Komut, bilişim biliminde mikroişlemci üzerinde çalışan programların yapı taşlarına denir. Bir işlemcinin çalıştırabileceği komutlar, o işlemcinin komut kümesini oluşturur. İşlemciler, mimarilerine göre komutları farklı şekillerde işletebilirler. Bilgisayarın komut hattının uzunluğu ve genişliği, kaç komutun aynı anda işletilebileceğini belirler.
Komut kümesi mimarisi, CPU'nun yazılım tarafından nasıl kontrol edileceğini tanımlayan bilgisayar soyut modelinin bir parçasıdır. ISA, işlemcinin ne yapabileceğini ve bunu nasıl yapacağını belirterek donanım ve yazılım arasında bir arayüz gibi davranır.
Derleyici, kaynak kodu makine koduna dönüştüren yazılımdır. Bir programlama dilinin derleyicisi, o programlama dili kullanılarak yazılmış olan kodu hedef işlemci mimarisine göre uygun şekilde makine koduna derler ve genellikle çıktı olarak yürütülebilir dosyanın oluşturulmasını sağlar. Bu eyleme derleme denir. Bir başka ifadeyle derleyici, bir tür yazı işleyicidir; girdi olarak yazı alır ve çıktı olarak yazı verir.
x86-64 AMD tarafından tasarlanan 64-bit'lik bir işlemci mimarisidir. x86-64, x86 mimarisinin bir üst kümesidir; yapısı itibarıyla da onu destekler. x86-64 komut seti AMD'nin Athlon 64, Athlon 64 FX, Athlon 64 X2, Turion 64 ve Opteron işlemcilerinde kullanılmaktadır. Daha sonra Intel tarafından Intel 64 (EM64T) olarak adlandırılıp işlemcilerinde kullanılmaya başlanmıştır. Intel'in IA-64 olarak da bilinen Itanium mimarisiyle uyumsuzdur ve karıştırılmamalıdır.
Merkezî işlem birimi, dijital bilgisayarların veri işleyen ve yazılım komutlarını gerçekleştiren bölümüdür. Çalıştırılmakta olan yazılımın içinde bulunan komutları işler. Mikroişlemciler ise tek bir yonga içine yerleştirilmiş bir merkezî işlem birimidir. 1970'lerin ortasından itibaren gelişen mikroişlemciler ve bunların kullanımı, günümüzde MİB teriminin genel olarak mikroişlemciler yerine de kullanılması sonucunu doğurmuştur.
Makine dili, mikroişlemci ya da mikrodenetleyici gibi komut işleme yeteneğine sahip entegrelerin işleyebilecekleri, yapısına göre değişebilen ama genellikle her biri 8 adet 0-1'den (bit) ibaret komutlardan oluşan dile verilen addır. Her bir komutun mnemonic olarak adlandırılan bir tanımı ve işlem kodu olarak adlandırılan bir sayı karşılığı vardır. Mnemonic'ler, op kodun ne işe yaradığını hatırda tutmaya yarar. Örneğin Z-80 mikroişlemcisinde bir alt yordamı çağırmak için kullanılan komutun mnemonic'i Call NNdir ve program yazarken Call NN mnemonic'inin işlem kodu olan "205" sayısı programa konur. Yani bir makine dili program 205 14 45 195 22 15 gibi ardışık sayılardan, daha doğrusu bu sayıların binary karşılığı olan 0 ve 1'lerden oluşur.
Intel 80286 veya i286, 8086/8088'dan sonraki intel işlemcisidir.
Mikro işlemciler bellekte saklanan belli bit dizilerine göre işlemler yapmak için tasarlanmışlardır. Bu bit dizilerine komut denir. Her mikro işlemci imal edilirken, bellekten hangi bit dizisini okuduğunda hangi işlemi yapacağı belirlenir. Mikro işlemci üreticilerinin ve mimarilerinin farklı olması her işlemci ailesinin yeni komutlara sahip olması sonucunu doğurmaktadır; yani tüm mikro işlemcilerin okuyup işlem yapabilecekleri evrensel bir komut kümesi yoktur.
Karmaşık komut setli bilgisayar, bilgisayarın işlemcisinin komutlarının tipini ifade eder. Komutları karmaşık olan bir işlemci de her komutun işlemci tarafından decode edilmesi uzun sürer ve devrenin bu biçimi silikon üzerinde de fazladan yer kaplar. RISC işlemciler komut sayısını azaltarak, performans kazanmayı hedeflemişlerdir.
