İçeriğe atla

Kondomari

Zoodochos Pigi Kilisesi, Kondomari, 2019

Kondomari (Yunanca: Κοντομαρί Kontomari) Girit'teki Platanyas belediyesine bağlı bir Yunan köyüdür. Girit'in kuzey kıyılarında, Hanya'nın 18 km batısında ve Maleme'nin 3 km güneydoğusunda yer alır.

2 Haziran 1941'de, Girit Muharebesi'nden sonra birkaç Alman askerinin ölümüne misilleme olarak Alman paraşütçüler tarafından en az 23 sivilin infaz edildiği Kondomari Katliamı'nın yeri olduğu biliniyor. Bu, İkinci Dünya Savaşı sırasında Avrupa'da sivillerin ilk toplu infazıydı.[1] Kondomari, cumhurbaşkanlığı kararnamesi ile şehit köyü ilan edildi ve köydeki bir anıt, kurbanların isimlerini listeliyor ve olayı tasvir eden bir çini duvara sahiptir.

Katliam

İnfaz gerçekleşirken

Savaş suçu, Alman paraşütçülerinin 20 Mayıs 1941'de başlayan Yunan ve İngilizlerin savunan Girit'e (Girit Muharebesi) inişinden sonra görülmüştür. Alman birlikleri General der Flieger Kurt Student'in komutasındaydı. İnişten sonra Almanlar, sivil nüfusun ve partizanların katıldığı şiddetli bir direnişle karşılaştı.

Fallschirmjäger des III'ün Alman paraşütçüleri olduğu söylenmektedir. Havadaki Fırtına Alayı'nın taburları öldürüldü ve Almanlar özel bir ciddiyetle hareket etti, bu da askeri liderliğin acımasız misillemelerle tepki vermesine neden oldu. Student tarafından 31 Mayıs'ta yayınlanan "misilleme tedbirleri" emrinde, mekanların yakılması, kurşuna dizilmesi ve "imha" da dahil olmak üzere, uygulanacak sıkıyönetim ve ilgili mahkemelerin dikkate alınmaması gerektiği açıkça belirtildi.[2] Bunu birkaç yerde kitlesel katliamların gerçekleşmesi izledi.

Kondomari köyünün erkekleri toplandı, bir zeytinliğe götürüldü ve Teğmen Horst Trebes'in emriyle orada vuruldu. Kurbanların kesin sayısı tam olarak belli değildir; anıt taşında 23 isim listelenmiştir. İnfazdan sonra Kondomari'nin kendisi yok edildi.

Sivillerin vurulması, Wehrmacht propaganda şirketi adına fotoğrafçı Peter Weixler tarafından fotoğraflandı. Kasım 1945'te Nürnberg savaş suçları mahkemesine silahlı saldırıya ilişkin yazılı bir görgü tanığı olarak yer aldı.[3] Fotoğrafları paylaştığı için Gestapo tarafından tutuklandığı ve bir buçuk yıl hapis yattığı söylendi.[4] Kurt Student daha sonra savaş suçlarından beş yıl hapis cezasına çarptırıldı, ancak 1948'de temyiz duruşmasının ardından serbest bırakıldı.

İkinci Dünya Savaşı'ndan sonra Kondomari yeniden inşa edildi ve günümüzde tatil konaklamalı küçük bir tatil beldesidir.

Ayrıca bakınız

Kaynakça

  1. ^ "Κοντομαρί". Δημοτικό Μουσείο Καλαβρυτινού Ολοκαυτώματος (Yunanca). 12 Temmuz 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 11 Şubat 2020. 
  2. ^ "Der Student-Befehl vom 31. Mai 1941 im Wortlaut". 24 Eylül 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 9 Kasım 2022. 
  3. ^ "Augenzeugenbericht von Franz Peter Weixler zu den Erschießungen in Kondomari". 3 Haziran 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 9 Kasım 2022. 
  4. ^ "Nürnberger Prozesse: Die Donovan-Archive". 31 Ekim 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 9 Kasım 2022. 

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Girit</span> Yunanistanın en büyük, Akdenizin 5. büyük adası

Girit, Yunanistan'ın en büyük, Akdeniz'in beşinci büyük adasıdır. Ege Denizi'nin güneyinde yer alır.

