İçeriğe atla

Konak (yapı)

Konak, büyük ve gösterişli ev. Hükûmet işlerinin görüldüğü yapı; araba veya hayvanla bir günde alınan yol. Yolculukta geceyi geçirmek için inilen, konaklanılan yer. Konak'tan küçük ve genellikle bir bahçe içerisinde inşa edilmiş yapılara ise köşk denir.

Ulukonak

Türk kültüründe konaktan daha büyük bir yapıyı veya ilavelerle genişleyerek bütünleşik bir yapıdan oluşan bir konağı ifade etmekte kullanılır. Daha basit bir yaklaşımla saray manasını verir.[1] Yerleşik kültüre geçiş sonrası ortaya çıkmış bir öğedir. İhtişamı, saltanatı ve göz alıcılığı simgeler. Sırça (camdan) saraylar masallarda yer alır. Büyük sütunlar, çok fazla sayıda oda, karmaşık bir bütün oluşturan yapılar topluluğu belirleyici özellikleri arasında sayılabilir. Çok fazla sayıda insan barındırdığı için etkileşim fazladır. Yeryüzündeki tüm büyük uygarlıklarda hükümdar konaklarının ve saraylarının görkemli olması esastır, bu saltanatın gücünü ve otoriteyi sembolize eden bir anlayıştır.

Tarih

Osmanlıda Valiler, idari işlerini "vali konağı" ya da "hükûmet konağı" olarak adlandırılan konak tipi konutlarda gerçekleştirirlerdi. İzmir'in Konak ilçesinin ve Konak Meydanı'nın adı İzmir Hükûmet Konağı'nın bölgede bulunmasından gelir.[2]

Kaynakça

  1. ^ "Türk Söylence Sözlüğü, Deniz Karakurt" (PDF). 13 Aralık 2011 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF). Erişim tarihi: 9 Şubat 2012. 
  2. ^ "Konak Belediyesi". 4 Nisan 2005 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 27 Aralık 2010. 

Resimler

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">İzmir</span> İzmir ilinin merkezi olan şehir

İzmir, Türkiye'de Ege Bölgesi'nde yer alan ve İzmir ilinin merkezi olan şehirdir. Ülkenin nüfus bakımından en kalabalık üçüncü şehridir. Ekonomik, tarihî ve sosyo-kültürel açıdan önde gelen şehirlerden biridir.

<span class="mw-page-title-main">Topkapı Sarayı</span> İstanbulda bir saray

Topkapı Sarayı, İstanbul Sarayburnu'nda, Osmanlı İmparatorluğu'nun 600 yıllık tarihinin 400 yılı boyunca, devletin idare merkezi olarak kullanılan ve Osmanlı padişahlarının yaşadığı saraydır. Bir zamanlar içinde 4.000'e yakın insan yaşamıştır.

<span class="mw-page-title-main">Enderûn</span> Osmanlıda saray okulu

Enderûn Mektebi, Enderun'un II. Murad veya Fâtih Sultan Mehmed dönemlerinde açılmış olduğu şeklinde iki farklı görüş ileri sürülmekteyse de II. Murad zamanında Edirne Sarayı'nda teşkil edildiği, ancak gerçek teşkilâtına Fâtih döneminde kavuştuğu söylenebilir. Zamanla çeşitli değişikliklere uğramakla beraber Osmanlı Devleti'nin son zamanlarına kadar (1908) varlığını sürdüren bir saray okuludur. Hristiyan ailelerden devşirilen çocukların zeki ve gösterişlileri saraya alınarak özel bir şekilde yetiştirilirlerdi. Fatih Sultan Mehmet döneminde geliştirilmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Konak, İzmir</span> İzmirin ilçesi

Konak, Türkiye'nin İzmir ilinin bir ilçesidir. Kuzeyinde İzmir Körfezi, kuzeydoğusunda Bayraklı, doğusunda Bornova, güneyinde Buca ve Karabağlar, batısında Balçova ilçeleri bulunmaktadır.

Afife Nurbanu Valide Sultan, Osmanlı Padişahı II. Selim'in yasal eşi olarak Haseki Sultan, Sultan III. Murad'ın annesi ve Osmanlı İmparatorluğu'nun Valide Sultan'ıdır. Haseki Hürrem Sultan'ın gelinidir. Kadınlar Saltanatı döneminin en önemli isimlerinden biriydi. Çelişkili teoriler onu Venedikli, Yahudi veya Yunan kökenli olarak tanımlıyor. Doğum adı Cecilia Venier-Baffo, Rachel veya Kalē Kartanou olabilir.

