İçeriğe atla

Komintern 1. Kongresi

Komintern 1. Kongresi
Ev sahibi ülkeRusya SFSC
Tarih2-5 Mart 1919
SloganBütün ülkelerin işçileri, birleşin!
KonumKremlin Adalet Mahkemeleri binası
ŞehirMoskova
KatılımcılarVladimir Lenin
Georgiy Çiçerin
Grigori Zinoviyev
Nikolay Buharin
Vatslav Vorovski
Valerian Osinski
SonrakiKomintern 2. Kongresi

Komintern 1. Kongresi, dünyanın çeşitli yerlerindeki sendikalist, komünist ve devrimci sosyalistin katılımıyla gerçekleşen Komintern'in 2-6 Mart 1919 tarihleri arasında düzenlenen ilk kongresi. Avrupa, Kuzey Amerika ve Asya'dan gelen çok sayıda ülkeden toplam 51 temsilci katılmıştır.[1][2]

Rusya Sosyal Demokrat İşçi Partisi önderliğinde Aralık 1918'de, ihanet içerisinde olduğu belirtilen ve geçersiz sayılan İkinci Enternasyonal'in yerini almak için yeni bir uluslararası radikal bir siyasi parti örgütlenmesine karar verildi.[3] 24 Aralık'ta Moskova’dan “tüm ülkelerin komünistleri” “devrimci Üçüncü Enternasyonal’in etrafında toplanma” çağrısı yapan bir radyo yayını yapıldı.[4]

Bolşevik lider Vladimir Lenin Lenin, yalnızca kendi grubundakilerin yanın sıra diğer sosyalist devrime, proletarya diktatörlüğü taraftarlarına davet gönderdi. Lenin, 1 Şubat 1919’da başlayarak Berlin'de ya da gerekirse gizlice Hollanda'da bir toplantı yapmayı umuyordu. Ancak Almanya'da muhafazakâr bir sosyal demokrat hükûmeti olmasından ve 1918-1919 Alman Devrimi dönemindeki iç savaş nedeniyle kongrenin Berlin'de düzenlene önerisi kabul edilmedi.[4]

21 Ocak 1919'da, Moskova'da yaşayan çeşitli komünistler liderler 15 Şubat'tan başlayarak 3 haftadan fazla bir süre resmî bir toplantı yapmaya karar verdi. Resmî kongre çağrısı, Savaş karşıtı Lev Troçki önderliğindeki komünistler tarafından davet mektupları oluşturuldu ve ilgili yerlere gönderildi.

Delegeler genel olarak önceki uluslararası sosyalist toplantılarda tipik olandan daha gençti. Yaşı bilinen 43 delegenin 5'i 20 yaşlarındaydı ve 24'ü 30 yaşlarındaydı, sadece 50 yaşın üstündeki Amerikalı Boris Reinstein'dı.[4]

Katılımcılar arasında Vladimir Lenin, Georgiy Çiçerin, Grigori Zinoviyev, Nikolay Buharin, Vatslav Vorovski, Valerian Osinski gibi Sovyet yöneticileri yer alıyordu. Uluslar Halk Komiseri Josef Stalin'in adı katılımcılar listede olmasına rağmen kongreye katılamadı.

Komintern'in kuruluşu üzerine hazırlanan sözleşme, Kremlin'de yer alan Adalet Mahkemeleri binasındaki küçük bir salonda imzalandı.[4]

Kaynakça

  1. ^ Alix Holt and Barbara Holland (trans.), Theses, Resolutions and Manifestos of the First Four Congresses of the Third International. Introduction by Bertil Hessel. London: Ink Links, 1980
  2. ^ James W. Hulse, The Forming of the Communist International. Stanford, CA: Stanford University Press, 1964.
  3. ^ Branko Lazitch and Milorad M. Drachkovitch, Lenin and the Comintern: Volume 1. Stanford, CA: Hoover Institution Press, 1972.
  4. ^ a b c d John Riddell (ed.), Founding the Communist International: Proceedings and Documents of the First Congress, March 1919. New York: Pathfinder Press, 1987.

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Komünist parti</span> işçi sınıfının önderliğinde üretim araçlarının mülkiyetinin kolektifleştirilmesini hedefleyen siyasi parti

Komünist parti, işçi sınıfının önderliğinde üretim araçlarının mülkiyetinin kolektifleştirilmesini hedefleyen ve tüm dünyada herkesten yeteneğine göre, herkese ihtiyacı kadar ilkesi doğrultusunda sınıfsız, sınırsız ve sömürüsüz bir dünya kurmayı amaçlayan yasal veya yasa dışı olarak örgütlenen, silahlı kanadı da bulunabilen siyasi parti.

<span class="mw-page-title-main">Komintern</span> uluslararası kuruluş

Komintern 1919 Martında, savaş komünizmi döneminin (1918-1921) ortasında Vladimir Lenin ve Sovyetler Birliği Komünist Partisi tarafından kurulan, "silahlı kuvvetler de dahil tüm mümkün araçlarla uluslararası burjuvaziyi yıkmak ve devletin tamamen yok oluşu için bir geçiş aşaması demek olan Uluslararası Sovyet Cumhuriyetini yaratmak için" mücadele etme amacı güden uluslararası bir komünist örgüt.

