İçeriğe atla

Komünizmin Kara Kitabı

İlk basımının kapağı

Komünizmin Kara Kitabı: Suçlar, Terör, Baskı, sosyalist devletlerce gerçekleştirilen soykırım, yargısız infaz, sürgün ve yapay kıtlık konularını irdeleyen, siyasi ve sivil baskılar hakkında yazılmış bir kitaptır. Kitap ilk olarak Le Livre noir du communisme : Crimes, terreur, répression adıyla 1997'de Fransa'da yayımlanmıştır. Türkçe çevirisi ise Komünizmin Kara Kitabı adıyla Doğan Kitap tarafından 2000 yılında piyasaya sürülmüştür.[1]

Kitap birçok Avrupalı akademisyen tarafından yazılmış ve editörlüğünü Stéphane Courtois yapmıştır.[2] Yayımlandıktan sonra yazarlarından üçü (Karel Bartosek, Jean-Louis Margolin ve Nicolas Werth) tarafından eleştirilmiştir.[3]

1998 yılında bu kitaba tepki olarak Kapitalizmin Kara Kitabı yayınlanmıştır.

İçindekiler

Tahmini Kurban Sayısı

Editör Stéphane Courtois tarafından yazılan giriş kısmında "...Komünist rejimlerin toplu suçları tamamen devlet sistemine dönüştürdüğü..." ileri sürülmektedir.

Stéphane Courtois 94 milyon ölü sayısından bahsetmektedir. Courtois tarafından verilen ölüm sayıları şu şekildedir:

Courtois komünist rejimlerin, Nazizm dahil diğer herhangi bir politik hareket veya idealden daha fazla ölümden sorumlu olduğunu ileri sürmektedir. Kurbanlara ait istatistikler idamlar, nüfusun kasıtlı olarak açlık nedeniyle yok edilmesi ve tehcir, fiziki tutukluluk veya zorla çalıştırma nedeniyle gerçekleşen ölümleri içermektedir.

Sovyet Baskıları

Kitapta anlatılan Lenin ve Stalin rejimleri altında Sovyetler Birliği'nde meydana gelen baskılar ve kıtlıklar şunlardır:

  • 1918'den 1922'ye kadarki dönemde onbinlerce rehin ve mahkûmun idamı ve yüz binlerce asi köylü ve işçinin katledilmesi (Ayrıca Bakınız: Kızıl Terör)
  • 5 milyon kişinin ölümüne yol açan 1921 Rus kıtlığı
  • 1920'de Don Kazakları'nın sürgünü ve katledilmesi
  • 1918 ve 1930 arasında toplama kamplarında onbinlerce kişinin katledilmesi
  • Neredeyse 690,000 insanın ölümüne yol açan Büyük Temizlik
  • 1930'dan 1932'ye kadar olan dönemde 2 milyon kişinin gulaglara sürgünü
  • 4 milyon Ukraynalının (Holodomor) ve 1932 ile 1933 kıtlıkları sırasında diğer 2 milyon kişinin ölümü
  • 1939 ile 1941 ve 1944 ile 1945 arasında Polonyalı, Ukraynalı, Moldovyalı ve diğer Baltık Cumhuriyetlerinden insanların sürgünü
  • 1941'de Volga Almanlarının sürgünü
  • 1944'te Kırım Tatarlarının sürgünü
  • 1944'te Çeçenlerin sürgünü
  • 1944'te İnguşların sürgünü.(s. 9-10)

Eleştiriler

Kitap yayımlandıktan sonra üç ana yazarı; Karel Bartosek, Jean-Louis Margolin ve Nicolas Werth[3] kitabın giriş bölümünde yazılanlara karşı çıkmış ve editör Stéphane Courtois'yı eleştirmiştir.[6] Margolin ve Werth, Courtois'nın 100 milyon sayısına ulaşmak için takıntı yaptığını ve bunun "uydurma ve taraflı bilime",[7] bazı ülkelerdeki ölüm sayılarını abartmasına[3][8][9]:123 sebep olduğunu söylemiştir. Ayrıca komünizm ve Nazizm arasındaki karşılaştırmaları reddetmiştir. Margolin tarafından Courtois'nın çabası "komünizmin suç teşkil eden bir fenomen olarak küresel olarak kınanması için hedeflediği davayı desteklemek için suçlamaları toplarken yaptığı taraflı politik aktivite" olarak tanımlamıştır.[10]

