıdır ve 1991'den beri iki ülke arasında imzalanmış 30'dan fazla anlaşma ve protokolün yasal dayanağı ile vurgulanmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Belarus-Türkiye ilişkileri</span>

Belarus-Türkiye ilişkileri Belarus ve Türkiye arasındaki dış ilişkilerdir.

<span class="mw-page-title-main">Peru-Türkiye ilişkileri</span> Peru ve Türkiye arasındaki diplomatik ilişkiler

Peru-Türkiye ilişkileri Peru ve Türkiye arasındaki dış ilişkilerdir. İki ülkenin de 2010 yılından beri karşılıklı büyükelçilikleri bulunmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Bolivya-Türkiye ilişkileri</span>

Bolivya-Türkiye ilişkileri Bolivya ve Türkiye arasındaki dış ilişkilerdir.

<span class="mw-page-title-main">Küba-Türkiye ilişkileri</span>

Küba-Türkiye ilişkileri Küba ve Türkiye arasındaki dış ilişkilerdir.

<span class="mw-page-title-main">Slovakya-Türkiye ilişkileri</span>

Slovakya-Türkiye ilişkileri, Slovakya ve Türkiye arasındaki dış ilişkilerdir. 1993 yılında Türkiye, hem Slovakya'yı hem de Çek Cumhuriyeti'ni ayrı, bağımsız devletler olarak resmen tanıdı. Diplomatik ilişkiler ve Bratislava'daki Türk Büyükelçiliği 4 Ocak 1993'te açıldı.

<span class="mw-page-title-main">Litvanya-Türkiye ilişkileri</span>

Litvanya-Türkiye ilişkileri, Litvanya ile Türkiye arasındaki dış ilişkilerdir. Türkiye 28 Temmuz 1922'de Litvanya'yı resmî olarak tanıdı ve aynı gün Türkiye'nin Estonya Büyükelçisi de Litvanya'ya akredite oldu. SSCB'nin Estonya, Letonya ve Litvanya'nın işgalini ve ilhakını takiben Tallinn'deki Türk Büyükelçiliği 5 Eylül 1940'ta kapattı. Ancak Türkiye, Litvanya'nın Sovyet ilhakını hiçbir zaman tanımadı.

<span class="mw-page-title-main">Kongo Cumhuriyeti-Türkiye ilişkileri</span>

Kongo Cumhuriyeti-Türkiye ilişkileri; Kongo Cumhuriyeti ve Türkiye arasındaki uluslararası askeri, siyasi, idari ve kültürel anlaşmaları kapsamaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Kosta Rika-Türkiye ilişkileri</span>

Kosta Rika-Türkiye ilişkileri, Kosta Rika ile Türkiye arasındaki ikili ilişkilerdir.

<span class="mw-page-title-main">Ekvador-Türkiye ilişkileri</span> Ekvador ve Türkiye arasındaki diplomatik ilişkiler

Ekvador-Türkiye ilişkileri, Ekvador ile Türkiye arasındaki dış ilişkilerdir.