İçeriğe atla

Kolektivizasyon

Zengin köylülerin (kulaklar) kolektif çiftliklerinden üretim malzemelerini çalmalarına karşı yapılan bir Özbekistan Sovyet Sosyalist Cumhuriyeti kolektivizasyon posteri

Kolektivizasyon, çiftçilerin paylarını birleştirerek büyük bir çiftlik oluşturması ve burada bir arada çalışarak meydana gelen kârdan pay alması üzerine kurulu tarım politikasına verilen tanımlama. Özel kolektif çiftliklerde veya bazı devlet çiftliklerinde toprak ile emeğin verimini artırmak amacıyla uygulanır.

Dünyada kolektivizasyon politikaları

Sovyetler Birliği

Ana madde: Kolektivizasyon (SSCB)
Komsomol üyeleri zengin toprak sahiplerinin mezarlıklara gizlediği mahsulleri çıkarırken, 1 Kasım 1930

Sovyetler Birliği'nde 1929-1935 arasında uygulanan kolektivizasyon politikası, gerek şehir nüfusunu, gerekse endüstriyel ham maddeyi artırmak amacıyla birey mülkiyetindeki toprakları ve bireysel emeği kolektif tarım ve emekle (kolhoz) değiştirmiştir. Aynı zamanda bu politika, 1927 yılında başlayan tarımsal dağıtım krizinin önüne geçecek bir çözüm yolu olarak da görülmüştür.[1]

SSCB'deki kolektivizasyon uygulamaları, dünyada 1929'da başlayıp 1933'e kadar süren 1929 Dünya Ekonomik Bunalımı ile aynı döneme rastlamaktadır. Bu dönemde Batı ülkelerinde kriz ve gerileme yaşanırken savaştan yeni çıkan Sovyetler Birliği en başta savaş sanayisinde olmak üzere büyük hızla sanayileşmiştir.[2]

Josef Stalin'in Sovyetler Birliği Komünist Partisi Genel Sekreterliği yaptığı 1928-1929 yıllarında başlayan kolektivizasyon, zengin toprak sahiplerinden toprakların alınıp kolektifleştirilmesi fikrini içermektedir.[3] Marksist literatürde sınıf tasfiyesi olarak geçen bu politika gereğince, zengin köylülerin topraklarına, makinelerine, hayvanlarına ve ürünlerine el konulup kolektif çiftliklere verilmiştir.[2]

Yoksul köylüler kolektif çiftliklerde birleşmeye başlayınca, zengin toprak sahibi olan kulakların temel gelir kaynağı da yok olmaya başlamıştır. Bu sebeple kulaklar bu yeni politikalara karşı çıkmışlar ve yer yer kıtlıklar yaratarak eski politikaların devamını istemişlerdir. Silahlanan kulak çeteleri kolektif çiftliklere saldırmış, yoksul köylüleri ve Sovyetler Birliği Komünist Partisi üyelerini öldürmüş, tarlaları ateşe vermiş ve hayvanları telef etmiştir.[4]

1939 yılının sonunda kolhoz üyelerinin sayısı 29 milyondur. Bu oran çalışan nüfusun %46,1'ine denk gelmektedir. Ayrıca bunlara, sovhozlarda (devlete ait tarım işletmeleri) ve benzer tarımsal işletmelerde çalışan 1.760.000 kişi ile Makine Traktör İstasyonları'nda (MTS) görevli 530.000 çalışanı da eklenmektedir.[5]

Nazi Almanyası'nın kolektivizasyon karşıtı politikaları

II. Dünya Savaşı yıllarında Nazi Almanyası bakanı Alfred Rosenberg, SSCB'nin işgal altındaki doğu topraklarında Sovyet kolektivizasyon çiftliklerinin sonunu ilan eden posterler bastırdı. Ayrıca Şubat 1942'de tüm Sovyet kanunlarının iptal edildiğine dair bir Tarım Kanunu yayınladı. Bu kanuna göre kolektivizasyon çiftlikleri, Naziler ile iş birliği yapmaya istekli olanlar için ailelere verilecek ya da Nazi Almanyası onlar için inşa edecekti. Ancak Hermann Göring bu yapılan "dekolektivizasyon" politikasının savaş zamanındaki yiyecek üretimine engel olacağı sebebiyle bu kolektif çiftliklerin muhafaza edilmesini talep etti. Adolf Hitler'in kendisi de bu çiftliklerin ailelere verilmesini "aptalca" bulduğunu belirtmiştir.[6][7]

