İçeriğe atla

Kol uçuşu

Türk Yıldızları gösteri ekibine ait F-5'ler gösteri amaçlı bir kol uçuşu esnasında, Macaristan.
Amerikan F-4'leri 4'lü kol uçuşunda, Florida.

Kol uçuşu veya formasyon uçuşu, iki veya daha fazla hava aracının bir lider komutasında gerçekleştirdiği disiplinli uçuş.[1] Askerî pilotlar kol uçuşunu, ortak savunma ve ateş gücünün konsantrasyonu amacıyla kullanır.[2]

Sivil havacılıkta kol uçuşu gösteri amaçlı veya hobi amaçlı gerçekleştirilir. Bunun yanı sıra, kol uçuşunun arkadaki uçaklarda sürüklemeyi (D) azaltması nedeniyle yakıt tasarrufu sağladığı düşünülür.[3]

Kaynakça

  1. ^ T-34 Association Formation Flight Manual
  2. ^ Pilot's Manual for Basic Flying Training, Royal Canadian Air Force TC-44, 1962
  3. ^ Flying In Formation To Save Fuel? 9 Ağustos 2010 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. airliners.net. Erişim: 24 Kasım 2011

Ayrıca bakınız


İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Perdövites</span> akım ayrılması nedeniyle irtifada ani düşüş

Perdövites veya stall; akışkanlar dinamiğinde, bir akışkan içerisinde hareket eden bir cisme etki eden taşıma kuvvetinin -hücum açısının (AOA) kritik değeri geçmesi nedeniyle- azalması veya yok olması sonucunda cismin akışkan içerisinde tutunamaması. Kelimenin kökeni ise Fransızcada hız kaybı anlamına gelen "perte de vitesse"den gelmektedir.

<span class="mw-page-title-main">Durum cayrosu</span>

Durum cayrosu veya durum göstergesi (AI), pilota uçağın Dünya'ya göre oryantasyonu konusunda bilgi veren uçuş göstergesi. Sunî ufuk olarak da bilinir. AI kısaltması, İngilizce attitude indicator kavramının akronimidir. Durum cayrosu en basit haliyle; yeri sembolize eden koyu kısım, gökyüzünü sembolize eden açık renk kısım ve bunların birleşimi üzerinde bulunan bir uçak maketinden meydana gelir. Pilota uçağın yatışı ve yunuslaması konusunda bilgi verir.

<span class="mw-page-title-main">Zorunlu iniş</span> bir hava aracının normal uçuşuna devam etmesinin mümkün olmadığı koşullarda yaptığı iniş

Zorunlu iniş veya mecburî iniş, bir hava aracının normal uçuşuna devam etmesinin mümkün olmadığı koşullarda yaptığı inişi tanımlamakta kullanılan bir havacılık terimi. Bununla birlikte gündelik konuşmada zaman zaman uçuşa müdahale edilmesi ve pilotun inişe zorlanması durumu için de kullanılır.

Viril ya da spin, bir uçağın perdövitesle birlikte spiral şekilde alçaldığı bir uçuş durumu. Başta "normal eksen" olmakla birlikte uçağın hareket ettiği her üç eksende birden gerçekleşir. Uçağın pilotaj hatası veya hasar nedeniyle anormal duruma girmesi sonucu gerşekleşebileceği gibi pilot tarafından kontrollü olarak gösteri ya da eğitim gibi amaçlarla da gerçekleştirilebilir. Uçağın hızlı şekilde irtifa kaybettiği tehlikeli bir manevradır.

g kuvveti

g kuvveti, bir kütleye belirli bir durumda etki eden hızlanma (akselerasyon). İngilizce gravitational (kütleçekimsel) sözcüğünden gelen g kuvveti adı aslında bir misnomerdir zira kütleçekimini değil hızlanmayı belirtir. Düz bir hatta sabit hızla ilerleyen veya hareketsiz duran bir cisme etki eden g kuvveti +1'dir.

