İçeriğe atla

Komplo

1605'te İngiltere Parlamentosu'nu havaya uçurmak için tasarlanan gizli bir plan olan Barut Komplosu'ndaki komplocuların illüstrasyonu.

Komplo veya entrika, cinayet, vatana ihanet veya yolsuzluk gibi yasa dışı veya zararlı bir amaç için, özellikle siyasi bir motivasyonla, anlaşmayı halktan veya kamuoyundan gizli tutarak insanlar arasında yapılan gizli bir plan veya anlaşmadır. Siyasi anlamda komplo, yerleşik siyasi iktidar yapılarını yıkma hedefi doğrultusunda birleşmiş bir grup insanı ifade eder. Bu, bunların gasp edilmesi veya değiştirilmesi veya hatta çeşitli siyasi otoritelerin yardımıyla düzeni zayıflatacak şekilde belirli faaliyetlerden sürekli olarak yasadışı bir şekilde kâr elde edilmesi şeklinde olabilir. Koşullara bağlı olarak bir komplo aynı zamanda bir suç ya da sivil bir hata da olabilir.[1] Bu terim genel olarak komplocuların yanlış veya yasa dışı eylemlerini çağrıştırır veya ima eder, çünkü insanların yasal ve etik olan veya kimsenin itiraz etmeyeceği faaliyetlerde bulunmak için komplo kurmalarına gerek kalmayacağına yaygın olarak inanılır.

Dış bağlantılar

  1. ^ "Conspiracy". merriam-webster.com. 18 Mart 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Mayıs 2024. 

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Türkiye'deki siyasi partiler listesi</span> Vikimedya liste maddesi

Bu maddede, Türkiye'de resmî olarak faaliyet gösteren siyasi partiler listelenmektedir. Türkiye, cumhurbaşkanlığı hükûmet sistemli cumhuriyet ile yönetilmektedir ve 1945 yılından beri çok partili sistem uygulanmaktadır. Siyasi parti illerin kuruluşları, teşkilatlanmaları, işleyişleri, faaliyetleri ve denetlenmeleri gibi esaslar 22 Nisan 1983 tarihinde kabul edilen Siyasi Partiler Kanunu ile düzenlenmektedir. Türkiye Cumhuriyeti vatandaşı herkes, yasa ile belirlenen şartları sağladığı sürece önceden izin almaksızın siyasi parti kurma hakkına sahiptir.

<span class="mw-page-title-main">Komplo teorisi</span> bir komployu çağrıştıran bir olay veya durumun açıklaması

Komplo teorisi, bir olayın veya durumun, diğer açıklamalar daha olanaklı iken genellikle farklı politik güdülere sahip, kötücül ve güçlü grupların komplolarına başvurularak açıklanması. Terim aynı zamanda komplolara başvurmanın ön yargıların ve yetersiz bulguların üzerine bina edildiğine yönelik küçümseyici bir yan anlamı da bünyesinde barındırır. Komplo teorileri, yanlışlanmaya direnirler ve döngüsel akıl yürütme ile pekişirler: hem teoriyi yalanlayan bulgular, hem de teoriyi doğrulayan bulguların yokluğu; teorinin doğruluğuna dair kanıt olarak yorumlanır ve bu da komploların kanıt alanından inanç alanına geçmelerine yol açar.

<span class="mw-page-title-main">Knesset</span> İsrail Devletinin parlamentosu

Knesset İsrail devletinin yasama organıdır. Knesset kelimesi İbranice "meclis" anlamına gelir.

<span class="mw-page-title-main">Diplomasi</span> yabancı bir ülkede ve uluslararası toplantılarda ülkesini temsil etme işi ve sanatı

Diplomasi, uluslararası siyasî ve hukukî iletişim demektir. Sorunların çözümü için karşılıklı anlaşma/antlaşma imzalanır. Devletlerin temsilcilerinin sözlü veya yazılı konuşma eylemlerini ifade eder. Diplomatlar dış temsilcilik ve diplomatik görevler yoluyla faaliyet gösterir.

<span class="mw-page-title-main">Hükûmet</span> organize bir topluluğu yöneten sistem, kişi veya bir grup insan, genellikle bir devlet

Hükûmet, genellikle bir devlet olan düzenli bir topluluğu yöneten sistem veya insan grubudur.

Yasa ya da diğer adıyla kanun anayasal hukuk sisteminde, yetkili organlarca meydana getirilen hukuk kurallarıdır. Yasalar, tüzükler, yönetmelikler birer hukuk kuralıdır. Yürürlükte olan hukuk kurallarının tümüne mevzuat denir. Dar anlamında yasa, yasama organınca yapılan yasa adıyla gerçekleştirilen işlerdir. Hukuk karşılıklı hakları ifade eden üst mefhumdur, yasa ise bu hakları koruyan ve belirleyen kuralları ifade eder.