Bu gelişmelerden sonra Nazi Almanyası işgali altındaki topraklardaki kolektif çiftlikler (kolhozlar), "topluluk çiftlikleri" adı altında yeniden adlandırıldı. (Rusça: Obshchinnye khoziaystva, geleneksel Rus komününün gerilemesi) 1943'te kendi denetimlerinde bulunan kolhozların %30'unu "tarım kooperatifleri"ne çevirmiş fakat henüz özel çiftliklere dönüştürmemiştir.[8][9][10]

Ayrıca Sovyet gazetesi Pravda, Alman işgalindeki SSCB topraklarında Şubat 1942'de sahte olarak Yeni kanun ve arazi kullanımı: Adolf Hitler'den Rus halkına hediye manşetiyle basılmıştır. Nazi Almanyası armasının altına yazılan metinde şu ifadeler yer almaktadır:[11]

“ :"Yeni kanun ve arazi kullanımı: Adolf Hitler'den Rus halkına hediye - Uzun süredir acı çeken mazlum Rus köylülerine arazi reformu. Arazi reformunun bir parçası: Kolhozlar yürürlükten kaldırılmış ve bireysel çiftlikleri kurmak için bir geçiş aşaması olan topluluk çiftlikleri kurulmuştur."

"Köylüler. Alman hükûmeti sizi Bolşevizmden özgürleştirmeye ve arazilerini köylülerin kişisel kullanım için kendilerine geri vermeye karar verdi!"

"Emekçi köylüye kendi arazisi!"

"Özgür insanlar ve özgür arazi!"

„

Bununla birlikte standart Pravda sloganı olan "Bütün ülkelerin işçileri, birleşin" sloganı modifiye edilerek yeni sahte formunda "Tüm ülkelerin işçileri, bolşevizme karşı savaşmak için birleşin" olarak yazılmıştır.

Yugoslavya Sosyalist Federal Cumhuriyeti

II. Dünya Savaşı'nın ardından Kurulan Yugoslavya Sosyalist Federal Cumhuriyeti'nde kolektivizasyon politikaları bir hükûmet politikası şeklinde uygulanmaya başlandı. Başlangıçta bireysel özel mülkiyete 25 hektar izin verilirken, ardından bu 10 hektara düşürüldü. Tarım kooperatifleri adı verilen (Sırp-Hırvatça: Zemljoradničke zadruge) çiftlikler halkın gereksinimleri doğrultusunda üretim yapmak zorundaydı. 1950'lerin sonuna kadar bu sistem uygulandı. (Bakınız: 23 Ağustos 1945'ten 1 Aralık 1948'e kadar uygulanan kanun) [12]

Romanya Sosyalist Cumhuriyeti

Romanya'da kolektivizasyon politikaları 1948 yılında başlayıp 1962 tarihine kadar devam etmiştir.[13]

İsrail

Tarımda çalışan Kibutz köylüleri, 1950

İsrail'de Kibutz adı verilen kolektif tarım çiftlikleri ilk kez 1909 yılında kurulmuştur.[14] Günümüzde halen bu bölgede bu uygulama devam etmektedir.

Küba

Küba Devrimi'ndan sonra iktidara gelen Küba Komünist Partisi, tarım politikalarında köklü değişikliklere giderek Cooperativa de Producción Agropecuaria adını verdiği kolektivizasyon politikalarını uygulama başlamıştır.

Meksika

Meksika'da yoksul köylülere tarım arazisi verme amacıyla Ejido adı bir kolektivizasyon politikası uygulanmıştır.

