İçeriğe atla

Komünizmle Mücadele Derneği

Komünizmle Mücadele Derneği
Kuruluş1950
KurucularFethi Tevetoğlu, İlhan Egemen Darendelioğlu, Bekir Berk ve diğerleri
Kuruluş yeriİzmir, Türkiye
TürSTK
Yasal statüDernek
Önemli kişilerRecai Kutan, Fethullah Gülen, Cemal Gürsel, Adnan Menderes, Celal Bayar, Süleyman Demirel, Turgut Özal

Komünizmle Mücadele Derneği, 1950 yılında, Türkiye'de sol merkezli görüşlere, sol hareketlere ve komünist düşüncelere karşı kurulmuş bir dernektedir.

Derneğin kurucuları arasında Fethi Tevetoğlu, İlhan Egemen Darendelioğlu ve Nur Cemaatinin kurucusu Bekir Berk vardır. Dernek ilk olarak İzmir, İstanbul ve Erzurum'da kurulmuştur. Recai Kutan, Fethullah Gülen, Cemal Gürsel, Adnan Menderes, Celal Bayar, Süleyman Demirel ve Turgut Özal derneğin bilinen üyelerinden bazılarıdır.[1][2]

Türkiye'de ilk Komünizmle Mücadele Derneği'nin kuruluş başvurusu Zonguldak'ta 1948 yılında yapılmıştı ve dernek kuruluşuna kadar (gayri resmi olarak) 1950 yılında faaliyete geçmişti ve 1953 yılına kadar çeşitli etkinlikler tertipledi. Kuruluş için ikinci girişim İstanbul'da gerçekleşti. Komünizmle Mücadele Derneği'nin ilk şubesi 7 Aralık 1956 tarihinde İstanbul'da kuruldu ve çalışmalarını 27 Mayıs 1960 sonrasında sona erdirdi. Türkiye çapında CIA destekli[1] sol karşıtı kontrgerilla faaliyetlerini etkili bir biçimde sürdüren Türkiye Komünizmle Mücadele Derneği ise 1963 yılında kuruldu.

Derneğin çalışmaları, 1965 yılında genel başkanlığa Toprak Dergisi sahibi İlhan Egemen Darendelioğlu'nun geçmesi ile hızla yaygınlaştı. 1965'te 27 olan şube sayısı kısa sürede 110'a çıktı. 1965 yılından itibaren İzmir, Antalya, Adana, Erzurum, Kars ve Trabzon'da mitingler düzenledi[3] Fethullah Gülen bu yıllarda Erzurum'da Komünizmle Mücadele Derneği'nin kurucuları arasında idi.[4] Derneğin önde gelen üyeleri, daha sonra İlim Yayma Cemiyeti'nin kuruluşuna da önayak olmuşlardır.

Cumhurbaşkanı Cemal Gürsel, 16 Temmuz 1965 tarihinde, Türkiye İşçi Partisi Bursa mitingine yapılan saldırı sonrasında Komünizmle Mücadele Derneği fahri başkanlığından ayrılmıştı. Bunun üzerine Adalet Bakanlığı dernekle ilgili soruşturma başlattı.