<span class="mw-page-title-main">Aaron Burr</span> Amerika Birleşik Devletleri başkan yardımcısı (1756-1836; hd. 1801-1805)

Aaron Burr, ABD'nin 3. başkan yardımcılığını yaptı. Alexander Hamilton ile bir düello yapmıştır. Bu düello sonucunda Hamilton ağır yaralanmış ve daha sonrasında hayatını kaybetmiştir. Düello yapmak yasa dışı olmasına rağmen Burr hiçbir zaman yargılanmadı ve sonunda ona yönelik tüm suçlamalar düştü. Yine de Hamilton'ı öldürmesi Burr'un siyasi kariyerine son verdi.

Gizli servis, istihbarat teşkilatları için kullanılan bir tanımlamadır.

Gürcistan Devlet Başkanı Gürcistan'ın en yüksek siyasi makamıdır. 1918 yılından beri Gürcistan'ın başında bulunan devlet başkanlarının listesidir. Aynı zamanda Gürcistan Silahlı Kuvvetleri'nin başkomutanıdır. Yürütme yetkisi Cumhurbaşkanı ve hükûmet başkanı olan Başbakan arasında bölünmüş durumdadır. Gürcistan Cumhurbaşkanı, Devletin ve yürütme gücünün başkanıdır. Cumhurbaşkanı Anayasa ile, devlet organlarının faaliyetlerini yönlendirir, iç ve dış politikayı uygular ve ülkenin birliği ve toprak bütünlüğünü sağlar ve denetler. Cumhurbaşkanı, dış ilişkilerde Gürcistan'ın baş temsilcisidir. Gürcistan Cumhurbaşkanı, beş yıllık bir süre için gizli oyla evrensel, eşit ve doğrudan seçim hakkı temelinde seçilir. Başkanlar ikiden fazla dönem üst üste seçilemezler. 35 yaşına ulaşmış ve en az 15 yıldır Gürcistan'da yaşayan her Gürcistan vatandaşı, Cumhurbaşkanı seçimlerinde aday olabilir.

<span class="mw-page-title-main">İstihbarat teşkilatı</span>

İstihbarat teşkilatı, kolluk, millî güvenlik, savunma ve dış politika hedeflerine destek amacıyla analiz ederek veya araştırarak bilgi ve istihbarat toplamaktan sorumlu kamu kurumudur. İstihbarat teşkilatlarının açık veya gizli, casusluk, istihbarata karşı koyma, iletişimi durdurma, kriptoanaliz, diğer kurumlar ile iş birliği ve kamu kaynaklarının değerlendirilmesi gibi görevleri bulunmaktadır. Bu bilgilerin toplanma ve yayılması istihbarat analizi veya istihbarat olarak bilinir.

<span class="mw-page-title-main">Dış İstihbarat Servisi (Ukrayna)</span>

Ukrayna Dış İstihbarat Servisi, siyasi, ekonomik, askeri, teknik, bilimsel ve teknik bilgi ve ekolojik alanlarda ve istihbarat faaliyetlerini yürütmekte bağımsız bir devlet organıdır, doğrudan Ukrayna Devlet Başkanı'na bağlıdır.

Kürdistan Devrim Partisi, Türkiye'de faaliyet gösteren ayrılıkçı yasa dışı bir siyasi partidir. Partinin amacı Marksist-Leninist ilkelere dayalı bağımsız bir Kürt devleti kurmaktır.

<span class="mw-page-title-main">Gürcistan devlet başkanı</span> Gürcistanın devlet başkanı

Gürcistan devlet başkanı Gürcistan'ın en yüksek siyasi makamıdır. Aynı zamanda Gürcistan Silahlı Kuvvetleri'nin başkomutanıdır. Yürütme yetkisi devlet başkanı ve hükûmet başkanı olan başbakan arasında bölünmüş durumdadır. Gürcistan devlet başkanı, Devletin ve yürütme gücünün başkanıdır. Anayasa ile, devlet organlarının faaliyetlerini yönlendirir, iç ve dış politikayı uygular ve ülkenin birliği ve toprak bütünlüğünü sağlar ve denetler. Dış ilişkilerde Gürcistan'ın baş temsilcisidir. Beş yıllık bir süre için gizli oyla evrensel, eşit ve doğrudan seçim hakkı temelinde seçilir. İkiden fazla dönem üst üste seçilemezler. 35 yaşına ulaşmış ve en az 15 yıldır Gürcistan'da yaşayan her Gürcistan vatandaşı, devlet başkanlığı seçimlerinde aday olabilir.