Ayrıca bakınız

Kaynakça

  1. ^ Çizakça, Murat Comperative History of Finance Evolution of Collective Farms and State Farms in U.S.S.R 24 Eylül 2015 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
  2. ^ a b Cengiz, Sefyi. Sosyalizmin Kısa Tarihi 13 Ağustos 2015 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
  3. ^ Levin, Moshe. Sovyet Yüzyılı, İletişim Yayınları, 2008. ISBN 9789750506123
  4. ^ Sousa, Mario (1998). Lies concerning the history of the Soviet Union 4 Ocak 2016 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
  5. ^ Sotsialistiçeskoe Zemledelie (Sosyalist Tarım), 10 Ağustos 1940. s. 90
  6. ^ Grenkevich, Leonid (1999). The Soviet Partisan Movement, 1941-1945: A Critical Historiographical Analysis, Routledge, New York, s. 169-171.
  7. ^ Nazi Conspiracy and Aggression. Volume III. USGPO, Washington, 1946. s. 242-251 Memorandum by Brautigam* Concerning Conditions in Occupied Areas of the USSR 25 October 1942
  8. ^ Joseph L. Wieczynski, ed., The Modern Encyclopedia of Russian and Soviet History, Academic International Press, Gulf Breeze, FL, 1978, vol. 7, s. 161-162.
  9. ^ Dallin Alexander (1957). German Rule in Russia, 1941 - 1945: A Study of Occupation Politics, London, Macmillan, s. 346-351
  10. ^ Karl Brandt, Otto Schiller and Frantz Anlgrimm, (1953). Management of Agriculture and Food in the German-Occupied and Other Areas of Fortress Europe, Stanford, California, Stanford University Press, s.92
  11. ^ Fake issue of "Pravda", Şubat 1942, https://en.wikipedia.org/wiki/File:Decollectivization_Pravda.gif 22 Mayıs 2015 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
  12. ^ "German translation of the Law of 23rd of August 1945 with amendments until 1st of December 1948". 17 Nisan 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 25 Mart 2022. 
  13. ^ A. Sarris ve D. Gavrilescu, "Restructuring of farms and agricultural systems in Romania", in: J. Swinnen, A. Buckwell, and E. Mathijs, eds., Agricultural Privatisation, Land Reform and Farm Restructuring in Central and Eastern Europe, Ashgate, Aldershot, UK, 1997.
  14. ^ ""Adult children of the dream", The Jerusalem Post". 16 Ekim 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 28 Ağustos 2015. 

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Josef Stalin</span> Sovyetler Birliği lideri (1924–1953)

Josef Stalin, Gürcü asıllı Sovyet devlet adamı ve Sovyetler Birliği Komünist Partisi Genel Sekreteri (1922-1953). Sovyetler Birliği'ni 1924'ten ölümüne kadar diktatörlük rejimi ile yönetti. Stalin; Sovyetler Birliği'ni endüstriyel ve askerî bir süper güce dönüştürdü, fakat bunu gerçekleştirirken totaliter politikalar uyguladı ve milyonlarca Sovyet vatandaşı diktatörlüğü sırasında hayatını kaybetti. Stalin döneminde; 3 ila 20 milyon arasında insan çalışma kampları, zorunlu kolektivizasyon, kıtlık ve yargısız infazlardan dolayı ölmüştür.

<span class="mw-page-title-main">Sovyetler Birliği</span> Avrasyada hüküm sürmüş eski bir federasyon (1922–1991)

Sovyetler Birliği, resmî adıyla Sovyet Sosyalist Cumhuriyetler Birliği (Rusça:

<span class="mw-page-title-main">Holodomor</span> SBKP(b) önderliği ve SSCB hükümeti tarafından 1932-1933te Ukrayna halkının soykırımı, yapay kitlesel açlık örgütlenmesi

Holodomor ya da Ukrayna Kırımı, 1932-1933 arasında, o dönem Sovyetler Birliği'nde, şimdiki Ukrayna ve Rusya'nın Kuban bölgesinde suni olarak yaratılan kıtlık sebebiyle yaklaşık olarak 8 milyon insanın öldüğü olaylara verilen addır.

<span class="mw-page-title-main">Sovyetler Birliği Komünist Partisi</span> Sovyetler Birliğini yöneten parti

Sovyetler Birliği Komünist Partisi, Rusya Sosyal Demokrat İşçi Partisi'nin Bolşevik kanadınca kurulan ve 1917 Büyük Ekim Sosyalist Devrimi'nden sonra 1991 yılına dek Sovyetler Birliği'ni yöneten parti. Rusya Sosyal Demokrat İşçi Partisi olarak iktidara gelen parti 1918 yılında Komünist Parti adını aldı.