<span class="mw-page-title-main">Girit Muharebesi</span>

Girit Muharebesi, II. Dünya Savaşı'nda 20 Mayıs 1941 sabahında Fallschirmjäger'lerin Girit Adasına havadan indirilmesi ile başlamıştır. İşgal amaçları bağlamında başarıya ulaştıysa da, Alman tarafının verdiği kayıpların büyüklüğü nedeniyle, Alman ordusu bir daha hava indirme operasyonu yapmamıştır.

<span class="mw-page-title-main">2. Waffen-SS Panzer Tümeni Das Reich</span>

2. SS Panzer Tümeni "Das Reich", Waffen-SS'e bağlı 38 tümenden biri. II. Dünya Savaşı'nda Nazi ordusunun en deneyimli ve zorlu şartlarda eğitilmiş, sert çatışmalara katılmış tümenlerinden biridir.

<span class="mw-page-title-main">Kurt Student</span>

Kurt Student, Nazi Almanyası döneminde Luftwaffe'nin Generaloberst.

<span class="mw-page-title-main">Einsatzgruppen</span> Nazi Almanyasında Alman Ordusunun işgal ettiği bölgeleri ev ev arayarak Yahudileri, Romanları ve komünistleri öldüren seyyar infaz birlikleri

Einsatzgruppen, SS'e bağlı, Heinrich Himmler'in kontrolünde ve Reinhard Heydrich'in yönetimi altındaki, II. Dünya Savaşı sırasında Alman Ordusunun işgal ettiği bölgeleri ev ev arayarak Yahudileri, Romanları ve komünistleri öldüren seyyar infaz birlikleri. A B C ve D isminde 4 Einsatzgruppe timi vardı ve her birlik 600-1000 askerden oluşuyordu. Toplama kampları kurulmadan önce infazlarda etkin rol oynamışlardır. En önemli eylemleri Babi Yar Katliamı'dır. Gezici birliklerdir. Sürekli hareket halinde olup bir infazdan ötekine doğru eylemlerini gerçekleştirmişlerdir. Çukur kazıp öldürüp gömme işi oyalayıcı olduğundan ve öldürme sırasında çok fazla mermi harcandığından bunun yerine toplama kampları kurulmuştur.

<span class="mw-page-title-main">Fallschirmjäger</span>

Fallschirmjäger, II. Dünya Savaşı'nda Almanya'ya ait elit hava indirme (paraşütçü) birlikleridir. Fallschirmjäger Luftwaffe'ye bağlıydı. Tarihin ilk hava indirme operasyonları ve işgallerini gerçekleştirmiş, Almanya'nın en iyi askerlerini barındıran birliklerden biridir. Girit Savaşı sırasında verdikleri yüksek kayıp yüzünden Adolf Hitler tarafından bir daha büyük çaplı bir operasyonda kullanılmamışlardır. 1941'deki Girit'in işgalinden sonra Hitler, verilen büyük kayıplar nedeniyle General Kurt Student'e, paraşüt birlikleri vasıtasıyla yapılan işgalin zamanının dolduğunu ve bir daha büyük hava indirme operasyonlarının düzenlenemeyeceğini bildirmiştir. Bu sebeple Fallschirmjäger tümenleri 1941 sonlarından itibaren normal piyade tümenleri gibi iş görmeye başlamışlardır. Norveç, Hollanda, Belçika ve Yunanistan'da gösterdikleri büyük başarılarda, müttefiklere ilham kaynağı olmuş ve 1940'larda Müttefikler de kendi hava indirme birliklerini oluşturmaya başlamışlardır.

<span class="mw-page-title-main">Hans von Salmuth</span>

Hans Eberhard Kurt von Salmuth, II. Dünya Savaşı'nda Alman generaliydi.

<span class="mw-page-title-main">Erich Priebke</span>

Erich Priebke, Nazi Almanyası'nda Waffen-SS'de eski bir Hauptsturmführer (yüzbaşı). 1996 yılında İtalya'da, 24 Mart 1944 tarihinde Roma'da Ardeatine mağaralarında yapılan katliama katıldığı savaş suçlarından mahkûm edildi. Partizanların bir saldırısı sonucunda 33 Alman askerinin hayatlarını kaybettikten sonra 335 İtalyan sivil, misilleme olarak öldürülmüştür. II. Dünya Savaşı'nda Nazi Almanyası'nın yenilgisinden sonra 50 yıl boyunca yaşadığı Arjantin'e kaçmak için yardım aldı.