<span class="mw-page-title-main">Düzensiz göç</span>

Düzensiz göç, insanların bir ülkeden başka bir ülkeye yasal olmayacak şekilde girişleri, çıkışları, çıkmaya teşebbüs etmeleri ile yasal bir şekilde giriş yapmalarına karşın yasal kalış hakkını ihlal etmeleri ve çalışma izinleri bulunmamasına rağmen çalışmaları sonucunda ilgili ülkenin göç yasalarına muhalefet etmeleri durumudur. Düzensiz göç tanımını daha da genişletirsek suça karışan ve kamu düzeni, kamu güvenliği ve kamu sağlığını tehdit eden kişiler de bu tanıma eklenebilir.

<span class="mw-page-title-main">Siyasi yolsuzluk</span> Yolsuzluk

Siyasi yolsuzluk (Kleptokrasi), devlet yetkililerinin ya da bağlantılarındaki kişilerin gayrimeşru olarak özel kazanç için güçlerini kullanmasıdır. Bir makam sahibi tarafından yapılan yasa dışı bir eylemin resmî görevleriyle doğrudan ilgili olması veya yasal olmasına karşın ticari ilişkilerde makamın gücünü kullanmak da siyasi yolsuzluğa örnek teşkil eder.

Derin devlet veya devlet içinde devlet, anayasada belirlenmiş devlet yapısı dışında oluşturulan ve bir devletin siyasi liderliğinden bağımsız olarak kendi gündem ve hedeflerinin peşinde koşan güç ağlarından oluşan bir devlet yapısını ifade eden siyasi terimdir. Popüler kullanımda terim, akademik anlayışı yansıtmasa da ezici bir şekilde olumsuz çağrışımlar taşır. Derin devlet örgütü için potansiyel kaynaklar, silahlı kuvvetler veya kamu kurumları gibi devlet organlarını içerir. Bir derin devlet ayrıca, bazen mevcut siyasi yönetime aykırı olarak, ajans misyonlarını veya kamu yararını ilerletmek için komploya dayalı olmayan bir isteğe bağlı olarak hareket eden yerleşik devlet memurları şeklini alabilir. Derin devletin niyeti, devletin sürekliliğini, üyeleri için iş güvenliğini, güç ve otoriteyi artırmayı ve ideolojik veya pragmatik hedeflerin peşinden gitmeyi içerebilir. Politikalarını, koşullarını ve direktiflerini engelleyerek, direnerek ve alt üst ederek, seçilmiş görevlilerin gündemine karşı hareket edebilir.

<span class="mw-page-title-main">Yetki Kanunu</span> Adolf Hitlere verilen bağımsız kanun çıkarma yetkisi

Yetki Kanunu, 23 Mart 1933'te kabul edilip Şansölye Adolf Hitler'in hükûmetine parlamentonun müdahalesi olmaksızın kanun çıkarma yetkisi tanımış 5 maddelik bir kanundu. Resmi adı Gesetz zur Behebung der Not von Volk und Reich idi.

<span class="mw-page-title-main">Sherman Antitröst Yasası</span>

Sherman Antitröst Yasası, Benjamin Harrison başkanlığındaki Kongre tarafından 1890'da kabul edilen ve teşebbüsler arasındaki rekabeti düzenleyen Amerika Birleşik Devletleri'ndeki antitröst yasasıdır. Adını yasa teklifinin ilk sahibi olan Ohio Senatörü John Sherman'dan almıştır.

Türkiye'deki yasa dışı siyasi partiler, esas olarak eylemlerinde Türkiye'yi hedefleyen, (a) kendilerini kendi kendilerine verdikleri adlarında belirtildiği şekilde siyasi parti olarak kabul eden, (b) yasalar uyarınca kurulmayan veya kurulamayan örgütleri listeler.

<span class="mw-page-title-main">Karaborsa</span> Malların ve hizmetlerin yasadışı alınıp satıldığı piyasa

Karaborsa, yeraltı ekonomisi veya gölge ekonomisi, bazı yasadışılık yönlerine sahiplikle karakterize edilen gizli bir piyasa veya işlemler dizisidir. Yasadışı işlemler, üretimi ve dağıtımı kanunla yasaklanmış mal ve hizmetleri tanımlıyorsa, işlemin kendisi yasa dışı olduğundan karaborsa ticaretini oluşturur. Aynı zamanda yasaklanmamış bir ürün de olsa, etik ve ticaret yasalarına aykırı şekilde piyasada bulunmayan bir malın gizlice, el altından çok yüksek fiyatla alınıp satılması işi de karaborsa oluşturur.