<span class="mw-page-title-main">Dördüncü Enternasyonal</span> Uluslararası Komünist Birlik

Dördüncü Enternasyonal, kapitalizme ve stalinizme karşı Troçki önderliğinde kurulmuş olan uluslararası örgüt. Öncülleri Sol Muhalefet ve Uluslararası Komünist Birlik'tir. Troçki ölümünden önce Dördüncü Enternasyonal'in zaferinin kesin olduğunu söylemiştir.

<span class="mw-page-title-main">İkinci Enternasyonal</span>

İkinci Enternasyonal, (1889-1916) hazırlıklarla geçen uzun yıllardan sonra komünist partiler tarafından uluslararası sosyalizm mücadelesini yürütmek amacıyla 1889'da kurulan organizasyon. 1876'da dağılan Birinci Enternasyonal'in görüşlerine paralel olarak anarko-sendikalist hareket organizasyona yine kabul edilmemiştir.

<span class="mw-page-title-main">Macaristan Sovyet Cumhuriyeti</span>

Macaristan Sovyet Cumhuriyeti Macaristan'da Béla Kun'un liderliğinde kurulan komünist bir rejimdir. Rusya'daki Bolşeviklerin yaptığı Ekim Devriminin ardından Avrupa'da kurulan Marksist-Leninist politikaların uygulandığı ilk komünist hükûmettir. Ömrü sadece dört ay sürmüştür. Romanya'nın Budapeşte'yi işgaliyle düşmüştür. Bu devletin varisi Macaristan Krallığı'dır. Krallık (1920-1944) arasında hüküm sürmüştür.

Almanya Komünist İşçi Partisi, 1920 yılında kurulan, parlamento karşıtı ve konsey komünizmi taraftarı siyasi parti. AKİP, 1920 yılının nisan ayında Heidelberg'te, Almanya Komünist Partisi'nden ayrılan kadrolarca kurulmuştur. Parti gazetesinin ismi Komünist İşçi'dir.

<span class="mw-page-title-main">Rusya Sosyal Demokrat İşçi Partisi 1. Kongresi</span>

Rusya Sosyal Demokrat İşçi Partisi (RSDİP) I. Kongresi Rus İmparatorluğu'nun Minsk şehrinde 1-3 Mart 1898 tarihinde, Rumyantsev isimli bir demiryolu işçisinin evinde, büyük bir gizlilik içinde yapıldı. Öncelikle, Kongrenin yapılmasına yol açan tarihsel gelişimelere kısaca göz atmak faydalı olacaktır.

<span class="mw-page-title-main">Rusya Sosyal Demokrat İşçi Partisi 5. Kongresi</span>

Rusya Sosyal Demokrat İşçi Partisi (RSDİP) V. Kongresi, 13 Mayıs-1 Haziran 1907 tarihleri arasında Londra'da yapıldı. Kongre o ana dek, birleşmiş RSDİP'nin en geniş katılımlı kongresi idi. Kongrenin yapıldığı mekan olan ve Londra'nın Hackney bölgesinde bulunan Kardeşlik Kilisesi, birbirinden hararetli tartışmaların yapıldığı 25 oturuma tanıklık etti.

<span class="mw-page-title-main">Demokratik merkeziyetçilik</span> sosyalist partilerin uyguladığı liderlik yöntemi

Demokratik merkeziyetçilik, siyasi bir partide çeşitli kararların alınması amacıyla yapılan tartışmalar sırasında, her konunun herhangi kısıtlama olmaksızın tartışılabileceğini fakat çoğunlukça hemfikir olunan bir kararın alınmasından sonra bu kararın uygulanmasında birlik sağlanması gerektiğini savunan Marksist-Leninist ilkeyi ifade eden terimdir. Bu ilke, dünyadaki pek çok komünist partinin parti genel çizgisi olarak kabul görmüştür.

Rusya Komünist Partisi (Bolşevik) 13. Kongresi, Moskova’da 13-31 Mayıs 1924 tarihinde yapılmıştır. Oy kullanma hakkı bulunan 748 asıl delege ve danışma oylaması hakkıyla 416 delege katıldı. 13. Merkez Komite de bu kongrede seçilmiştir.

Rusya Komünist Partisi (Bolşevik) 8. Kongresi, Moskova’da 18-23 Mart 1919 tarihinde yapılmıştır. 313,766 parti üyesini temsilen 301 oy kullanma hakkına sahip delege ve konuşma hakkına sahip 102 delege katılmıştır. 8. Merkez Komite de bu kongrede seçilmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Genç Komünist Enternasyonal</span>

Genç Komünist Enternasyonal Komünist Enternasyonal (Komintern) bünyesinde yer alan uluslararası gençlik örgütü idi.

