Antik Mısır, Antik Çağ'daki medeniyetlerden biridir. Kuzeydoğu Afrika'da Nil Nehri'nin denize ulaştığı yarısı çevresinde yayılmış antik bir uygarlıktır. Uygarlığın yayıldığı bölge, bugünkü Mısır toprakları içinde yer almaktadır. MÖ 3.050 yılları civarında kuruluşundan önce, "Aşağı Mısır" ve "Yukarı Mısır" olarak ikiye ayrılmaktaydı. Uygarlık, MÖ 3.150 yılında ilk firavunun yönetimi altında Aşağı Mısır ve Yukarı Mısır'ı politik olarak birleştirdi. Bu politik birlik, izleyen 3 bin yıl boyunca sürdü.
İskenderiye veya Aleksandria, Kahire ve Giza'dan sonra Mısır'ın üçüncü, Afrika'nın ise yedinci büyük kenti ve ekonomik merkezi olan bir kenttir. Toplamda 5.381.000 insanın ikamet ettiği İskenderiye, Akdeniz boyunca Mısır'ın kuzey kıyısı üzerinde yaklaşık 40 km uzanır. İskenderiye popüler bir turizm merkezidir ve aynı zamanda Süveyş'ten gelen doğalgaz ve petrol boru hatları sebebiyle önemli bir sanayi merkezidir.
Ebu Simbel, Güney Mısır'da bulunan antik tapınak.
Mısır'daki şehirler:
- 10 Ramazan Şehri
- Ahmim (Akhmim)
- El Alameyn
- El Ariş
- Asvan (Aswan)
- Asyut
- Benha (Banha)
- Beni Süveyf
- Ad Dakhilah
- Demenhur (Damanhur)
- Dendera (Dandarah)
- Dimyat (Damietta)
- Dısuk
- Feyyum
- Giza
- Hurgada
- Hala'ib
- İmbaba (Imbabah)
- İskenderiye (Alexandria)
- İsmailiye
- Kafr ad Dawwar
- Kahire
- Kharga
- Kom Ombo
- Luksor (Luxor)
- Mahalletü'l-Kübra
- Mansure
- Mersa Matruh
- El Minye
- Naj` Hammadi
- An Nubariyah
- Port Fuad
- Port Said
- Reşid (Rosetta)
- Safaga
- Sevhac
- Siwah
- Shibin al Kawm
- Shubra al Khaymah
- Süveyş (Suez)
- Şarm El-Şeyh
- Taba
- Tanta
- Zagazig
Edfu güney Mısır'da Nil ırmağı kıyısında bir kenttir. Nil'in batı kıyısında Esna ve Asvan kentleri arasında yer almaktadır. Nüfusu yaklaşık 60.000 kadardır. Edfu'nun önemi dünyaca ünlü Edfu Tapınağı'nı bünyesinde barındırmasıdır. Mısır'daki antik döneme ait tapınaklar içinde en iyi korunanı Edfu Tapınağıdır. Tapınağın 50 m kadar batısında Tell Edfu olarak adlandırılan antik bir yerleşim yeri kalıntısı bulunur. Ayrıca kentin 5 km kadar kuzeyinde yedi küçük basamak piramidi kalıntısı bulunmaktadır.
Asvan ya da Asuan, Güney Mısır'da Nil ırmağı kıyısında bir kent ve turizm merkezidir. Asvan aynı zamanda Mısır'ın Asvan ilinin idari merkezidir. Nüfusu yaklaşık 200,000 kadardır. Nil ırmağının doğu yanında yer alır ve Nil'in ilk şelalesini bünyesinde barındırır. Dünyanın en kuru yerleşim yerlerinden biridir. En son yağış 2006 yılında kaydedilmiştir.
Esna, güney Mısır'da Nil ırmağı kıyısında bir kenttir. Nil'in batı kıyısında Luksor ve Edfu kentleri arasında yer almaktadır. Luksor'un 55 km kadar güneyindedir. Mısır'ın Kena ilinin önemli şehirlerinden biridir. Nüfusu yaklaşık 69,000 kadardır. Esna kentinin önemi Eski Mısır tanrısı Khnum'a adanan dünyaca ünlü Esna tapınağını bünyesinde barındırmasıdır.
Asyut, Orta Mısır'da Nil ırmağı kıyısında bir kenttir. Nil'in batı kıyısında Minya ve Sohag kentleri arasında yer almaktadır. Aynı zamanda Mısır'ın Asyut ilinin idari merkezidir. Hemen yakınlarında ise antik Asyut kentinin harabeleri bulunmaktadır. Nüfusu yaklaşık olarak 390,000 kadardır. Mısır'da Kıptiler'in en yoğun olarak yaşadığı şehirlerden biridir.
Dendera, güney Mısır'da Nil ırmağının batı kıyısında bulunan bir kasabadır. Mısır'ın Kena ilinde, Kina kentinin 5 km kadar güney batısında yer almaktadır. Kasabanın önemi 2,5 km güney batısında bulunan ve aynı adı taşıyan dünyaca ünlü Dendera Tapınağı'ndan kaynaklanmaktadır. Dendera kompleksindeki başlıca tapınak Hathor Tapınağı'dır. Dünyanın en iyi korunmuş tapınaklarından biridir.
El-Minye ya da kısaca Minye, orta Mısır'da Nil ırmağının batı kıyısında bulunan bir kenttir. Kahire'nin takriben 250 km güneyinde yer almaktadır. Aynı zamanda Mısır'ın Minye ilinin idari merkezidir. Nüfusu 2006 sayımına göre 240.000 kadardır. Kent Yahuda'nın İncili'nin bulunduğu yerdir. Nüfusunun yaklaşık olarak yarısı Hristiyan Kıpti kökenlidir.