Kaynakça

  1. ^ http://www.dogankitap.com/kitap.asp?id=208 7 Ağustos 2007 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi., Doğan Kitap
  2. ^ Yazarlar Listesi:
    • Stéphane Courtois Centre national de la recherche scientifique (CNRS)'de araştırma müdürüdür.
    • Nicolas Werth Paris'te yer alan Institut d'Histoire du Temps Présent (IHTP)'de araştırmacıdır.
    • Jean-Louis Panné uluslararası Komünist hareket konusunda uzmandır.
    • Andrzej Paczkowski Institute for Political Studies of the Polish Academy of Sciences'ın müdür yardımcısı ve Polish Ministry of Internal Affairs'ın arşiv komisyonu üyesidir.
    • Karel Bartošek (1930–2004) bir Çek tarihçidir ve IHTP'de araştırmacılık yapmıştır.
    • Jean-Louis Margolin Université de Provence'de öğretim görevlisi ve Research Institute on Southeast Asia'da araştırmacıdır.
    • Sylvain Boulougue GEODE, Université Paris X'de araştırma görevlisidir.
    • Pascal Fontaine Latin Amerika konusunda uzman bir gazetecidir.
    • Rémi Kauffer istihbarat, terör ve gizli operasyonlar tarihi konularında uzmandır.
    • Pierre Rigoulet Institut d'Histoire Sociale'de araştırmacıdır.
    • Yves Santamaria tarihçidir.
  3. ^ a b c Chemin, Ariane (31 Ekim 1997). "Les divisions d'une équipe d'historiens du communisme [Divisions among the team of historians of Communism]" (Fransızca). Le Monde. 9 Ocak 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Ekim 2023. 
  4. ^ Nicolas Werth kitabın içerisinde bu sayının 15 milyon olduğuna atıfta bulunmaktadır.
  5. ^ Jean-Louis Margolin kitabın içerisinde bu sayının yarısına atıfta bulunmaktadır.
  6. ^ Hoffmann, Stanley (1998). "Review of Le Livre noir du communisme: Crimes, terreur, répression (The Black Book of Communism: Crimes, Terror, and Repression)". Foreign Policy (110): 166-169. doi:10.2307/1149284. ISSN 0015-7228. 1 Nisan 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Ekim 2023. 
  7. ^ Ghodsee, Kristen Rogheh. Red hangover: legacies of twentieth-century communism. s. 140. ISBN 978-0-8223-6934-9. 
  8. ^ Gvosdev, Nikolas K. (2008). The strange death of Soviet communism: a postscript. The national interest series. New Brunswick (N.J.): Transaction Publishers. s. 194. ISBN 978-1-4128-0697-8. 
  9. ^ Ghodsee, Kristen (1 Ekim 2014). "A Tale of "Two Totalitarianisms": The Crisis of Capitalism and the Historical Memory of Communism". History of the Present (İngilizce). 4 (2): 115-142. doi:10.5406/historypresent.4.2.0115. ISSN 2159-9785. 1 Mayıs 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Ekim 2023. 
  10. ^ Aronson, Ronald (2003). "Communism's posthumous trial". History and Theory. 42 (2): 222-245. doi:10.1111/1468-2303.00240. 