Ayrıca bakınız

Kaynakça

  1. ^ a b Murat Yetkin (Kasım 2018). Meraklısı İçin Casuslar Kitabı. Amerikan Silahı, Amerikan Yardımı, Amerikan Üsleri. Doğan Kitap. ss. 351-354. ISBN 9786050956146. 
  2. ^ "DAVUTOĞLU, ERDOĞAN, GÜL, KURTULMUŞ, KORU..." 1950 yılında iktidara getirilen Demokrat Parti marifetiyle Türkiye’nin her tarafında Komünizm Mücadele Derneği kuruldu. Bu derneğin kurucuları ve üyeleri arasında Cemal Gürsel, Adnan Menderes, Celal Bayar, Süleyman Demirel ve Turgut Özal gibi toplumun İslamileştirmesinin müsebbipleri vardı. Saadet Partisinin bir önceki Genel Başkanı Recai Kutan Diyarbakır Komünizmle Mücadele Derneği Başkanlığını yapmıştı. Koalisyon ortaklarından Fethullah Gülen bu yıllarda Erzurum’da Komünizmle Mücadele Derneği’nin kurucuları arasındaydı. Derneğin önde gelen üyeleri, daha sonra İlim Yayma Cemiyeti'nin kuruluşuna da önayak oldular. Çıkışlarında, duruşlarında hep iflah olmaz bir antikomünizm vardır. Oda tv. 8 Eylül 2010. Erişim tarihi: 16 Eylül 2020. 
  3. ^ Darendelioğlu, İlhan, Türkiye’de Milliyetçilik Hareketleri, t Yay., 1975, s.243-45, 311-315 ve 386-393; Öznur Hakkı, Ülkücü Hareket, Cilt 2, Teşkilatlar ve Mücadeleler, Alternatif Yay., 2. baskı, Ankara, tarihsiz, 2003 veya 2004, s.97-106.
  4. ^ Çetinkaya, Hikmet, Fethullah Gülen’in 40 Yıllık Serüveni, Günizi Yay., İstanbul, 2004, s. 149.

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Türkiye cumhurbaşkanları listesi</span> Vikimedya liste maddesi

Türkiye cumhurbaşkanları listesi, Türkiye Cumhuriyeti cumhurbaşkanı olarak görev yapmış kişileri içeren listedir. Türkiye Cumhuriyeti Anayasası'na göre cumhurbaşkanı, devlet ve hükûmet başkanıdır ve Türkiye Büyük Millet Meclisi (TBMM) adına Türk Silahlı Kuvvetleri'nin başkomutanlığını temsil eder. Cumhurbaşkanı, beş yıllığına görev yapar. Bir kimse en fazla iki defa cumhurbaşkanı seçilebilir. Günümüzde cumhurbaşkanı; kırk yaşını doldurmuş, yükseköğrenim yapmış ve milletvekili seçilme yeterliliğine sahip Türk vatandaşları arasından doğrudan halk tarafından seçilmektedir. Cumhurbaşkanının hastalık, yurt dışına çıkma, ölüm, çekilme veya başka bir nedenle görevini sürdürememesi durumunda, yenisi seçilene kadar en yaşlı cumhurbaşkanı yardımcısı makama vekâlet eder.

<span class="mw-page-title-main">Adnan Menderes</span> 9. Türkiye başbakanı

Ali Adnan Menderes, Türk siyasetçi. 1950-60 yılları arasında Türkiye Cumhuriyeti Başbakanlığı görevinde bulundu. Ayrıca, aynı tarihler arasında kurucuları arasında yer aldığı Demokrat Parti (DP) Genel Başkanlığını yürüttü. Menderes, Türkiye siyasi tarihinde idam edilen ilk ve tek Türkiye Cumhuriyeti başbakanı olarak tarihe geçti. 1990'da Türkiye Büyük Millet Meclisi çıkardığı yasayla, Menderes ve onunla beraber idam edilen Maliye Bakanı Hasan Polatkan ve Dışişleri Bakanı Fatin Rüştü Zorlu'ya itibarlarını iade etmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Cemal Gürsel</span> 4. Türkiye cumhurbaşkanı (1961–1966)

Cemal Gürsel, Türk asker ve devlet adamı. 27 Mayıs Darbesi sonrası oluşturulan Millî Birlik Komitesi başkanı ve Türkiye Cumhuriyeti'nin dördüncü cumhurbaşkanıdır.