Kolhoz (

Sovyetler Birliği'nde kolektivizasyon, Sovyetler Birliği'nde yürütülen kolektivizasyon politikaları. 1929 ve 1935 yılları arasında; kolektif çiftliklerde ve devlet çiftliklerinde toprak ve emeği güçlendirmek için yapılan çalışmalardır.

<span class="mw-page-title-main">Marksizm-Leninizm</span> İdeoloji

Marksizm-Leninizm, adını Karl Marx ve Vladimir Lenin'den alan, 1920'li yıllarda komünist partiler arasında popülerlik kazanan ideolojik akım. Marksizm-Leninizm; Marx, Engels ve Lenin'in ortaya koyduğu temel öğretilere bağlı kalarak, değişen koşullara ve çağın gereklerine uygun bir biçimde sosyalist sistemde yeniden uygulanmasıdır.

Doğu Bloku ekonomileri, II. Dünya Savaşı'nın ardından Doğu Avrupa’da bulunan Kızıl Ordu birlikleri denetimindeki topraklarda Sovyetler Birliği iktidarının ve yerel komünist örgütlerin ekonomik ve toplumsal tercihleri doğrultusunda kurulan ve Doğu Bloku olarak adlandırılan ülkelerin ekonomik durumlarını anlatır.

<span class="mw-page-title-main">Sovyetler Birliği'nde sürgünler</span>

Sovyetler Birliği'nde sürgünler, Sovyetler Birliği'nde anti-sovyet veya anti-komünist hareketler içinde olup "işçi sınıfı düşmanları" kategorisine alınan kişilerin veya toplulukların, çeşitli iş kollarında emek gücü olarak kullanılmak üzere ihtiyaç olan yerlere zorla göç ettirilmesi ve devlet yönetimi tarafından planlanan sürgünleri.

Sovyetler Birliği'nde veteriner tıp, Sovyetler Birliği'ndeki veteriner tıp çalışmalarıdır.

O Topraklar Bizimdi, Cengiz Dağcı'nın 1966 tarihli romanı. Yazarın 1958 tarihli Onlar da İnsandı adlı eserinin devamıdır. Önceki romanda köyden kaçarak kurtulan Selim bu romanda başkişidir. Eser 1938-1946 yılları arasında geçmektedir. Kırım'da bulunan Çukurca köylülerinin kolhoz yaşamları ve II. Dünya Savaşı sırasında yaşadıkları ele alınmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Kulak (köylü)</span>

Kulak veya Ukrayna'da kullanılan adıyla kurkuli veya Azerbaycan'da kullanılan adıyla qolçomaq, Rus İmparatorluğu'nun son yıllarında ve Sovyetler Birliği'nin ilk dönemlerinde varlıklı köylülere verilen ad. "Yumruk" veya "yumruğu sıkı insan" anlamına gelen "kulak" kelimesi, ilk olarak 1906'daki Stolipin reformu ile zenginleşen bağımsız çiftçiler için kullanıldı. Kulak, ilk başta en az 3,2 hektarlık toprağı mülkiyetinde bulunduran köylüler için kullanılmıştı. 1918'de kelimenin anlamı Moskova'dan gönderilen birliklere tahıl vermemek için direnen tüm köylüleri kapsayacak şekilde genişletildi. 1929-33 yılları arasında Josef Stalin liderliğinde gerçekleşen köylü sınıfının kolektivizasyonu girişimi çerçevesinde "komşularından birkaç inek veya beş altı dönüm arazi fazlası" olan köylüler "kulak" olarak damgalandı ve mülkiyet sahibi köylüler devrimin çekimser destekçileri olarak yaftalandı.

<span class="mw-page-title-main">Birinci Beş Yıllık Plan (Sovyetler Birliği)</span>

Birinci Beş Yıllık Plan (Rusça:  I пятилетний план, первая пятилетка, Sovyetler Birliği Komünist Partisi genel sekreteri Josef Stalin yönetimi döneminde 1928-1932 yılları arasında gerçekleştirilen ekonomik hedefler listesi. Plan, tek ülkede sosyalizm kuramı gereği Sovyetler Birliği ekonomisine atılım yaptırmayı amaçladı.