Görerek uçuş veya VFR uçuş, bir pilotun uçağın durum (attitude) kontrolünü ve seyrüseferini uçak dışındaki görsel referanslara göre gerçekleştirdiği uçuş. VFR kısaltması, İngilizce visual flight rules kavramının akronimidir. Görerek uçuş yapılmasını mümkün kılan meteorolojik koşullara VMC denir. Şartların görerek uçuşa müsait olmadığı durumlarda -pilotun lisans ve dereceleri (rating) ve uçaktaki cihazlar müsaade ediyorsa- alet uçuşu gerçekleştirilir.

<span class="mw-page-title-main">Alet uçuşu</span> (IFR) Insturment Flight Rules

Alet uçuşu, aletli uçuş veya IFR uçuş; uçak dışındaki (haricî) görsel referanslarla uçuşun tehlikeli olduğu durumlarda; uçak içindeki cihazları, göstergeleri ve seyrüsefer yardımcılarını kullanarak gerçekleştirilen uçuş. IFR, İngilizce instrument flight rules kavramının akronimidir. Alet uçuşu, havacılıkta kullanılan iki uçuş kategorisinden biridir. Bir pilotun alet uçuşu yapabilmesi için uygun lisans ve derecelere (rating) sahip olması gerekir.

Kontrolsüz hava sahaları, kontrollü hava sahaları dışında kalan sahalardır. ICAO'ya göre F ve G sınıfı hava sahaları kontrolsüzdür. Kontrolsüz hava sahalarında mümkün olduğu müddetçe ATC hizmeti verilmeye çalışılır. ATC kleransı almak veya radyo teçhizatı taşımak zorunlu değildir.

<span class="mw-page-title-main">Hava sahası sınıfları</span>

Hava sahası sınıfları, hava sahalarının yoğunluk durumuna ve irtifalarına göre ayrıldığı kategorilerdir. Tüm hava sahaları belirli bir sınıfa dahildir ve bu sahada uçan hava taşıtları çeşitli kısıtlamalarla karşılaşabilirler. Hava sahaları ICAO'ya göre A, B, C, D, E, F ve G şeklinde yedi sınıfa ayrılır. Bunlardan A, B, C, D, E kontrollü, F ve G kontrolsüz hava sahasıdır. Sınıfların irtifa limitleri ülkeden ülkeye farklılıklar gösterir.

JAR-FCL, JAA üyesi ülkelerde verilen pilot ve bazı diğer uçucu lisanslarını tanımlamakta kullanılan bir terim. JAR-FCL kısaltması İngilizce Joint Aviation Requirements Flight Crew License kavramının akronimidir. Günümüzde JAA yetkilerini ve görevlerini EASA'ya devretme sürecinde olduğu için uçucu lisanslarında da önemli değişiklikler yapılmaktadır.

Uçuş bilgi hizmeti (FIS), herhangi bir uçuş bilgi bölgesi (FIR) içerisinde uçuşların emniyetli ve verimli gerçekleşmesi için sağlanan bir bilgi ve tavsiye hizmeti. FIS kısaltması, İngilizce Flight Information Service kavramının akronimidir. FIS hizmeti havacılık meteorolojisi, tesis kolaylıkları, meydan durumları ve emniyeti etkileyebilecek diğer bilgileri kapsar.

Özel VFR ; IFR uçuş yetkisi bulunmayan bir pilotun, herhangi bir kontrol bölgesi (CTR) içerisinde, hava trafik kontrol (ATC) izniyle yaptığı uçuş. Özel VFR en basit tanımıyla; alet uçuşu (IFR) yapmak için gerekli lisans ve derecelendirmelere sahip olmayan ve normal şartlar altında görerek (VFR) uçmak zorunda olan bir pilotun IFR gerektiren bazı hava sahalarında, IFR uçuş yapmaya müsait bir uçakta yaptığı, çeşitli yönlerden IFR'a benzetilmiş uçuştur.