Ayrıca bakınız

Dış bağlantılar


İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Komünizm</span> Bütün malların ortaklaşa kullanıldığı ve özel mülkiyetin olmadığı toplum sistemini hedefleyen ideoloji

Komünizm ; üretim araçlarının ortak mülkiyeti üzerine kurulu sınıfsız, parasız ve devletsiz bir toplumsal düzen ve bu düzenin kurulmasını amaçlayan toplumsal, siyasi ve ekonomik bir ideoloji ve harekettir. Sadece üretim araçlarının ortak kullanımına dayanan sosyalizm ile tam olarak aynı anlama gelmemesine rağmen hatalı bir biçimde eş anlamlı olarak da kullanılabilmektedir. 20. yüzyılın başından beri dünya siyasetindeki büyük güçlerden biri olarak modern komünizm, genellikle Karl Marx'ın ve Friedrich Engels’in kaleme aldığı Komünist Parti Manifestosu ile birlikte anılır. Buna göre özel mülkiyete dayalı kapitalist toplumun yerine meta üretiminin son bulduğu komünist toplum gerçektir. Komünizmin temelinde yatan sebep, sınıfsız, ortak mülkiyete dayalı bir toplumun kurulması isteğidir. Sınıfsız toplumlarda en genel anlamıyla tüm bireylerin eşit olması fikri karşıt görüşlüler tarafından "ütopya" olarak görülür ve zorla yaşanmaya çalışılırsa kaosa yol açacağı iddia edilir. Paris Komünü, komünist sistem yaşayabilmiş ilk topluluktur. Bunun dışında Mahnovist hareket öncülüğünde Ukrayna ve İspanya iç savaşı sırasında yaklaşık dört yıl süren anarko-komünist hareketle şekillenen toprakların kolektifleştirilmesi esasına dayalı olarak komünist topluluklar da kurulmuştur.

<i>Komünist Manifesto</i> Karl Marx ve Friedrich Engelsin 1848 tarihli yayını

Komünist Parti Manifestosu, Karl Marx ve Friedrich Engels tarafından ilk olarak 21 Şubat 1848'de Almanca olarak Londra'da yayımlanan yazı, komünizmin ilk bildirgesi.

<span class="mw-page-title-main">Anarko-komünizm</span> Anarşizm

Anarko-komünizm, komünist anarşizm, anarşist komünizm ya da liberter komünizm; kapitalizmin ancak toplumsal bir devrimle ortadan kalkacağını ve bunun da sınıf eksenli bir mücadeleyle gerçekleşeceğini, sosyalist akımların aksine komünal hayat düzenine erişebilmek için sosyalist devrimi ve devletin proletarya tarafından ele geçirilmesini değil, doğrudan komün hayata geçilmesi gerektiğini savunan ideoloji. Marksistlerden farklı olarak devrimden sonra iktidarın devletin tekelinde toplanmasına karşı çıkar. Bunun devlet iktidarına sahip olanlar ve olmayanlar arasında ayrışmaya yol açacağını, iktidara sahip olanların yozlaşacağını ve toplumun çıkarına göre davranmak yerine iktidarlarını koruma, kuvvetlendirme yoluna gideceklerini savunur. Anarşist komünistler bunun yerine tüm kararların toplumun tamamının katılımıyla alınmasını savunur.

<span class="mw-page-title-main">Antikomünizm</span> komünist sistem ve görüşlerin yayılımını engelleme çalışmaları

Antikomünizm ya da komünizm karşıtlığı, kapitalist görüşlere karşı olan ve aksinin gerçekleşebileceğini öneren komünizm düşüncesine karşı olarak komünist sistem ve görüşlerin yayılımını engelleme çalışmalarıdır. Bununla birlikte Marksist-Leninist politikaların 20. yüzyılda dünya üzerine söz sahibi olması üzerine, bu politikalara karşı olan görüşleri ifade eden bir terimdir.

<span class="mw-page-title-main">François-René de Chateaubriand</span> Fransız yazar, politikacı ve diplomat (1768–1848)

François-René de Chateaubriand, Fransız yazar, politikacı ve diplomat. Fransız edebiyatı'nda Romantizm'in kurucusu kabul edilir.