İndirgenmiş Buyruk Küme Bilgisayar, işlemci tasarım alanında 1980'li yıllarda önerilen ve giderek CISC'in yerini alan bir buyruk kümesi mimarisidir.
Pentium, Intel’den beşinci nesil x86 mimarisi bir mikroişlemcisidir. 486 serisinin ardılıydı ve ilk olarak 22 Mart 1993 tarihinde duyurulmuştu.
Intel Core, Intel'in Ocak 2006'da tanıttığı, dizüstü bilgisayarlarda kullanılmak üzere geliştirilmiş 32 bit işlemci ailesidir. İşlemci ailesi, Centrino veya Centrino Duo platformunda kullanılır. Bir üst sürüm işlemci, Intel Core 2 ile geliştirildi.
PowerPC, AIM olarak bilinen Apple-IBM-Motorola ittifakının 1991'de geliştirdiği bir RISC mikroişlemcisidir. Genel olarak kişisel bilgisayarlar içindir. PowerPC merkezi işlem birimleri (CPU) gömülü (embedded) ve yüksek performans işlemcileri olduğu için popüler olmuştur. PowerPC 1990'da AIM' in ve PReP'in temel taşı oldu, fakat mimari Apple'ın Macintosh'unun 1994–2006 modellerinde daha başarılı bulundu.
Mikroişlemci, işlemci olarak da bilinen, merkezî işlem biriminin (CPU) fonksiyonlarını tek bir yarı iletken tüm devrede (IC) birleştiren programlanabilir bir sayısal elektronik bileşendir.
Assembly dili, bir işlemcinin komut kümesi üzerine tanımlanmış alt seviye bir dildir. Assembly dili kolay hatırlanabilir semboller tanımlar ve böylece işlemcinin makina koduna karşılık gelen sayı dizilerinin bilinmesine gerek kalmaz. Assembly dili, platformdan bağımsız yüksek seviyeli programlama dillerinin aksine, işlemci mimarisine bağımlıdır. Tipik uygulamaları; cihaz sürücüleri, alt seviyeli dahili (embedded) ve gerçek zamanlı sistemlerdir. Bır assembly programı assembler kullanılarak makine koduna çevrilir.
Boru hattı yöntemi bilgisayar mimarisi ve diğer sayısal ürünlerin tasarımında başarımı artırmak için uygulanan bir yöntemdir. Komutları, boru hattı yöntemi ile işleyip daha kısa süre içinde bitmesini sağlar. Asıl amacı saat sıklığını artırarak başarımı artırmaktır. Farklı kaynakları aynı anda, farklı işler tarafından kullanarak çalışır.
Bilgisayar mimarisi, en küçüğe ve en başarılıya ulaşmayı hedeflerken aynı zamanda maliyeti de göz önünde bulundurduğu için sanat ve bilimin ortak buluştuğu nokta olarak da tanımlanır. Bilgisayar Mimarisi, bilgisayar parçalarının iç yapıları ve aralarındaki haberleşme bağlantıları ile ilgilidir.
x86, Intel'in 8086 mikroişlemcisini ve onun 8088 varyantını temel alarak Intel tarafından geliştiren bir yönerge seti mimarisi ailesidir.
Bilgisayar bilimlerinde işlem (process) terimi, belleğe yüklenmiş ve işlemcide (CPU) yürütülmekte olan bir program olarak tanımlanmaktadır. Uygulamalar diskte çalışmaz halde bulunurken ise program olarak tanımlanır. Bir program kendi başına pasif komut yığınıdır ve işlem ise bu komutların aktif olarak yürütülmesidir.
Bilgisayar biliminde bilgisayar organizasyonu, verilen bir komut kümesi mimarisinin bir işlemci üzerinde gerçeklenmesidir. Verilen bir komut kümesi mimarisi farklı bilgisayar organizasyonlarıyla birleştirilebilir. Bilgisayar mimarisi ise bilgisayar organizasyonu ve komut kümesi tasarımının birleştirilmesidir.
IA-32 (32-bit Intel mikromimarisi, çoğunlukla i386, x86-32 veya x86 olarak bilinir,bugün bile Intel'in en başarılı ticari mikroişlemci mimarisi olarak kabul edilir., Grubun ilk üyesi Intel 80386 dır bundan önceki x86 tasarımları 16 bittir -Intel 8086, 80186 ve 80286 işlemcileri. Bu mikromimari komut kümeleri dünyadaki kişisel bilgisayarların büyük çoğunluğu içinde bulunan mikroişlemciler için geçerlidir.