<span class="mw-page-title-main">Yunan Direnişi</span>

Yunan Direnişi, II. Dünya Savaşı sırasında 1941-44 yılları arasında Mihver Devletleri işgali altında bulunan Yunanistan’da işgale karşı faaliyet gösteren silahlı ve silahsız farklı siyasi görüşlere sahip grupları içeren terimdir. II. Dünya Savaşı'nın sona ermesinden az önce Almanların ülkeden atılmasının ardından direnişin farklı unsurları iktidarı almak için birbirleriyle mücadeleye girişmiş ve sonunda Yunan İç Savaşı patlak vermiştir.

<span class="mw-page-title-main">İtalyan Partizan Cumhuriyetleri</span>

İtalyan Partizan Cumhuriyetleri, Nazi Almanyası ile İtalyan Sosyal Cumhuriyeti tarafından kontrol edilen bölgerde İtalyan partizanlar tarafından kurulan cumhuriyetlerdir. 1944 yılında kurulan cumhuriyetler, İtalya’da konuşlanan 25 Alman bölüğünün şiddetli saldırılarına karşı koyacak güçte olmadıklarından, ömrü kısa oldu. Alman bölükleri, savaş uçakları da dahil olmak üzere, modern bir ordunun savaş gücü yüksek her türlü aracıyla donatılmış olduğu halde, İtalyan partizanların ellerinde makineli tüfekler ve el bombalarından başka silah yoktu. Müttefik Devletler ise söz verdikleri yardımları partizanlara vermeyecekti. Kurulan cumhuriyetlerden birisi olan Ossola Cumhuriyeti, Müttefik Devletler'ince ve tarafsız İsviçre tarafından tanındı.

Beyaz Terör, Rusya'da 1917-1922 yılları arasında gerçekleşen Rus İç Savaşı sırasında Çarlık yanlısı Beyaz Orduların Kızıllara ve kendilerine destek vermeyen sivil halka yönelik şiddet ve katliam hareketlerine verilen isimdir.

<span class="mw-page-title-main">Belzec imha kampı</span>

Belzec, Polonya'nın güney doğusunda bulunan Nazi Almanyası tarafından II. Dünya Savaşı yıllarında özellikle Çingene soykırımı (Porajmos) ve Yahudi soykırımı (Holokost) için kullanılmış imha kampı ve toplama kampı. Günümüzde Polonya'nın Lublin Voyvodalığı'nın güney sınırına yakın bir köyde bulunmaktadır. Auschwitz-Birkenau ve Treblinka'nın ardından en büyük katliamın yaşandığı üçüncü toplama ve imha kampıdır.

Wolfgang Kügler, Einsatzgruppe'nin bir alt bölümü olan Einsatzkommando 2 için bir SS-Untersturmführer ve bir Teilkommandoführer idi. İkinci Dünya Savaşı'ndan sonra, Batı Almanya'daki bir mahkemede yargılanmış ve savaş suçlarından suçlu bulunmuştur. Cezasının 8 ay hapis ve para cezası olduğu bildirilmiştir. Ona karşı en ciddi suçlama, Letonya'daki Liepāja sahilinde, çoğunlukla kadınlar ve çocuklar olmak üzere yaklaşık 2.700 Yahudi katliamında örgütlemesi ve komutan olmasıydı. Kügler, bu cinayetler meydana geldiğinde Almanya'da izinli olduğunu ve orada bulunmadığını iddia etti.

<span class="mw-page-title-main">Dem'ianiv Laz</span> Toplu mezarlık

Dem'ianiv Laz, Stanisławów'da yer alan, Sovyetlerin Polonya'yı işgali sırasında Sovyetler tarafından öldürülen sivillerin topluca gömüldüğü yerdir. NKVD'nin silahla öldürdüğü en az 524 esir, diğer mahkûmlar tarafından şehrin dışındaki küçük bir geçitte kazılan birkaç toplu mezarın içine gömülmüştür.