<span class="mw-page-title-main">Jean-Louis Barrault</span> Fransız sahne sanatçısı ve tiyatro yönetmeni (1910 – 1994)

Jean-Louis Barrault,, Fransız sinema ve tiyatro oyuncusu, pandomim sanatçısı, yönetmen.

<span class="mw-page-title-main">Jean-Louis Trintignant</span> Fransız oyuncu (1930 – 2022)

Jean-Louis Xavier Trintignant, Fransız oyuncudur. İlk tiyatro çıkışını 1951 yılında yaptı ve savaş sonrası dönemin en iyi Fransız dramatik aktörlerinden biri olarak kabul edildi. Avrupa sinemasının birçok klasik filminde rol aldı ve Roger Vadim, Costa-Gavras, Claude Lelouch, Claude Chabrol, Bernardo Bertolucci, Éric Rohmer, François Truffaut, Krzysztof Kieślowski ve Michael Haneke dahil olmak üzere birçok önde gelen auteur yönetmenle çalıştı.

Kapitalizmin Kara Kitabı ya da Le Livre Noir du Capitalisme 1998 yılında, Komünizmin Kara Kitabına (1997) tepki olarak yayınlanan bir Fransız kitabıdır. Komünizmin Kara Kitabının aksine Le Livre Noir du Capitalisme söz konusu politik-iktisadi sistemin kurbanlarının kapsamlı bir sayımını yapmamaktadır. Kitap birçok yazar tarafından, yazarların kendilerinin seçtiği kapitalizmin herhangi bir yönü hakkında yazılmış bağımsız makalelerden oluşmaktadır. Ele alınan konular Afrikalı köle ticaretinden mali küreselleşme dönemine kadar uzanmaktadır.

Almanya Komünist İşçi Partisi, 1920 yılında kurulan, parlamento karşıtı ve konsey komünizmi taraftarı siyasi parti. AKİP, 1920 yılının nisan ayında Heidelberg'te, Almanya Komünist Partisi'nden ayrılan kadrolarca kurulmuştur. Parti gazetesinin ismi Komünist İşçi'dir.

<span class="mw-page-title-main">Nazizm ile Stalinizm'in karşılaştırılması</span> İki totaliter ideolojinin karşılaştırılması

Nazizm ile Stalinizm'in karşılaştırılması, Sovyetler Birliği Komünist Partisi Genel Sekreteri Josef Stalin dönemi politikaları ile Nazi Almanyası lideri Adolf Hitler'in politikaları arasındaki karşılaştırmalardır. Çok sayıda yazar Nazizm ile Stalinizm karşılaştırılmasını yapmış ve iki ideolojinin benzer olup olmadığı, 20. yüzyıl tarihini anlamak için bu ideolojilerin karşılaştırılmasının etkilerini, iki rejim arasında var olan ilişkileri ve neden her iki ideolojinin de aynı zaman dilimi içinde baskınlaştığını incelemiştir. 20. yüzyılda Stalinizm ile Nazizm karşılaştırması totalitarizm, ideoloji ve liderlerin kişiliği üzerine yapılmıştır. Her iki rejim de Batı'da süregelen liberal rejim ile kıyaslanmış ve ikisi arasındaki benzerlikler ön plana çıkarılırken aralarındaki ayrılıklar minimize edilmiştir. Hannah Arendt, Carl Friedrich gibi siyasi kuramcılar ve Amerikalı Zbigniew Brzezinski, bu ideolojileri "totaliter" olarak yorumlayan önde gelen isimlerdir.