<span class="mw-page-title-main">Açlık Planı</span> Nazi Almanyasının gıda talebini güvence altına almayı hedeflemiş plan

Açlık Planı, ana hatları Herbert Backe tarafından belirlenen, bununla birlikte Heinrich Himmler gibi üst düzey Nazi yöneticilerinin de katkı sunduğu, Nazi Almanyası'nın gıda talebini güvence altına almayı hedeflemiş plan.

<span class="mw-page-title-main">Sovyetler Birliği'nde Gürcüler</span>

Sovyetler Birliği'nde Gürcüler, Sovyetler Birliği sınırları içerisinde içinde yaşayan Gürcü kişi veya grupları betimler.

<span class="mw-page-title-main">Reichsnährstand</span>

Reichsnährstand (RNST), Tarım ekonomisi ve Tarım politikasını düzenlemesi için Nazi Almanyası döneminde kamu işleri için görevlendirilmiş bir kamu şirketi, devlet organı. Kendi bütçesi vardı ve tüzüğünün yanı sıra kamu hukukuna da tabi idi. RNST'nin çalışmaları öncelikle tarım ürünlerinin üretimi, dağıtımı ve fiyatların kontrolüne odaklandı. Ayrıca üyelerinin beklendik sosyal ve kültürel kaygıları da görevlerinin bir parçasıydı. 1933-1948 yılları arasında var oldu.

<span class="mw-page-title-main">Dekulakizasyon</span> SSCBde varlıklı köylülere karşı uygulanmış politik baskı (1929-1932)

Dekulakizasyon, Sovyetler Birliği'nde Birinci Beş Yıllık Plan sırasında 1929-1932 döneminde milyonlarca kulak ve ailelerinin tutuklanması, sürgüne gönderilmesi veya idamı da dahil olmak üzere siyasi bir baskı kampanyasıydı. Sovyet hükûmeti, tarım arazilerinin kamulaştırılmasını kolaylaştırmak için kulakları Sovyetler Birliği'nin sınıf düşmanları olarak resmetti.

<span class="mw-page-title-main">Rusya'da tarım</span>

Rusya'da tarım, Rusya Federasyonu ekonomisinin önemli bir parçasıdır. Tarım sektörü, planlı ekonomiden piyasa odaklı bir ekonomiye geçmek için mücadele ederken 1990'ların başında ciddi bir geçiş dönemi düşüşü yaşadı. Sovyetler Birliği'nin 1991'de dağılmasının ardından, Sovyet tarımının bel kemiği olan büyük kolektif ve devlet çiftlikleri, devlet garantili pazarlama ve tedarik kanallarının ani kaybıyla ve yeniden yapılanma için baskı yaratan değişen yasal ortamla mücadele etmek zorunda kaldı. On yıldan kısa bir süre içinde, besi hayvanı stokları yarı yarıya azaldı, yemlik tahıllara olan talebi aşağı çekti ve tahıl için ekilen alan %25 oranında düştü.

<span class="mw-page-title-main">Maly Trostenets</span>

Maly Trostenets, eski Beyaz Rusya Sovyet Sosyalist Cumhuriyeti olan Beyaz Rusya'da Minsk kenti yakınlarındaki bir köydür. Nazi Almanyası'nın II. Dünya Savaşı sırasında bölgeyi işgali sırasında, köy bir Nazi imha alanı haline geldi.

<span class="mw-page-title-main">Matvey Kuzmin</span>

Matvey Kuzmiç Kuzmin II. Dünya Savaşı sırasında Nazi işgaline uğrayan Sovyetler Birliğini savunurken öldürülen partizan köylü. 8 Mayıs 1965 tarihinde Sovyetler Birliği Kahramanı ilan edilmiştir. Ölümünden sonra bu onura layık olan en yaşlı kişi olmuştur.


Bu sayfa, bu Vikipedi makalesine dayanmaktadır.
Metin, CC BY-SA 4.0 lisansı altında mevcuttur; ek koşullar uygulanabilir.
Görseller, videolar ve sesler kendi lisansları altında mevcuttur.