<span class="mw-page-title-main">Kösem Sultan</span> Osmanlı İmparatorluğunun Saltanat Naibi Sultan I.Ahmedin nikâhlı eşi, IV. Murad ve I. İbrahimin validesi ve torununun (IV. Mehmed) saltanatını gören tek Valide Sultandır

Mahpeyker Kösem Sultan, Osmanlı İmparatorluğu tarihinin en güçlü kadın figürlerinden birisi, Sultan I. Ahmed'in nikâhlı eşi ve IV. Murad ve İbrahim'in annesidir. Osmanlı tarihinin en güçlü ve etkili kadınlarından biri ve aynı zamanda sonradan Kadınlar Saltanatı olarak adlandırılan dönemin merkezi bir figürü oldu. Naip olarak, Osmanlı İmparatorluğu'nu yaklaşık 20 yıl boyunca etkin bir şekilde yönetti.

<span class="mw-page-title-main">Osmanlı İmparatorluğu'nda kölelik</span> Osmanlı ekonomisinde ve toplumunda insan köleliği

Osmanlı İmparatorluğu'nda kölelik, Osmanlı İmparatorluğu'nun ekonomisinin ve geleneksel toplumunun yasal ve önemli bir parçasıydı. Köle edinilen ana kaynaklar Güney Avrupa, Doğu Avrupa, Balkanlar ve Kafkasya'daki savaşlar, siyasi olarak organize edilmiş köleleştirme seferleri ve Afrika'dan getirilen siyahilerin satıldığı köle ticaretiydi. Büyük askeri seferlerin ardından köle satış fiyatlarının düştüğü bilinir. Osmanlı İmparatorluğu'nun idari ve siyasi merkezi olan İstanbul'da, 16. ve 17. yüzyıl nüfusunun yaklaşık beşte biri kölelerden oluşuyordu. Bu yüzyılların gümrük istatistikleri, İstanbul'un Karadeniz'den yaptığı ilave köle ithalatının 1453'ten 1700'e kadar toplam 2,5 milyon civarında olabileceğini gösteriyor.

<span class="mw-page-title-main">Av Köşkü Saray Müzesi</span> Kocaelinin İzmit ilçesinde bulunan müze

Abdülaziz Av Köşkü ya da başka bir adıyla Kasr-ı Hümayun, İzmit'te bulunan barok ve ampir üslupta bir köşktür. Son şeklini Abdülaziz devrinde alan yapı, Osmanlı Devleti'nde İstanbul dışında yapılan tek küçük saray olarak bilinir. Mimarı Garabet Amira Balyan'dır. Günümüzde müze olarak kullanılmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">İzmir'in Kurtuluşu</span> İzmirin Yunan işgalinden kurtuluşu

İzmir'in Kurtuluşu, 26 Ağustos'ta başlayan Büyük Taarruz harekâtı sonucu Türk ordusunun Yunan işgali altındaki İzmir'e 9 Eylül 1922'de girmesini belirten tarih terimidir.

<span class="mw-page-title-main">Göztepe, Konak</span> İzmirde bir mahalle

Göztepe, İzmir ilinin Konak ilçesine bağlı bir mahalledir. İlçenin batıdaki sahil şeridinde yer alan mahalle, Mustafa Kemal Sahil Bulvarı ve İnönü Caddesi arasında yer alan sokakları içerir. İnönü Caddesi mahallenin Karabağlar ilçesiyle sınırını oluşturur. Mithatpaşa Caddesi, Mustafa Kemal Sahil Bulvarı'na paralel olarak mahalleyi kat eder.

<span class="mw-page-title-main">Saray</span> mimari yapı

Saray, hükümdarların veya dinî liderlerin ikâmet ettiği büyük ve gösterişli yapı. Günümüzde zaman zaman otel veya kamu hizmetinde kullanılan bazı büyük yapıları tanımlamakta da kullanılır.

<span class="mw-page-title-main">Vedat Tek</span> Türk mimar (1873–1942)

Mehmet Vedat Tek, Türk mimar. 20. yüzyılın başlarındaki çalışmalarıyla tanınmakta ve Birinci Ulusal Mimarlık Akımı'nın Mimar Kemalettin Bey ile birlikte en önde gelen iki isminden biridir.