Yirminci yüzyılda proletarya diktatörlüğünü uygulayan rejimler altında katliamlar yapılmıştır. Tahmin etmekte kullanılan yönteme göre katliamlarda ölenlerin sayısı oldukça büyük farklılıklar göstermektedir. Akademik araştırmalar tek bir toplum içinde katliamların nedeni üzerine odaklaşır ancak katliamların bazı ortak sebepleri olduğuna dair iddialar da bulunmaktadır. Katliamlarda ölenlerin sayısının yüksek olduğu tahminler yalnızca siyasi rakiplerin yok edilmesi, iç savaşlar, terör seferberlikleri ve toprak reformları sırasında gerçekleşen katliam ve idamları değil aynı zamanda savaş, kıtlık, hastalık ve çalışma kamplarında tükenme sonucu olan ölümleri de hesaplamalarına dahil etmektedir. Bu facialara hükûmet politikalarının ve idarede yapılan yanlışlıkların neden olduğuna inanan ve dolayısıyla da çeşitli terimlerle tanımlanan farklı ölüm nedenlerini de bir arada değerlendiren akademisyenler vardır. Bu akademisyenlere göre tanımlandığında toplam ölü sayısı onlarca milyonu aşar ancak bu yaklaşımın geçerliliğini kabul etmeyen akademisyenler de bulunmaktadır. Komünizmin Kara Kitabı'nda yer alan tahminlerin özetinde Martin Malia ölü sayısını 85 ila 100 milyon olarak önerir.

<span class="mw-page-title-main">Kulak (köylü)</span>

Kulak veya Ukrayna'da kullanılan adıyla kurkuli veya Azerbaycan'da kullanılan adıyla qolçomaq, Rus İmparatorluğu'nun son yıllarında ve Sovyetler Birliği'nin ilk dönemlerinde varlıklı köylülere verilen ad. "Yumruk" veya "yumruğu sıkı insan" anlamına gelen "kulak" kelimesi, ilk olarak 1906'daki Stolipin reformu ile zenginleşen bağımsız çiftçiler için kullanıldı. Kulak, ilk başta en az 3,2 hektarlık toprağı mülkiyetinde bulunduran köylüler için kullanılmıştı. 1918'de kelimenin anlamı Moskova'dan gönderilen birliklere tahıl vermemek için direnen tüm köylüleri kapsayacak şekilde genişletildi. 1929-33 yılları arasında Josef Stalin liderliğinde gerçekleşen köylü sınıfının kolektivizasyonu girişimi çerçevesinde "komşularından birkaç inek veya beş altı dönüm arazi fazlası" olan köylüler "kulak" olarak damgalandı ve mülkiyet sahibi köylüler devrimin çekimser destekçileri olarak yaftalandı.

<span class="mw-page-title-main">Ağustos Ayaklanması</span>

Ağustos Ayaklanması, 28 Ağustos ve 5 Eylül 1924 tarihleri arasında Gürcistan Sovyet Sosyalist Cumhuriyeti'nde gerçekleşen Sovyetler Birliği karşıtı bir ayaklanmadır. Ayaklanma başarısız olmuş ve Sovyet Hükûmeti ülkeye egemen olmuştur.

<span class="mw-page-title-main">Dirgen Ayaklanması</span>

Dirgen ayaklanması veya Kara Kartal İsyanı, günümüzde Tataristan'ın doğusu ve Başkurdistan'ın batısında kalan bölgede savaş komünizmi politikasına karşı Yeşil Ordu grupları tarafından gerçekleşen ayaklanma.

<span class="mw-page-title-main">Kuban Kazakları</span>

Kuban Kazakları veya Kubanlar, Rusya'nın Kuban bölgesinde yaşayan Slav Kazaklarına verilen isim. Kuban Kazaklarının çoğu, 18. yüzyılın sonlarında Batı Kuzey Kafkasya'ya yerleşen farklı büyük Kazak gruplarının torunlarıdır. 1649'dan itibaren Kazak Hetmanlığı sınırlarında, 1792'den itibaren ise Karadeniz Kazakları, Ukrayna'nın Zaporojya Kazakları ile aynı bölgede yaşamaya başladı.