Kom Ombo Tapınağı, güney Mısır'ın Kom Ombo kasabasında, Nil ırmağı kıyısında bulunan bir Antik Mısır tapınağıdır. MÖ 2. yüzyılda Ptolemaios Hanedanı döneminde yapılmıştır. Tapınağın bir yanı timsah tanrı Sobek'e, öbür yanı ise şahin tanrı Haroeris'e adanmıştır. Haroeris aynı zamanda Yetişkin Horus olarak da bilinir. Tapınağın mimari yapısı alışılagelmişin dışındadır, çünkü tapınaktaki her şey ana eksen boyunca simetrik olarak düzenlenmiştir.
Nil, 6650 km. uzunluğu ile dünyanın en uzun nehridir. Havzası Afrika kıtasının onda birini kaplar. Güneyden kuzeye doğru akar ve Beyaz Nil, Mavi Nil ve Atbarah olmak üzere üç ana kolu vardır. Nehrin en uzaktaki kaynağı Burundi'de oğu Afrika Göller Bölgesi'ndeki Kagera Nehri olarak doğar ve Tanzanya, Ruanda ve Uganda sınırlarını oluşturarak Victoria Gölü'ne dökülür.
Nil Deltası, Nil Nehri'nin yayılarak Akdeniz'e döküldüğü Aşağı Mısır'da oluşan deltadır. Batıda İskenderiye'den, doğuda Port Said'e kadar yayılan delta, dünyanın en geniş deltalarındandır. Akdeniz kıyı şeridinin 240 kilometre (150 mi)'sini kaplar ve zengin bir tarım bölgesidir. Kuzeyden güneye delta yaklaşık 160 km uzunluğundadır. Delta Kahire'den nehrin biraz aşağısında başlar.
Edfu Tapınağı, Nil Nehri'nin batı kanadındaki Edfu şehrinde yer alan Antik Mısır dönemine ait tapınak. Mısır mitolojisindeki şahin başlı tanrı Horus'a ithafen inşa edilmiştir. Karnak Tapınağı'ndan sonraki en büyük ve günümüze kadar en iyi muhafaza edilmiş antik tapınaktır.
Serapis bir Mısır Tanrısıdır. Zeus-Serapis veya Serapis-Helios gibi ikili adlarla, bazen de Mısır ana tanrıçası İsis ile aynı tapınakta tapılırdı. Sütun şeklinde bir başlık giyen sakalı bir adam olarak betimlenir. Güneş ve boğa simgeleridir.
Abidos Antik Mısır'ın en eski kentlerinden biri ve Yukarı Mısır'ın 22 bölgesinden biri olan Ta-wer bölgesinin de başkenti. Nil nehrinin 11 km. batısında, şimdiki Sevhac yakınlarındadır. Abidos adı, kentin eski Mısırca'daki adı olan Abdju adından gelmiştir ve "kutsal emanetlerin veya sembollerin tepesi" anlamına gelmektedir. Buradaki "kutsal emanetler" Tanrı Osiris'in kesik başının içinde olduğu kutsal emanetlere yapılan bir göndermedir.
Filai Adası, Mısır'da, Nil Nehri üzerindeki Birinci Çağlayan yakınlarında bulunan, Asvan Barajı'nın inşası ile Nasır Gölü altında kalmış bir ada.
Tanis, Mısır'ın kuzeydoğu Nil Deltası'ndaki önemli bir arkeolojik alan ve aynı adı taşıyan bir şehrin konumu olan eski Mısır'ın Yunanca adıdır. Nil'in uzun zamandan beri çamurlu olan Tanitik kolunda bulunur. Tanis'in ilk çalışması, Napoléon Bonaparte'ın Mısır seferi sırasında 1798 yılına kadar uzanıyor. Mühendis Pierre Jacotin, Description de l'Égypte'de sitenin bir haritasını çizdi. İlk olarak 1825'te, şimdi Louvre Müzesi'nde bulunan iki pembe granit sfenksi keşfeden Jean-Jacques Rifaud ve daha sonra 1860-1864 yılları arasında François Auguste Ferdinand Mariette ve daha sonra 1883'ten 1886'ya kadar William Matthew Flinders Petrie tarafından kazılmıştır. Çalışma, 1939'da Üçüncü Ara Dönem'e tarihlenen kraliyet nekropolünü keşfeden Pierre Montet tarafından 1929'dan 1956'ya kadar devralındı. Mission française des fouilles de Tanis (MFFT), Jean Yoyotte yönetiminde 1965'ten beri siteyi inceliyor. ve 2013'ten beri Philippe Brissaud ve François Leclère.
Elefantin Yukarı Mısır'daki Asvan şehrinin bir parçasını oluşturan Nil üzerinde bir adadır. Adadaki arkeolojik sitler, Ebu Simbel ve Filai dahil olmak üzere Yukarı Mısır mimarisinin diğer örnekleriyle birlikte 1979'da UNESCO Dünya Mirası Listesi'ne dahil edilmiştir.
Filai Tapınak Kompleksi, Nil Nehri üzerindeki Birinci Çağlayan yakınlarında bulunan Filai Adası'nda inşa edilmiş, adanın Asvan Barajı'nın suları altında kalmasından önce uluslararası işbirliği ile yerinden sökülüp Agilika Adası'na taşımış tapınak kompleksidir.