<span class="mw-page-title-main">Konak Meydanı</span> İzmir, Türkiyede bir meydan

Konak Meydanı, resmî adıyla Atatürk Meydanı, İzmir'in Konak ilçesinde yer alan, şehrin Cumhuriyet Meydanı ve Gündoğdu Meydanı'yla birlikte en önemli meydanlarından biridir.

<span class="mw-page-title-main">Kadınlar saltanatı</span>

Kadınlar saltanatı, Osmanlı İmparatorluğu'nda haseki sultanların veya valide sultanların veya hanım sultanların devlet yönetimine müdahale etmeleri, zaman zaman bizzat devleti yönettikleri döneme verilmiş olan bir addır. Kanuni Sultan Süleyman, döneminde başlamış olup 1656 yılında Köprülü Mehmet Paşa'nın sadrazam oluşuna kadar devam etmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Konak Camii</span> İzmir, Türkiyede bir cami

Konak Camii, bilinen diğer adıyla Yalı Camii, Türkiye'nin İzmir şehrinde yer alan bir camidir. Konak ilçesinde, kent merkezindeki Konak Meydanı'nda konumlanır.

<span class="mw-page-title-main">İzmir Resim Heykel Müzesi ve Galerisi</span> İzmir, Türkiyede bir müze

İzmir Resim Heykel Müzesi ve Galerisi, Türkiye'nin İzmir şehrinde yer alan bir müzedir. 1952'de açılan müzede resim ve heykel sanatına ait eserler sergilenmektedir.

<span class="mw-page-title-main">Kastamonu Hükûmet Konağı</span>

Kastamonu Hükûmet Konağı, Kastamonu'da bulunan, 1902 yılında hizmete açılan bir idari yönetim binasıdır.

<span class="mw-page-title-main">İzmir valileri listesi</span> Vikimedya liste maddesi

İzmir valisi, İzmir ilinde hem ulusal hükûmetten hem de devlet işlerinden sorumlu bürokratik devlet görevlisidir. Türkiye'nin diğer 81 ilinin valilerinde olduğu gibi, İzmir valisi de Türkiye Cumhuriyeti Cumhurbaşkanı tarafından doğrudan cumhurbaşkanlığı kararnamesi ile atanır ve İzmir'de hükûmet mevzuatının uygulanmasından sorumludur. Vali, aynı zamanda hem İzmir İl Emniyet Müdürlüğü hem de İzmir Jandarma Komutanlığı'nın en kıdemli komutanıdır.

<span class="mw-page-title-main">Akdeniz, Konak</span> İzmir, Türkiyede bir mahalle

Akdeniz, İzmir ilinin Konak ilçesine bağlı bir mahalledir. Çankaya semtinde, kentin tarihi ve ticari merkezini oluşturan mahallelerden biridir. İş merkezleri, oteller ve tarihi yapılar mahalle boyunca yayılmıştır. Kordon'un Konak Pier ile Cumhuriyet Meydanı arasında kalan kısmı Akdeniz Mahallesi'nin sınırları içinde kalır. Cumhuriyet Bulvarı kıyı şeridini takip ederek mahalleden geçer. Bu caddeye paralel olan diğer caddeler sırasıyla Şehit Fethi Bey Caddesi, Halit Ziya Bulvarı ve Necati Bey Bulvarı'dır ve tamamen mahalle sınırları içindedir. Doğu-batı uzanımlı Akdeniz, Vali Kazım Dirik caddeleri, Kordon'u Dokuz Eylül Meydanı'na bağlayan Gazi Bulvarı ve trafiğe kapalı Mimar Kemalettin Caddesi bu caddeleri dik keser.

<span class="mw-page-title-main">Konak, Konak</span>

Konak, İzmir ilinin Konak ilçesine bağlı bir mahalledir. Mahalleye ve bağlı bulunduğu ilçeye adını veren İzmir Hükûmet Konağı ve Konak Meydanı ile belediye ve diğer yönetim binaları bu mahallede bulunmaktadır. Mahalle iki kısımdan oluşmaktadır: Bunlardan biri Kordon, vapur iskelesi, metro ve tramvay istasyonu, belediye ve kamu binalarının bulunduğu sahil kesimi, diğeri de Kemeraltı'nın Anafartalar Caddesi'nin denize bakan tarafında kalan bölümüdür.