<span class="mw-page-title-main">Kazakistan'da 1919–1922 yıllarında yaşanan kıtlık</span>

'1919-1922 Kazak kıtlığı , 1919-1922 Türkistan kıtlığı olarak da anılan, Kırgız ÖSSC ve Türkistan ÖSSC'de meydana gelen kitlesel açlık ve kuraklık dönemiydi. Savaş komünizmi politikasının bir sonucu olmuştur, içinde 400.000 ile 750.000 insanın öldüğü bu olay, SSCB'nin diğer bölgelerini etkileyen 1921-22 büyük Rus kıtlığının bir parçasıydı, toplamda 5.000.000 kişiye kadar öldü.

<span class="mw-page-title-main">Jean Wauquelin</span>

Jean Wauquelin, Picardy'de doğan şu anda Belçika'da Fransa sınırına yakın bir ilçe olan Burgonya Hollandası'nın Hainaut İlçesinde faaliyet gösteren Fransızca bir yazar ve çevirmendi. Wauquelin, 7 Eylül 1452'de Hainaut, Mons'da öldü. Doğum tarihi bilinmiyor.

<span class="mw-page-title-main">Tataristan'da İslam</span> Tataristanda ki İslami istatistikler

Tataristan'da İslam, onuncu yüzyıldan önce vardı, ancak 922'de Bulgar hükümdarı Almış Han'ın İslamiyeti kabul etmesiyle büyük bir büyüme başladı. Bu durumu, İdil Bulgarları'ndaki misyonerlik faaliyetlerindeki artış izledi. İslam, Moğol istilası ve ardından Kazan Hanlığı aracılığıyla baskın din olarak kaldı. 1552'de bölge nihayet Rusya tarafından işgal edildi ve Orta Volga'daki Tatarları ve Başkurtları Çarlığa dahil etti. Rus yönetimi altında İslam, önce Çarlık ve İmparatorluk döneminde ve daha sonra Sovyet döneminde olmak üzere yıllarca bastırıldı. Bugün, İslam'a inananlar, tahmin edilen 3,8 milyonluk nüfusun %53'üne denk gelmektedir ve bu durum İslam'ı Tataristan'da en büyük din haline getirmektedir.

<span class="mw-page-title-main">1921-22 Tataristan Kıtlığı</span>

1921–22 Tataristan Kıtlığı, 500.000 ila 2.000.000 köylünün öldüğü savaş komünizmi politikasının bir sonucu olarak Tataristan ÖSSC'de yaşanan kitlesel açlık ve kuraklık dönemiydi. Olay Sovyetler Birliği'nin diğer kısımlarını etkileyen ve toplamda 5.000.000 kadar insanın öldüğü 1921-22 Rus Kıtlığının bir parçasıydı. Rus ve Doğu Avrupa tarihi profesörü Roman Serbyn'e göre, Tataristan kıtlığı Sovyetler Birliği'ndeki ilk insan yapımı kıtlıktı ve İdil Tatarları ve Volga Almanları gibi etnik azınlıkları sistematik olarak hedef aldı.

<span class="mw-page-title-main">Dekosalizasyon</span>

Dekosalizasyon Bolşevik politikasının sistematik baskılara karşı Kazaklar arasında ; Rus İmparatorluğu içinde özellikle Don ve Kuban bölgelerinde oluşan, 1919 ile 1933 yıllarında Kazakları hedefleyen etnik, siyasi ve ekonomik varlığını ortadan kaldırmaya çalışan gelişme. Bu Sovyet liderleri tarafından ilk defa karar alınan "ortadan kaldırmak, yok etmek ve sınır dışı ile bütün nüfusu topraklarından ayırma" politikasıydı. Dekosalizasyon Kazaklara karşı yapılan bir soykırım olan bir süreç olarak açıklayan araştırmacı Peter Holquist Sovyet rejiminin "sosyal bir düzenlemesi" olduğuna karar verdi.


Bu sayfa, bu Vikipedi makalesine dayanmaktadır.
Metin, CC BY-SA 4.0 lisansı altında mevcuttur; ek koşullar uygulanabilir.
Görseller, videolar ve sesler kendi lisansları altında mevcuttur.