<span class="mw-page-title-main">Belçika Savaşı</span>

Belçika Savaşı veya Belçika Seferi, Belçika'da genellikle 18 Gün Seferi olarak anılır, İkinci Dünya Savaşı sırasında Almanya'nın saldırı seferi olan Fransa Muharebesi'nin bir parçasıydı. Mayıs 1940'ta 18 gün sürdü ve Belçika Ordusu'nun teslim olmasının ardından Almanya'nın Belçika'yı işgal etmesiyle sona erdi.

<span class="mw-page-title-main">Alikianos</span> Giritte bir yerleşim

Alikianos, Hanya'nın yaklaşık 12,5 kilometre güneybatısında yer alan Girit'teki Hanya bölgesel birimindeki Musuroi belediyesine bağlı ana köy.

<span class="mw-page-title-main">Kondomari Katliamı</span>

Kondomari Katliamı, Girit'teki Kondomari köyünden erkek sivillerin II. Dünya Savaşı sırasında 2 Haziran 1941 tarihinde Alman paraşütçü askerlerinden oluşan bir idam mangası tarafından infaz edilmesidir. Vurulma olayı Girit'teki bir dizi misillemenin ilkiydi. Generaloberst Kurt Student tarafından Giritlilerin iki gün önce adanın teslim olmasıyla sonuçlanan Girit Savaşı'na katılmalarına misilleme olarak düzenlenmişti. Erkekler, kadınlar ve çocuklar köy meydanında toplanmaya zorlandı. Daha sonra, kadınlar ve çocuklar serbest bırakılırken erkekler arasından bir dizi rehine seçildi. Rehineler çevredeki zeytinliklere götürüldü ve daha sonra üzerlerine ateş açıldı. Kurbanların tam sayısı belli değildir. Alman kayıtlarına göre toplam 23 kişi öldürülmüştür ancak diğer kaynaklara göre bu sayı 60 civarındadır. Katliam, Alman ordusunun savaş propagandası muhabiri Franz-Peter Weixler tarafından fotoğraflanmış ve 39 yıl sonra bir Yunan gazeteci tarafından Federal Alman arşivlerinde bulunmuştur.

<span class="mw-page-title-main">İstanköy Katliamı</span>

İstanköy (Kos) Katliamı, Ekim 1943'ün başlarında Wehrmacht tarafından, o zamanlar İtalyan işgali altındaki On İki Ada'dan biri olan Kos'ta İtalyan ordusu savaş esirlerine karşı işlenen bir savaş suçudur. Adanın Alman işgaline direndikleri için hain olarak görüldükten sonra General Friedrich-Wilhelm Müller'in emriyle yaklaşık yüz İtalyan subay vuruldu.

Bruno Bräuer, 2. Dünya Savaşı sırasında bir Luftwaffe generaliydi. Girit Garnizonu komutanı ve 9. Paraşütçü Tümeni komutanı olarak hizmet vermiştir. Savaştan sonra savaş suçlarından yargılanmış ve Girit'in İşgali'nin yıldönümünde General der Infanterie Friedrich-Wilhelm Müller'yla birlikte infaz edilmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Kefalonya katliamı</span> İkinci Dünya Savaşı Katliamı

Kefalonya katliamı veya 33. Acqui Piyade Tümeni katliamı 1943 yılı Eylül ayında Nazi Wehrmacht güçleri tarafından İtalyan savaş esirlerine karşı işlenmiş savaş suçudur. İtalya'da faşizmin sona ermesiyle beraber İtalya ve Müttefikler arasında ateşkes imzalanınca Nazi Almanyası Achse Harekâtıyla İtalya'yı işgal etmiş ve İtalyan askerlerini silahsızlandırmıştı. Ancak Kefalonya'da konuşlanmış İtalyan birlikleri teslim olmayı reddederek Almanlara direnmiştir. 22 Eylül günü mühimmatları bittiği için teslim olmak durumunda kalan İtalyan askerlerden 5.155 tanesi yerinde infaz edilmiş, toplama kamplarına gönderilmek üzere gemilere bindirilen 3 bin asker ise gemilerinin Müttefik Devletler tarafından batırılması üzerine boğularak can vermiştir. Ağırlıklı olarak Avusturyalı Nazilerden oluşan 1. Dağ Dümeni tarafından işlenen katliam savaşın öne çıkan suçlarındandır.