<span class="mw-page-title-main">Fethullah Gülen</span> Türk vaiz ve yazar

Fethullah Gülen, Fethullahçıların lideri olan Türk vaiz, yazar ve eski imamdır. 28 Şubat sürecinde, dönemin Ankara Emniyet Müdürlüğü; Gülen ve örgütlenmesi hakkında bir rapor hazırladı. Rapora göre, Gülen bir örgütün lideriydi ve liderlik ettiği örgütün mensupları Türk emniyet birimlerine sızmaktaydı. Emniyet Genel Müdürlüğü bu raporu aldıktan 3 gün sonra, 21 Mart 1999'da; sağlık problemlerini sebep gösteren Gülen, Amerika Birleşik Devletleri'ne gitti. O tarihten bu yana Pensilvanya eyaletindeki Saylorsburg kasabasında yaşamaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Alparslan Türkeş</span> Türk asker ve siyasetçi (1917–1997)

Alparslan Türkeş, Türk asker ve siyasetçi. Muvazzaf askerken 27 Mayıs Darbesi'nde aktif rol alan Türkeş, askerlik görevi sonrası başbakan yardımcısı, Milliyetçi Hareket Partisinin kurucusu ve ilk genel başkanı olarak görev yapmıştır. MHP Genel Başkanlığı görevini 1969-1981/1993-1997 yılları arasında sürdürmüştür. Mart 1975-Haziran 1977 ve Temmuz 1977-Ocak 1978 tarihleri arasında Süleyman Demirel tarafından kurulan hükûmetlerde başbakan yardımcısı olarak yer almıştır. 1965, 1969, 1973, 1977 ve 1991 Türkiye genel seçimlerinde milletvekili olarak Meclise girmiştir.

<span class="mw-page-title-main">27 Mayıs Darbesi</span> Demokrat Parti hükûmetinin artan otoriterleşmesine karşı yapılan askerî darbe

27 Mayıs Darbesi, 27 Mayıs 1960 tarihinde yapılan ve Türkiye Cumhuriyeti tarihinde gerçekleşmiş ilk askerî darbe. Ayrıca 27 Mayıs Askerî Müdahalesi, 27 Mayıs İhtilali veya 27 Mayıs Devrimi olarak da anılır. Darbe emir komuta zinciri içinde yapılmamıştır, 37 düşük rütbeli subayın planları ile Tümgeneral Cemal Madanoğlu'nun komutanlığında icra edilmiştir. Kritik mevziler bu subayların ellerindeki asker ve silahlarla önce ordudaki Komuta Kademesinin etkisiz hâle getirilmesi ile ele geçirilmiştir. Cumhurbaşkanı Celal Bayar, Başbakan Adnan Menderes ve bazı hükûmet üyeleri tutuklanmıştır. 235 general ve 3.500 civarında subay emekliye sevk edilmiş, üniversitede bulunan 147 öğretim görevlisi görevden alınmış ve bazı üniversiteler kapatılmıştır. Bununla beraber 520 savcı ve yargıç görevden alınmıştır.

Ulusalcılık, Kemalist ve milliyetçi bir ideolojidir. Ulusalcılık sözcüğü aynı zamanda Atatürk milliyetçiliğinin bir diğer ismi olarak da kullanılmıştır. Günümüz siyasetinde ortak bir tanımı olmayıp, çoğunlukla sol pozisyonda yer alan milliyetçi görüşe sahip Kemalistleri tanımlamakta kullanılmıştır. Türk Dil Kurumu tarafından ise "ulusalcılık" ve "milliyetçilik" sözcükleri eş anlamlı olarak tanımlanmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Ali Fuad Başgil</span> Türk hukukçu ve siyasetçi (1893-1967)

Ali Fuad Başgil,, Türk hukukçu ve siyasetçi. İstanbul Üniversitesi Hukuk Fakültesi anayasa profesörü, senatör ve milletvekili. Cumhuriyet tarihinin ilk liberal kuruluşu sayılan "Hür Fikirler Cemiyeti" kurucu başkanı ve derneğin aylık yayın organı Hür Fikirler dergisinin sahibi.