<span class="mw-page-title-main">Gece uçuşu</span> Havacılık tanımı

Gece uçuşu, hava taşıtlarının belirli kurallara uyarak, havacılıkta "gece" olarak tanımlanan zaman aralığında gerçekleştirdiği uçuş. Havacılıkta gecenin tanımı ülkeden ülkeye değişebilir. Gece uçuşları esnasında gerçekleşen gürültünün insan sağlığı üzerindeki olumsuz etkileri nedeniyle pek çok ülkede gece uçuşları ile ilgili kısıtlamalar mevcuttur.

<span class="mw-page-title-main">Havayolu (seyrüsefer)</span>

Hava yolu, seyrüsefer yardımcıları arasında oluşturulmuş, koridor şeklinde kontrollü hava sahası. Hava yolları VOR, NDB gibi çeşitli radyo seyrüsefer istasyonları arasında oluşturulurlar. Alet uçuşu yapan uçaklar tarafından kullanırlar. Örneğin şehirlerarası veya ülkeler arası yolcu uçağı seferlerinin önemli bir kısmı havayolları üzerinde gerçekleşir.

<span class="mw-page-title-main">Pilot lisansı</span> Hava taşıtlarını kullanmak için verilen belge

Pilot lisansı, herhangi bir hava taşıtında hususî veya profesyonel olarak pilotluk yapmak isteyenlerin edinmesi ve gerektiğinde yenilemesi gereken resmî belge. Aralarında Türkiye'nin de bulunduğu JAA ve EASA üyesi ülkelerde lisans (licence) olarak adlandırılırken, Kuzey Amerika'da sertifika (certificate) olarak adlandırılır. Sivil havacılıkta başlıca üç tür lisans mevcuttur: husûsî pilot lisansı (PPL), ticarî pilot lisansı (CPL) ve havayolu nakliye pilotu lisansı (ATPL).

Uçuş muayenesi, pilot ve diğer uçucuların uçuş lisanslarında belirtilen hakları kullanabilmeleri için gerekli olan sağlık kontrolü. Uçuş muayeneleri belirli aralıklarla yinelenir. Uçuş muayenesinde uçuş emniyetini etkileyebilecek bir rahatsızlığı tespit edilen uçucuların uçuşu kesilir (durdurulur).

Hava trafik tavsiye hizmeti (ATAS), çeşitli hava trafik hizmet üniteleri (ATSU) tarafından kontrolsüz hava sahalarında verilen bir ATS hizmeti. ATAS kısaltması İngilizce Air traffic advisory service kavramının akronimidir. ICAO'ya göre ATAS, tavsiyeli hava sahalarında IFR uçuş planı ile faaliyet gösteren uçaklar arasında -mümkün olduğu müddetçe- ayrım sağlanması hizmetidir.

<span class="mw-page-title-main">Uçuş eğitimi</span>

Uçuş eğitimi, bir uçağa pilotluk yapmayı öğrenirken alınan eğitim sürecidir. İlköğretim ve orta düzey uçuş eğitiminin genel amacı, temel havacılık becerilerinin kazandırılmasıdır.

<span class="mw-page-title-main">Gloucestershire Havalimanı</span>

Gloucestershire Havalimanı, eski adıyla Staverton HavalimanıChurchdown, İngiltere'de bulunan küçük bir havalimanıdır. Cheltenham'ın 35 deniz mili batısında, Gloucester şehri yakınında ve M5 otoyoluna yakındır. Jersey ve Guernsey gibi destinasyonlara özel charter uçuşları için düzenli olarak kullanılıyor.

<span class="mw-page-title-main">Newtownards Havalimanı</span>

Newtownards Havalimanı ; Newtownards, Down Kontluğu, Kuzey İrlanda'da bulunan yerel bir havaalanıdır. Belfast'ın 15,7 kilometre (9,8 mi) doğusunda yer almaktadır. Bu havalimanında sadece hafif uçak uçuşları değil, HeliPower tarafından gerçekleştirilen helikopter uçuşları, NI Microlights tarafından gerçekleştirilen Microlight uçuşları yapılmaktadır ve AlphaTech tarafından uçuş simülatörü eğitimi verilmektedir. Bu havaalanında ayrıca Cloud Nine adlı bir restoran bulunmaktadır.