<span class="mw-page-title-main">Yelena Stasova</span> Rus Marksist-Leninist devrimci ve gazeteci

Yelena Dmitrievna Stasova, Sovyet Rus Marksist-Leninist devrimci, gazeteci, Komintern temsilcisi. 1921'de Almanya'da Komintern temsilciliği yaptı. 1927-1938 yılları arasında Enternasyonal Kızıl Yardım başkanlığı yaptı. 1938'den 1946'ya kadar Internatsionalnaya Literatura dergisinin editörlüğünü yaptı.

<span class="mw-page-title-main">Kızıl Sendika Enternasyonali</span>

Kızıl Sendika Enternasyonali ya da Profintern, Komünist Enternasyonal'ın ana öğesi olarak sendikaların faaliyetlerini uluslararası düzeyde komünist faaliyetlere paralel olarak kontrol etmek üzere kurulan kuruluş. Resmen 1921 yılında kurulan örgüt; sosyal demokrat görüşleriyle bilinen ve "Amsterdam Enternasyonali" olarak da isimlendirilen, sınıf mücadelesi tezine karşı sınıf işbirliğini savunan ve bu yolla Marksist görüşü reddeden Uluslararası Sendikalar Federasyonu'na karşıt faaliyetler yürüttü. Uluslararası Sendikalar Federasyonu, bu anlamıyla Komintern'in çalışmalarına ve onun devrim hedefine engel teşkil ettiği için Profintern'in kıyasıya eleştirilerine maruz kaldı. 1937 yılında feshedildi.

<span class="mw-page-title-main">Vasil Kolarov</span> 33. Bulgaristan başbakanı (1877-1950)

Vasil Petrov Kolarov, Bulgar bir komünist siyasi liderdi. Komünist Enternasyonal'de (Komintern) liderlik yapıyordu.

<span class="mw-page-title-main">Polonya Komünist Partisi</span> Polonyada siyasi parti

Polonya Komünist Partisi, 1918 yılında Polonya Sosyalist Partisi - Sol ve Polonya Krallığı ve Litvanya Sosyal Demokrasisi'nin birleşmesiyle Polonya'da kurulan komünist parti. Troçkist görüşlere kayması sebebiyle Büyük Temizlik sonrası 16 Ağustos 1938 tarihinde kapatıldı.

Sosyal yurtseverlik, yurtseverliği sosyalizm ile birleştiren dünya görüşü.

Komünist Gruplar Birliği, Çekoslovakya'da Stanislav Kostka Neumann önderliğindeki anarşist komünist kuruluş.

Bordigizm, İtalya Komünist Partisi'nin kurucusu ve Enternasyonal Komünist Partisi'nin önde gelen isimlerinden olan Marksist Amadeo Bordiga tarafından benimsenen bir sol komünizm çeşididir. Bordigizm, dışardan konulmuş bir etikettir: bu ekolün takipçileri kendilerini bu şekilde nitelemeyip İtalya komünist solu tabirini tercih ederler. Kökenleri İtalya Sosyalist Partisi'nin sol kesimine dayanan Bordigizm, seçimleri boykot etmeyi savunmakla bilinir. Enternasyonal Komünist Partisi 80'lerin başlarında Türkçe Enternasyonalist Proleter gazetesini çıkarmış, Enternasyonal Komünist Partisi ise 2019'dan beri internet üzerinden Türkçe yayın yapmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Beşinci Enternasyonal</span>

Beşinci Enternasyonal ifadesi, sosyalist ve komünist grupların yeni bir işçi enternasyonali yaratma çabasıdır. Daha önce de birçok uluslararası işçi örgütü vardı ve Beşinci Enternasyonal çağrısı, her biri kendisini öncekilerin halefi olarak gören özellikle dört örgütün tanınmasını gerektiriyor:

  1. "Uluslararası İşçi Derneği" olarak bilinen Birinci Enternasyonal, 1864 yılında Londra'da kuruldu.
  2. Anarşistlerin Birinci Enternasyonal'den atılmasının ardından 1889'da kurulan İkinci Enternasyonal, 1916'da dağılıncaya kadar çalıştı. İkinci Enternasyonal, ana akım sosyal demokrat siyasi partilerin uluslararası bir örgütü olan Sosyalist Enternasyonal'in doğrudan atasıydı.
  3. Komünist Enternasyonal veya "Komintern" olarak bilinen Üçüncü Enternasyonal, Birinci Dünya Savaşı'nın başlangıcında İkinci Enternasyonal'in başarısızlığının ardından 1919'da Vladimir Lenin tarafından kuruldu. Grup 1943'te feshedildi.
  4. 1938'de Leon Troçki tarafından Stalinizme karşı kurulan Dördüncü Enternasyonal. Troçki, Komintern'in düzeltilemez olduğunu ve Sovyetler Birliği'ndeki bürokratik elitlerin kontrolü altında karşı devrime geçmiş olduğunu düşünüyordu.

Bu sayfa, bu Vikipedi makalesine dayanmaktadır.
Metin, CC BY-SA 4.0 lisansı altında mevcuttur; ek koşullar uygulanabilir.
Görseller, videolar ve sesler kendi lisansları altında mevcuttur.