İlhan Egemen Darendelioğlu, Sarı Basın Kartı sahibi gazeteci, yazar, tarih araştırmacısı.

<span class="mw-page-title-main">Kartalspor</span> Türk Spor Kulubü

Kartalspor, ismini İstanbul'un Kartal ilçesinden almış olan futbol kulübü 1949 yılında kurulmuştur. Bordo-beyaz renklere sahip olan kulüp maçlarını 2.000 seyirci kapasiteli Mimar Kubilay Köse Stadyumu'nda oynamaktadır. İstanbul Süper Amatör Ligi'nde mücadele etmektedir.

<span class="mw-page-title-main">Burhan Apaydın</span> Türk hukukçu (1924-2013)

Burhan Asri Apaydın, Türk hukukçudur.

Tabii Senatörlük, 1961 Anayasası'na göre kurulan Cumhuriyet Senatosu'nu oluşturan üç çeşit üyeden biridir. Tabii Senatörler kendi içinde iki gruba ayrılıyorlardı.

Hidayet Karaca, Türk program sunucusudur. Samanyolu Yayın Grubu genel müdürü olarak da görev yapmıştır.

Türkiye İşçi ve Çiftçi Sosyalist Fırkası (TİÇSF), Osmanlı Devleti'nde Mütareke döneminde kurulan sol görüşlü siyasi örgüt.

<span class="mw-page-title-main">İlhan Cihaner</span> Türk hukukçu ve siyasetçi

İlhan Cihaner, Türk hukukçu ve siyasetçi. Eski cumhuriyet başsavcısı, TBMM 24., 25. ve 26. dönem Cumhuriyet Halk Partisi milletvekili. 2012, 2014 ve 2016'da yapılan CHP kurultaylarında parti meclisi üyeliğine seçilmiş ve bu görevini parti meclisi üyesi seçilmediği 2018 yılına kadar sürdürmüştür.

Fethullahçılar, Fethullah Gülen’in telkinleri ile bir araya gelen insanların oluşturduğu, 1960’ların sonunda İzmir’de ortaya çıkan, Said Nursi temelli öğretiye dayalı İslami bir cemaat ve istihbarat örgütüdür. Özünde ve hedefinde laiklik karşıtı ve şeriatçı bir yapıya, dışa dönük ise ılımlı ve zararsız görünüme sahip olan cemaat, dini faaliyetlerinin yanı sıra; Türkiye Cumhuriyeti Devleti'nin anayasal kurumlarında meşru ve gayrimeşru yollarla hakimiyet sağlayarak, Türkiye Cumhuriyeti'nin yönetimini kendi ideolojisine göre dizayn etmeyi hedeflemektedir.

Seher Akçınar Bayar Siyasetçi, Sosyolog ve İnsan Hakları Savunucusu.

Orhan Kiverlioğlu Aksoy, ilkokul öğretmeni, gazeteci, yazar, siyasetçi, Türkiye Komünizmle Mücadele Derneği Eski Genel Başkanı.

<span class="mw-page-title-main">Nureddin Nebati</span> Türk siyasetçi

Nureddin Nebati,, Türk siyasetçi ve eski Türkiye hazine ve maliye bakanıdır. Nebati, Adalet ve Kalkınma Partisi'nin 24'üncü ve 26'ncı yasama dönemlerinde İstanbul milletvekili, 25'inci yasama döneminde ise Şanlıurfa milletvekili olarak Türkiye Büyük Millet Meclisinde görev yaptı. 2018-2021 yıllarında hazine ve maliye bakan yardımcısı olarak görev yapan Nebati, Aralık 2021'de Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan tarafından hazine ve maliye bakanı olarak atandı. 4 Haziran 2023'te görevini Mehmet Şimşek'e teslim etti. Mersin milletvekilliği yapmaktadır.

Bu sayfada, 1966 yılında Türkiye'de görevdeki siyasi kurumlar ve kişiler, yaşanan olaylar, doğan ve ölen kişiler yer alır.